گرچه با پیشرفت علم پزشکی از شدت هول و هراس شنیدن نام این بیماری کاسته شده اما سرطان همچنان از بیماری‌هایی است که بر سلامت افراد سایه می اندازد و زندگی مبتلایان و خانواده آنها را تحت شعاع قرار می‌دهد.
با گسترش روز افزون این بیماری هولناک، کشورها نیز به ابزارهای مجهزی برای نبرد با سرطان دست یافته اند اما همچنان در جلوگیری از ورود آن به مرزهای سلامت عاجز بوده اند و روز به روز سونامی این بیماری در حال پیشروی و تعداد افراد درگیر با آن نیز افزایش می یابد به گونه ای تنها در خراسان شمالی شمار آنها به بیش از چهار هزار نفر می رسد.
شایع ترین نوع این بیماری نیز در این خطه سرطان دستگاه گوارش شامل مری، معده، روده بزرگ، سرطان سینه و خون است که متاسفانه میانگین سنی مبتلایان به آن نیز در سال های اخیر کاهش یافته است تا جایی که براساس آمارها حدود ۳۰۰ نفر از بیماران سرطانی استان را افراد زیر ۳۰ سال تشکیل می دهند.
این در حالی است که فارغ از هر گونه عوامل ژنیتیک و ارثی در ابتلا به سرطان، ۵۰ درصد از آنها با آموزش و پیگیری قابل جبران است تا جایی که اگر آموزش های لازم برای پیشگیری از این بیماری وارد مدار زندگی آنها می شد دیگر نه تنها شاهد صرف هزینه های هنگفت در حوزه سلامت نخواهیم بود بلکه از بسیاری دردهای روحی، روانی و آسیب های اجتماعی در جامعه جلوگیری خواهد شد.
آنچه مسلم است سرطان در استان یک میلیون نفری خراسان‌شمالی شیوع پیدا کرده و روزانه به طور میانگین هشت فرد درگیر با این بیماری در این خطه شناسایی می شوند این در حالی است که امکانات درمانی و بهداشتی استان توان مقابله با این سونامی رو به گسترش را ندارد و با انتخاب مسیر کوتاه و به صرفه آموزش و پیشگیری از ابتلا به سرطان می توان از صدمات روحی و اقتصادی همچون شیمی‌درمانی و پرتونگاری پرهزینه جلوگیری کرد.
خبرگزاری ایرنا خراسان شمالی در همین ارتباط میزگردی با عنوان دلایل و راهکارهای مقابله با سرطان در خراسان شمالی با حضور خانم دکتر "فلوریا انفرادی"، مسوول بیماری های غیر واگیر دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی، "مهری فرشاد" مسوول امور بیماری‌های خاص دانشگاه علوم پزشکی استان و "سیدحمید حریری" رییس انجمن حمایت از بیماران سرطانی عطوفت خراسان‌شمالی برگزار کرد.
گوارش در راس سرطان‌های خراسان‌شمالی
مسوول بیماری های غیر واگیر دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی در این خصوص می گوید: گرچه میزان مبتلایان به سرطان خون و سرطان سینه در بین بانوان استان نیز افزایش پیدا کرده است اما شایع ترین نوع آن در خراسان شمالی سرطان گوارش شامل معده، مری، روده بزرگ و پانکراس است.
دکتر فلوریا انفرادی می افزاید: براساس پژوهش هایی که یکی از پژوهشگران در استان های شمالی ایران همچون گلستان و خراسان شمالی انجام داده است، مصرف تریاک و خوردن چایی داغ از عوامل اصلی شیوع سرطان در این مناطق است.
وی ادامه می دهد: طبق نمونه برداری هایی که انجام شده است، سلول های سرطان در بافت روده بسیاری از افرادی که مصرف تریاک دارند، مشاهده شده است.
مسوول بیماری های غیر واگیر دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی اضافه می کند: همچنین یکی از خصلت های بدی که افراد این منطقه دارند، خوردن چایی داغ است تا جایی که این عامل نیز نقش موثری در سرطان مری دارد.
