استان کهگیلویه و بویراحمد سرزمینی کوهستانی و نسبتاً مرتفعی است که عبور رودخانه های پرآب مارون، بشار، زهره، خرسان و نازمکان از این استان ظرفیتی مناسب برای توسعه کشاورزی را فراهم کرده است.
بیش از یک پنجم مساحت این استان از دشت تشکیل شده و با توجه به دو اقلیم سردسیری و گرمسیری و تناوب مناسب بارندگی ظرفیت مناسبی برای توسعه روش های آبیاری نوین برای حفاظت و مقابله با بحران ها و چالش های تهدیدزای زیست محیطی از جمله خشکسالی محسوب می شود.
کهگیلویه و بویراحمد با توجه به وجود ظرفیت های مختلف کشاورزی آن از لحاظ تولیدات محصولات کشاورزی جز ۱۰ استان برتر کشور نیز محسوب می شود.
به گفته بیشتر کارشناسان توسعه فنون جدید کشاورزی از یک سو و خاک جوان و نسبتاً مساعد همراه با منابع کافی آب از سوی دیگر این استان را به لحاظ سرمایه گذاری درحوزه کشاورزی به یکی از استانهای اقتصادی کشور تبدیل کرده است.
کشت محصولاتی نظیر غلات (گندم، جو، شلتوک، ذرت دانه‌ای)، حبوبات (نخود، لوبیا، عدس و ...)، محصولات صنعتی، سبزیجات، محصولات جالیزی، نباتات علوفه‌ای و انواع محصولات باغی به دست می‌آید.
اجرای سامانه های نوین آبیاری به عنوان یکی از اولویت های اقتصاد مقاومتی از سال ۱۳۹۴ و با توجه به حمایتی که مقام معظم رهبری از این پروژه داشتند، آغاز شد.
اجرای این سامانه ها در این سالها و بخصوص در دولت سیزدهم نیز شتاب بیشتری به خود گرفت.
آبیاری نوین کسری آب سفره های زیرزمینی را جبران می کند
کسری آب سفره های زیرزمینی دشت های کهگیلویه و بویراحمد نسبت به سال ۱۳۷۶ و افت آب سفره های آب زیرزمینی ۶ دشت از ۹ دشت موجود نیاز به استفاده بهینه این مایع حیاتی را آشکارتر می کند.
مدیر مطالعات پایه منابع آب شرکت آب منطقه ای کهگیلویه و بویراحمد گفت: بر اساس آخرین پایش های صورت گرفته سفره های زیرزمینی دشت های استان ۴۱میلیون مترمکعب کسری آب دارد.
روح الله اسدپور اظهار داشت: با بررسی های انجام شده به ازای اجرای هر هکتار سامانه آبیاری نوین چهار هزار متر مکعب در مصرف آب صرفه جویی می‌شود که این میزان صرفه‌جویی چشمگیر است و انتظار می‌رود در شرایط کم‌آبی استان کهگیلویه و بویراحمد تلاش مضاعف برای توسعه اجرای سامانه نوین آبیاری صورت گیرد.
وی اجرا و توسعه سامانه‌های آبیاری نوین را یکی از طرح های موثر در افزایش تولید محصولات و بهره وری آب دانست و بیان کرد: توسعه آبیاری نوین به تقویت آب دشت های مهم استان از جمله امامزاده جعفر، لیشتر، دشت باشت، دشتروم ، کلاچو ، برمامیون و ممبی کمک می کند.
مدیر مطالعات پایه منابع آب شرکت آب منطقه ای کهگیلویه و بویراحمد ابراز داشت: برداشت از چاه های غیرمجاز، اضافه برداشت از چاه های مجاز و خشکسالی های پیاپی از دلایل کاهش آب سفره های زیرزمینی در این استان است.
کاهش میزان بارندگی و ضرورت مدیریت مصرف آب
استان کهگیلویه و بویراحمد یکی از استانهای حوزه رشته کوه های زاگرس طی این سالها با توجه به کاهش میزان بارندگی در بلند مدت و وابستگی معیشت مردم به کشاورزی ضرورت استفاده بهینه از منابع آبی برای جلوگیری از بحران های احتمالی را ضروری کرده است.
