به گزارش ایرنا، جوانان و نوجوانان با توجه به ذهن خلاق و کنجکاو همواره به دنبال برنامه های جذاب و جالب برای پر کردن اوقات فراغت خود هستند و طرحهای روتین و کلیشهای در پاسخگویی به نیازهای آنها موفق نخواهد بود.
امروزه که آثار جنگ ترکیبی و رسانهای دشمنان بیشتر از گذشته محسوس شده است باید با هوشیاری و تدبیر بیشتر برای پر کردن اوقات فراغت نسل جدید اقدام کرد.
دستگاه های فرهنگی و اجرایی متعددی در این حوزه نقش دارند که اگر به وظایف و تکالیف خود به درستی عمل کنند گام های بلندی برای جذب جوانان برداشته می شود.
با توجه به فرا رسیدن فصل تابستان و آغاز اوقات فراغت دانش آموزان، خبرنگار ایرنا با محمدرضا یارقلی مدرس دانشگاه و آموزش خانواده در این باره گفت و گو کرده است.
ایرنا: بسیاری از والدین نگران اوقات فراغت فرزندان خود هستند در این خصوص چه راهکارهایی وجود دارد؟
اولین و مهمترین نکته این است که باید تعطیلات را به عنوان یک فرصت و ظرفیت مناسب برای رشد و شکوفایی استعدادهای نوجوانان و هدایت درست و منطقی آنها در نظر گرفت و نگاه علمی، منطقی و عقلانی به این موضوع داشت.نکته دوم ضرورت تغییر رویکرد برخی والدین نسبت به پر کردن اوقات فراغت تا غنی سازی آن است.
نکته دوم ضرورت تغییر رویکرد برخی والدین نسبت به پر کردن اوقات فراغت تا غنی سازی آن است.
تفاوتی که بین این ۲ وجود دارد این است که به طور معمول در پر کردن اوقات فراغت والدین علاقهمند هستند که ساعاتی فرزندان، بدون در نظر گرفتن اثرات تربیتی رشد و شکوفایی به کاری مشغول بشوند، در صورتی که در غنی سازی اوقات فراغت اهداف آموزشی و تربیتی مشخص و با بهره گیری از روش های تربیتی صحیح دنبال می شود.
ایرنا: برای داشتن اوقات فراغت خوب به چه معیارهایی باید توجه داشت؟
نکته مهم این است که والدین باید پیگیری های لازم را در این باره انجام دهند که چه نهادها و دستگاه هایی برای غنی سازی اوقات فراغت نوجوانان و جوانان برنامه دارند چون اگر شناخت کافی توسط والدین کسب شود در انتخاب برنامه های مناسب برای غنی سازی اوقات فراغت بسیار مفید خواهد بود.
همچنین توجه به انگیزه و علاقه خود فرزندان نیز در این زمینه مهم است که از طریق صحبت و گفت و گو می توان به آن پی برد.
هدایت و راهنمایی درست فرزندان نیز بسیار مهم است که باید والدین به آن توجه ویژه داشته باشند.
در نظر گرفتن سن و جنس فرزندان و انتخاب فعالیت های مناسب با شرایط دانش آموزان نکته بعدی است که باید مورد توجه والدین باشد.
مشورت گرفتن از افراد خبره و صاحب نظر نیز در انتخاب نوع فعالیت ها مهم است که به اثر بخشی مطلوب فعالیت های تابستانی کمک می کند.
ایرنا: برای نتیجه بخش بودن برنامه های اوقات فراغت توجه به چه نکاتی اهمیت دارد؟
در انتخاب فعالیت ها باید به موضوع کارآفرینی و مهارت آموزی فرزندان نیز توجه ویژه ای شود.
شناسایی ظرفیتها و امکانات موجود در خانه و در اختیار قرار دادن آنها البته با نظارت و هدایت کامل، امری است که میتواند در این زمینه کمک موثری باشد.
باید در هدایت و برنامه ریزی اوقات فراغت به جنبههای مختلف آموزشی، تفریحی، سرگرمی و ورزشی توجه داشته باشیم چون نگاه یک بعدی به هر یک از آنها اثرات تربیتی ضعیفی به همراه دارد.در غنیسازی اوقات فراغت فرزندان خلاقیت و نوآوری داشته باشیم و از کارهای تکراری و روزمره به شدت بپرهیزیم که اگر شناخت کافی روی فرزندان داشته باشیم این امر محقق خواهد شد.
در غنیسازی اوقات فراغت فرزندان خلاقیت و نوآوری داشته باشیم و از کارهای تکراری و روزمره به شدت بپرهیزیم که اگر شناخت کافی روی فرزندان داشته باشیم این امر محقق خواهد شد.
جذاب و متنوع بودن فعالیتها مساله مهم دیگری است که باید به آن توجه داشت.
نظارت مستقیم و غیر مستقیم به فعالیت فرزندان به ویژه اگر قرار است در یک محیطی به دور از خانه و در یک کارگاهی باشند ضروری است.
