به گزارش خبرنگار گروه علم و آموزش ایرنا، سید سعیدرضا عاملی امروز (دوشنبه) در نهمین همایش گرامیداشت روز جهانی آینده که در محل فرهنگستان علوم برگزار شد، در سخنانی با عنوان آینده علوم اجتماعی در پرتو فناوری‌های نو اظهار داشت: فناوری‌ها اثر اولیه‌ای دارند و بعد در جامعه نهادینه می‌شوند.
وی با استناد به گزارش مجمع جهانی اقتصاد در سال ۲۰۲۳، ۱۰ چالش عمده شرایط پساکرونا را برشمرد و اظهار داشت: تغییرات اقلیم و وضعیت آب و هوا، بلایای طبیعی، از بین رفتن تنوع زیست‌محیطی، مهاجرت جمعیت کثیری از مردم کره زمین، دو قطبی شدن فضای جوامع، بحران های منابع طبیعی، تخریب گسترده محیط زیست از جمله این چالش‌هاست. تداوم نابرابری ها در جهان از دیگر چالش هایی است که در این گزارش آمده است و بر اساس آن ۸۲۰ میلیون نفر از مردم جهان گرسنه هستند و یک سوم مردم جهان درامد روزانه زیر ۶ دلار دارند.
رییس دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران ادامه داد: تغییر در ماهیت زمان به دلیل فناوری های نو و به ویژه فناوری های ارتباطی به معنای این است که دو فضایی شدن فضای اجتماعی شامل فضای حقیقی و فضای مجازی به دوگانگی فرهنگی و اجتماعی هم رسدیه است. این دوگانگی در حوزه بومی و مدرن بودن و واقعی و مجازی بودن نیز مطرح است.
عاملی در ادامه به موضوع فرهنگ پرداخت و خاطرنشان کرد: فرهنگ برامده از زندگی واقعی و مجازی معنا پیدا کرد است و فرهنگ برامده از هوش مصنوعی دو یا چند فضایی شده است.
وی با تاکید بر اهمیت تعدد انتشار داده ها در فضای مجازی گفت: آینده جهان در پرتو فهم داده ها یا به تعبیری داده بنیان پیش بینی پذیر شده است. زیرا همه داده ها ثبت می شود و می توان برای نمونه پیش بینی کرد هر کاربر شبکه های اجتماعی یا موتورهای جست وجو به کدام سمت و سو حرکت می کند.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی هوش را سازگاری و انطباق با شرایط دانست و افزود: فناوری های جدید به معنای امتداد انسان یا هر کدام از حواس یا خصوصیات او است، هوش مصنوعی امتداد مغز انسان و پیچیده شدن انسان و جامعه انسانی مساله مهم علوم اجتماعی در ارتباط با فناوری های جدید است.
چطور آینده را درک کنیم؟
عاملی تاکید کرد: امروز با جهان متصل تر به فضای جهانی مجازی مواجه هستیم که به شکل گیری جامعه ۶ میلیارد نفری در فضای مجازی منجر شده است. امروز بر اساس آمار ۶۷ درصد جمعیت جهان به شبکه اینترنت متصل است و همین امر برایند اجتماعی را تغییر می دهد. همچنین تا سال ۲۰۲۵ حجم داده های جهانی به ۱۷۵ زتابایت می رسد.
وی دو مولفه رایانه ها را سرعت و پرداز دانست و گفت: رایانه های نسل کوانتومی تعداد زیادی ترکیب را همزمان در نظر می گیرند و با سرعت ۳۰ کیلوبایت داده ها را پردازش می کنند.
رییس دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران بعد از این مقدمه این سوال را مطرح کرد که چطور باید آینده را بفهمیم و از چه روشی استفاده کنیم و پاسخ داد: شیوه مطلوب این است که نگاه ما به آینده در علوم اجتماعی و نسبت آن با فناوری های جدید مستلزم نگاه به حال و فهم روندهای آینده فناوری است. در گذشته عمل پژوهش خود یک کنش بود و انواع مطالعات را انجام دادیم ولی امروز هر کنشی به اندازه خود داده مهم است.
عاملی گفت: امروز شاهد داده‌مبنا شدن علوم اجتماعی و ضرورت پیوندهای چندرشته ای در علوم اجتماعی هستیم و دانشگاه های مهم در جهان به سمت مرکز تحلیل داده بنیان رفته اند. برای نمونه دانشگاه پرینستون در سال ۲۰۱۹ مرکزی را برای تحقیقات در این زمینه تاسیس کرد.
وی یادآور شد: بنابراین علوم اجتماعی قیاسی و استقراریی به سمت علوم اجتماعی زنده الگوریتمی و کوآنتومی حرکت می کند. باید این روندها را بشناسیم و برای انها برنامه ریزی کنیم.
نظر شما