به گزارش ایرنا، با توسعه ارتباطات موبایلی و گوشی های اندروید، پیام رسان های خارجی پا به کانون خانواده، محافل سیاسی و اجتماعی کشورها گذاشتند و روز به روز با توسعه بیشتر فضای مجازی و پیام رسان های اجتماعی، کارکرد اجتماعی، فرهنگی و حتی اقتصادی آن نیز با به وجود آمدن کسب و کارهای مجازی وارد عرصه جدیدی شد.
توسعه پیام رسان ها، موجب ایجاد و رشد شبکه های اجتماعی مویرگی تا عمق کشورها، امنیت خانواده ها و اجتماع شد، به طوری که چون پیام رسان ها منشاء خارجی داشتند، به علت عدم فرهنگ سازی، اثرات مخرب فرهنگی، اجتماعی و در ادامه امنیتی را مانند وسایل ارتباطی قبلی مثل ماهواره برای کشورها به ارمغان آوردند.
اما تا زمانی که تلاطم های سیاسی، اجتماعی و امنیتی جدی را در کشور به وجود نیاوردند، برخی اثرات مخرب آن مورد توجه مسوولان و فعالان فرهنگی و رسانه ای قرار نگرفت، حتی از اینکه اطلاعات محرمانه شخصی، خانوادگی، اداری و حتی اطلاعات بعضا مهم سازمان و ادارات در سرورهای خارج از کشور ذخیره و مبادله شود ابایی وجود نداشت.
گرچه در چند نوبت در ۲۰ سال گذشته نسبت به ضرورت ایجاد اینترنت ملی، شبکه ملی اطلاعات و ایجاد پیام رسان های داخلی، هشدارها و تاکیدات پراکنده ای شد، اما هرگز توجه جدی به آن وجود نداشت تا بالاخره در همه گیری کرونا، حوادث و آشوب های سال جاری و چند سال قبل از آن منشا حوادث امنیتی در کشور شد تا به موضوع ایجاد پیام های رسان های اجتماعی داخلی توجه بیشتری شود.
گرچه در مورد فیلتر یا عدم فیلتر فضای مجازی نظریات مختلفی وجود دارد، ولی به هر حال باید هر چه سریع تر با نظرات کارشناسی و تخصصی به یک جمع بندی جامع و منطقی برسیم.
کشورهایی مثل چین، کره جنوبی، انگلستان، روسیه و فرانسه، پروژه اینتزنت ملی خود را آغاز کردند تا بتوانند از امنیت اشخاص محافظت و از اثرات مخرب اجتماعی و فرهنگی آن جلوگیری کنند؛ از طرفی ظرفیت ها و نقاط مثبت فضای مجازی نیز باید مورد توجه باشد.
تقویت پیام رسان های داخلی به لحاظ فنی و امکاناتی، باید قابلیت مناسبی را برای رقابت با سایر پیام رسان های خارجی غربی و شرقی ایجاد کند و از طرفی استفاده از فضای مجازی و شبکه های اجتماعی باید سامان دهی و نظام مند شود.
البته وجود امنیت، امکانات کامل ، رفع نیاز مخاطبان، سرعت بالا و کیفیت مناسب خدمات از جمله عوامل مهمی هستند که موجب گرایش مخاطبان به پیام رسان های اجتماعی با پلتفرم های داخلی می شوند.
کامل بودن و رعایت حریم خصوصی پیام رسان ها موجب جذب مخاطبان می شود
مدیر گروه ارتباطات دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز در این خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: مردم از پیام رسان های اجتماعی استفاده می کنند تا نیازهای روزمره اطلاعاتی خود را تامین کنند البته به شرط اینکه مطمئن باشند حریم خصوصی آنها حفظ می شود.
دکتر مهران صمدی اظهار کرد: فارغ از اینکه پیام رسان داخلی یا خارجی باشد، مخاطب کیفیت پیام رسان ، سرعت ارسال، کیفیت تصاویر و امکانات در تشکیل گروه ها و کانال ها را مهم می داند. فارغ از اینکه پیام رسان داخلی یا خارجی باشد مخاطب کیفیت پیام رسان ، سرعت ارسال، کیفیت تصاویر و امکانات در تشکیل گروه ها و کانال ها را مهم می داند.
