صنعت پرورش اسب ترکمن خراسان شمالی در مسیر رونق اقتصادی

به گزارش خبرنگار ایرنا، خراسان شمالی گنجینه‌ای رنگارنگ از ظرفیت‌های خدادادی است و این دیار مامن منابع طبیعی و فرهنگی ارزشمند تا ذخیره‌گاه‌های زیست جانوری همانند اسب اصیل ترکمن محسوب می شود.

مناطق شمال و شمال غرب خراسان شمالی به خصوص شهرستان های راز و جرگلان و مانه و سملقان کنونی که از دیرباز سکونتگاه اقوام ترکمن بوده، خاستگاه اصلی اسب ترکمن است، هر چند این صنعت در سال‌های اخیر مورد غفلت مسوولان واقع شده است.

اگرچه صنعت پرورش اسب، یک صنعت پول‌ساز و درآمدزا در بسیاری از کشورهای دنیا تلقی می‌شود و با توجه به توان و ظرفیت بالای نژادهای اصیل داخلی و شرایط مطلوب آب و هوایی، می‌توان با گسترش و توسعه پرورش اسب در ایران زمینه‌های ایجاد اشتغال مستقیم و پنهان را در بخش‌های مربیگری، دامپزشکی، پرورش اسب مسابقات، حراج سالانه و خریدوفروش‌های فصلی را فراهم نمود.

مسوولان دولت سیزدهم تلاش دارند تا مسیر اقتصادی این صنعت را درست طراحی کنند و در مدت یکساله فعالیت قدم های بزرگی در این راستا برداشته و با برخی اقدامات حمایتی و تشویقی در پی روشن نگه داشتن بارقه های امید در دل پرورش دهندگان این نوع اسب است.

تخصیص ۳۰۰ میلیارد ریال اعتبار برای حمایت از اسبداران، کلنگ زنی بزرگترین پیست اسبدوانی شمالشرق کشور در بجنورد و برگزاری نخستین جشنواره زیبایی اسب اصیل ترکمن برخی از اقدامات مسوولان خراسان شمالی در چند ماه اخیر برای برداشتن سایه بی مهری از سر این صنعت ارزآور است.

 اقداماتی که بی تردید تداوم آن منجر به اشتغال پایدار روستایی، شکوفایی گردشگری و رفع معضل بیکاری در بسیاری از مناطق خراسان شمالی خواهد شد.

تخصیص ۳۰ میلیارد تومان 

گنجینه فرهنگ ها دوم تیرماه سالجاری میزبان سفر رییس‌جمهور و هیات دولت به این استان بود، سفری که به گفته مسوولان ارشد استانی رهاوردی برابر ۱۲ برابر بودجه یکسال خراسان شمالی در پی داشت و حوزه پرورش اسب را نیز بی نصیب نگذاشت به گونه ای ۳۰۰ میلیارد ریال تسهیلات برای حمایت از فعالان این عرصه تخصیص یافت.

رییس سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی با اشاره به عزم جدی دولت برای حمایت فعالان پرورش اسب، می گوید: فعالان پرورش اسب با مشکلات نقدینگی و گردش مالی مواجه هستند که در این راستا با سفر استانی دولت به خراسان شمالی برای حمایت از واحدهای پرورش اسب ۳۰ میلیارد تومان اختصاص یافت.

محمد محمدزاده با بیان اینکه پیش از این حمایت های مالی از اسبداران ناچیز بوده است، می افزاید: امید می رود شمار زیادی از تولید کنندگان از این منابع تسهیلاتی بهره مند شوند.

وی با تاکید بر اینکه صنعت اسب می تواند در رونق اقتصاد و ایجاد اشتغال در استان کمک شایانی داشته باشد، عنوان می کند: اگر هدف‌گذاری معقول و منطقی در این زمینه وجود داشته باشد می توان به درستی از ظرفیت های اقتصادی در تولید اسب بهره‌برداری کرد.