تغذیه نادرست عامل عمده سرطان‌ها
انفرادی یادآور می شود: همچنین جدای از این ۲ عامل، مصرف میوه و سبزی در خراسان شمالی بسیار پایین است در حالی که وجود میوه و سبزی در سبد غذایی هر فرد نقشی موثر در پیشگیری از سرطان دارد و هر فردی باید روزانه ۵۰۰ گرم قیبر مصرف کند
وی می گوید: باید با اصلاح عادت‌های غذایی (مصرف کمتر گوشت‌های پرچرب، افزایش مصرف سبزیجات، میوه‌ها و غلات کامل)، افزایش فعالیت بدنی، حفظ وزن مناسب از بروز یک سوم سرطان‌ها پیشگیری کرد.
مسوول بیماری های غیر واگیر دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی با تاکید بر ضرورت فعالیت روزانه بدنی به مدت ۳۰ دقیقه می افزاید: فعالیت بدنی منظم روزانه برای محافظت بدن در برابر سرطان اهمیت زیادی دارد به طور کلی، هرگونه فعالیت بدنی حتی به مقدار کم مفید است زیرا فعالیت بدنی موجب کاهش میزان هورمون‌های موثر در بروز سرطان پستان و رحم شده و با افزایش سرعت عبور غذا از دستگاه گوارش بروز سرطان روده را کاهش می‌دهد.
وی توجه به بشقاب غذایی را نخستین گام برای اصلاح عادت‌های غذایی دانست و ادامه می دهد: بهتر است سه چهارم یا بیشتر بشقاب را سبزیجات، میوه‌ها، غلات کامل، حبوبات و یک چهارم آن با غذاهای حیوانی پر شود.
انفرادی می افزاید: مصرف بیشتر میوه‌ها و سبزی‌های متنوع به دلیل محتوای آنتی اکسیدان و فیبر می‌تواند از سرطان دهان، ریه، گلو، مری، معده، روده و پروستات جلوگیری کند به همین دلیل صندوق جهانی تحقیقات سرطان، مصرف روزانه حداقل سه واحد میوه و سبزیجات را توصیه می‌کند.
کاهش سن مبتلایان سرطان در خراسان‌شمالی و تاکید بر پیشگیری
وی با اشاره به کاهش سن مبتلایان به سرطان در استان می گوید: اینک در بین مبتلایان به سرطان گوراش در استان، شاهد افرادی هستیم که زیر ۳۰ سال سن دارند که این امر بی تردید به تغذیه ناسالم(غذاهای فست فودی و سرخ کردنی) و سبد غذایی خالی از سبزی و میوه آنها برمی گردد.
انفرادی می افزاید: در واقع با وجود اینکه مسایل ارثی نیز در ابتلا به سرطان موثر هستند و عوامل ژنتیکی در هر صورت ۴۰ درصد از سرطان ها را ایجاد می کنند؛ اما نحوه غذا خوردن و انتخاب سبد غذایی ما نقشی به مراتب مهمتر در درگیری با این بیماری دارد تا جایی که می توان با تغذیه سالم، فعالیت بدنی خوب و عدم مصرف دخانیان از ۵۰ درصد سرطان ها جلوگیری کرد.
وی با اشاره به باورهای غلط جامعه در حوزه درمان سرطان، یادآور می شود: بسیاری از افراد جامعه فکر می کنند در برابر سرطان کاری نمی توان کرد و این دیدگاه چرخ ترسناکی در جامعه ایجاد کرده است در حالی که می توان با غربالگری و تشخیص زود هنگام بسیاری از انواع این بیماری را خیلی سریع تر درمان کرد.
مسوول بیماری های غیر واگیر دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی تصریح می کند: برای غربالگری و تشخیص زود هنگام نیز می توان ساز و کارهای گوناگونی در نظر گرفت که در این میان برگزاری برنامه های آموزشی با هدف پیشگیری از سرطان به افراد جامعه یکی از این راهکارهاست.
وی بیان می کند: گرچه برنامه های مبارزه با شیوع سرطان در هفته ملی سرطان اجرا می شود اما این اقدامات فرهنگی باید با هدف پیشگیری و ارایه آموزش های لازم همواره باید در جامعه تداوم داشته باشد.
طب سنتی تهدیدی برای سلامت جامعه خراسان‌شمالی
مسوول بیماری های غیر واگیر دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی در ادامه نسبت به خطرات سوءاستفاده از طب سنتی در تشخیص و درمان غلط بیماری‌ها که به طور جدی، سلامت جامعه را تهدید می‌کند هشدار داد و می گوید: این نوع از درمان در خراسان شمالی رواج یافته است و باید با این معضل برخورد کرد.