وی با اشاره به اینکه کشور چین، رو به پیام رسان های داخلی آورده و در این خصوص موفق بوده است، گفت: پیام رسانی مثل «تیک تاک» در چین، چون نه فقط تمام نقاط قوت پیام رسان های غربی و شرقی را داشت، بلکه امکانات جدید جذابی را هم اضافه کرد، در نتیجه در جذب مخاطب موفق عمل کرد.
بعد از وقایع اخیر ۲۰ میلیون نفر در ایران به پیام رسان های داخلی مهاجرت کردند
صمدی ادامه داد: پیام رسان های داخلی ایران هم باید همین شرایط را داشته باشند؛ چیزی که برای کاربران مهم است نحوه رفع نیازهای اطلاعاتی روزانه آنان است همان طور که بعد از وقایع اخیر ۲۰ میلیون نفر در ایران به پیام رسان های داخلی مهاجرت کردند.
وی افزود: اکنون در پیام رسان های داخلی ۵۰ میلیون دانلود در روز انجام می شود که نشان می دهد در روزهای اخیر چقدر از پیام رسان های خارجی به داخلی مهاجرت کردند و باید از این روند حفاظت شود.
وی یاداور شد: تصور اینکه پیام رسان های خارجی قابل ردیابی نیست غلط است و ردپا در تمام پیام رسان های خارجی و داخلی باقی می ماند البته بیش از ۹۵درصد مردم صحبت های عادی در پیام رسان ها انجام می دهند.
وی ادامه داد: بر همین اساس افرادی که به دنبال شیطنت یا براندازی باشند در هر ۲ پیام رسان خارجی و داخلی قابل رصد هستند.
صمدی یادآور شد: البته برخی از فضای مجازی معیشت می کنند و مثلا در فضای اینستاگرامی به کارهای اقتصادی سرگرم هستند و فیلتر، لطمه به کارهای اقتصادی است، بنابراین مهاجرت باید به مرور انجام شود.
وی اضافه کرد: بر این اساس باید ابزاری طراحی کنیم تا پیام رسان های داخلی ویژگی های پیام رسان های قبلی را تکمیل تر کند و در واقع نوآوری های جدید داشته باشد تا مخاطبان را جذب کند.
صمدی یادآورشد: پیام رسان های داخلی ایمن تر بوده و امکان سوء استفاده دشمن از آن وجود ندارد.
پیام رسان های داخلی از لحاظ زیر ساخت و خدمات باید خود را به سطحی از مقبولیت برسانند
استاد دانشگاه و فعال رسانه نیز در ارتباط با پیام رسان های داخلی به خصوص با توجه به ضرورت های جدید به وجود آمده در ۲ ماه گذشته به خبرنگار ایرنا گفت: این پیام رسان ها چه از لحاظ زیر ساخت و چه از لحاظ خدمات باید خود را به سطحی از مقبولیت برسانند که توجه کاربران پیام رسان های خارجی در داخل کشور را به خود جلب کرده و رضایتمندی ایجاد کنند.
دکتر حمید محمدی اظهار کرد: متاسفانه پیام رسان ها داخلی چه از لحاظ سرعت و چه از لحاظ لود مطالب هنوز در سطح قابل قبولی نیستند، در صورت رفع اشکالات مطروحه می توان شاهد کوچ بیشتر کاربران داخلی از پیام رسان های خارجی به سمت پیام رسان های داخلی خواهیم بود.
وی خاطر نشان کرد: نکته دیگری که باید به آن توجه کرد این است که اطلاعات اشخاص در پیام رسان های داخلی محفوظ بوده و این اطمینان به کاربران داده می شود که اطلاعات آنها به عنوان حریم شخصی تلقی شده و در اختیار دیگر نهادها قرار داده نخواهد شد.
وی ادامه داد: یکی از دلایل اعتماد کاربران به پیام رسان های خارجی این بوده که آنها ادعا می کنند که اطلاعات افراد را محرمانه تلقی می کنند و در اختیار هیچ نهادی قرار نمی دهند، ادعاهایی که مخترع واتساپ یا تلگرام در این زمینه داشته اند، ولی برخی مواقع خلاف آن را شاهد بودیم. یکی از دلایل اعتماد کاربران به پیام رسان های خارجی این بوده که آنها ادعا می کنند که اطلاعات افراد را محرمانه تلقی می کنند و در اختیار هیچ نهادی قرار نمی دهند، ادعاهایی که مخترع واتساپ یا تلگرام در این زمینه داشته اند، ولی برخی مواقع خلاف آن را شاهد بودیم.
