به رسمیت شناختن فلسطین؛ گلوله نقره‌ای سیاست خارجی اسپانیا در خاورمیانه

تهران- ایرنا- روزنامه ال پائیس به نقل از یک منبع ارشد دیپلماتیک تاکید کرد: اسپانیا در تلاش است تا زمان مناسبی را برای اتخاذ تصمیم به رسمیت شناختن کشور فلسطین بیابد و این تصمیم، تنها یک اقدام نمادین باقی نمانده و به حل‌وفصل این مناقشه کمک کند.

به گزارش روز دوشنبه ایرنا، روزنامه ال پائیس اسپانیا به نقل از یک منبع ارشد دیپلماتیک آورده است: به رسمیت شناختن کشور فلسطین مانند یک گلوله نقره‌ای (اصطلاحی که به یک راهکار ساده و جادویی برای یک مشکل دشوار بر می‌گردد) است؛ فقط یک بار می‌توان آن را شلیک کرد.

به نوشته ال پائیس، هیچ کس شک ندارد که اسپانیا این کار را انجام خواهد داد، پرسش این است که چه زمانی و چگونه این اتفاق خواهد افتاد.

تردیدی وجود ندارد که اسپانیا، فلسطین را به رسمیت خواهد شناخت.

این مقام اسپانیایی با تاکید بر اینکه «هیچ چیز ساده‌تر از این اقدام نیست» تصریح کرد: توافق شورای وزیران کافی است. هر سه شنبه و پس از نشست کابینه، سخنگوی دولت در نشست خبری در مونکلوآ (La Moncloa) می‌تواند این خبر را اعلام کند. حتی به مشورت با کنگره نیاز نیست، زیرا توافقی به اتفاق آرا از سال ۲۰۱۴ وجود دارد که از قوه مجریه می‌خواهد این گام را بردارد.

این در حالی است که «اتخاذ این تصمیم، تا کنون هیچ تاثیری نداشت و گلوله هدر می‌رفت». دولت اسپانیا در سپتامبر ۲۰۱۰، رتبه‌بندی نمایندگی فلسطین در مادرید را به نمایندگی دیپلماتیک در سطح سفارت، هم‌تراز با یک دولت، ارتقا داد.

بر اساس این گزارش، هدف ایده‌آل دولت اسپانیا این است که این به رسمیت شناختن در خدمت پیشبرد راه‌حل دو دولتی باشد و در چارچوب یک کنفرانس صلح به تصویب برسد که منجر به توافقی در مورد سرزمین و پایتخت تشکیلات جدید فلسطین شود که طبق توافق بین‌المللی، باید بیت‌المقدس شرقی باشد.

پدرو سانچز نخست وزیر اسپانیا، نوامبر گذشته در سخنرانی تحلیف خود وعده داد: دولت جدید به گونه‌ای کار خواهد کرد که اروپا و البته اسپانیا، کشور فلسطین را به رسمیت بشناسد.

دولت اسپانیا می‌خواهد دست‌کم گروهی از کشورها را در به رسمیت شناختن فلسطین همراه کند تا این اقدام تاثیر بین‌المللی داشته باشد. به نوشته ال پائیس، با توجه به اینکه این هدف واقع‌بینانه به نظر نمی رسد، دولت اسپانیا قصد دارد آنچه سوئد در سال ۲۰۱۴ انجام داد را تکرار نکند؛ زمانی که هیچ کشور دیگری در به رسمیت شناختن فلسطین از سوئد پیروی نکرد. اگر به رسمیت شناختن فلسطین توسط اتحادیه اروپا امکان پذیر نباشد، دولت می‌خواهد دست‌کم گروهی از کشورها را گرد هم آورد تا این اقدام تاثیر بین‌المللی داشته باشد.

با این هدف، دیپلماسی اسپانیا مدتهاست که گفت‌وگوی محتاطانه‌ای را با کشورهای اروپایی که بیشترین تمایل برای برداشتن این گام را دارند (بلژیک، ایرلند، پرتغال و لوکزامبورگ) و به دنبال دستیابی به توافقی میان خود هستند، حفظ کرده است.

