به گزارش ایرنا، چشم نوازی این پلها که بر بستر زیبای زاینده رود آرمیده اند با جاری شدن آب از اکنون تا نوروزگاه جلوهای خاص پیدا کرده و تابلوی طبیعت زلال بستر زاینده رود به نقوش این پلهای مستحکم و صبور که در شرایط سخت بی آبی به امید این روزهای پرآب استوار مانده اند بسیار زیبا و دلنشین شده است.
نام پلهای تاریخی و زیبای اصفهان از جمله سی و سه پل، پل خواجو، مارنان و دیگر پلها که هر یک نمادی از هنر و معماری اصیل این خطه است به گوش گردشگران داخلی و خارجی آشناست و بسیارند کسانی که حتی برای یکدفعه هم که شده از روی آنها با ذوق و اشتیاق عبور کرده باشند.
این پلها که اگرچه دلرُبا و چشمنوازند اما چند دهه است که در بسیاری از ماههای سال طعم تلخ و خشک بی آبی را چشیده اند ولی همچنان در انتظار روزهای زیبای پرآبی صبورانه ایستاده اند تا چشم نواز مردم این خطه و مسافران و گردشگران نوروزی و دیگر فصلهای سال باشند.
امسال در نیمه سوم بهمن با رها شدن آب بر بستر زاینده رود پلهای تاریخی اصفهان سیراب شدند و بنا به رایزنی های صورت گرفته جریان آب زاینده رود در ایام نوروز هم در این رودخانه جریان خواهد داشت.
این پلهای تاریخی که شمار آنها بر بستر زاینده رود به ۱۴ پل با قدمتی بیش از ۴۰۰ سال می رسد علاوه بر اتصال شمال و جنوب کلانشهر اصفهان، گذرگاه زیبا و دیدنی برای نمایش طول بستر زاینده رود برای مسافران نوروزی است.
سی و سه پل
این پل تاریخی با نامهایی همچون ' پل الله وردی خان ' ، ' پل شاه عباسی ' ، ' پل جلفا ' ، ' پل چهل چشمه ' و ' پل سی و سه چشمه ' ، شاهکار بی نظیر قرن یازدهم هجری و از آثار دوره سلطنت شاه عباس اول است.
این پل با هزینه و نظارت سپهسالار شاه عباس اول، ' الله وردی خان ' بنا شد و به همین دلیل ' پل الله وردی خان ' نامیده شده و حدود ۳۰۰ متر طول و ۱۴ متر عرض دارد و طویل ترین پل زاینده رود است.
در عالم آرای عباسی در مورد این پل نوشته شده دارای چهل چشمه (دهنه) بوده که از هر چشمه آب خارج میشده است.
شالوده پل با سنگ و آهک ریخته شده و با آجر و گچ بالا رفته و دو طرف پل 'غرفات' و 'غلام گردشهای' بلند فوقانی ساخته شده است.
هفت دهانه این پل در گذشته گرفته شده و اکنون ۳۳ دهانه دارد و از این رو به پل ۳۳ چشمه شهرت دارد.
وجه تسمیه این پل به این شرح می باشد: 'پل شاه عباسی' از آن جهت است که شاه عباس اول دستور بنای آن را داده و چون به مباشرت و اهتمام الله وردی خان ساخته شده به 'پل الله وردی خان' معروف شده است.
به لحاظ اینکه معبر مردم به جلفا بوده آن را ' پل جلفا ' هم گفتهاند و چون در ابتدا چهل چشمه داشته ' پل چهل چشمه ' و اینک سی و سه چشمه دارد به ' پل سی و سه چشمه ' معروف شده است.
این پل برای اتصال خیابان چهار باغ کهنه عباسی به خیابان چهار باغ بالا و باغ هزار جریب و عباس آباد ساخته شده است.
وضعیت کنونی پل با مدل قدیم آن تفاوت زیادی ندارد، ایوانچهها و غرفههای زیبا و متناسب طرفین پل که جای نشستن اهالی و عبور و مرور است به همان حالت اولیه باقی مانده است.
شش معبر در روی این پل وجود دارد: یکی در وسط و چهار تا در دو طرف آن که با استادی و مهارت خاصی بنا شده است.
همچنین در دوره صفویه مراسم جشن آبریزان یا آبپاشان در کنار این پل انجام می شده است و ارامنه جلفا هم مراسم ' خاج شویان ' خود را در محدوده همین پل برگزار میکردند.
شاه عباس اول، به طوری که مورخان و سیاحان خارجی نوشتهاند در هر حال در جشن آبریزان شرکت میکرد.
گاه به فرمان شاه عباس بر سر پل مراسم گلریزان صورت میگرفت و گلهای فراوان در راه شاه و همراهان او ریخته میشد.
پل خواجو
این پل باستانی نیز با نامهای 'پل شاهی'، 'پل گبرها'، 'پل بابا رکن الدین' و 'پل شیراز' از جمله زیباترین پلهای تاریخی جهان به شمار میرود.
این اثر زیبا در عصر شاه عباس دوم صفوی در محور شرقی شهر اصفهان در سال ۱۰۶۰ هجری قمری بنا شده است.
این پل دارای ۱۳۳ متر طول و ۱۲ متر عرض و ۲۱ دهنه است.
در بخش میانی این پل و در دو طرف، عمارتی هشت ضلعی بنا شده است که بیگلر بیگی (عمارت بزرگان، خان خانان) یا شاه نشین خوانده میشود.
این عمارت هشت ضلعی از معماری ارزشمند و تزئینات زیبایی برخوردار است که نقوش و طرح های طلاکاری شده بر زیبایی آن افزوده است.