وی یادآور شد: در خصوص پیام رسان های داخلی نیز نهادها یا افرادی باید اقدام به ایجاد پیام رسان بکنند که شائبه دولتی بودن آنها وجود نداشته باشد.
وی همچنین گفت: ارتقای کیفی خدمات ارائه شده در پیام رسان های داخلی از دیگر نکاتی است که باید به آن توجه شود تا مخاطب داخلی در مقایسه با پیام رسان های خارجی با خلاء روبرو نشود.
وی افزود: افزایش تعداد آپشن ها، امکانات و غیره در این دسته قابل طبقه بندی است تا مخاطب داخلی از این لحاظ اقناع شود.
فیلترینگ چند پیام رسان در روزهای اخیر در کشور، نقش پیام رسان های داخلی را پر رنگ تر و نظرها را به سمت آنها معطوف کرد
دکترای جامعه شناسی، مدرس دانشگاه و فعال رسانه نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: این روزها شبکه های اجتماعی و فضای مجازی به عنوان یکی از اصلی ترین تعامل های انسان به شمار می روند که با بهره گیری از آن ضمن تفنن و سرگرمی و ایجاد ارتباط های گسترده، رفته رفته کسب و کار نیز رنگ و بوی مجازی پیدا کرده و جای خود را در میان این شبکه ها یافته است.
دکتر سولماز کاظمی فر اظهار کرد: فیلترینگ چند پیام رسان در روزهای اخیر در کشور، نقش پیام رسان های داخلی را پر رنگ تر و نظرها را به سمت آنها معطوف کرد.
وی گفت: محدودیت برخی شبکه های اجتماعی که از هفته های گذشته اتفاق افتاده است، علاوه بر خسارت هایی که متوجه برخی کسب و کارهای نو کرده، موجب کاهش میزان ارتباطات خانواده ها با همدیگر نیز شده است.
وی افزود: شبکه های اجتماعی برخلاف نظر عده ای که اعتقاد داشتند ارتباط بین خانواده ها را کاهش داده، عامل افزایش ارتباط بین خانواده ها شده بود، بسیاری از شهروندان با تشکیل گروه های فامیلی لحظه به لحظه می توانستند از احوال یکدیگر آگاه شوند و بدانند اعضای خانواده در چه حالی هستند.
وی ادامه داد: برخی شهروندان با ارسال عکس های خود به دیگر اعضای خانواده آنان را در جریان زندگی روزمره خود قرار می دادند و این موضوع در کلان شهرها به دلیل بعد مسافت و گرفتاری بیش از حد افراد نمود بیشتری داشت.
کاظمی فر یادآور شد: امروزه شبکه‌های اجتماعی و پیامرسان ها به بخشی جدا نشدنی از زندگی روزمره افراد تبدیل شده است به گونه‌ای که روزانه میلیون‌ها پست و محتوا روی شبکه‌های اجتماعی و پیام رسان‌ها رد وبدل می‌شود.
وی افزود: اگر به چند سال گذشته برگردیم زمانی که فیلترینگ تلگرام، در اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۹۷ اعمال شد برخی از کارشناسان گمان می‌کردند که تلگرام نیز به سرنوشت فیس‌بوک و توییتر و سایر شبکه‌های اجتماعی تبدیل شود و تنها مورد استفاده معدودی از کاربران قرار گیرد، غافل از اینکه برای این منظور فیلترشکن‌ها در کشور رواج یافت.
وی اظهار کرد: اگر چه استفاده از تلگرام کاهش پیدا کرده است؛ اما این پیامرسان در برهه‌ای از زمان به محبوب‌ترین اپلیکیشن مبدل شد، در کنار این موضوع مهم برخی از افراد به فکر راه‌اندازی اپلیکیشن و پیام‌رسان‌های داخلی شدند، اما با وجود این اکثر مردم به دلیل نبود تنوع و اعتماد به این پیام‌رسان‌ها حاضر هستند که با صرف هزینه‌های گزاف از پیام‌رسان‌های خارجی استفاده کنند.