ال پائیس با اشاره به موضوع «اعمال تحریم‌ها علیه شهرک‌نشینان خشن اسرائیلی در کرانه باختری» نوشت: پس از ممانعت مجارستان از تصویب تحریم‌ها [علیه این گروه از شهرک‌نشین‌ها] توسط اتحادیه اروپا، خوسه مانوئل آلبارس وزیر امور خارجه اسپانیا این هفته اعلام کرد که این کشور به صورت یکجانبه، تحریم‌هایی را اعمال خواهد کرد.

با این حال، این اقدامی نمادین است و احتمال می‌رود که محدود به ممانعت از صدور روادید ورود به اسپانیا خواهد بود و چندان بحث‌برانگیز نیست؛ با این حال، این اقدام مسیر را به گروهی از کشورها نشان خواهد داد که بتوانند به تنهایی در سیاست فعال‌تر در قبال خاورمیانه پیشروی و بر وضعیت انفعال اتحادیه اروپا غلبه کنند.

شماری از کارشناسانی که ال پائیس در این مورد با آن‌ها مشورت کرده است، معتقدند که اسپانیا در دوره حضور مجلس قانونگذاری فعلی، فلسطین را به رسمیت خواهد شناخت؛ به این دلیل که علاوه بر بُعد بین‌المللی، این اقدام دارای یک جنبه سیاسی ملی است: فلسطین ارزش نمادین بالایی برای رای‌دهندگان چپ دارد و پدرو سانچز نمی‌تواند این دارایی را هدر دهد.

فلسطین، ارزش نمادین بالایی برای رای‌دهندگان اسپانیایی از جناح چپ دارد و دولت نمی‌تواند این دارایی را هدر دهد.

از ۱۹۳ کشور عضو سازمان ملل متحد، ۱۳۸ کشور در حال حاضر فلسطین را به عنوان یک کشور به رسمیت می‌شناسند؛ به اضافه یک ناظر غیرعضو دیگر: واتیکان. بخش بزرگی از این کشورها متعلق به جنوب جهانی (آفریقا، آسیا و آمریکای لاتین) به استثنای برخی از اعضای اتحادیه اروپا مانند رومانی، لهستان، بلغارستان، جمهوری چک، اسلواکی و مجارستان هستند که در سال ۱۹۸۸، پیش از انحلال پیمان ورشو و شکل‌گیری اتحادیه اروپا این کار را انجام دادند.

یگانه کشوری که پس از پیوستن به اتحادیه اروپا، فلسطین را به رسمیت شناخت، سوئد بود. از این ۱۳۹ کشور، ۹ کشور در گروه ۲۰ حضور دارند: چین، روسیه، هند، برزیل، اندونزی، آفریقای جنوبی، ترکیه، آرژانتین و عربستان سعودی.

تلاش برای به رسمیت شناختن به عنوان یک کشور، یکی از راهبردهای فلسطینی‌ها برای غلبه بر بن‌بستی بوده است که پس از امضای توافقنامه اسلو بین سال‌های ۱۹۹۳ و ۱۹۹۵ ایجاد شد. این توافق‌ها به شناسایی فلسطین به عنوان یک دولت مستقل منجر نشد و در مقابل، رژیم صهیونیستی ساخت شهرک‌ها را افزایش داد. طبق داده‌های سازمان ملل متحد، در سال ۱۹۹۳ میلادی، ۲۸۵ هزار اسرائیلی در شهرک‌های غیر قانونی در کرانه باختری زندگی می‌کردند و این رقم امروز دست‌کم، ۷۰۰ هزار نفر است.

هیسم امیره فرناندز (Haizam Amirah Fernández) محقق ارشد مدیترانه و جهان عرب در اندیشکده الکانو اسپانیا معتقد است فرآیندی که منجر به این توافق‌ها شد، «فرمول فاجعه‌ای بود که ما را به جایی که اکنون هستیم رسانده است» و باید «فرمول آن را بشکنیم».

