شیردهی، ضامنی برای سلامت مادر و کودک

به گزارش ایرنا، متخصصان امر بر این باورند که شیر مادر نقش ویژه‌ای در سلامت نوزاد دارد به شکلی که مانع ابتلای نوزاد به بسیاری از بیماری‌ها در طول زندگی و افزایش ضریب هوشی کودک‌ شده و از دچار شدن آنان به عارضه های روانی و نیز سرطان‌ها پیشگیری می‌کند.

برخی از مادران به اشتباه گمان می کنند که شیردهی سبب از دست دادن زیبایی، تناسب اندام و ضعف جسمانی آنان می شود و با همین تصور باطل از تغذیه نوزاد با شیر خود طفره رفته و شیرخشک را جایگزین آن می کنند.

این در حالی است که به گفته پزشکان، شیردهی علاوه بر تضمین سلامت نوزاد و افزایش حس عاطفی بین مادر و کودک، سلامت روح و جسم مادر و نیز برگشت سریعتر وی به شرایط عادی قبل از زایمان را موجب شده و تا حد زیادی از گرفتار شدن وی به افسردگی پس از زایمان پیشگیری می کند.

همچنین شیردهی آمار ابتلا به سرطان پستان و تخمدان و خونریزی‌های پس از زایمان را در زنان کاهش می‌دهد و سبب کاهش وزن مادر شده و در واقع شیردهی عامل اصلی بازگشت مادر به شرایط قبل از بارداری است.

شیر مادر، موثر در هوش و توان جسمی کودک

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با بیان اینکه تغذیه با شیر مادر به لحاظ داشتن مواد پروتئینی و ویتامینی بسیار، بیش از سایر شیرها برای نوزادان توصیه شده است، گفت: کودکانی که در دوران نوزادی از شیر مادر تغذیه می کنند، از میزان هوش و توان جسمی بالاتری نسبت به دیگر نوزادان برخوردارند.

کودکانی که در دوران نوزادی از شیر مادر تغذیه می کنند، از میزان هوش و توان جسمی بالاتری نسبت به سایر نوزادانی که از دیگر منابع غذایی تغذیه می کنند، بر خوردارند.

دکتر بهاره ایمانی افزود: عامل اصلی ایمنی شیر مادر، ماده‌ای به نام "ایمونوگلوبولین ترشحی A" است که در مقادیر زیاد در آغوز یا همان اولین شیر مادر در ۴۸ ساعت اول بعد از زایمان وجود دارد و در غلظت‌های پایین‌تر نیز در شیر مادر به طور مرتب موجود است.

وی ادامه داد: این ماده با تشکیل یک لایۀ محافظ روی غشاهای مخاطی روده، بینی و حلق کودک، از او در مقابل میکروب‌های مهاجم محافظت می‌کند.

این متخصص اطفال بیان کرد: شیر مادر به طور خاص برای کودک تولید می‌شود و بدن مادر در پاسخ به عوامل بیماری‌زای موجود در بدن مثل ویروس‌ها و باکتری‌ها، یک ایمونوگلوبولین ترشحی A می‌سازد که ویژۀ مقابله با عوامل بیماری‌زاست و همان را به نوزاد انتقال می‌دهد.

بیشتر بخوانید:

شیر مادر معجون سلامتی

تغذیه با شیر مادر تضمین سلامت نسل آینده و زیربنای زندگی سالم

غذایی موثر در ساخت عضلات و آناتومی نوزاد

رییس بخش تغذیه بیمارستان کودکان اکبر و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: تغذیه کودکان در سال‌های ابتدایی زندگی از اهمیت بالایی برخوردار است. به همین دلیل استفاده از شیر مادر به دلیل دارا بودن پروتئین و مواد مغذی‌ که به ساخت عضلات و تشکیل صحیح آناتومی نوزاد کمک ‌بسزایی می‌کند، بسیار حائز اهمیت است.

استفاده از شیر مادر به دلیل دارا بودن پروتئین و مواد مغذی‌ که به ساخت عضلات و تشکیل صحیح آناتومی نوزاد کمک ‌بسزایی می‌کند بسیار حائز اهمیت است.

دکتر سعیده طالبی افزود: اگرچه بیشتر متخصصان تغذیه، شیر مادر را به عنوان غذای اصلی نوزادان پیشنهاد می‌کنند، اما ممکن است به دلیل شرایط خاصی که گاه برای مادران به وجود می‌آید از جمله بیماری و مصرف دارو، یا به دلیل کار آنان در بیرون از خانه، امکان تغذیه همیشگی نوزاد با شیر مادر وجود نداشته باشد که در چنین شرایطی باید جایگزین‌های مفید و مغذی برای آنان در نظر گرفته شود.