کاظمی فر گفت: با وجود اینکه سیاست‌ها و اقدامات پیام‌رسان‌ها در شورای عالی فضای مجازی در سال ۱۳۹۶ تصویب شد و از سال ۱۳۹۷ تاکنون که فعالیت پیام‌رسان‌های داخلی به‌صورت ویژه و با حمایت‌های خاص شروع شد، با افت و خیزهایی همراه بوده است.
وی افزود: خوشبختانه تولید و حمایت از پیام رسان های داخلی در اسناد و قوانین نظام جمهوری اسلامی ایران بخوبی مورد توجه قرار گرفته است از جمله این قوانین مصوبه شورای عالی فضای مجازی، مبنی بر سازماندهی شبکه های اجتماعی و پیام رسان های داخلی است.
وی گفت: اهداف و سیاست های ساماندهی پیامرسان های داخلی که در این قانون بدان اشاره شده است، عبارت است از: حفظ و صیانت از هویت ملی و دینی، قابلیت پیشگیری از جرایم و مدیریت و اعمال قوانین و مقررات کشور؛ اعتمادسازی و صیانت از حقوق شهروندی، حریم خصوصی، امنیت ملی و عمومی؛ ذخیره سازی و پردازش داده های عظیم مرتبط با فعالیت پیام رسان های اجتماعی در داخل کشور و ممانعت از دسترسی غیرمجاز به آن ها؛ توسعه و تسهیل تولید محتوای داخلی و ارتباطات سالم اجتماعی و اقتصادی بر اساس نیازمندی‌های داخلی و ارزش‌های اسلامی-ایرانی و بسترسازی و حمایت از پیام‌رسان‌های اجتماعی داخلی.
کاظمی فر ادامه داد: یکی از نهادها و دستگاه هایی که طبق مصوبه شورای عالی فضای مجازی وظایف مهمی در سازماندهی پیامرسان های داخلی بر عهده دارد وزارت ارتباطات است.
وی گفت: طبق مصوبه شورای عالی فضای مجازی، وزارتخانه ارتباطات موظف است، برای توسعه پیام رسان های اجتماعی داخلی دارای مجوز و ایجاد مزیت رقابتی نسبت به نمونه زیرساختی، فنی، تسهیلاتی و اطلاع‌رسانی به عمل آورد.طبق مصوبه شورای عالی فضای مجازی، وزارتخانه ارتباطات موظف است، برای توسعه پیام رسان های اجتماعی داخلی دارای مجوز و ایجاد مزیت رقابتی نسبت به نمونه زیرساختی، فنی، تسهیلاتی و اطلاع‌رسانی به عمل آورد.
وی با برشمردن این تسهیلات، اظهار کرد: اعطای تسهیلات مؤثر کم بهره برای توسعه دهندگان داخلی، امکان اتصال متقابل با ارایه دهندگان خدمات ارتباطی و فناوری اطلاعات، امکان عرضه خدمات الکترونیکی عمومی همچون دولت الکترونیک، خدمات بانکی و شهری در پیام‌رسان‌های اجتماعی داخلی،
به حداقل رساندن هزینه های مرتبط با مصرف پهنای باند، کمک به تأمین زیرساخت های شبکه ای، ذخیره سازی و امنیتی، حمایت‌های لازم به‌منظور گسترش فعالیت پیام‌رسان‌های اجتماعی داخلی به خارج از مرزها، در راستای افزایش اقتدار در فضای مجازی، تسهیلات یاد شده است.
وی یادآور شد: بر اساس این قانون، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات باید حمایت‌ها را به‌صورت مرحله‌ای و در سه سطح ابتدایی، میانی و ملی و متناسب با میزان جذب کاربر، تولید ترافیک، انجام تعهدات، سطح فعالیت‌ها و خدمات نوآورانه و خلاق ارائه نماید تا ایجاد سه پیام رسان اجتماعی داخلی با حداقل پنج میلیون کاربر ادامه یابد و نهادها و موسسات دولتی و عمومی غیردولتی، تبلیغات خود را صرفاً از طریق پیامرسان های اجتماعی داخلی دارای بیش از یک میلیون کاربر فعال انجام دهند. طبق این قانون استفاده نهادها و موسسات دولتی و عمومی غیردولتی از پیام رسان های اجتماعی خارجی برای مکاتبات اداری و ارائه خدمات اداری ممنوع است.
