یک استاد دانشگاه: تاریخ ابوالحسن بیهقی در عصر خود مانند ندارد

سلمان ساکت روز سه‌شنبه به مناسبت دهم مرداد، سالروز تولد ابوالحسن بیهقی، با گرامیداشت یاد او به خبرنگار ایرنا اظهار کرد: ابوالحسن بیهقی از بزرگترین دانشمندان عصر خویش بود که ۸۰ جلد کتاب در حوزه های مختلف قرآن، حدیث، طب، نجوم، ریاضیات، فلسفه، تاریخ، ادبیات، حکمت و علم انساب تالیف کرده است.

استاد دانشگاه فردوسی مشهد و مصحح کتاب تاریخ بیهق، اظهار داشت: هر چند عمده آثار بیهقی در گذر ایام از بین رفته بهترین اما همان آثار باقی مانده بیانگر شخصیت برجسته و جامع الاطراف بودن وی در حوزه های مختلف علوم است.

ساکت گفت: از بین کتاب های برجای مانده از ابوالحسن بیهقی، تاریخ بیهق یکی از بهترین نمونه‌های تاریخ محلی است که به زبان فارسی نوشته شده است و در بین آثار مشابه هیچ نمونه ای ندارد، این کتاب سرشار از اطلاعات گرانبهای رجال، تاریخی و جغرافیایی است.

این استاد و پژوهشگر دانشگاه گفت: ابوالحسن بیهقی همچنین یکی از کهن ترین شارحان نهج البلاغه بوده است و کتاب "معارج نهج البلاغه" وی از نخستین شرحها بر نهج‌البلاغه است که آن را به درخواست سادات منطقه بیهق و به زبان عربی نوشته است.

وی افزود: کتاب معارج نهج البلاغه بیهقی اگر به زبان فارسی نوشته می شد جای بیشتری در بین دلبستگان و فرهنگ دینی باز می‌کرد.

ساکت با بیان اینکه باید زمینه‌های آشنایی بیشتر جامعه با این دانشمند برجسته خراسان فراهم شود، گفت: بیهقی با نگارش تاریخ بیهق، شناسانه بیهق را به یادگار گذاشته و شایسته است ۱۰ مرداد به عنوان سالروز تولد این حکیم و ادیب مشهور در تقویم رسمی کشور گنجانده شود.

ظهیرالدین ابوالحسن علی بن زید بیهقی، معروف به ابن فُندق و فرید خراسان، حکیم و ادیب مشهور ایران و از ریاضیدانان بزرگ قرن ششم هجری است.

بیهقی در ششتمد متولد شد و در جوانی به کسب علوم مختلف پرداخت و بسیاری از استادان بزرگ زمان خود را در بیهق، نیشابور، مرو، سرخس و دیگر مناطق خراسان ملاقات کرد و از آنان بهره جست و از جمله دیداری با حکیم عمر خیام داشت که شرح آن را در کتاب تتمه صوان الحکمة آورده است.

مهمترین اثر بیهقی کتاب پارسی "تاریخ بیهق" در تاریخ و جغرافیای ناحیه بیهق و ذکر رجال علم و ادب و نیز سادات و خاندان مشهور و دیگر اطلاعات تاریخی آن سرزمین است.

از دیگر آثار او کتابی در ستاره شناسی به پارسی به نام جوامع احکام النجوم در سه جلد موجود است که او این کتاب را به خواهش دوستان خود نوشت.

بیهقی در سال ۵۶۵ هجری قمری درگذشت و آرامگاه این دانشمند در شهر "شِشتَمَد" خراسان است که پیش از این از توابع شهرستان سبزوار بود و چندی است به شهرستان ارتقا یافته است.

شهرستان ششتمد در ۲۴۰ کیلومتری جنوب غربی مشهد با وسعت سه هزار و ۷۸۶ کیلومتر مربع، دارای ۲۴ هزار نفر جمعیت است.

این شهرستان دارای ۲ بخش مرکزی و شامکان، ۴۸ دهیاری و ۵۳ آبادی است.