وی می افزاید: متاسفانه افرادی در جامعه وجود دارند که از ناآگاهی مردم سوء استفاده می کنند و سعی دارند تا با ورود به تخصص علم پزشکی به درآمدی برسند و اینجاست که نقش مسوولان پررنگ می شود و با نظارت اجازه سوء استفاده را به این افراد ندهند.
انفرادی می گوید: مردم باید به پزشک متخصص طب سنتی مراجعه کنند چرا که پزشکان متخصص طب سنتی که هم بر طب مدرن امروزی مسلط هستند و هم سال‌ها در طب سنتی درس خوانده اند و بر هر ۲ حیطه دانش تسلط دارند به بهترین شکل ممکن و با توجه به تداخلات دارویی (گیاهان با هم و یا با داروهای شیمیایی) موارد منع مصرف و آخرین دستاوردهای علمی در حوزه طب سنتی برای درمان بیمار به کار می گیرند.
وی با بیان اینکه فضای اقبال عمومی به طب سنتی در خراسان شمالی افزایش یافته است می افزاید: گروهی غیرپزشک (حتی با اطلاق عناوینی چون حکیم، دکتر و پروفسور به خود بدون گذراندن مدارج علمی و دریافت این عناوین) با سوءاستفاده از باورهای جامعه به درمان مردم مبادرت ورزیده و سلامت جامعه را بازیچه‌ای برای استفاده از این فضا و کسب درآمد غیرمشروع خود قرار داده‌اند؛ لازم است مردم با بینش و آگاهی، جان و سلامت خود و عزیزانشان را با فریب این شیادی‌ها دچار مخاطره نکنند.
۲ هزار و ۹۴۶ بیمار سرطانی در خراسان‌شمالی
مسوول امور بیماری‌های خاص دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی با بیان اینکه بیمارستان امام علی(ع) بجنورد قطب درمان این بیماری در استان است، می گوید: این مرکز درمانی مجهز به دستگاه های غربالگری، کولونوسکوپی، آندوسکوپی و ماموگرافی است اما کمبود نیروی فوق تخصص گوارش آن را به صورت غیرفعال درآورده است.
مهری فرشاد می افزاید: اینک تنها سه نیروی درمانی فوق تخصص گوارش در خراسان شمالی وجود دارد.
وی با بیان اینکه تاکنون نام ۲ هزار و ۹۴۶ بیمار سرطانی در سامانه این مرکز درمانی برای دریافت خدمات ثبت شده است، خاطرنشان می کند: بی تردید آمار بیش از این است زیرا که بسیاری از افراد برای معالجه به استان های دیگر مراجعه می کنند.
فرشاد یادآور می شود: بیشترین نوع سرطانی که ثبت می شود، سرطان گوارش است اما اخیرا آمار مبتلایان به سرطان سینه در بانوان و سرطان خون نیز بیشتر شده است.
نیازمندی استان به بخش رادیوتراپی تیپ۲
وی با بیان اینکه خراسان شمالی نیازمند بخش رادیوتراپی تیپ۲ نیز است، می گوید: گرچه شیمی درمانی در این مرکز درمانی انجام می شود و دستگاه رادیوتراپی تیپ یک در حال ارایه خدمات است ولی برای ارایه خدمات درمانی تکمیلی نیازمند دستگاه تیپ ۲ رادیوتراپی هستیم.
مسوول امور بیماری‌های خاص دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی تصریح می کند: تاکنون پیگیری هایی برای تامین این دستگاه شده است تا دیگر بیماران برای دریافت خدمات درمانی به استان های همجوار مراجعه نکنند.
سرطان پر هزینه‌ترین بیماری خراسان‌شمالی
وی در ادامه می گوید: بروز استاندارد شده سنی در ابتلا به سرطان در ایران، برای مردان ۱۸۰ و در بین زنان ۱۶۰ در هر ۱۰۰ هزار نفر است ولی در خراسان شمالی بیش از این میانگین و ۲۱۰ نفر در هر ۱۰۰ هزار نفر است ضمن اینکه مبتلایان به این بیماری در این خطه از شمالشرق کشور به نوع کشنده مبتلا هستند به این دلیل مرگ و میر به نسبت کشوری بالاتر است.
فرشاد اضافه می کند: الگوی بروز سرطان در خراسان شمالی به دلیل سالمندی و عوامل خطر و سبک زندگی شهرنشینی و مدرن به تدریج شبیه کشورهای توسعه یافته می شود.
