نقش امور تربیتی در کاهش آسیب های اجتماعی و شکل گیری شخصیت دانش آموزان

به گزارش خبرنگار ایرنا، هشتم اسفند ماه سال ۵۹ نهاد امور تربیتی به همت شهیدان رجایی و باهنر با هدف گسترش و تعمیق ارزش‌های انقلاب اسلامی پایه گذاری شد تا دانش آموزان در کنار مسایل آموزشی به ارزش‌های اسلامی نیز ترغیب شوند.

پاسداری از ارزش‌های اسلامی و دستاوردهای انقلاب، برنامه‌ریزی و ایجاد هماهنگی بین عملکرد عوامل تربیتی، توجه جدی به نقش معلمان در فعالیت‌های تربیتی و همچنین توجه به نقش دانش آموزان در فعالیت‌های تربیتی از جمله اهداف ستادهای امور تربیتی تعریف شده است.

به گفته کارشناسان، این روزها که بحث آسیب‌های اجتماعی که همواره از تاکیدات مقام معظم رهبری نیز بوده است به عنوان یک مساله مهم و قابل تامل مطرح بوده و در عین حال وجود مربیان پرورشی بیش از گذشته پررنگ‌تر می باشد.

فضای مجازی و آسیب‌های آن که دامن دانش آموزان را هم گرفته، پرداختن به مسایل امور تربیتی و تربیت اسلامی را پررنگ‌تر از گذشته کرده است و آموزش و پرورش هم در کنار سایر متولیان فرهنگی عزم خود را جزم کرده تا با آسیب‌های اجتماعی مقابله کند.

نظام تربیتی خانواده نقش حیاتی در جامعه‌پذیری کودک دارد

یک روانشناس امور تربیتی و مدرس دانشگاه در قزوین با بیان اینکه خانواده اولین و مهمترین عامل تربیت اجتماعی و جامعه‌پذیری کودک محسوب می‌شود. گفت: کودکان و نوجوانان اوقات زیادی را در خانواده سپری می‌کنند، بنابراین این طبیعی است که بیشترین تاثیر را نیز از آن بپذیرند.

اقدس اعرابیان، اساسی‌ترین و ثمربخش‌ترین راه برای رشد شخصیت کودک و برخورداری از استقلال فکری و اعتماد به‌ نفس در زندگی را احترام به آنان دانست و تصریح کرد: نخستین ارتباط کودک با والدین، خواهران و برادران خود است و قسمت اعظم یادگیری کودک از طریق مشاهده و تقلید از رفتار بزرگسالان صورت می‌پذیرد.

وی ادامه داد: از آنجایی که نحوه برخورد والدین باعث پرورش کودک منزوی یا اجتماعی می شود، تاکید بر پرورش اعتماد به نفس، تقویت عزت نفس، احترام به خود و دیگران، آموزش مهارت‌های زندگی و رعایت تفاوت‌های فردی بین دختر و پسر در خانواده همواره حایز اهمیت بوده است.

این روانشناس تربیتی با اشاره به تاثیر مدرسه در رشد شخصیتی دانش آموزان افزود: مدرسه و کادر آموزشی از عوامل مهم رشد اجتماعی کودک محسوب می شود و وظیفه آنها تنها انتقال دانش به دانش آموزان و تربیت آنان نیست بلکه وظیفه مهم آنها فرایندی است که والدین در خانواده برای تربیت آنها آغاز کرده‌ و ادامه داده تا به سرانجام برسد.

معلم نقش کلیدی در شکل گیری شخصیت دانش آموزان دارد

اعرابیان با بیان اینکه معلم نقش کلیدی در شکل گیری شخصیت دانش آموزان در طول تحصیل برعهده دارد، اضافه کرد: معلم به طور مستقیم از راه اصلاح رفتار کودک و با تعبیر و تفسیر امور تحصیلی او و غیرمستقیم به وسیله کمک به کودک برای سازگاری با اجتماع مدرسه و فراهم آوردن موجبات کسب محبوبیت، در شخصیت وی اثر می‌گذارد.

وی خاطرنشان کرد: معلمی که کار خود و کودکان را دوست می‌دارد و با علاقه و رغبت انجام وظیفه می‌کند سبب می‌شود که رشد و پرورش شخصیت تمام دانش آموزان آرام تر و بهتر صورت گیرد.

این روانشناس امور تربیتی با اشاره به برخوردهای باز دارنده در تربیت کودکان، افزود: انضباط استبدادی باعث مضطرب شدن و پرخاشگری کودک می‌شود، همچنین انضباط سهل گیرانه باعث فقدان مسوولیت و خودمحوری می‌ گردد و در نهایت نیز انضباط مقتدرانه سبب ایجاد احساس ارزشمندی در کودک می‌شود، بنابراین مدرسه انتقال دهنده ارزش‌های فرهنگی است.