وی شیرخشک را به دلیل شبیه‌سازی شدن با شیر مادر، دارای ساختار مغذی بسیار نزدیک به آن دانست و ادامه داد: شیرخشک‌های غنی شده با آهن می‌توانند گزینه مناسب‌تری برای شیرخواران باشند و اغلب شیرخشک‌ها از شیر اصلاح شده گاو تولید می‌شوند که تمامی ویژندهای آن ساختارهای مشابه هم دارند.

بیشتر بخوانید:

۸۲ درصد نوزادان خراسانی با شیر مادر تغذیه می شوند

واکسنی علیه بیماری‌های دوران کودکی و بزرگسالی

رییس مرکز تحقیقات نوزادان دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: استفاده از شیر مادر برای پیشگیری و کاهش بسیاری از بیماری‌ها همچون عفونت‌های تنفسی و سینه پهلو در زمان کودکی و نیز سرطان‌ها و بیماری‌های قلبی در بزرگسالی نقش بسزایی دارد.

دکتر احمدشاه فرهت افزود: استفاده کودکان از شیر مادر علاوه بر فواید کلی برای کودک، برای مادران نیز فواید فراوانی دارد و مطالعات و تجربه نشان داده است، مادرانی که تا ۲ سالگی به کودکان خود شیر داده‌اند کمتر از دیگران دچار پوکی استخوان و سرطان رحم و پستان می‌شوند.

وی با اشاره به اینکه شیر مادر نجات‌بخش جان کودک است، ادامه داد: شیر مادر علاوه بر مقوله سلامت، نقش مهمی در حیطه زیست محیطی دارد و بر اساس تحقیقات در اثر مصرف شیر مادر سالانه یک میلیون تن زباله کمتر تولید می‌شود.

بیشتر بخوانید:

شیر مادر، واکسن سلامتی

موثر در تقویت شبکه ایمنی نوزاد

عضو هیات علمی گروه تغذیه دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: شیر مادر تاثیر بسیار زیادی در تقویت شبکه ایمنی نوزاد دارد و او را در برابر بسیاری از بیماری‌های عفونی از جمله عفونت گوش که در میان کودکان بسیار شایع است، ایمن می‌کند.

کودکانی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند کمتر از دیگر کودکان دچار یبوست و عفونت‌های گوارشی می‌شوند.

دکتر عبدالرضا نوروزی افزود:‌ به دلیل وجود مقدار فراوانی کلسیم و فسفر در شیر مادر، کودکانی که از شیر مادر تغذیه کنند از آی.کیوی بالاتری برخوردارند و آغوز موجب تقویت شبکه ایمنی نوزاد می شود.

وی با اشاره به اینکه کودکانی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند کمتر از دیگر کودکان دچار یبوست و عفونت‌های گوارشی می‌شوند، ادامه داد: میزان ابتلا به چاقی و سوءتغذیه نیز در کودکانی که از شیر مادر استفاده می‌کنند، کاهش می‌یابد.

بیشتر بخوانید:

شیر مادر کم خونی در نوزادان را کاهش می‌دهد

کاهش احتمال ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی در بزرگسالی

کارشناس اداره نظارت بر فراورده‌های طبیعی، سنتی و مکمل های معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی نیشابور گفت: شیرخوار در ۶ ماهه نخست عمر به جز شیر مادر و قطره A+D نیاز به هیچ ماده غذایی دیگری ندارد، به طوری که شیر مادر، حتی آب مورد نیاز نوزاد را تامین می‌کند.

هانیه باغنوی افزود: رشد مطلوب کودک، اولین واکسن نوزاد، بهترین غذا با هضم آسان، جلوگیری از سوءتغذیه، پیشگیری از آلرژی و آسم در کودک، کاهش احتمال ابتلا به بیماری‌های قلبی- عروقی در بزرگسالی، افزایش ضریب هوشی کودک، کاهش غفونت های تنفسی و گوارشی در کودکان، از جمله فواید تغذیه نوزاد با شیر مادر است.

کاهش بروز مشکلاتی نظیر چاقی، سرطان پستان و تخمدان، بیماری های قلبی- عروقی، پوکی استخوان و بیماری ام.اس، از جمله فواید شیردهی برای مادر محسوب می‌شود.