وی می گوید: سرطان از نظر اقتصادی اهمیت بسیار زیادی دارد زیرا پرهزینه ترین بیماری در کشور است و متاسفانه حدود دو سوم افرادی که مبتلا به سرطان می شوند، ممکن است دچار هزینه های کمرشکن شوند که به احتمال فراوان به زیرخط فقر می روند و اگر نتوانیم در حوزه پیشگیری کار کنیم، خطر ورشکستگی سازمان های بیمه گر به عنوان عمده ترین تامین کنندگان مالی هزینه های سرطان وجود دارد.
مسوول امور بیماری‌های خاص دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی می افزاید: هر قدر سرطان دیرتر تشخیص داده شود، درمان و کنترل آن گران تر و کم اثرتر است بنابراین هر میزان در حوزه پیشگیری سرطان سرمایه گذاری کنیم، اثربخشی بالاتری خواهد داشت.
ضرورت راه‌اندازی کارزار و پویش همگانی سرطان
رییس انجمن حمایت از بیماران سرطانی عطوفت خراسان‌شمالی نیز در ادامه با تاکید بر ضرورت راه اندازی کارزار و پویش همگانی برای مقابله با سرطان، می گوید: اگر می خواهیم اقدامی در حوزه پیشگیری از سرطان در استان انجام دهیم تا آمار مبتلایان به این بیماری کاهش یابد، باید همه دست به دست هم داده و با یک خرد جمعی به نبرد این بیماری برویم.
سیدحمید حریری می افزاید: سرطان بیماری بسیار پیچیده ای است که جدای از تحمیل هزینه های درمانی هنگفت و ضربات روحی و روانی به فرد مبتلا و خانواده ها، آسیب های اجتماعی نیز در برابر دارد که رفع آن نیازمند مشارکت اجتماعی همه بخش های جامعه است.
وی ادامه می دهد: اینک سه هزار ۹۸۶ بیمار سرطانی در سامانه این موسسه خیریه برای دریافت کمک های درمانی و دارویی ثبت شده اند که از این تعداد ۲ هزار و ۱۷ نفر را بانوان تشکیل می دهند.
حریری می گوید: متاسفانه از این تعداد حدود ۱۰۰ بیمار سرطانی خانم از سوی همسران خود به خاطر درگیری با این بیماری رها شده اند.
رییس انجمن حمایت از بیماران سرطانی عطوفت خراسان‌شمالی تصریح می کند: در واقع این افراد فارغ از دردهای جسمانی سرطان، گرانی دارو و هزینه های بستری و رفت و آمدها باید هزینه های روحی ناشی از ترک همسر را نیز متحمل شوند که خود نوعی آسیب اجتماعی است.
وی تاکید می کند: اگر ما می خواهیم آمار سرطان را کاهش دهیم علاوه بر اینکه مردم بهداشت انفرادی خود را رعایت می کنند باید نهادهای متولی نیز اقدامات پیشگیرانه ای نیز انجام دهند به گونه ای که از بین بردن آلاینده های شیمیایی باید جدی گرفته شود و اداره نظارت بر مواد غذایی و علوم پزشکی نظارت درستی بر تغذیه مردم داشته تا تغذیه سرسفره مردم سالم باشد.
وی با بیان اینکه بیشتر بیماران سرطانی استان زیر خط فقر قرار دارند، می گوید: خیران ماهانه بین ۵۰۰ تا ۲۰۰ میلیون تومان برای درمان بیماران سرطانی کمک می کنند و ماه گذشته حدود ۷۲۰ میلیون تومان برای داروی بیماران سرطانی زیرپوشش این انجمن خیریه هزینه شد.
حریری می افراید: با این وجود با توجه به شیوع روز افزون این بیماری همچنان نیازمند کمک های خیرخواهانه این افراد هستیم.
خراسان شمالی روی کمربند سرطان قرار دارد که از شمال ایران و از استان هایی همچون گلستان آغاز شده و تا شمال چین ادامه دارد و به همین دلیل آمار برخی از سرطان ها از جمله سرطان دستگاه گوارش در آن از میانگین کشور بیشتر است و روند افزایشی دارد.
این استان حدود یک میلیون نفر جمعیت دارد که ۴۴ درصد آنان در نواحی روستایی سکونت دارند.
نظر شما