به گزارش ایرنا، نشست ادبی « شعر و ادب سیستان» با حضور جمعی از اهالی اندیشه و ادب حوزه ایران فرهنگی با مدیریت علیرضا قزوه و اجرای سیدمسعود علوی تبار به میزبانی گروه بین‌المللی هندیران برگزار شد.
سیدمسعود علوی تبار شاعر و کارشناس تاریخ و تمدن ملل اسلامی در این نشست گفت: سرزمین سیستان چه در افسانه‌ها و اساطیر و چه در صفحات تاریخ همواره یادآور رشادت‌ها و جان‌فشانی‌ها و مهد مرزبانان و پهلوانان اسطوره‌ای و نامی ایران زمین و دیار فرهنگ و ادب و تمدن بوده است، اظهارداشت: شخصیت‌های اصلی و کلیدی بزرگترین شاهکار منظوم حماسی جهان یعنی شاهنامه فردوسی از این منطقه بوده‌اند. مرزبانان و پهلوانان تاریخی و باستانی ایران همانند سورنا، شاهین بهمن زادگان، و یعقوب لیث صفاری از خاندان‌های این خاک به منصه ظهوری شگرف در تاریخ رسیده‌اند.
وی افزود: پهلوانانی که بزرگی قدرت و شکوه آنان به گونه‌ای بوده که حتی حسادت و ترس پادشاهان بزرگ و مقتدر زمان خود را برانگیختند. اسپهبد سورنا در ۲۹ سالگی بر اثر حسادت و ترس ارد دوم پادشاه اشکانی کشته می‌شود و شاهین بهمن زادگان باز به علت ترس و حسادت خسرو پرویز پادشاه ساسانی مسموم و به قتل می‌رسد.
علوی تبار بیان کرد: در عرصه شعر و ادب پارسی نیز زبان فارسی بعد از دویست سال در این منطقه از ایران زبان رسمی اعلام می‌شود و اولین سروده فارسی از این سرزمین انشاد یافت. هنگامی که یعقوب لیث صفاری بعد از استماع قصیده‌ای عربی در مدح پیروزی‌هایش می‌گوید: «چیزی که من اندر نیابم، چرا باید گفت». بنیان تاریخ دویست ساله دوری از زبان فارسی، به عنوان زبان رسمی ایرانیان به یک باره فرومی‌ریزد.
این شاعر و کارشناس تاریخ و تمدن ملل اسلامی اظهارداشت: صفاری این جوانمرد سیستانی که به دنبال استقلال سیاسی ایران و خروج از زیر سلطه بنی عباس بود زبان باستانی و تاریخی فارسی را یکی از ضرورت‌های ایجاد این استقلال و عنصری وحدت بخش در میان اقوام و تیره‌های مختلف ایرانی می‌دانست. مطابق با کتاب «تاریخ سیستان» که در قرن‌های پنجم تا هشتم هجری نگاشته شده، محمد بن وصیف سجزی دبیر رسائل یعقوب لیث صفاری اولین سروده زبان فارسی را با مطلع «ای امیری که امیران جهان...» در مدح یعقوب صفاری، بعد از آن جمله مشهور می‌سراید. از دیگر شاعران پارسی‌گوی این دوره می‌توان به محمد مخلد نیز اشاره داشت که اشعار متعددی در وصف یعقوب صفاری دارد.
وی گفت: سرزمین سیستان در ادوار مختلف شعر و ادب پارسی شاعران و سخن سرایان بسیاری را به خود دیده است. در قرن پنجم هجری با سخنور نامی و از بزرگترین قصیده سرایان ایران فرخی سیستانی مواجه می‌شویم. شاعری که درباره او می‌گویند که «سخن سهل و ممتنع را در عربی خاص ابو فراس حمدانی می‌دانند و در فارسی خاص فرخی سیستانی».
علوی تبار افزود: در قرن‌های ششم و هفتم با صاحب کتاب مجمع البحرین شمس الدین ابن نصیر سیستانی از برجستگان ادب پارسی روبه رو می‌شویم و همچنین با شمس الدین مبارک سیستانی که از بزرگان و سرآمدان سخن در عصر خویش بوده است. در این قرن همچنین شاعر مداح و قصیده سرا، سیدسراج الدین سجزی، ملقب به «مصارع الشعرا» را مشاهده می‌کنیم که دارای اصالتی سیستانی است. البته سیدسراج الدین را برخی از سگزآباد نیشابور می‌دانند. در این قرن همچنین با نام فریدالدین سیستانی برخورد می‌کنیم که او را در حسن و لطافت اشعار ستوده‌اند.
این کارشناس تاریخ و تمدن ملل اسلامی اظهارداشت: امیرحسن بن علاء سجزی از شاعران پارسی گوی هند، متولد شهر بدایون و از مریدان نظام الدین اولیا است که برجسته‌ترین کتاب در رابطه با مجموعه ملفوظات نظام الدین اولیاء، کتاب «فوائدالفؤاد» اوست. مولانا ضیاء الدین برنی صاحب کتاب «تاریخ فیروزشاهی» شرایط آشنایی و دوستی بین امیر حسن بن علاء سجزی و امیر خسرو دهلوی را فراهم آورده و هر سه دوست صمیمی بوده‌اند. سید محمد مبارک کرمانی درباره او می‌گوید: «غزلیات جگر سوز او از چقمق دلهای عاشقان، آتش محبت بیرون می‌آرد و اشعار دلپذیر او راحتی به دلهای سخنوران می‌رساند».
علوی تبار گفت: معاصر بودن امیر حسن علاء سجزی معروف به سعدی هند با امیر خسرو دهلوی و شهرت او، باعث شد به حسن سجزی توجه کافی نشان داده نشود.
در این نشست که با بداهه نویسی خوشنویسان ایرانی و هندی نظیر مسعود ربانی و آرمان حبیب همراه بود ادیبان و شاعرانی همچون علیرضا قزوه، عبدالجبار کاکایی، رضا اسماعیلی، امیر عاملی، صادق رحمانی، سید مسعود علوی تبار، بلرام شکلا، مهدی باقرخان، ابراهیم میر، محمد فاطمی منش، سید حکیم بینش، مسلم اسدالله، نغمه مستشار نظامی، شهلا کلبعلی، کبری قالینی نژاد، زینب یوسفی، سارا عبداللهی فر، مهسا ایمانی، نازنین فاطمه صادقی، فرزانه قربانی، فاطمه ناظری، و صبا فیروزی حضور داشتند وقطعاتی توسط برخی از این شاعران خوانده شد.
نظر شما