به گزارش خبرنگار معارف ایرنا حجت الاسلام سیدمهدی خاموشی در آیین اختتامیه هجدهمین نشست تخصصی شورای عالی قرآن گفت: امسال وقتی مسابقات کشوری قرآن در خراسان شمالی برگزار شد، با توجه به ظرفیت کرسی های تلاوت شاهد استقبال بی‌نظیر مردم از این مسابقات بودیم. در این دوره از مسابقات بین‌المللی بیش از ۱۱۰ کشور اعلام حضور کرده‌اند و این باعث خواهد شد که یک دیپلماسی جدیدی از فعالیت‌های قرآنی شکل گیرد و شاهد یک اتفاق مبارک در این عرصه خواهیم بود.
وی افزود: امروز بیش از دو هزار امام‌زاده شاخص از مجموع هشت هزار امام‌زاده در سراسر کشور وجود دارد که همگی آمادگی و قابلیت برگزاری کرسی‌های تلاوت را دارند. لذا از تمامی اساتید، قاریان و فعالان قرآنی و همچین افرادی که توان برگزاری محافل قرآنی دارند، تقاضا می‌کنیم با حضور خود در این مراکز به فعالیت قرآنی کشور، اثربخشی مضاعفی ببخشند.
رئیس سازمان اوقاف با بیان اینکه برگزاری کرسی‌های تلاوت قطعا جریان تلاوت در کشور را تغییر خواهد داد افزود: می‌بایست این کار استمرار پیدا کند تا شاهد رونق کرسی‌های تلاوت در سراسر کشور باشیم. در مسابقات هم سعی بر این بوده که از همین ظرفیت استفاده کنیم.
همه سیاست های ما بر پایه قرآن شکل گرفته است
وی درباره نشست تخصصی قاریان، استادان و حافظان قرآن کریم گفت: بعد از انقلاب اسلامی اتفاقی که در خصوص مفهوم تلاوت و جریان تلاوت در کشور رخ داده است، بسیار مبارک است. به این معنا که جهان مشاهده کرد جریان سیاسی، امنیتی، اقتصادی و اجتماعی ما بر پایه قرآن شکل گرفته است. دنیا باید بفهمد که همه سیاست‌های ما بر پایه قرآن شکل گرفته است.
خاموشی با اشاره آیه ۲۱ سوره احزاب اظهار داشت: خدای متعال در این سوره می‌فرماید برای شما و آنهایی که امید به پروردگار و روز قیامت دارند و خدا را بسیار یاد می‌کنند، رسول خدا مقتدایی نیکوست. امروز حاج قاسم سلیمانی معرف انقلاب اسلامی است و شاهدیم که در سایر کشورها ایشان را از ما بیشتر می‌شناسند. او در نظام مقابله با ظلم، ادبیات جدیدی را در جهان رواج داد. امروز عکس سردار سلیمانی در آمریکای لاتین، کانادا، آمریکای مرکزی، آسیا و کشورهای مختلف یا در آفریقا نصب می شود و این یعنی حاج قاسم محوریت مردمی را در جهان فرماندهی می‌کند.
سبک زندگی قرآنی در انقلاب اسلامی زبانزد شود
وی ادامه داد: اگر امروز مقام معظم رهبری می‌فرمایند ما قاری و حافظ می‌خواهیم، به این معناست که یک انسان عامل به قرآن و عامل به مفهوم آن را می‌خواهیم. ما می‌خواهیم سبک زندگی قرآنی در انقلاب اسلامی ایران زبانزد شود. امروز چالش‌های زیادی در جهان هستی وجود دارد که انقلاب اسلامی ما رقم زده است و جریان‌های جهانی را تغییر داده است.
نماینده ولی فقیه در سازمان اوقاف و امور خیریه تاکید کرد: در بحث قرائت قرآن باید کاری کنیم که ولی فقیه ما احساس زیادی جمعیت قرآنی را در امت کند و شما قرآنیان باید لشکری درست کنید که مدافع آرمان‌های انقلاب اسلامی باشد. هنر قرائت و تلاوت باید این‌طور باشد که مردم را با مفاهیم قرآن و آرمان‌های اسلامی و انقلاب گره بزند. انقلاب اسلامی این شعار را داد و حکومت را بنا کرد و ما باید در این مسیر موفق شویم.
وی خطاب به جامعه قرآنی گفت: تلاوت مؤثر قرآن، انسان‌ها را صابر و اهل تحمل می‌کند و شما بایستی به گونه‌ای برای مخاطب خود تلاوت کنید که قوانین خدا برای او جدی شود. تلاش کنید که به او بفهمانید کمال و راه حق چیست. تلاش کنید تا وجود افراد را با قرآن گره بزنید؛ هر چند که تلاش زیادی را می‌خواهد اما از شما قرآنیان برمی‌آید.
