کاربردهای حلال دی متیل سولفوکساید

معرفی دی متیل سولفوکساید :

DMSO دارای نقطه انجماد ۱۸.۵ درجه سانتیگراد (۶۵.۴ درجه فارنهایت) است. ذخیره سازی توصیه شده در دمای اتاق کنترل شده ۱۵-۳۰ درجه سانتیگراد میبایست که صورت بپذیرد. این حلال آزمایشگاهی به نور حساس است و باید در ظروف مقاوم در برابر نور نگهداری شود. اگر این ماده شیمیایی در حین حمل و نقل یا نگهداری دچار یخ زدگی شد، باید اجازه دهیم که به آرامی گرم شود تا زمانی که دوباره به مایع تبدیل گردد.

دی متیل سولفوکساید (DMSO) یک حلال آلی کاربردی بی رنگ است که هم ترکیبات قطبی و هم ترکیبات غیر قطبی را حل می کند و در طیف وسیعی از حلال های آلی کاربرد داشته و همچنین در آب قابل اختلاط است.

در واکنش، DMSO به عنوان یک اکسیدان نوکلئوفیل عمل می کند تا اتم اکسیژن خود را مستقیماً دو بار به ینامیدها منتقل کند. روش فعلی یک اکسیداسیون ساده و مستقیم بدون هیچ گونه کاتالیزور فلزات واسطه، فعال کننده های الکتروفیل و اکسیدان های خارجی است.

در واقع باید بدانیم که حلال کاربردی دی متیل سولفوکساید، به عنوان یکی از قوی ترین حلال های آلی ، برای چندین دهه به صورت تجاری مورد استفاده قرار گرفته است. این ماده شیمیایی یک حلال موثر برای طیف گسترده ای از مواد آلی، از جمله بسیاری از پلیمرها به شمار میرود. همچنین بسیاری از نمک های معدنی، به ویژه فلزات واسطه، نیترات ها و دی کرومات ها را در خود حل می کند.

دی متیل سوکفوکساید در اصل یک حلال آزمایشگاهی و صنعتی برای بسیاری از گازها، الیاف مصنوعی، رنگ ها، هیدروکربن ها، نمک ها و محصولات طبیعی است . از آنجایی که این ترکیب غیرآپروتیک، نسبتاً بی اثر، غیر سمی و پایدار در دماهای بالا است، ماده ای است که اغلب برای واکنش های شیمیایی مورد استفاده قرار میگیرد.

مکانیسم عمل واکنش های دی متیل سولفوکساید :

این ترکیب اغلب به عنوان یک حلال برای واکنش های شیمیایی شامل نمک ها، به ویژه واکنش های فینکلشتاین و سایر جایگزین های هسته دوست استفاده می شود. همچنین به طور گسترده ای به عنوان یک استخراج کننده در بیوشیمی و زیست شناسی سلولی مورد کارایی دارد.

آیا این ترکیب حلال بهتری نسبت به آب است؟

همانطور که میدانیم آب ترکیبی بسیار قطبی است و دارای پیوند OH قطبی است. دی متیل سولفوکساید هم بسیار قطبی است و دارای پیوند SO به شدت قطبی شده است . آب می تواند پیوند هیدروژنی ایجاد کند و در عین حال دی متیل سولفوکساید قادر به پذیرش پیوندهای هیدروژنی است. مخلوط‌های حاصل شده از دی متیل سولفوکسید و آب سیستم‌هایی هستند که هم به‌عنوان حلال در شیمی آلی و صنایع شیمیایی و هم در حفاظت در برابر سرما و در زیست‌شناسی استفاده می‌شوند. با توجه به اختلاط کامل این دو ترکیب، طیف وسیعی از خواص مورد نظر را می توان با تنظیم ترکیب مخلوط آنها جهت کاربردهای مختلف به دست آورد.

دی متیل سولفوکساید یک حلال آپروتیک قطبی است :

در واقع دی متیل سولفوکسید یک حلال اپروتیک قطبی است که ترکیبات قطبی و غیر قطبی را به خوبی حل می کند و در طیف وسیعی از حلال های آلی و همچنین آب قابل اختلاط است. همچنین این ترکیب شیمیایی ممکن است به عنوان یک محافظ برودتی مورد استفاده قرار بگیرد و به محیط سلولی اضافه شود تا تشکیل یخ را کاهش دهد و در نتیجه از مرگ سلولی در طول فرآیند انجماد جلوگیری کند.

آیا DMSO با سدیم هیدروکساید واکنش نشان می دهد؟

یکی از مزیت های دی متیل سولفوکساید این است که با بازهای قوی مانند هیدروکسید سدیم در حالت حداقلی واکنش نشان میدهد یا اصلاً واکنش نمی دهد و گرمای تبخیر بالایی دارد، به این معنی که از دست دادن تبخیری حلال در طول فرآیند هیدرولیز ممکن است به حداقل برسد.

آیا این حلال آزمایشگاهی با فولاد ضد زنگ واکنش نشان می دهد؟

مشخص شده است که ترکیب شیمیایی دی متیل سولفوکسید تمایل قابل توجهی به خوردگی فلزات (فقط در حضور هوا) به ویژه آهن و فولاد دارد و این تمایل به سمت خوردگی فلزات، معمولاً کاربرد دی متیل سولفوکسید را بسیار محدود می کند.

آیا حلال DMSO یک عامل اکسید کننده به شمار میرود؟

داده های علمی نشان میدهند که دی متیل سولفوکسید یک اکسید کننده شیمیایی ملایم برای سی متخلخل است. در اکسیداسیون های آلی و بیولوژیکی از این ترکیب استفاده های فراوانی میشود.

ترکیب آزمایشگاهی DMSO با چه ترکیباتی سازگاری دارد و کارایی کلی آن در کجا هاست؟

• دی متیل سولفوکسید در کشت سلولی تحقیقاتی کاربرد دارد.
• با کوپلیمر پلی پروپیلن، پلی متیل پنتن، نایلون، تفلون سازگاری دارد.
• • با پلی استایرن به طور نسبی سازگاری دارد.
• ناسازگاری ها : با پلی سولفون و پی وی سی.

خلاصه :

ترکیب شیمیایی دی متیل سولفوکساید، در صنایع مختلف یکی از حلالهای بسیار پر کاربرد به شمار میرود. انواع مختلف این ترکیب از کارخانه های بزرگ تولید کننده مواد شیمیایی آزمایشگاهی و صنعتی در بازارهای جهانی وجود دارد. کاربردهای انواع صنعتی و آزمایشگاهی این محصول تقریبا با هم تفاوت دارد و طبق نوع کار مورد نظر میتوان گرید مخصوص را انتخاب نمود.

*** محتوای این مطلب تبلیغاتی است و ایرنا مسئولیتی درباره آن ندارد.