احیای گوزن زرد ایرانی در قلبِ جنگل‌های هیرکانی

به گزارش خبرنگار ایرنا، پناهگاه حیات وحش دشت ناز، اولین مرکز تکثیر در اسارت گوزن زرد ایرانی در کشور با هدف افزایش جمعیت و حفظ و احیا این گونه با ارزش، به وسعت ۵۵ هکتار در شهرستان میاندورود مازندران واقع است.
در طول سال‌های متمادی مناطقی هم در استان‌های مختلف برای تکثیر این گونه در نظر گرفته شد. جزیره اشک، دشت ناز، آزادی، باغ شادی، میانکتل، ارسنجان، دز و کرخه از جمله مناطقی هستند که گوزن زرد در آنها نگهداری می‌شود. علاوه بر این چهار مرکز خصوصی شامل مرکز نگهداری حیات وحش البرز، دهکده طبیعت باراجین، باغ وحش اراک و مرکز قرنطینه و بازپروری حیات وحش پردیسان هم محل نگهداری گوزن‌های زرد هستند.

اما پناهگاه حیات وحش دشت ناز میاندورود از آن جهت که توانسته در تکثیر و ازدیاد این گونه جانوری موفق عمل کند حائز اهمیت است و کانونی برای اعزام گوزن زرد ایرانی به دیگر نقاط کشور محسوب می شود، به طوریکه اخیرا ۱۰ راس گوزن زرد ایرانی از این منطقه به دیگر مراکز نگهداری و تکثیر این حیوانات در دیگر نقاط کشور ارسال شده است.

مدیرکل حفاظت از محیط زیست مازندران روز سه‌شنبه به خبرنگار ایرنا گفت: ۱۰ راس گوزن زرد ایرانی از پناهگاه حیات وحش دشت ناز به ۲ مرکز نگهداری و تکثیر که ۸ راس آن به شوشتر در استان خوزستان و ۲ راس به استان ایلام منتقل شد.

عطاالله کاویان افزود:‌ این اقدام در راستای تعدیل جمعیت گوزن زرد ایرانی انجام شد.

وی اضافه کرد: زنده گیری و انتقال در پی افزایش جمعیت گوزن زرد در پناهگاه حیات وحش دشت ناز و به منظور متعادل سازی جمعیت متناسب با ظرفیت زیستگاه انجام شد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست مازندران با اشاره به موفقیت های چشمگیر تکثیر گوزن های زرد و قرمز به عنوان جانوران در خطر انقراض در استان گفت که در یکسال اخیر تعدادی از این گونه های جانوری از مازندران به یزد، آذربایجان غربی و لرستان ارسال شده است.

وی اظهار داشت: ۲ گوزن زرد و قرمز از گونه‌های جانوری شاخص جنگل‌های هیرکانی هستند که اهمیت زیادی از لحاظ حیات وحش دارند.

کاویان با اشاره به اینکه نگهداری و حفاظت از این نوع گوزن‌ها در مناطق حفاظت شده سمسکنده و دشت ناز ساری انجام می‌شود، ادامه داد: این گوزن‌ها در دسته جانوران در معرض خطر قرار دارند و برنامه حفاظت برای حفاظت گوزن‌ها با تدابیر و شدت بیشتری بویژه در فصل زایش به طور شبانه روزی در منطقه انجام می‌شود.

گوزن زرد ایرانی که با نام علمی «Dama mesopotamica» شناخته می‌شود، زیرگونه‌ای از گوزن زرد اروپایی است که در زمان حاضر از گونه‌های در معرض خطر است و در فهرست سرخ اتحادیه بین المللی حفاظت از جمعیت و منابع طبیعی قرار دارد.
گوزن زرد، بدنی زرد مایل به قرمز با خال های سفید دارد. غذای اصلی این حیوان هم ذرت، جو و بلوط است و آمار دقیقی از تعداد گوزن‌های زرد ایرانی وجود ندارد، اما تخمین می‌زده می‌شود حدود ۴۰۰ تا ۵۰۰ رأس باشد.

منطقه حفاظتی دشت ناز در ۲۹ کیلومتری شرق شهرستان ساری در حوزه جغرافیایی شهرستان میاندورد واقع است و با دارا بودن ۵۵ هکتار مساحت از حدود چهار دهه پیش تاکنون به عنوان مرکز تکثیر و پرورش گوزن زرد ایرانی از گونه‌های در حال انقراض فعال است.