مدیرکل سازمان هواشناسی کهگیلویه و بویراحمد با اشاره به اینکه در این استان کشاورزی با توجه به وضعیت خاص منطقه از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است گفت: کاهش بارش های سال زراعی جاری نسبت به میانگین بلند مدت مدیریت درست منابع ابی را از سوی کارشناسان و بهره برداران در سطح استان بیشتر کرده است.
رضا کاکاوند افزود: میانگین بلندمدت بارش باران سال آبی جاری در کهگیلویه و بویراحمد ۴۵۵ میلیمتر بود درحالی که میانگین بلند مدت بارندگی استان تا همین مدت ۵۴۰ میلیمتر است.
وی اضافه کرد: می طلبد برای جلوگیری از بحران های خشکسالی نسبت به صرفه جویی در منابع ابی در حوزه های مختلف بخصوص کشاورزی تدابیر لازم اندیشیده شود.
کاکاوند تاکید کرد: میزان بارش بلند مدت سالانه در ایستگاه یاسوج ۸۰۷.۸، سی سخت ۷۶۹، دوگنبدان ۴۳۱، دهدشت ۵۰۵،لیکک ۳۹۴ و منطقه امامزاده جعفر ۴۳۱ میلیمتر است.
استفاده بهینه از منابع آب جبران بحران خشکسالی
مدیر آب و خاک و امور فنی و مهندسی سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد در این رابطه با اشاره به تولید سالانه هشت میلیارد متر مکعب آب در کهگیلویه و بویراحمد گفت: استفاده بهینه از این میزان آب علاوه بر بهره وری اقتصادی تا حد زیادی بحران خشکسالی و کمبود منابع آب سفره های زیرزمینی را نیز جبران خواهد کرد.
محمد ویسی نژاد اجرای طرح آبیاری نوین را یکی از طرح های خوب دولت در راستای کاهش چالش های زیست محیطی زمین دانست و گفت: اجرای طرح‌های آبیاری تحت فشار باعث صرفه جویی ۱۵۰ میلیون متر مکعب آب سفره‌های زیرزمینی استان شده است.
وی افزایش بهره‌وری، سهولت آبیاری، امکان آبیاری زمین‌های شیب دار و جلوگیری از شست و شوی بی‌رویه خاک، صرفه جویی در نیروی کار و پیشگیری از کارهای سخت را از جمله مزایای استفاده از روش‌های نوین آبیاری ذکر کرد.
ویسی نژاد با اشاره به اینکه آب مورد نیاز کشاورزی استان در افق بلند مدت ۲ میلیارد متر مکعب پیش بینی شده اضافه کرد: توسعه سطح اراضی کشاورزی به آبیاری نوین به عنوان یک سرمایه راهبردی کشاورزی استان را بیمه می کند.
ویسی نژاد بهره وری از آب در تولید محصولات کشاورزی را بسیار مهم و تاثیرگذار دانست و اضافه کرد: توسعه روش های آبیاری نوین علاوه بر کاهش روش های سنتی کشاورزی راندمان تولید و صرفه جوی منابع آبی را نیز تقویت می کند.
وی افزود: اجرای سامانه نوین آبیاری میانگین تولید محصول را ۳۰ درصد و در برخی موارد تا مرز ۱۰۰ درصد افزایش می دهد که این امر بر ضرورت تلاش افزایش زیرساخت های آبیاری نوین در استان کهگیلویه و بویراحمد که دارای ظرفیت های زیادی در زمینه کشاورزی است می افزاید.
توسعه آبیاری نوین در کهگیلویه و بویراحمد
مدیر آب و خاک و امور فنی و مهندسی سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد اضافه کرد: سال گذشته با برنامه حمایتی از بهره برداران ۷۰۰ هکتار از اراضی کشاورزی این استان در حوزه های مختلف به آبیاری نوین تجهیز شد.
ویسی نژاد تصریح کرد: ۱۶۰ هزار هکتار زمین کشاورزی زراعی در کهگیلویه و بویراحمد وجود دارد که ۸۶ هزار هکتار از این میزان معادل ۴۳ درصد آبی است.
وی ارائه تسهیلات بلاعوض را یکی از برنامه های خوب حمایتی دولت در راستای حمایت از بهره برداران دانست و افزود: دولت به ازای هر هکتار آبیاری بارانی و قطره ای ۴۰ میلیون ریال تسهیلات بلاعوض به کشاورزان ارائه می دهد.