اعرابیان ادامه داد: روانشناسی تربیتی در آموزش و پرورش و رشد و یادگیری کودکان بسیار مؤثر است و از طرفی هم همه خانواده‌ها نگران فرزندانشان هستند و به تربیت و رشد آنها اهمیت می‌دهند، بنابراین برای داشتن یک زندگی آرام و خوب و داشتن فرزندانی سالم و توانا به رهنمودهای یک روانشناس تربیتی نیازمندیم.

۲۶۳ مشاور در آموزش و پرورش استان قزوین مشغول به فعالیت هستند

رییس اداره امور تربیتی و مراقبت در برابر آسیب‌های اجتماعی آموزش و پرورش قزوین با اشاره به کمبود مربی پرورشی و مشاور در مدارس استان، گفت: با توجه به جمعیت دانش آموزی استان، ۲۶۳ مشاور در مدارس قزوین به دانش آموزان خدمات ارایه می‌کنند در حالی که مدارس ما نیازمند یک هزار و ۲۷۰ مشاور تربیتی است.

ناصر حقایق پور افزود: مشاوران کنونی براساس فراوانی مشکلات و آسیب‌های اجتماعی در مدارس و حاشیه‌ شهرها فعالیت می‌کنند و این در حالی است که دانشگاه فرهنگیان بایستی مشاوران بیشتری را جذب کند تا کمبودها در این زمینه به نوعی جبران شود.

به گفته وی، استخدام آموزش و پرورش یا جذب از طریق ماده ۲۸ در رشته‌های مشاوره، روانشناسی و علوم تربیتی نیز باید افزایش یابد.

این مسوول ادامه داد: در عین حال می توان با موافقت تغییر رشته برخی از آموزگاران و دبیران نسبت به رفع کمبود در حوزه مشاوران تربیتی نیز اقدام کرد، هر چند طی سال های گذشته برای جذب مشاوران برنامه‌ای اندیشیده نشده بود و امروز نیز به دلیل بازنشسته شدن مشاوران قبلی با مشکلاتی در این حوزه روبرو هستیم .

رییس اداره امور تربیتی و مراقبت در برابر آسیب‌های اجتماعی آموزش و پرورش قزوین یادآور شد: به دلیل کمبود مشاور، مربیان پرورشی در سطح این استان به هیچ عنوان نباید از این حوزه خارج شوند مگر اینکه ارتقا پیدا کنند، خوشبختانه از سال ۹۶ نیز دانشگاه فرهنگیان قزوین اقدام به تربیت و جذب مربیان امور تربیتی نیز کرده است.

وی اضافه کرد: این در حالی است که کمبود در بخش مربیان به اندازه مشاوران نیست اما در شرایط کنونی مدارس زیر ۶۰ دانش آموز از داشتن مربی محروم هستند.

حقایق پور تاکید کرد: فراخوان آزمون جذب افراد علاقه‌مند به حوزه مشاوره از طریق دانشگاه فرهنگیان و هم ماده ۲۸ در اردیبهشت ماه سال آینده اطلاع رسانی خواهد شد تا معلمان علاقه مند در این حوزه فعالیت کنند.

تربیت باید از حاشیه به متن نظام تعلیم و تربیت وارد شود

رییس اداره امور تربیتی و مراقبت در برابر آسیب‌های اجتماعی آموزش و پرورش استان قزوین تاکید کرد: تربیت باید از حاشیه به متن نظام تعلیم و تربیت وارد شود بنابراین امورتربیتی به عنوان یک ضرورت بایستی در کنار مسایل آموزشی و همراه آن در مدارس تقویت شود

وی در خصوص شکل گیری شخصیتی دانش آموزان، خاطرنشان کرد: متاسفانه رسانه‌ها تحلیل‌های خوبی در این زمینه ندارند، تا زمانی که مدارس به صورت حضوری بود بسیاری از آسیب‌های اجتماعی کاهش پیدا کرده بود و زمانی که کرونا شیوع پیدا کرد به سبب آموزش های مجازی دانش آموزان به فضای مجازی ورود پیدا کردند و با شبکه‌های مجازی و بیگانه ارتباط گرفتند و این موضوع باعث شد تا آسیب‌های اجتماعی بیشتر شود.

حقایق پور اضافه کرد: حضور دانش آموزان در مدارس غنیمتی است تا از آسیب‌های اجتماعی در امان بمانند چرا که تربیت یک کار فرآیندی است و معلمان و مربیان پرورشی ما در ایام کرونا و همچنین اغتشاشات اخیر برای جلوگیری از انحرافات دانش آموزان، ایثار کردند.

وی با اشاره به کمبود مشاور در مدارس قزوین، تاکید کرد: با وجود کمبود نیروی انسانی در مدارس فاقد مشاور، یک رابط مشاور در نظر گرفته شده و دانش آموزانی که نیازمند خدمات مشاوره‌ای هستند معرفی می‌شوند تا تحت نظر این افراد قرار گیرند.