تربیت قرآنی را معنا کنید
خاموشی اضافه کرد: تربیت قرآنی را در کشور معنا کنید. تلاوت اثرگذار هم باید در این مسیر باشد. در این راه باید استقامت داشت. در تاریخ هر پیروزی که وجود داشته با استقامت بوده است. لذا تقاضا می‌کنم قرائت تأثیرگذار را با هدف تربیت قرآنی و انسانی انجام دهید. چرا که ما در تربیت قرآنی می‌بینیم، اگر انسانی یک آیه را در خودش زنده کند. مسیر زندگی‌اش تغییر می‌کند.
به قاریان قرآن غبطه می خورم
حسن رحیم‌پور ازغدی عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در این مراسم با اشاره به وظایف قاریان قرآن در عرصه‌های اخلاق، اجتماع، فرهنگ و سیاست در سطوح ملی و بین‌المللی گفت: قاری نیستم ولی به شما غبطه می‌خورم. تا قبل از انقلاب اسلامی مسئله قرائت نقشی در جامعه نداشت اما امروز کارکردهای فراوانی دارد. یکی از این کارکردها رفع اتهاماتی است که به شیعیان در رابطه با قرآن زده می‌شود. آن‌ها می‌گفتند که شیعه برای قرآن کریم شأن و اصالت قائل نیست و قرآن را قبول ندارد. چراکه از عبادت خدا فورا به سراغ ائمه می‌رود و روی مسئله وحی و نبوت تأمل نمی‌کند.
وی با تاکید بر اینکه یکی از اثرات تلاوت قاریان ما در نقاط مختلف جهان رفع اتهامات به شیعه بود، افزود: خیلی‌ها اعلام کردند که ما به دلیل همین تلاوت‌ها به شیعه خوش‌بین شدیم. فایده و اثر دوم این تلاوت‌ها جذب آحاد مختلف به قرآن است؛ لذا این جریان در جهانی شدن قرآن اثر دارد.
طوری قرآن بخوانید که گویی بر شما نازل شده است
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: در روایت داریم که در آخرالزمان قرآن را برای رقابت و مسابقه می‌خوانند. یعنی قرآن محل سرگرمی و کسب درآمد آن ها می‌شود و باید از این برحذر بود. بلکه باید قرآن را برای انتقال معنا و مفهوم خواند. صدا در اثرپذیری و هدایت، نقش دارد و لذا گفته شده که با صدای نیکو و زیبا قرآن را بخوانید. حتی در روایات ذکر شده که آیات قرآن را باید طوری خواند که گویی بر شما نازل شده است. به همین دلیل قاری قرآن باید آیات را به شکلی بخواند که خود را جای مخاطب بگذارد و قرائت او باعث شود که مخاطب با قرآن انس بگیرد.
وی با اشاره به ضرورت درک و معنای قرآن توسط قاری قرآن گفت: بیش از ۵۰۰ آیه در قرآن وجود دارد که اگر آن‌ها را بخوانیم، در معنای آن اختلافات شدیدی پیدا خواهیم کرد، مگر اینکه بر کل قرآن فهم داشته باشیم. لذا قاری قرآن باید خود را جای پیامبر(ص) بگذارد و زمانی را متصور شود که آیه‌ای بر ایشان نازل می‌شد و ایشان آن آیات را برای یاران و اصحاب خود بازگو می‌کرد. شیوه ارائه آیات الهی پیامبر(ص) به قرآن چگونه بود که با خواندن آن به دل‌ها نفوذ می‌کرد؟ قاری قرآن ما نیز باید اینگونه بخواند.
رحیم پور ازغدی تصریح کرد: در قرائات مختلف قرآن، باید با تفسیر و اصل قرآن سازگاری وجود داشته باشد و به گونه‌ای تلاوت نشود که سازگاری آیات با اصل قرآن به هم بخورد.
حجت‌الاسلام سیدمصطفی حسینی دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی با ارائه مقاله ای با عنوان جایگاه مساجد، محافل عمومی و مسابقات در اثرگذاری تلاوت گفت: مؤلفه‌های گوناگونی در اثرگذاری تلاوت بر مخاطب ایفای نقش می‌کند که برخی از آن‌ها ظاهری(بیرونی) و برخی دیگر باطنی(درونی) است. برخی از آن‌ها به قاری قرآن مربوط است، بعضی به مستمع و بعضی هم به عوامل دیگری، اعم از زمان و مکان ولی در این مقاله به جایگاه مساجد، محافل و مسابقات تاکید دارم.
وی افزود: یکی از محوری‌ترین عوامل در این بخش، نقش امام جماعت است که با دعوت از نمازگزاران و تشویق آن‌ها به حضور در مراسم تلاوت قرآن و نیز تأکید بر توجه به معانی آیات، مؤثر شمرده می‌شود.
این حافظ کل قرآن ادامه داد: مؤلفه‌های دیگری چون انتخاب زمان مناسب، مدت تلاوت، قرائت‌های اذان‌گاهی و انتخاب آیات مناسب و حتی فضاسازی، از جمله عوامل مؤثر در استقبال مخاطب و اثرگذاری تلاوت خواهد بود.
حسینی افزود: در بخش دوم، رویدادهایی نظیر برگزاری محافل در اماکن عمومی مورد بررسی قرار گرفته که البته لازم است تغییرات بنیادین یافته و با شیوه برگزاری محفل موضوعی و مناسبتی و توجه ویژه به ذائقه مخاطب و ایجاد جذّابیت و الگوگیری از محافل موفق، روح تازه‌ای در آن دمیده شود.