ویسی نژاد اظهار کرد: در صورت استقبال کشاورزان جهاد کشاورزی هیچ گونه محدودیتی برای پرداخت تسهیلات در راستای تجهیز اراضی کشاورزی به آبیاری نوین نخواهد داشت.
تولید سالیانه ۹۷۲هزار تن محصول کشاورزی با آبیاری نوین
وی با اشاره به نقش مهم آبیاری نوین در افزایش و کیفیت محصولات تولیدی کشاورزی تصریح کرد: در بهار و تابستان سال جاری بیش از ۲۲۸ هزار تن محصولات جالیزی مجهز به روش های مختلف آبیاری نوین برداشت شد.
ویسی نژاد محصولات برداشت شده را شامل خیار، پیاز ، سیب زمینی ، گوجه، هندوانه و طالبی عنوان کرد و گفت: یکهزار و ۵۰۰ نفر بهره بردار بصورت مستقیم در کشت و کار صیفی جات و محصولات جالیزی این استان اشتغال داشتند.
۵۰ هزار خانوار کهگیلویه و بویراحمد در ۲۷۲ هزار هکتار زمین کشاورزی به فعالیت مشغولند که حاصل دسترنج این بهره برداران سالیانه ۹۷۲ هزار تن محصول است.
ظرفیت توسعه آبیاری نوین در کهگیلویه و بویراحمد بالا است
رئیس سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد سطح اراضی این استان را بیش از ۲۷۲ هزار هکتار دانست و گفت: با بررسی های انجام شده در بیش از ۲۰۰ هزار هکتار از این میزان قابلیت توسعه از دیم به آبیاری نوین وجود دارد.
سید علی معتمدی پور بیان کرد: تاکنون ۵۰ درصد از اراضی مستعد این استان به آبیاری نوین یا کانال کشی استاندارد تجهیز شده است.
وی اضافه کرد: بخش زیادی ازاجرای سیستم آبیاری های نوین بصورت فصلی است که اجرای این طرح نقش مهمی در کاهش مصرف آب نیز دارد.
معتمدی پور با اشاره به در دست اجرا بودن تامین آب اراضی دهدشت غربی به وسعت پنج هزار و ۵۵۵هکتار، تامین آب اراضی دشت امامزاده جعفر و خان احمد به مساحت سه هزار و ۵۰۰ هکتار و تامین آب زمین های دشت لیشتر به میزان چهار هزار و ۵۰۰ تاکید کرد: تکمیل و بهره برداری از این طرح ها به توسعه آبیاری نوین در استان کمک می کند.
توسعه آبیاری نوین بصورت مشارکتی
رئیس سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد توسعه آبیاری نوین در این استان را یکی از برنامه های اصلی این نهاد دانست و گفت: این طرح در راستای حفاظت از منابع آبی استان بصورت مشارکتی با بهره برداران اجرا خواهد شد.
سید علی معتمدی پور تصریح کرد: با توجه به ظرفیت های خوب اراضی کشاورزی ۴۲۰ هکتار از زمین های حاصلخیز استان زیر کشت آبیاری نوین مشارکتی خواهند رفت.
وی آبیاری ۲۷۰ هکتار از باغات کاکان بویراحمد و روستای اسپر گچساران و آبیاری بارانی ۱۵۰ هکتار از اراضی کشاورزی سمرون شهرستان دنا را از مهمترین طرح های توسعه ابیاری نوین در سطح استان بصورت مشارکتی اعلام کرد.
معتمدی پور اعتبار تخصیص یافته از سوی دولت در این راستا را ۱۹۰ میلیارد اعلام کرد.
وی تصریح کرد: این طرح با مشارکت ۸۵ درصدی تامین هزینه از سوی جهاد کشاورزی در راستای حمایت از بهره برداران اجرایی خواهد شد.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد گفت: اجرای سامانه های نوین آبیاری علاوه بر بالا رفتن راندمان بخش کشاورزی و افزایش محصول می‌تواند سبب استفاده بهینه از نعمت خدادادی آب نیز شود.
این استان با مساحتی حدود ۱۶ هزار و ۲۴۹ کیلومترمربع، سرزمینی مرتفع و کوهستانی با اقلیم سردسیری و گرمسیری در جنوب غربی ایران قرار دارد.
نظر شما