وی گفت: اما متأسفانه باید گفت به اذعان بسیاری از کارشناسان، وزارتخانه ارتباطات و فناوری اطلاعات نتوانسته است در سازماندهی پیام رسان های داخلی به خوبی عمل کند و به این تکالیف قانونی بخوبی عمل نکرده است و نمی توان عملکرد و کارنامه موفقی را برای این وزارتخانه متصور بود.اما متأسفانه باید گفت به اذعان بسیاری از کارشناسان، وزارتخانه ارتباطات و فناوری اطلاعات نتوانسته است در سازماندهی پیام رسان های داخلی به خوبی عمل کند و به این تکالیف قانونی بخوبی عمل نکرده است و نمی توان عملکرد و کارنامه موفقی را برای این وزارتخانه متصور بود.
کاظمی فر تاکید کرد: با وجود همه تنگناها نه تنها پیام‌رسان‌های داخلی کمتر از تلگرام نیستند بلکه مزایای بیشتری نسبت به آن دارند، اینترنت رایگان پیام رسان‌های داخلی، سروش به کلی برای کاربران خود رایگان است و پیام‌رسان‌های ایتا، بله، بیسفون و گپ با هزینه‌ای معادل یک سوم قیمت اینترنت مورد نیاز تلگرام محاسبه می‌شوند.
تلگرام به دلیل اینکه تابع قوانین هیچ حکومتی نبوده و به کلی قاعده خاصی بر روی پروتکل‌های این پیامپیامرسان وجود ندارد
وی گفت: افزایش امنیت و عدم انتقال اطلاعات به خارج کشور، دستاورد مهمی است، تلگرام به دلیل اینکه تابع قوانین هیچ حکومتی نبوده و به کلی قاعده خاصی بر روی پروتکل‌های این پیامپیامرسان وجود ندارد، هیچ الزامی برای حفظ اطلاعات کاربران خود ندارد اما پیام‌رسان‌های داخلی طبق قانون حفظ حریم شخصی در فضای مجازی مصوبه هیات دولت و دستور مقام معظم رهبری مبنی بر صیانت از اطلاعات شخصی، موظف به حفظ اطلاعات کاربران خود هستند.
وی ادامه داد: در حال حاضر پیام‌رسان‌های بله، سروش و گپ از انجام عملیات‌های بانکی به عنوان یکی از مزایای ویژه‌ای که در پیام‌رسان‌های داخلی وجود دارد انتقال وجه، استعلام موجودی، خرید شارژ و صورت حساب‌گیری در فضایی امن برخوردار هستند.
فروشگاه‌های آنلاین
کاظمی فر یاداور شد: یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌های حاضرین در بخش اقتصادی فضای مجازی قابلیت فروش کالا است؛ پیام‌رسان‌های داخلی با شناسایی این موضوع شرایطی را ایجاد کرده‌اند که کسب و کارهای نوپا و یا قدیمی می‌توانند محصولات خود را بدون هزینه تبلیغ کنند و حتی خریداران به صورت آنلاین آنها را خریداری کنند. گپ و بله پیشگام این خدمت در بین پیام‌رسان‌های داخلی هستند.
وی خاطر نشان کرد: اکثر پیام‌رسان‌های داخلی هم از مزیت تماس صوتی و هم از مزیت تماس تصویری بهره می‌برند.
وی هشدار داد: پلتفرم‌هایی مانند تلگرام و یا مانند آن که از بیرون ایران مدیریت می شوند نمی توانند بستر مناسبی برای اقتصاد فضای مجازی ایران باشند.
حفظ کلان داده‌ها
کاظمی فر گفت: یکی از اساسی‌ترین مزایای بهره گیری از پیام‌رسان‌های داخلی حفظ کلان داده‌ها در داخل کشور است، در عصر انقلاب چهارم صنعتی داده به عنوان نفت در هر کشور است.
وی اضافه کرد: کلان داده‌ها مجموعه کنش‌های اکثریت شهروندان در فضای مجازی است که نشان دهنده ذائقه و تمایل فکری آنها است و بر اساس آن می‌توان برای یک کشور تصمیم گرفت، این کلان داده‌ها تقریبا در سراسر دنیا به عنوان اسرار ملی شناخته می‌شوند و از آنها به عنوان ثروت ملی نام برده می‌شود.