وی ادامه داد: استرس و اضطراب کمتر مادر، ایجاد روابط عاطفی محکم بین مادر و فرزند، از دست دادن وزن اضافه شده در طول دوران بارداری، تاخیر در حاملگی مجدد، کمک به اقتصاد خانواده، کاهش بروز مشکلاتی نظیر چاقی، سرطان پستان و تخمدان، بیماری های قلبی- عروقی، پوکی استخوان و بیماری ام.اس نیز از جمله فواید شیردهی برای مادر محسوب می‌شود.

وی بیان کرد: سردرگمی شیرخوار، کاهش میل مکیدن، کم شدن شیر مادر، افزایش ابتلا به عفونت ها به دلیل انتقال آلودگی، پوسیدگی و چفت نشدن دندان‌ها، از مضرات استفاده از بطری شیر و پستانک برای نوزادان است.

کاهش مرگ و میر نوزادان

مدیر گروه بهبود تغذیه جامعه معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی نیشابور گفت: بر اساس تحقیقات، جلوگیری از بیماری دستگاه گوارش، کاهش مرگ و میر در بین کودکان دچار سوء تغذیه، بهبود سیستم ایمنی نوزاد، جلوگیری از مننژیت، کاهش عفونت‌های تنفسی، پیشگیری از اسهال، پیشگیری از عفونت گوش میانی و پیشگیری از آسم و آلرژی غذایی از جمله مزایای شیرمادر برای کودک است.

لیلا شورورزی با بیان اینکه تغذیه با شیرمادر و نقش کلیدی آن در افزایش سطح سلامت مادر و نوزاد حائز اهمیت است، افزود: مساله تغذیه با شیر مادر و تداوم شیردهی به نوزادان، خصوصا به صورت انحصاری در ۶ ماه اول پس از تولد، سبب پیشگیری از بروز بسیاری از بیماری‌ها در آنان در سنین بالاتر خواهد شد.

وی ادامه داد: همچنین این موضوع به داشتن جامعه‌ای سالم‌تر و کارآمدتر کمک شایانی خواهد کرد، بنابراین ترویج تغذیه با شیر مادر یک اولویت بهداشتی اساسی در راستای افزایش سطح سلامت مادر و نوزاد است.

بیشتر بخوانید:

تغذیه با شیر مادر سالانه ۸۲۰ هزار کودک زیر ۵ سال را از مرگ نجات می‌دهد

کاهش خطر سرطان پستان و تخمدان مادران

مدیر گروه بهبود تغذیه جامعه معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی نیشابور گفت: شیردهی علاوه بر مزایا و فواید بسیاری که برای کودک دارد، فواید بسیاری نیز برای مادر دارد.

شوروزی افزود: کاهش خونریزی بعد از زایمان، برگشت سریعتر رحم به حالت اول، کاهش دفع خون در قاعدگی، بازگشت سریعتر به وزن قبل از بارداری، کاهش خطر سرطان پستان و تخمدان و کاهش خطر شکستگی استخوان لگن و پوکی استخوان در یائسگی از جمله فواید شیردهی برای مادران به شمار می‌رود.

بیشتر بخوانید:

تغذیه با شیر مادر میزان ابتلا به سرطان را کاهش می‌دهد

کاهش احتمال افسردگی پس از زایمان

مدیر گروه سلامت روان، اجتماعی و اعتیاد معاونت بهداشت نیشابور گفت: خطر افسردگی پس از زایمان در زنانی که فرزندان را با شیر خود تغذیه می‌کنند، به میزان قابل توجهی کاهش می‌یابد.

خطر افسردگی پس از زایمان در زنانی که فرزندان خود را با شیر خود تغذیه می‌کنند، به میزان قابل توجهی کاهش می‌یابد.

دکتر محمد آذینی افزود: محققان دریافته‌اند که به طور کلی، تغذیه با شیر مادر با بهبود سلامت روان مادر و نوزاد مرتبط است بنابراین ترویج تغذیه با شیر مادر امروزه به عنوان راهبردی اساسی برای توسعه پایدار کشورها مطرح می‌شود که باید برای آن برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری مناسبی صورت پذیرد.

وی ادامه داد: اثرات مثبت تغذیه با شیر مادر در سلامت روان؛ در ۲ بخش مادر و نوزاد مطرح می‌شود که از اثرات تغذیه با شیر مادر در سلامت روان مادر می‌توان به کاهش سطح کورتیزول مادر و اضطراب، بهبود خواب و خواب راحت تر و نیز کاهش خطر ابتلا به افسردگی یاد کرد.

