به گزارش ایرنا، پاتریک وینتور روز دوشنبه نوشت: همه نشانه ها دال بر آن است که نزدیکی تهران و ریاض واقعی است. از برقراری دوباره پروازهای غیرنظامی بین دو کشور تا برنده شدن یک ایرانی در مسابقان قرائت قرآن در عربستان سعودی؛ از صادرات فولاد ایران به عربستان تا نجات ۶۰ ایرانی گرفتار در سودان توسط نیروی دریایی سعودی. (آیت الله سید) ابراهیم رئیسی رئیس جمهوری ایران نیز قرار است برای نخستین بار در ۱۶ سال اخیر به ریاض سفر کند.
اکنون این پرسش مطرح است که آیا بادهای تغییر میتواند در سراسر خاورمیانه وزیده و قفل درگیری ها در یمن، لبنان، عراق، سوریه و حتی اسرائیل را باز کند؟
یکی از دیپلمات های عرب مقیم لندن این روند را به ساخت طبقه همکف یک ساختمان تشبیه کرد که سایر کشورها نیز می توانند طبقات خود را روی آن بسازند. در نهایت پیامدهای نزدیکی تهران و ریاض برای منطقه می تواند بسیار مهم باشد. یک توافق منطقه ای میتواند موید کاهش نفوذ واشنگتن در خاورمیانه بوده، اسرائیل را تضعیف کرده، بشار اسد، رئیسجمهور سوریه را به جمع کشورهای عربی بازگردانده، بازار انرژی چین را برای عربستان سعودی فراهم کرده و به انزوای اقتصادی ایران پایان دهد.
به نوشته این روزنامه، ریاض حداقل یک دهه است که دیگر در روابط خود با واشنگتن احساس امنیت نمی کند. هنگامی که وابستگی آمریکا به نفت عربستان پایان یافت، نقش برتر آن کشور در تامین امنیت عربستان زیر سوال رفت و راهشان اندک اندک از هم جدا شد. ریاض حمایت باراک اوباما از بهار عربی را نادرست می دانست و تلاش کرد مانع از انعقاد توافق هستهای سال ۲۰۱۵ شود.
در دوران دونالد ترامپ، آمریکا دقیقاً همان سیاست مورد نظر عربستان از جمله فشار حداکثری بر ایران را پیاده کرد ولی ریاض بعداً دریافت که این سیاست مورد پسندش نیست. حمله موشک های ساخت ایران به تاسیسات نفتی عربستان و توقف موقت نیمی از تولید نفت آن در سپتامبر ۲۰۱۹، نمایش تکان دهنده ای از آسیب پذیری عربستان بود. بهت آورتر آنکه ترامپ از ریاض دفاع نکرد. امارات متحده عربی نیز از بی تفاوتی غرب هنگامی که چهار شناور در ماه مه ۲۰۱۹ در دریای عمان هدف حمله قرار گرفتند، به شدت رنجید.
جو بایدن رئیس جمهوری کنونی آمریکا در سال ۲۰۱۹ و در جریان رقابت های انتخاباتی وعده طرد عربستان سعودی را داد و ریاض دریافت که دموکرات ها نیز ناجی آن نخواهند بود.
بنابراین محمد بن سلمان ولیعهد عربستان به فکر آن افتاد تا خود را از درگیری ها کنار کشد زیرا می ترسید که عربستان سعودی در صورت حمله اسرائیل به سایتهای هستهای ایران تبدیل به سیبل حملات تهران شود. او نیز مانند امارات متحده عربی در پی توسعه اقتصادی کشورش بود.
نویسنده این مطلب می افزاید: تمام این تحولات به طور بالقوه می تواند برای بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، فاجعه بار باشد. او گمان میکرد که توافق های ابراهیم که توسط دولت ترامپ طراحی شده بود، روابط با عربستان سعودی را عادی میکند، اما در عوض ریاض در حال عادی سازی روابط با دشمنان اسرائیل یعنی ایران، سوریه و حتی حماس است.
نتانیاهو اخیراً مضمونی کهنه را در گفت و گو با شبکه تلویزیونی سی ان بی سی تکرار کرد: «شراکت با ایران، شراکت در بدبختی است. به لبنان، یمن، سوریه و عراق نگاه کنید. نود و پنج درصد از مشکلات خاورمیانه از ایران نشأت می گیرند».
در بخش پایانی این مطلب آمده است: شاید عربستان سعودی دو سال پیش با این ارزیابی موافق بود، اما به نظر می رسد که اکنون تصمیم گرفته همکاری و نه رویارویی به سبک اسرائیل را در پیش گیرد.
نظر شما