این مسوول تاکید کرد: موضوع دیگر عمق بخشیدن به فعالیت‌های تربیتی و پرورشی در مدارس است که این امر هر قدر تجلی پیدا کند تأثیر گذاری بیشتری خواهد داشت.

رییس اداره امور تربیتی و مراقبت در برابر آسیب‌های اجتماعی آموزش و پرورش قزوین تصریح کرد: همچنین توانمندسازی نیروی انسانی اعم از دانش آموزان، معلمان و خانواده‌ها باید انجام گیرد چراکه رکن اصلی و اساسی تربیت در خانواده شکل می‌گیرد و هر قدر که آگاهی خانواده‌ها در حوزه تربیت افزایش پیدا کند شاهد اثر گذاری بیشتری در این زمینه خواهیم بود.

وی افزود: آموزش و پرورش در شرایط سخت همواره پای کار بوده است تا خدمات مشاوره را به عموم مردم ارایه دهد، از سال گذشته نیز خط ارتباطی ۱۵۷۰ را راه اندازی کردیم تا عموم مردم بتوانند از این طریق خدمات مشاوره دریافت کنند.

حقایق پور خاطرنشان کرد: خط مشاوره ۱۵۷۰ از ساعت ۷ صبح تا ۱۹ آماده خدمات رسانی به شهروندان بوده و تاکنون بیشترین ارجاعات و تماس‌ها با آن در زمینه اختلالات استرس دانش آموزان بوده است.

این مسوول اضافه کرد: هفته امور تربیتی تنها مختص به آموزش و پرورش نیست و بایستی تمامی ارگان‌ها و نهادهای مسوول به سالروز امور تربیتی که صدقه جاری شهیدان رجایی و باهنر است، توجه ویژه داشته باشند.

رییس اداره امور تربیتی و مراقبت در برابر آسیب‌های اجتماعی آموزش و پرورش قزوین افزود: شعار این هفته در سال جاری " همه در تربیت سهیم هستیم " است و همه ارگان‌ها باید در این راستا پای کار بیایند و هر نهادی نیز به اندازه توانایی های خود گامی بردارد تا هم افزایی بیشتری را در این زمینه رقم بزنیم.

هفته امور تربیتی فرصت مناسبی برای آشنایی دانش آموزان با ارزش‌های اسلامی است

مدیرکل آموزش و پرورش استان قزوین نیز با تاکید بر توجه بیش از پیش به حوزه امور تربیتی، خاطرنشان کرد: هفته امور تربیتی فرصت مناسبی برای آشنایی دانش آموزان با ارزش‌های اسلامی است.

نقی سیاهکالی مرادی افزود: مهمترین هدف تشکیل نهاد امور تربیتی ، دفاع از مرزهای اعتقادی، حفظ دستاوردهای نظام، تبیین ارزش‌های انقلاب و انتقال مفاهیم آن به نسل‌های حاضر و آینده است.

وی اظهار کرد: مربیان امور تربیتی، الگوی مجسمی هستند که با رفتار خویش می‌توانند مهربانی، رفاقت، ایثار، همدلی و بسیاری از معنویات اخلاقی را معنا بخشند و با هنرمندی به نوجوانان انتقال دهند.

سیاهکالی مرادی با اشاره به اینکه در استان قزوین ۲۳۶ مشاور در مدارس، ۴۵۲ مربی پرورشی و ۴۷۹ معاون پرورشی داریم ، افزود: سطح آگاهی مدیران، مربیان و مشاوران نیز بایستی به روزرسانی شود و در این زمینه نیازمند کمک رسانه های جمعی هستیم و خانواده‌ها هم در این زمینه باید آگاهی های خود را به روز کرده تا نسبت به فرزندان خود شناخت کافی داشته باشند.

وی در خصوص وضعیت پوشش دانش آموزان در مدارس، تصریح کرد: نسبت به گذشته سخت گیری‌ها بسیار کم شده ولی اینکه هیچ کاری نداشته باشیم تا دانش آموز با هر پوششی در مدرسه حضور داشته باشد، صحیح نیست ولی در این بین برخی خانواده‌ها همراهی خوبی متاسفانه ندارند و در تضاد قوانین مدارس عمل می‌کنند.

این مسوول با انتقاد از اینکه طی سالیان گذشته حوزه پرورشی و امور تربیتی مورد بی‌مهری قرار گرفته، یادآور شد: آموزش و پرورش به دنبال توانمندسازی و به کارگیری نیروهای ماهر در این حوزه است.

سیاهکالی مرادی اضافه کرد: سال‌های قبل برنامه های امور تربیتی و پرورشی معطوف به برنامه‌های قرآنی و اجرای سرود و تئاتر بود اما امروز در کنار همه این موارد که پرقدرت هم انجام می‌شود امور تربیتی در مدارس با عنوان نماد (نظام مراقبت از آسیب‌های اجتماعی دانش آموزان) بر پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی و مسایلی همچون هدایت تحصیلی و استعدادیابی معطوف است.