مدیر گروه سلامت روان، اجتماعی و اعتیاد معاونت بهداشت نیشابور گفت: تغذیه با شیر مادر با ایجاد تماس بدنی مطلوب و احساس یکی بودن مادر با نوزاد، علاوه بر اینکه نیازهای شیرخوار را برطرف می‌کند، به نیازهای روانی مادر نیز پاسخ می دهد.

دکتر آذینی افزود: آرامش و حس امنیت لازم برای رشد نوزاد، روحیه شاد و ملایم‌تر، بهتر کنار آمدن با فشارهای روانی و کمتر دچار مشکلات رفتاری شدن در آینده، از جمله اثرات تغذیه با شیر مادر است.

وی ادامه داد: تحقیقات نشان داده است کودکانی که از شیر مادر تغذیه نکرده‌اند، ۳۰ درصد بیشتر از دیگران دچار مشکلات رفتاری می‌شوند.

بیشنر بخوانید:

شیردهی، درمان افسردگی مادران

آموزش تغذیه با شیر مادر

معاون فنی مرکز بهداشت شماره ۲ مشهد گفت: در مراکز خدمات جامع سلامت و پایگاه‌های زیر پوشش این مرکز، تمامی خدمات مراقبتی به مادران باردار و آموزش تغذیه با شیر مادر به صورت رایگان از سه ماهه اول بارداری آغاز شده و در کلاس‌های آمادگی زایمان، به صورت عملی تکمیل می‌شود.

دکتر وجیهه دری افزود: پس از تولد، در سه تا پنج روزگی، نوزاد توسط مراقب سلامت، مراقبت و شیردهی مشاهده و پایش می‌شود تا مشکلات وی شناسایی و درصورت نیاز به ماما و یا پزشک مرکز مربوطه ارجاع داده شده و درصورت عدم رفع مشکل به منظور انجام مشاوره تخصصی به مراکز مشاوره شیر مادر ارجاع می‌شود.

وی با اشاره به فعالیت ۲ مرکز مشاوره تغذیه با شیر مادر در مناطق زیر پوشش این مرکز بهداشت، ادامه داد: تمامی مادران، به خصوص مادران شاغل در صورت وجود مشکل در شیردهی کودک در هر زمان تا ۲ سالگی می‌توانند به یکی از این مراکز مراجعه کرده و در صورت نیاز مشاوره های مورد نیاز را به صورت تلفنی دریافت کنند.

بیشتر بخوانید:

۲ اختراع یک خانواده پرستار مشهدی در جشنواره‌های بین‌المللی درخشید

فعالیت ۲۰ مرکز آموزش شیردهی در مناطق زیر پوشش دانشگاه علوم پزشکی مشهد

مدیر جوانی جمعیت، سلامت خانواده و مدارس دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: شیردهی مادر به نوزاد نقش بسیار مهمی در حفظ سلامت مادر و نوزاد دارد و باعث می‌شود تا روند رشد و تکامل کودک به خوبی طی شود از همین رو این موضوع از دیدگاه نظام سلامت از اهمیت بالایی برخوردار است.

دکتر محمد احمدیان افزود: تسهیل چالش‌های تغذیه با شیر مادر برای نوزادان از موضوعات مهم در روند رشد و تکامل کودکان است، از این رو ٢۰ مرکز آموزش شیردهی در مناطق زیر پوشش دانشگاه علوم پزشکی مشهد فعال شده است.

وی ادامه داد: اگر پس از دریافت آموزش‌های کاربردی، مادران به علت سوء تغذیه و یا بضاعت پایین خانواده امکان شیردهی به نوزاد را نداشته باشند به مراکز بهداشتی معرفی می‌شوند تا بتوانند از شیر خشک یارانه‌ای برای تغذیه نوزاد بهره ببرند.

دکتر احمدیان گفت: آموزش‌های اولیه شیردهی مادر به کودکان در بیمارستان انجام شده و نحوه درست در آغوش گرفتن نوزاد و شیردهی به ویژه به مادرانی که نخستین زایمان خود را تجربه کرده اند، ارائه می‌شود.

وی افزود: اگر با وجود آموزش‌هایی که به مادر ارائه شده است، همچنان مادر توان شیردهی مناسب به نوزاد را نداشته باشد و این موضوع بر رشد و وزن کودک تاثیر منفی باقی بگذارد، مادر به مراکز آموزش شیردهی ارجاع داده می‌شود.