انتخابات تایوان و آمریکا؛ چه احتمالاتی در آینده روابط دو طرف مطرح است؟

به گزارش روز شنبه ایرنا از نشریه اکونومیست، بسیاری در واشنگتن نگران هستند که با وجود تلاش‌های روسای جمهور آمریکا و چین برای تثبیت روابط بین دو کشور در ماه نوامبر (آبان/ آذر)، سرانجام جنگی بر سر تایوان شکل بگیرد.

در آستانه انتخابات تایوان، آمریکا به عنوان حامی اصلی این جزیره علاقه چندانی به هیچکدام از نامزدهای ریاستی در انتخابات ندارد. اما مقام‌های آمریکایی تاکید کردند که پیروزی برای لای چینگ-ته معاون تسای اینگ- ون رئیس دولت فعلی تایوان و عضو حزب مترقی دموکراتیک با تفکر استقلال تایوان می‌تواند به تنش منجر شود. او در نظرسنجی‌ها پیشتاز است.

پکن، لای چینگ- ته را نابودگر صلح خوانده است و او نیز خود را یک کارگر عملگرا برای استقلال تایوان می‌داند. آمریکا سابقه تعامل پرتنش با حزب مترقی دموکراتیک را دارد اما روابط اخیر به دلیل احتیاط تسای رئیس دولت فعلی و افزایش قدرت نظامی چین بهبود یافته است. با این حال، مقامات آمریکایی نگران اظهار نظرهای بی پروای لای، از جمله اظهار امیدواری برای «ورود به کاخ سفید» به عنوان رئیس‌جمهور تایوان هستند.

گفته می شود که برای جلوگیری از اقدامات رادیکال لای در صورت انتخاب شدن به عنوان رئیس دولت تایوان، می‌توان انتظار داشت که ارتش آزادیبخش خلق، رزمایش‌هایی را برگزار کند که تایپه را به روش‌های جدیدی تهدید می‌کند. اقدامات تحریک آمیز جدید می تواند پرواز هواپیماهای بدون سرنشین چینی بر فراز تایوان یا یافتن بهانه‌ای برای جستجوی کشتی‌های جزیره‌ای توسط نیروی دریایی یا گارد ساحلی چین را شامل شود. چین به تازگی تعرفه‌ها را بر برخی از کالاهای تایوانی با این استدلال که دولت کنونی به رهبری حزب دموکراتیک مترقی تعهدات لازم برای حفظ یک توافق تجاری بین تنگه‌ای را زیر پا گذاشته، دوباره اعمال کرد.
اکونومیست افزود: نکته نگران‌کننده این است که طرف چینی انتظارات غیرواقع‌بینانه‌ای در مورد این دارد که جو بایدن رئیس جمهوری آمریکا و دولت او به محدود کردن ریاست جمهوری لای کمک می‌کنند. همه اینها ممکن است نشان دهنده این باشد که یک پیروزی برای رقیب نزدیک لای یعنی هو یو-ایه از حزب کومینتانگ می‌تواند تنش‌ها را کاهش دهد. چینی‌ها نیز شهردار سابق شهر جدید تایپه را ترجیح می‌دهند. کومینتانگ ملی گرا دشمن قدیمی حزب کمونیست چین است؛ رهبران آن پس از شکست در جنگ داخلی چین در سال ۱۹۴۹ به تایوان گریختند. اما دست کم این حزب به چین واحد اعتقاد دارد (حتی اگر کومینتانگ خواهان چین دموکراتیک باشد). هو حزب مترقی دموکراتیک را متهم می‌کند که با مطرح کردن مساله استقلال تایوان این جزیره را به خطر می‌اندازد.

با اینکه هو ممکن است آرامش بیشتری را فراهم نیاورد اما وی مخالف استقلال و پیشنهاد چین برای یکپارچگی ذیل «یک کشور، دو نظام» است. بیشتر تایوانی‌ها این مدل را که در حفظ آزادی‌های قبلی هنگ کنگ ناکام بوده، رد می‌کنند.

خطر دوم از نظر آمریکا این است که هو ممکن است فشار برای یک راهبرد نامتقارن تر، یعنی استفاده از تعداد زیادی سلاح‌ دفاعی متحرک برای تبدیل تایوان به یک «خارپشت» را متوقف کند. حزب دموکراتیک مترقی هزینه‌های دفاعی را افزایش داده و خدمت اجباری را تمدید کرده است. هو به واسطه‌های آمریکایی می‌گوید که برای بازدارندگی ارزش قائل است، اما اعتقاد دارد تایوان می‌تواند با بهبود روابط با چین، در دفاع صرفه‌جویی و خدمت سربازی را کوتاه کند.

انتخابات آمریکا نیز می‌تواند مسائل را از چند جهت آشفته کند. اول اینکه، جو بایدن که تحت فشار جنگ‌های اوکراین و غزه و کارزار انتخاباتی مجددش قرار دارد، می‌تواند با وجود وعده‌های مکرر خود برای دفاع از تایوان، تسلیم فشار چین بر این جزیره شود. مورد دیگر این است که در طول یک رقابت حساس ریاست‌جمهوری که در آن ایستادگی در برابر چین به یک مولفه تبدیل می‌شود، بایدن ممکن است بیش از حد واکنش نشان دهد یا در کنگره اقدامی تحریک‌آمیز، شبیه به سفر نانسی پلوسی رئیس سابق مجلس نمایندگان آمریکا به تایوان را صورت دهد.
در مورد دونالد ترامپ، رقیب احتمالی جمهوریخواه بایدن، گفته می‌شود که او مدتهاست که نسبت به اتحادهای آمریکا تحقیر آمیز رفتار کرده و تایوان را به دزدیدن صنعت نیمه هادی آمریکا متهم کرده است. او در اولین دوره ریاست جمهوری خود به دستیارانش گفت که از تایپه دفاع نخواهد کرد. با این حال، این امکان نیز وجود دارد که دستیاران آینده او با استفاده از تایوان به عنوان اهرم فشار برای مقابله با چین با قدرت بیشتری تلاش کنند. بسیاری در کنگره می‌خواهند از تایوان حمایت و شناخت دیپلماتیک بیشتری ارائه کنند.
در حال حاضر انزواطلبی، سیاست آمریکا را فلج می‌کند. جمهوریخواهان در کنگره بودجه تکمیلی برای کمک به دوستان و متحدان - از جمله حمایت از دفاع نظامی اوکراین، اسرائیل و تایوان - را به حالت معلق در آوردند. در ازای آن، آنها خواهان اقداماتی برای مهار مهاجرت از طریق مرز جنوبی آمریکا و انجام اقدامات داخلی دیگر هستند.