وی معتقد است که به رسمیت شناختن دولت فلسطین، گام برداشتن در راستای «تغییر چارچوب روابط بین طرف‌های مقابل و متعادل کردن مواضع آن‌ها» است. این کارشناس می‌افزاید: این به رسمیت شناختن به تنهایی کافی نیست و باید با ایجاد «نهادهای دولتی» در فلسطین توسط جامعه جهانی همراه شود تا فقط یک «عمل نمادین» باقی نماند.

آنا مانرو (Ana Manero) استاد حقوق بین‌الملل عمومی در دانشگاه کارلوس سوم مادرید خاطرنشان می‌کند: عواقب به رسمیت شناختن یک کشور فلسطینی توسط اسپانیا اساساً سیاسی خواهد بود، زیرا این یک اقدام سازنده یک نهاد دولتی نیست.

این استاد دانشگاه تاکید می‌کند که سیاست‌های رژیم اسرائیل مانند گسترش شهرک‌سازی‌ها، داشتن ویژگی‌های دولتی «کنترل قلمرو، دولت، جمعیت و حاکمیت» را برای یک کشور فلسطینی در شرایط کنونی غیرممکن می‌کند. این کارشناس تصریح می‌کند، با این حال، به رسمیت شناختن از سوی تعداد قابل توجهی از کشورها، به فلسطین قدرت بیشتری در مذاکره می‌بخشد.

«نتانیاهو اکنون در تلاش است تا با معرفی خود به عنوان تنها کسی که می‌تواند از احتمال به رسمیت شناختن فلسطین از سوی جامعه بین‌المللی جلوگیری کند، بقای سیاسی خود را تضمین کند.»فرناندز سابقه به رسمیت شناختن دولت فلسطین توسط سوئد و تاثیر محدود آن را با شرایط حاضر، مرتبط نمی‌داند؛ وی معتقد است شرایط سال ۲۰۱۴ هیچ ربطی به سال ۲۰۲۴ ندارد. جنگ در غزه حمایت زیادی از اسرائیل به ویژه از سوی جنوب جهانی را کاهش داده است و وی به یاد می‌آورد که چگونه دیوان بین‌المللی دادگستری نسبت به «نشانه‌های محتمل نسل‌کشی» اسرائیل در غزه هشدار داده است. با این پیشینه، به رسمیت شناختن فلسطین می‌تواند «گامی دیگر به سوی چارچوب راه‌حلی بسیار دقیق‌تر باشد».

به نوشته ال پائیس، نکته حائز اهمیت اینکه رژیم اسرائیل با به رسمیت شناختن کشور فلسطین از سوی دیگر کشورها، به ویژه کشورهای غربی، به صورت کامل مخالف است. بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی اعلام کرده که پارلمان این رژیم روز چهارشنبه با اکثریت ۹۹ از ۱۲۰ نماینده، قطعنامه‌ای مبنی بر رد و مخالفت با هر گونه به رسمیت شناختن فلسطین از سوی جامعه بین‌المللی را تصویب کرد.

نتانیاهو اکنون در تلاش است تا با معرفی خود به عنوان تنها کسی که می‌تواند از این احتمال جلوگیری کند، بقای سیاسی خود را تضمین کند.

خورخه راموس تولوسا (Jorge Ramos Tolosa) مورخ و استاد دانشگاه والنسیا نیز معتقد نیست که به رسمیت شناختن فلسطین از سوی اسپانیا به عنوان یک کشور، موقعیت اسرائیل را تضعیف خواهد کرد.

وی این اقدام را «حمایتی نمادین» می‌داند؛ آنچه اکنون به نظر این کارشناس ضروری است «توقف نسل کشی» است و لازمه این امر اینکه «جهان از همدستی با اسرائیل دست بردارد. و کاری که اسپانیا باید انجام دهد این است که فروش و خرید سلاح به اسرائیل را متوقف و روابط دوجانبه را قطع کند.»

طاهر علی فلسطینی‌تبار، عضو شبکه همبستگی علیه اشغال فلسطین (RESCOP) با این تحلیل موافق است و استدلال می‌کند که «تنها چیزی که می‌تواند به یافتن یک راه حل کمک کند، این است که جامعه بین‌المللی یک محاصره اقتصادی کامل علیه اسرائیل اعمال کند.»

اخبار مرتبط

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha