سید وحید نبوی‌زاده در گفت و گو با خبرنگار سیاست خارجی ایرنا درباره دستاوردهای سیاست خارجی دولت سیزدهم در یکسال گذشته گفت: در دولت سیزدهم و دولت آیت‌الله رئیسی پایه اصلی سیاست خارجی بر مبنای بازگشت به اصول سیاست خارجی نظام اسلامی بنا نهادند و بر تقویت دو اصل توازن‌گرایی در سیاست خارجی در ارتباط با کشورها و سیاست همسایگی تاکید کردند.
وی افزود: دولت سیزدهم همواره در همین راستا تلاش و برنامه‌ریزی می‌کرد که روابط با کشورهای منطقه را توسعه دهد و طرح‌ریزی کند و سوء تفاهم را برطرف کند.
کارشناس مسائل آمریکا بیان کرد: دولت سیزدهم با سفرهایی که شخص رئیس جمهور به کشورهای منطقه و همسایه داشته همواره سعی داشت که سیاست توازن‌گرایی را تقویت کند و به عنوان مثال در سفر به روسیه به توافقات مهمی از جمله همکاری های حوزه بالادستی نفت، گاز ترانزیت دست پیدا کردند. همچنین در سفر به تاجیکستان عضویت دائم جمهوری اسلامی ایران در سازمان همکاری شانگهای مطرح شد و در سفر به ترکمنستان قرارداد سواپ‌گازی، قاضی ترکمنستان و آذربایجان را امضا کردند.
نبوی‌زاده نمازی عنوان کرد: اجلاس سه‌جانبه روسای ایران، روسیه و ترکیه و سفر به قطر هدفگذاری همکاری دوجانبه‌ای که در ابعاد مختلف امنیتی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی که بسیار حائز اهمیت بود البته این را باید بگوییم که متخصیص و مردم عادی جامعه برنامه جدی در ارتباط با موضوع دیپلماسی اقتصادی مشاهده نکردند.
وی خاطرنشان کرد: اینکه دولت سیزدهم در بحث سیاست خارجی تلاش داشته که موضوع برجام و مذاکرات احیای برجام را به معیشت و اقتصاد مردم گره نزند که اقدام هوشمندانه‌ای بوده است.
نبوی زاده درباره لزوم گسترش روابط با آفریقا و آمریکای لاتین گفت: در تنظیم روابط خارجی هر کشوری درک و تبیین درست و همه‌جانبه از قدرت و توان ملی مخصوصاً در سیاست خارجی بسیار مهم است. ما باید مقتضیات و شاخصه‌های محیط خارجی و قاعده حاکم بر محیط منطقه را بدانیم و شناخت فرصت‌ها و آسیب پذیری‌های محیطی را درک کنیم.
کارشناس سیاست خارجی افزود: یکی از آن نقاط پراهمیت آفریقا و کشورهای آمریکای لاتین است. قاره آفریقا یکسری ویژگی‌های اقتصادی، فرهنگی جغرافیایی منحصربه‌فرد به‌خصوص بعد از جنگ سرد دارد و این منطقه و به‌ویژه آفریقای جنوبی را تبدیل به منطقه‌ای تاثیرگذار کرده است بنابراین گسترش روابط منطقه‌ای با کشورهای در حال ظهور مانند آفریقای جنوبی اهمیت زیادی است.
نبوی‌زاده عنوان کرد: به عنوان مثال کشور قدرتمندی مانند چین در سه، چهار دهه گذشته به عنوان یکی از قدرت‌های جهانی و بازیگران پیشرو در سیاست بین‌الملل سعی کرده که روابط خود را با آفریقا تقویت کند.
وی ادامه داد: چرایی تسلط بر این قاره به عنوان اولویت سیاسی و اقتصادی است به این دلیل بوده که به عنوان مثال در سال ۲۰۰۰ مشارکت پکن در مجموعه همکاری‌های چین و آفریقا، این امکان را فراهم کرد که همه کشورهای آفریقایی به شکل همزمان کار کنند و تجارت میان آفریقا و چین که ۱۰ میلیارد دلار بود و از ۲۰۰۹ به بعد، چین به عنوان یکی از شرکای تجاری اصلی آفریقا، از آمریکا پیشی گرفت.
کارشناس مسائل آمریکا بیان کرد: شی جین پینگ رییس جمهور چین در سال ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ در همان اجلاس اعلام کرد که چین ۶۰ میلیارد دلار در اقتصادهای آفریقا سرمایه‌گذاری کرده است ما همچنان فقط یک اتاق بازرگانی مشترک در قاره به این بزرگی و مهمی داریم اما تصور می‌کنم این راه طولانی و پر فراز و نشیب به درستی قابل طی کردن است.
نبوی‌زاده خاطرنشان کرد: البته در ارتباط با آمریکای لاتین ما کمی جلوتر هستیم و اگر بخواهم پیشینه در این زمینه بیان کنم باید بگویم، اهمیت نگاه به این کشورهای آمریکای لاتین در دولت نهم و دهم قدری پر رنگ‌تر بود. در سال ۷۹ میزان مبادلات تجاری ما با آمریکایی لاتین ۹۰۰ میلیون دلار بود و در انتهای همان دوره یعنی در دولت دهم نزدیک به ۴ میلیارد دلار رسید و در دولت یازدهم و دوازدهم این ارتباط از عمق کمتری برخوردار بود اما در دولت سیزدهم توجه ویژه‌ای به این منطقه صورت گرفته است که خالی از لطف نیست.
وی گفت: حدود ۳۰ درصد از آب شیرین جهان در آمریکای لاتین واقع شده است، حدود ۶ کشور از ۱۷ کشور در آنجا از نظر بیولوژیکی بسیار متنوع‌اند و ۲۵ درصد از زمین‌های جنگلی و قابل کشت را دارا هستند. آمریکای لاتین از نظر اقتصادی و منابع طبیعی در یکسری از فلزات مانند لیتیوم ۶۵ درصد ذخایر کل دنیا، نقره ۴۲ درصد و مس و آهن به ترتیب ۳۸ و ۲۱ درصد را به خود اختصاص داده است.
تحلیلگر مسائل آمریکا افزود: از طرف دیگر ما یکسری نقاط مشترک با برخی از کشورها داریم. ایران و ونزوئلا از درد مشترک تحریم آمریکای شمالی رنج می‌برند و این موضوع می‌تواند نقطه اشتراکی خوبی برای شکل‌گیری ارتباط باشد. ما سابقا با یکسری از کشورها مانند بولیوی، نیکاراگوئه و اکوادور روابطی داشته‌ایم و به خصوص در دولت دهم در ساخت تاسیسات پتروشیمی با اکوادور و کارخانه سیمان مشارکت کرده‌ایم در حال حاضر هم باید آن سیاست‌ها رنگ و بوی جدیدتر و قوت بیشتری به خود بگیرد.
نبوی‌زاده درباره عضویت ایران در سازمان همکاری‌های شانگهای عنوان کرد: در ادامه سیاست توازن‌گرایی در سیاست خارجی و ارتباط با کشورها، بحث عضویت ایران در سازمان همکاری‌های شانگهای را داشتیم که نقطه کلیدی استراتژی نگاه به شرق در دولت سیزدهم بود شکی نیست که این عضویت می‌تواند تاثیرات مناسبی بر روابط ایران با کشورهای مانند روسیه، هند و چین داشته باشد.
نظر شما