به گزارش ایرنا، شهرستان ماهنشان از شمال به شهرستان زنجان، از شمال غربی به شهرستان چاراویماق(استان آذربایجان شرقی)، از غرب به شهرستان تکاب (استان آذربایجان غربی)، از شرق به شهرستان زنجان، از جنوب شرقی به شهرستان ایجرود و از جنوب به شهرستان بیجار (استان کردستان) متصل می شود.
این شهرستـان در ۱۱۳ کیلومتری شمال غرب شهر زنجان قرار دارد و شاید کمتر این نام به گوش مسافران این استان خورده باشد.
می‌گویند ماهنشان قدمتی چهار هزار ساله دارد، مادها از کناره های رودخـانه قزل اوزن وارد فلات ایران شدنـد و در روستـاهایی همچــون مـادآبـاد در ۱۵ کیلومتــری شهـر ماهنشان مستقر شدند، امروزه وجود قلعه های دفاعی همچون بهستان در ۱۲ کیلومتری ماهنشان معماری زیبا و هنرمندانه ای از آن دوران را به نمایش گذاشته است.
در دوره افشاریه این شهرستان محل استقرار ایل افشار بود و بیشترین موقعیت جغرافیایی این ایل در حاشیه رودخانه قزل اوزن قرار داشت، ایل افشار یکی از مهمترین تیره های غنی بگلو بوده که در کتاب مرات البلدان از این منطقه به عنوان منطقه افشاریه یاد شده است.
همچنین دهستان قزل گچیلو نیز به عنوان منطقه افشاریه عنوان شده که از فرهنگ دولت نادرشاه افشاری خبر می دهد.
در دوره صفویه این منطقه از موقعیت استراتژیکی خاصی برخوردار بود و محور تدافعی در مقابل تهاجمات عباسیان محسوب می شد که مبارزاتی بین شیعیان صورت گرفت و امروزه مقبره هایی به زبان عربی از جمله قبرستان شهیدلر در این منطقه وجود دارد.
نگاهی به آثار تاریخی این شهرستان، قلعه بهستان یا کهن دژ :
قدمت این دژ به دوره مادها بر می‌گردد، این دژ به شماره ۱۴۵۸ به نام قلعه بهستان در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
در خصوص این قلعه، توجه به ساخت دیوارهای حائل در کنار رودخانه قزل اوزن برای حفاظت از قلعه بسیار ضروری است.
فضای کلی قلعه به سه دسته شامل اتاق‌ها، دالان‌ها و راه‌پله‌ها تقسیم شده است که گـاه دارای سقفی تیـزه‌دار و دارای محل‌هایی به شکل مثلث یا مدور روی دیوارها برای قرار گرفتن چراغ پیه‌سوز بوده است.
این دژ دارای راه‌پله‌های زیگزاگی در ضلع‌های غربی و شرقی است که روزگاری از پایین‌ترین قسمت ضلع شمالی آن شروع می‌شده و حالا جز ویرانه‌ای تحمیل شده بر هسته اصلی قلعه به چیز دیگری شبیه نیست و به دلیل فرسایش طبقات زیرین آن، تردد در این مسیر خطرناک و تقریباً ناممکن است.
راه‌پله‌های ضلع شمال غربی قلعه به عنوان یکی از مناطق دست نخورده و سالم دژ بهستان است که بالای این پله‌ها، اتاقی به شکل طاق محراب‌های مسجد دوران اسلامی تزیین شده و متعلق به دوره اسلامی وجود دارد و راه‌پله‌های زیاد با عرض یک متر نیز اقتباس از این سبک معماری است که هم اکنون به دلیل تخریب زیاد تنها با عملیات کوهنوردی می‌توان بر بالای قلعه با تخته سنگهای عظیم مسطح آن رسید.
قسمت بالای قلعه با گچ اندوده شده و داخل آن حوضی از جنس سنگ و ساروج قرار دارد که آب آن با استفاده از لوله‌های آب گلی نیم‌متری به اسم گنگ، تأمین می‌شده است.
تاریخچه قلعه:
برخی پیشینه این دژ را به زمان مادها نسبت می دهند اما بر اساس پژوهش‌های باستان‌شناسی تاکنون، پیشینه این دژ به دوره هخامنشیان به اثبات رسیده و این دژ در دوره پس از اسلام و تا قرن پنجم نیز پا برجا بوده و کاربرد داشته است.
رنگین کمان زمینی در ماهنشان
یکی از خارق العاده ترین جاذبه های طبیعی استان زنجان کوه های رنگی ماهنشان است، این کوه ها که از جاذبه های طبیعی و منحصر به فرد دنیا به شمار می رود، به آلا داغ لار معروف است.
کوه های رنگی ماهنشان یکی از عجایب طبیعی است که در ۲۵ کیلومتری شمال شرقی تبریز و در مسیر شهرستان خواجه و اتوبان میانه به زنجان قرار دارد.
ماهنشان یا آلا داغ لار، نام محلی کوه ها و تپه های رنگارنگ است که در بخش هایی از آذربایجان واقع شده است.
مرتفع ترین قسمت این شهرستان کوه بلقیس با ارتفاع سه هزار و ۳۰۰ متر است.
به گفته محلی ها در گذشته آثاری از زندگی قوم ماد در این منطقه یافت شده بود و به همین علت "ماد نشان" نامیده می شد، که بعدها با گذشت سالیان به ماهنشان تغییر نام پیدا کرد.
رنگین کمان زمینی ماهنشان (آلا داغ لار) متشکل از رنگ هایی همچون قرمز، قهوه ای، سبز، نارنجی، زرد و سفید است، تماشای منظره بسیار زیبای کوه های ماهنشان چشم های مسافران را نوازش می کند و چون آنقدر خاص و حیرت آورند مسافران می پندارند در سیاره ای دیگر قدم گذاشته اند.
نام آلاداغ از ترکیب آلا به معنی رنگارنگ و داغ به معنای کوه در زبان ترکی شکل گرفته است، این کوه‌های رنگین کمانی که حدود ۷۰ کیلومتر مربع وسعت دارد، بر اثر رسوب مواد معدنی از جمله آهن و مس و همچنین تغییرات آب و هوایی و فرسایش زمین در حدود ۱۵ میلیون سال قبل پدید آمده است.
ترکیب و چینش رنگ‌هایی چون قرمز، سبز، نارنجی و زرد در کنار هم، قابی شگفت‌انگیز و هنرمندانه را خلق کرده است که هر بیننده‌ای را به تماشا کردن آنها وا می‌دارد.
این اثر هنری طبیعی در هر فصل از سال دیدنی است اما هرچه دما بالاتر باشد و نور خورشید شدیدتر بتابد، کوه جلوه بیشتری پیدا می‌کند.
نظر شما