وی اضافه کرد: در بخش سوم، به رویداد مهم مسابقات قرآنی در سطوح و مناسبت‌های مختلف و راه‌کار اثرگذاری آن پرداخته ام و راهکارهایی چون محتوامحوری، برگزاری مسابقه با رویکرد تلاوت مؤثر و بررسی رأی مردمی به تلاوت‌های اثرگذار را مورد بررسی قرار داده ام.
در حاشیه این مراسم از دو اثر و محصول قرآنی با عنوان «سالنامه پژوهشی شورای عالی قرآن (نبأ)» و همچنین «دعاخوانی؛ آداب، روش‌ها و اصول اجرا» رونمایی و از ارائه دهندگان مقالات در نشست هجدهم تحسین شد.
به گزارش ایرنا هجدهمین نشست تخصصی شورای عالی قرآن کریم با موضوع «اثرگذاری تلاوت بر مخاطب» به مدت سه روز از چهارشنبه ششم تا جمعه هشتم دی در حسینیه الزهرا(س) مجتمع امام خمینی(ره) با ارائه ۱۱ مقاله، دو میزگرد تخصصی و چند سخنرانی برگزار شد.
شورای عالی قرآن از سال ١٣٨٢ با برگزاری نشست های تخصصی، هر سال به یک موضوع از موضوع های مورد نیاز جامعه قرآنی می پردازد و امسال هجدهمین نشست تخصصی استادان، قاریان و حافظان قرآن کریم با موضوع اثرگذاری تلاوت بر مخاطب برگزار شد. در نشست روز اول مقالات «نقش قرائات مختلف (نافع، حمزه و ...) در تلاوت اثربخش» توسط حسن احمدی زاده و «جایگاه ترجمه و تفسیر در تلاوت تأثیرگذار» توسط محمدرضا ستوده نیا ارائه شد و حجت الاسلام حسین سلیمانی و علی اصغر شعاعی از کارشناسان قرآنی پیشنهادهایی پیرامون ارتقاء نقش صدا و سیما در تأثیرگذاری تلاوت بر مردم ارائه دادند.
یک میزگرد تخصصی نیز با عنوان نقد و بررسی اقدامات صدا و سیما در مقوله تأثیرگذاری تلاوت بر عموم مردم برگزار شد و محمدحسین کشکولی مدیر شبکه قرآن و معارف سیما، منصور قصری زاده مدیر رادیو قرآن، سیدعلی سرابی قائم مقام شورای عالی قرآن، قاسم رضیعی و سعید رحمانی از اساتید و کارشناسان قرآنی در این میزگرد به نقش رسانه ها پرداختند و مدیریت این میزگرد با محمدرضا ستوده نیا پیشکسوت قرآنی و استاد دانشگاه بود.
در پنجشنبه، دومین روز از این نشست، مقالات منتخب شامل «جایگاه لحن بیانی در تلاوت تأثیرگذار» از احسان اعتباریان، «بررسی شاخصه های تأثیرگذاری تلاوت بر مخاطب و برجسته سازی آن در کلام رهبری»به قلم رسول آزمایش، «تحلیل جایگاه سنتی قرائت قرآن در مقایسه با کلاس های آموزش قرآن بر اساس مؤلفه های یازده گانه راهنمایی تفصیلی برنامه درسی» نوشته رضا نباتی و مقاله «نقش وقف، وصل و تکرار در تلاوت اثربخش» از حسین اخوان اقدم ارائه شد.
همچنین میزگرد تخصصی وظایف مراکز و نهادهای مسئول در فراهم کردن زمینه ارائه تلاوت های اثرگذار با حضور علیرضا معاف معاون قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، حجت الاسلام علی تقی زاده رییس سازمان دارالقرآن الکریم، حمید مجیدی مهر رییس مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه، محمدعلی خواجه پیری و ولی یاراحمدی از کارشناسان و فعالان قرآنی کشور با مدیریت کریم دولتی برگزار شد.
در آخرین روز از این نشست که از بعداز ظهر دیروز تا پاسی از شب ادامه داشت، بقیه مقالات منتخب شامل «بررسی جایگاه دانش مفردات و علم بلاغت در تلاوت اثرگذار» از حمید فرحناکی بوشهری، «نقش توجه به لحن بیانی در انتقال معنا و تأثیرگذاری تلاوت» نوشته حسین قربانی، «جایگاه «ما»های قرآنی در لحن بیانی و نقش آن در تلاوت تأثیرگذار» از حیدر کسمایی، «شناخت محدوده مطلوب صدا و ارتباط آن با تلاوت اثرگذار» از علی اکبر کاظمی و مقاله «جایگاه مساجد، محافل عمومی و مسابقات در اثرگذاری تلاوت» به قلم حجت الاسلام سیدمصطفی حسینی دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی ارائه شد که سیدعباس انجام پیشکسوت مبتهل خوانی مدیر این جلسه بود.
نظر شما