باید نظارتها مستمر و مداوم باشد و افراد در این مدت رها نشوند، برنامه ریزی برای شروع و پایان فعالیت ها که به همراه یک جایزه یا هدیه ای برای فرزندان باشد انگیزه آنها را برای انجام چنین فعالیت ها برای سالهای آینده بیشتر می کند.
باید زمینه را فراهم کنیم تا فرزندان از فعالیت های خودشان صحبت کنند و از آموخته های مهارتی آنها در زمینه های مختلف استفاده و در برخی از موارد با آنها مشورت کنیم تا احساس خوبی به فعالیتهای خودشان داشته باشند و این امر به افزایش اعتماد به نفس و مهارت آموزی آنها کمک موثری خواهد کرد.
ایرنا: موضوع اوقات فراغت تا چه میزان تحت الشعاع مشکلات اقتصادی قرار می گیرد؟
به طور حتم شرایط مالی و اقتصادی خانواده ها میتواند به عنوان یکی از عوامل تاثیرگذار در انتخاب و ثبت نام فرزندان در کلاس ها و فعالیت های تابستانی باشد ولی عامل اصلی و تعیین کننده نیست و نمی تواند به عنوان مانعی جدی در مسیر فعالیت های تابستانی فرزندان باشد.
تعداد قابل توجهی از فعالیتهایی که امروزه شاهد آن هستیم و توسط دستگاههای فرهنگی ارائه میشود در خیلی موارد رایگان است و یا هزینه ناچیزی جهت ثبت نام از افراد گرفته میشود ضمن اینکه برخی از فعالیتها به طور عمومی برای پسران مطرح است و مبلغی جهت مشغولیت آنها دریافت نمیشود بلکه در کنار آن کارفرماها و صاحبان مشاغل مبلغی را به عنوان تشویق به آنها اختصاص میدهند که این امر برای فرزندان و افراد مهارت آموز خیلی لذت بخش و خوشایند است.
نباید اوضاع اقتصادی و شرایط مالی را بهانهای برای فعالیت نکردن فرزندان و بهره مند نشدن آنها از فعالیت های متنوع در نظر بگیریم.
ایرنا:نقش دستگاههای متولی غنی سازی اوقات فراغت چیست؟
نقش مهم و تاثیرگذار دستگاههای فرهنگی در این زمینه غیر قابل انکار است و باید مورد توجه قرار بگیرد.دستگاههای فرهنگی باید یک تحلیل درست از وضعیت جامعه به ویژه افراد هدف خود که کودکان، نوجوانان و جوانان هستند داشته باشد و با هدفگذاری درست منطقی و متناسب با نیازهای این قشر عظیم و نیازمند حرکت های منسجم و هدفمند و برنامههای مدونی را ارائه و اجرا کنند.
دستگاههای فرهنگی باید یک تحلیل درست از وضعیت جامعه به ویژه افراد هدف خود که کودکان، نوجوانان و جوانان هستند داشته باشد و با هدفگذاری درست منطقی و متناسب با نیازهای این قشر عظیم و نیازمند حرکت های منسجم و هدفمند و برنامههای مدونی را ارائه و اجرا کنند.
اتخاذ تدابیر اندیشیده شده به همراه دقت و هوشیاری بالا در محقق شدن برنامه ها و تاثیرگذاری آنها در غنی سازی اوقات فراغت نقش بسزایی خواهد داشت.
نگاه جامع به همراه دوراندیشی به مسائل و تدوین برنامه های قابل اجرا و عملی و در عین حال توجه به سن مختلف در شرایط اقلیمی و جغرافیایی، یکی دیگر از وظایف دستگاههای فرهنگی است، به نحوی که برنامه ها در مناطق مختلف شهری، روستایی و عشایری توزیع و اجرا می شود.
نکته مهم دیگر در طراحی و هدفگذاری برنامه ها استفاده از نظرات و دیدگاه های افرادی است که باید برای آنها برنامه طراحی و اجرا شود و با لحاظ کردن رویکرد آموزشی و تربیت کلان در اجرای برنامه ها می توانیم امیدوار باشیم برنامه های درست و خوبی را برای افراد و جامعه هدف طراحی کردهایم.
بنابراین باید از این مجموعه پویا و دارای ذهن خلاق و فعال در تهیه و تدوین اهداف و برنامه و حتی اجرا کمک بگیریم.
نکته دیگر اینکه سعی و تلاش بر این باشد تا برنامه ها قابل نظارت و ارزیابی باشد تا بتوانیم میزان موفقیت خودمان را در مورد برنامه ها و میزان تاثیرگذاری آنها بسنجیم.
نکته آخر اینکه باید اطلاع رسانی درست و به موقعی در خصوص برنامه ها در اختیار والدین و فرزندان قرار بگیرد چرا که این اطلاع رسانی می تواند به انتخاب والدین و فرزندان در خصوص فعالیتهای فرهنگی، آموزشی و تربیتی در ایام تعطیلات کمک شایانی داشته باشد.
نظر شما