به گزارش روز یکشنبه ایرنا، امانوئل مکرون، رییس جمهور فرانسه، جمعه گذشته ۲۶ ژانویه (۶ بهمن) در پاسخ به حضور نارندرا مودی در ژوییه ۲۰۲۳ (تیر ماه ۱۴۰۲) در رژه روز باستیل فرانسه، مهمان روز جمهوری هند در دهلی‌نو بود.
ارزیابی دقیق مذاکرات و نتایج این دیدار نشان می‌دهد که این دیدار هم از منظر نمادی و هم از نظر محتوایی برای دو کشور پربار بوده است و ملاقات‌های پی در پی بین سران دو کشور، همکاری ویژه‌ای میان مقامات دولتی و بخش خصوصی ایجاد کرده است؛ همکاری‌هایی که به متن ۴۱ بندی توافق نامه منتشر شده محدود نمی شود.
پیشینه
مکرون به هند سفر کرد تا مهمان اصلی جشن روز جمهوری هند باشد. این ششمین بار بود که بالاترین مقام فرانسه، به این رویداد دعوت شد و مکرون، برای سومین بار به هند سفر کرد. شش ماه قبل از این نارندرا مودی نخست وزیر هند به عنوان مهمان افتخاری رژه روز باستیل در جشن ملی فرانسه شرکت کرده بود. پس از آنکه سربازان هندی «هنگ پنجاب» به سمت خیابان شانزه لیزه در پاریس حرکت کردند، اکنون نوبت سربازان فرانسوی بود که مهارت های خود را در دهلی نو با دو هواپیمای رافال و یک هواپیمای تانکر چند منظوره ایرباس A۳۳۰ نشان دهند.
این رژه شاید یک نمایش نظامی را نشان دهد اما بیش از آن بازگوکننده این نکته است که فرانسه و هند چقدر به هم نزدیک شده اند، مهمان روز جمهوری هند قرار بود رئیس جمهور آمریکا باشد که به دلایلی که هنوز مشخص نیست از آمدن خودداری کرد. دعوت دولت هند در آخرین لحظه از رئیس جمهور فرانسه و پذیرش بی‌تردید مکرون، یک اقدام آشکار و گویا در نشان دادن عمق روابط دهلی‌نو و پاریس است.
هند، فرانسه را به عنوان یک دوست و شریک قابل اعتماد و یکی از اعضای کلیدی اتحاد غربی می شناسد که دیدگاهی متفاوت از جهان آنگلوساکسون در پیش گرفته است. تیری ماتو، سفیر فرانسه در هند، می‌گوید: فرانسه هند را «به عنوان یک قدرت بزرگ و مسوول» می‌شناسد که «نقشی کلیدی در پر کردن شکاف ها و پیشبرد راه حل ها برای چالش های جهانی دارد.»
وی تاکید کرده است که جهان‌بینی مشترک دو ملت و تمایل به همکاری در سیاست های خارجی و مشارکت های متعدد و در عین حال حفظ «خود مختاری استراتژیک» هر کشور به عنوان یک متحدکننده قوی عمل می کند.
اهمیت مساله
منحصربه‌فرد بودن روابط هند و فرانسه، ژوییه گذشته خود را نشان داد، زمانی که سران دو کشور چشم‌اندازی از روابط خود را برای سال ۲۰۴۷ ترسیم کردند که در حقیقت صدمین سالگرد استقلال هند و پنجاهمین سال شراکت استراتژیک ایجاد شده بین دو کشور در سال ۱۹۹۸ به شمار می آید.
سند پیمان‌نامه‌ای که «به سوی یک قرن روابط هند و فرانسه» گام برمی دارد، از نظر سیاسی بسیار اهمیت دارد زیرا نه هند و نه فرانسه پیمان مشابهی را با هیچ کشور دیگری امضا نکرده‌اند. این سند از مشارکت از سه زاویه متفاوت ومرتبط، «امنیت و حاکمیت، سیاره زمین و مردم»، طیف وسیعی از انگیزه ها و ایده هایی را که همکاری آنها را شکل می دهد، روشن می‌سازد.
دو دولت اظهار داشتند: از طریق این نقشه راه، مشارکت راهبردی هند و فرانسه در حوزه‌های جدید همکاری متنوع‌تر خواهد شد و در عین حال برنامه‌های موجود با منافع مشترک را نیز گسترش خواهد داد.
با در نظر گرفتن ابعاد جهانی، منطقه ای و دوجانبه، این دیدار تنها یک توافقنامه دوجانبه و یک «بیانیه مشترک با ۴۱ بند» را به همراه نداشت، وینی موهان کواترا، قائم مقام وزیر امور خارجه هند، درباره نشست جمع‌بندی خاطرنشان کرد: دستاوردهای ملموس نشان می دهد که این دیدار «از نظر نتایج اساسی و همچنین اهمیت گفت‌وگوها بین دو رهبر بسیار پررنگ و گسترده بوده است.»
همان‌طور که انتظار می رفت، اقیانوس هند و اقیانوس آرام، اوکراین و غزه در میان گفت‌وگوهای دو کشور اهمیت بسیاری داشت و دهلی‌نو و پاریس اعلام کردند همکاری خود را در جنوب غربی اقیانوس هند، بر اساس موفقیت های نظارتی مشترک و تعاملات گذشته، از جمله در منطقه «همسایگی دریایی هند» افزایش خواهند داد. به نظر می رسد در این شرایط، منظور دو کشور افزایش حضور نیروی دریایی چین در اطراف سریلانکا و مالدیو باشد.
نکته مهم دیگر مربوط به عملیاتی شدن مرحله اول صندوق همکاری توسعه سه گانه هند و اقیانوس آرام به منظور افزایش فناوری های سبزی است که در منطقه در حال توسعه هستند. علاقه مشترک و نیاز به هماهنگی در مورد راه‌گذر هند-خاورمیانه-اروپا (IMEC) که سپتامبر (آبان) گذشته اعلام شد نیز مورد توجه دو کشور قرار گرفته است و به نظر می رسد فرانسه گام های اولیه برای دسترسی به کریدور شمال و جنوب را نیز از طریق هند برمی دارد.
فرانسه قصد دارد در سال های آینده تعداد دانشجویان هندی را از ۱۱ هزار نفر به ۳۰ هزار نفر افزایش دهد و روادیدی ۵ ساله به منظور اشتغال به کار آنها صادر کند. به نظر می‌رسد بهره گیری از نیروی کار هندی، بخش دوم هدف از تحصیل این هندی‌ها در فرانسه برای پاریس خواهد بود.
ارزیابی
مودی و مکرون از مشارکت هند و فرانسه از مشارکت در طرح‌هایی که گفتند «اهمیت زیادی برای مردم ما (دارد) و دلایلی که برای آینده جهان و سیاره ما حیاتی هستند» استقبال کردند. از این رو تصمیم خود را برای برگزاری «اجلاس های سالانه، از جمله دیدارهای برنامه‌ریزی شده در کنار اجلاس های چند جانبه» برای ایجاد «همکاری نزدیک‌تر» را اعلام کردند.
دیدار مکرون از هند گویای تقویت همکاری در بخش‌هایی بود که کمتر به آن پرداخته شده است، از حالا ردپای فرانسه در هر جا که هند حضور داشته باشد، دیده خواهد شد، چنان که دروپدی مورمو رئیس جمهور هند، ابراز اطمینان کرد: دوستی هند و فرانسه و استحکام شراکت آنها «مسیر رو به جلو را روشن می کند.»
نظر شما