شاه عباس دوم برخی اوقات به همراه اهل حرم و یا صاحب منصبان و میهمانان داخلی و خارجی برای تماشای مراسم مختلف نوروز و جشن آب پاشان در این عمارت مستقر میشد.
این پل به گونه ای طراحی شده که از آن به عنوان سد و آب بند نیز برای اهداف و مصارف گوناگون استفاده می شده است.
پل مارنان
'پل مارنان' در یکی از قدیمی ترین محلات شهر اصفهان یعنی ماربین واقع شده است.
درباره تاریخ ساخت این پل منابع تاریخی موارد متعددی را عنوان می کنند و برخی شالوده های پل را به دوران ساسانی نسبت می دهند. این سازه تاریخی، ساحل شمالی و جنوبی رودخانه را در غربی ترین بخش شهر اصفهان به یکدیگر متصل میسازد.
از دوره صفوی تا دوره معاصر، مرمتهای اساسی بی آنکه در ساختار اصلی آن تغییری ایجاد شود به روی آن انجام شده است.
پل جویی
'پل جویی' یا 'پل سعادت آباد' در وسط دو پل الله وردی خان و پل خواجو به طول ۱۴۷ متر و در سال ۱۰۶۵ هجری در دوره سلطنت شاه عباس دوم صفوی بنا شده است.
پل شهرستان
' پل شهرستان ' یا ' پل جی ' یکی از پلهای قدیمی زاینده رود و در سه کیلومتری مشرق پل خواجو و مقابل ناحیه جی واقع شده است.
به عقیده ی بعضی از مورخان و باستان شناسان این پل دارای اساس و بنیاد ساسانی است.
این پل در دوره ی دیلمیان و سلجوقیان، تنها پل مهم زاینده رود در داخل شهر اصفهان بوده و به طور یقین در دورههای مزبور تعمیراتی به عمل آمده و آثاری بر آن افزوده شده است.
پل شهرستان امروز واسطه ارتباط قسمتی از ساحل جنوبی زاینده رود با ساحل شمالی رودخانه و قریه شهرستان (جی) است.
این پل برای استفاده خاندان سلطنتی، اشراف و مهمانان شاه و جهت اتصال بناهای سلطنتی نظیر کاخ هفت دست و آیینه خانه در ساحل شمالی و جنوبی رود بنا شده بود و از این رو افراد عادی اجازه عبور از آن را نداشتند.
وجه تسمیه جویی که به غلط در بین عموم به 'چوبی' تلفظ میشود، به دلیل احداث جوی کوچک و ظریفی از سنگ پارسی بوده که در آن عصر بر روی پل تعبیه شده بود.
در دهه های اخیر و با توجه به توسعه شهر نیز برای سهولت رفت و آمد پل های متعددی بر روی زاینده رود احداث شده است که گرچه جنبه تاریخی ندارد، اما با توجه به جاری بودن زاینده رود در ایام نوروز، رفت و آمد بر روی آن ها و سیر مسیر رودخانه از بالای پل بی لطف نخواهد بود.
پل فلزی
پل فلزی اولین پلی بر روی زاینده رود در شهر اصفهان است که بهصورت کامل فلزی با پایههای بتوتی در سال ۱۳۳۵ ساخته شده است و خیابان بهشتی را به خیابان خیابان حکیم نظامی مرتبط می کند.
پل فردوسی
پل فردوسی از مجموعه پلهای جدید ساخته شده بر روی زاینده رود در شهر اصفهان است. این پل در حد فاصل سی وسه پل در غرب و پل جویی در شرق قرار دارد و «خیابان فردوسی» در شمال زاینده رود را به «خیابان شیخ صدوق شمالی» در جنوب این رود پیوند می دهد.
پل آذر
پل آذر از مجموعه پل هایی است که با معماری نو بر روی زاینده رود در شهر اصفهان ساخته شده است. در تاریخ هفتم مهر۱۳۵۲ مراسم کلنگ زنی آن آغاز شد و در سال ۱۳۵۷ گشایش یافت.
این پل در میان پل فلزی در غرب و سی وسه پل در شرق قرار دارد و خیابان آذر در شمال زاینده رود را به خیابان توحید در جنوب این رود پیوند می دهد. خیابان آذرجنوبی، (توحید کنونی) پیش از ساخت این پل وجود نداشت و پس از پایان ساخت پل، خیابان توحید نیز ساخته شد.
پل بزرگمهر
پل بزرگمهر در حد فاصل پل خواجو در غرب و پل غدیر در شرق قرار دارد و خیابان بزرگمهر در شمال زاینده رود را به خیابان سجاد در جنوب این رود پیوند می دهد.
پل وحید
پل وحید غربی ترین پل ساخته شده بر روی زاینده رود در محدوده شهر اصفهان است. این پل در غرب پل مارنان قرار دارد و بزرگراه کمربندی اصفهان از روی آن عبور می کند. پل وحید بزرگراه خیام در شمال زاینده رود را به بزرگراه میرزا کوچک خان در جنوب این رود پیوند می دهد.
پل غدیر
پل غدیر جدیدترین پل ساخته شده بر روی زاینده رود در محدوده شهر اصفهان است و بزرگراه کمربندی اصفهان از روی آن عبور می کند. این پل در حد فاصل پل بزرگمهر در غرب و پل شهرستان در شرق قرار دارد و بزرگراه صیاد شیرازی در شمال زاینده رود را به بزرگراه همت در جنوب این رود پیوند می دهد.
نظر شما