ایران در دریای سیاه: فرصت جدید مراودات تجاری و همکاری‌های راهبردی

به گزارش ایرنا، یولیا سابینا–جوجا (Iulia Sabina-Joja) نوشت که توجه ایران به منطقه دریای سیاه از یک سو متوجه بازارهای پرسود آن بوده و از سوی دیگر دسترسی به این منطقه را فرصتی برای گسترش همکاری‌های راهبردی با روسیه می‌داند.

ولیسلاوا پترووا (Velislava Petrova) معاون وزیر امور خارجه بلغارستان ماه مه گذشته (اواسط بهار ۱۴۰۲) به تهران سفر کرد. وی از توافق‌های جدیدی خبر داد که از طریق گسترش همکاری‌های تجاری و فرهنگی، بلغارستان و ایران را به یکدیگر نزدیک می‌کند. این دو کشور چند سال پیش نیز برای تعمیق همکاری در زمینه انرژی هسته‌ای توافق کرده بودند.

نویسنده که عضو برنامه دریای سیاه موسسه آمریکایی خاورمیانه نیز هست افزود: تابستان گذشته لازار کومانسکو (Lazar Comanescu)، دبیرکل سازمان همکاری اقتصادی دریای سیاه (BSEC) و وزیر امورخارجه پیشین رومانی در سفری به تهران با حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه ایران دیدار و ابراز علاقه کرد که "همکاری‌های جاری افزایش یابند." ایران در سال ۲۰۲۲ با یک شرکت رومانیایی قرارداد صادرات فنی و مهندسی امضا کرده بود.

این استاد دانشگاه جورج واشنگتن افزود: ایران خواهان همکاری اقتصادی و فناوری با رومانی و بلغارستان است. در حال گسترش روابط اقتصادی با ترکیه، آذربایجان و ارمنستان بوده و عجیب به‌نظر نمی‌رسد که بخواهد برای گسترش همکاری راهبردی با روسیه، در منطقه دریای سیاه حضور پررنگی داشته باشد.

وی با اشاره به دانش و تجربه گسترده ایران در زمینه دور زدن تحریم‌ها، مدعی شد: سال گذشته و به‌محض اینکه رژیم تحریم‌های جامع غرب روسیه را هدف قرار داد، صدها کشتی از ناوگان ایران در مسیرهای رفت وبرگشت روسیه شروع به فعالیت کردند. بسیاری از این شناورها اکنون و از طریق تنگه‌های بسفر و کِرچ در مسیرهای ورودی و خروجی بنادر روسیه در حاشیه دریای سیاه هستند.

این نویسنده با ابراز نگرانی از این موضوع هشدار داد که اگر مراودات تهران و مسکو کنترل نشود، "همکاری راهبردی دریایی روسیه و ایران عمیق‌تر خواهد شد."

تهران چند ماه پیش اعلام کرده بود که قصد دارد یک شرکت کشتیرانی مشترک با مسکو تاسیس کند. روسیه نیز به ایران (و چین) اجازه دسترسی به کانال ولگا-دون را داده است. این آبراه تنها مسیر موجود برای اعزام کشتی‌های روس و ایرانی از دریای خزر به دریای سیاه است.

علاوه بر این، ایران به منطقه مسلمان‌نشین تاتارستان روسیه نیز دسترسی پیدا کرده و در پایتخت آن، کازان، مشغول به فعالیت‌های صنعتی است.

نویسنده در انتهای این مقاله هشدار داد: اکنون زمان آن نیست که آمریکا متوجه امور داخلی شود. واشنگتن به یک دید وسیعتر نیاز دارد.