وی ادامه داد: تجزیه و تحلیل داده‌ها و اینترنت، کار نظارت و ارزیابی پیشرفت یک کشور را نسبت به گذشته بسیار ساده‌تر کرده که این امر به‌واسطه دسترسی به حجم انبوهی از اطلاعات شخصی کاربران امکان‌پذیر است؛ اما هم‌اکنون با فناوری داده‌های بزرگ قدرت‌ها قادر خواهند بود از این اطلاعات به‌طور مداوم برای نظارت رفتارهای کاربران خود، در زمان وقوع (و تقریبا به صورت بلادرنگ) استفاده کنند و این به آنها در ارائه خدمات، منابع و سیاست‌گذاری مناسب‌تر کمک می‌کند.
باید از متخصصان جوان در مسیر بهبود شرایط پلتفرم های داخلی استفاده کرد
مدرس دانشگاه و فعال حوزه روابط عمومی نیز به خبرنگار ایرنا گفت: در بحث پدافند غیرعامل موضوع تداوم ارائه خدمات به شهروندان باید همیشه تداوم یابد.
دکتر حسن اسدزاده اظهار کرد: قطعی کامل اینترنت در روزهای اول اغتشاشات و عدم دسترسی شهروندان به امکانات اینترنتی بانک ها و موسسات دولتی برخلاف اصول پدافند غیرعامل بود.
وی ادامه داد: وابستگی تام برخی از مشاغل کوچک و برای تبادل اطلاعات کاری به شبکه های اجتماعی موضوعی گریز ناپذیر است که دولت باید برای آن تدبیری کند.
وی همچنین گفت: وابستگی اوقات فراغت خانواده ها و برخی ارتباطات اجتماعی به پلتفرم اینستاگرام موضوعی غیر قابل انکار است از طرفی عدم آمادگی پلتفرم های داخلی برای میزبانی از این همه درخواست جای تامل است.
اسدزاده اظهار کرد: آماده سازی این شبکه ها برای استفاده عموم مردم از مسائل مهمی است که مغفول مانده به هر حال لزوم بروزرسانی این شبکه ها برای پاسخگویی به نیازهای روزمره مردم از جمله فرصت های مغتنمی است که باید به فوریت در دستور کار دستگاه های متولی قرار گیرد.
وی ادامه داد: باید با استفاده از متخصصان جوان در مسیر بهبود شرایط پلتفرم های داخلی استفاده کرد، در حال حاضر به نظر می رسد پلتفرم های داخلی توان پاسخگویی کامل به نیازهای کاربران را ندارند و به فوریت باید در مسیر توسعه آنها قدم برداشته شود.
شبکه های اجتماعی زمانی کاربرد بهینه خواهند داشت که تعداد کاربران زیادی در آن حضور داشته باشند بر این اساس این پلتفرم ها تلاش می کنند که تا حد امکان خدمات رایگان ارائه دهند و کاربران بیشتری جذب کنند.
اسدزاده گفت: شبکه های اجتماعی زمانی کاربرد بهینه خواهند داشت که تعداد کاربران زیادی در آن حضور داشته باشند بر این اساس این پلتفرم ها تلاش می کنند که تا حد امکان خدمات رایگان ارائه دهند و کاربران بیشتری جذب کنند.
منافع ملی در استفاده از پیام‌رسان‌های داخلی
وی تاکید کرد: فارغ از مزایای فنی بهره‌گیری از پیام‌رسان‌های داخلی برای کاربران این پیام‌رسان‌ها حافظ منافع ملی در بلند مدت هم خواهند بود، بر این اساس اکثر کشورهای جهان اعم از چین، کره جنوبی، انگلستان و روسیه به دلیل حمایت از اقتصاد برآمده از فضای مجازی و موضوعات فرهنگی «پروژه اینترنت ملی» خود را شروع کرده‌اند که این موضوع شامل مرورگر ملی، پیامرسان ملی و شبکه اجتماعی ملی می‌شود.
وی یادآور شد: با توجه به رشد روز افزون اقتصاد ایجاد شده در فضای مجازی نیاز به پلتفرم‌هایی بومی که سرمایه گذاران و مدیران اقتصادی ایرانی بتوانند با اعتماد کامل به سمت آنها حرکت کنند بسیار احساس می‌شود.
نظر شما