محمدزاده یادآور می شود: تلاش می شود تا با افزایش حمایت​ مالی از اسبداران، انگیزه این تولید کنندگان برای رونق اقتصادی این صنعت ارتقاء یابد.

وی با بیان اینکه یکهزار و ۷۱۲ سر اسب ترکمن در خراسان شمالی نگهداری و پرورش داده می شود، می گوید: تاکنون ۹۸۵ سر اسب اصیل ترکمن این استان به عنوان قطب نگهداری این حیوان نجیب در شمال شرق کشور شناسنامه‌دار شده‌اند که عمدتا در شهرستان بجنورد، مانه و سملقان و رازوجرگلان پرورش داده می شود.

کلنگ زنی بزرگترین پیست شمالشرق کشور 

به دلیل نبود پیست سوارکاری مناسب سالهاست سوارکاران خراسان شمالی را برای تاختن و دیده شدن به استان ها همسایه می کشاند به گونه ای که این سوارکاران به دلیل نبود پیست مناسب و مهیا نبودن تجهیزات لازم برای مسابقات بین استانی، همیشه مهمان استان گلستان و متحمل هزینه های گزافی می شدند.

این در حالی است که ۲۳ مهرماه سالجاری کلنگ بزرگترین پیست و مجموعه سوارکاری شمالشرق کشور در مجموعه ۱۹ مهر بجنورد بر زمین زده شد تا فعالان این رشته ورزشی در استان خود نظاره گر شیهه و تاخت اسب هایی باشند که می خواهند، صاحبان خود را از موانع توسعه و اشتغال عبور داده و مسیر شکوفایی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی را پیش روی آنان بگشایند.

سرپرست هیات سوارکاری خراسان شمالی در خصوص کلنگ زنی این پیست سوارکاری می گوید: این مجموعه سوارکاری با ۲۸ هکتار زیربنا شامل رینگ اسبدوانی ۴۰۰ در ۷۰۰ متر مربع و خوابگاهی با ۲ هزار متر مربع زیربنا است.

محمدتقی ولیان تصریح می کند: این مجموعه پیشرفته با تمامی امکانات و در چند فاز اجرا می شود و تا ۲ سال آینده به بهره برداری می رسد و اعتبار آن بعد از نقشه برداری برآورد می شود.

وی با تاکید بر اینکه ایجاد پیست برای تقویت رشته سوارکاری و صنعت پرورش اسب ضروری است، اضافه می کند: از مدیران استان تقاضا داریم تا با اعطای مشوق‌ها، سرمایه گذاران را به حضور در این بخش ترغیب و برای آنها تسهیل‌گری کنند.

وی عنوان می کند: استانداری خراسان شمالی در یکسال اخیر روند توسعه صنعت اسب را آغاز کرده است و امید می رود تا این بخش از صنعت در استان تقویت شود.

برگزاری نخستین جشنواره زیبایی اسب اصیل ترکمن

تاکنون اسب های خراسان شمالی بیشتر در جشنواره های زیبایی استان های دیگر فخر فروشی می کردند و احتمال خطر در انتقال را نیز به جان می خریدند اما برای نخستین جشنواره ملی اسب اصیل ترکمن نوع سیلمی ها، ۱۵ مهرماه سالجاری(روز جمعه) با شرکت ۳۵ اسب از استان های مختلف کشور، در مرکز استان خراسان شمالی، بجنورد برگزار شد.

هدف از برگزاری این جشنواره که با حضور سرمایه گذاران و علاقه مندان به اسب اصیل ترکمن برگزار شد، معرفی بیشتر اسب اصیل ترکمن و ایجاد انگیزه برای پرورش دهندگان این نوع اسب است.

سرپرست هیات سوارکاری خراسان شمالی در این خصوص می گوید: این گونه جشنواره‌ها در ایجاد نشاط اجتماعی و توسعه فرهنگی و اشتغالزایی بسیار موثر است .

محمدتقی ولیان می افزاید: همچنین این گونه جشنواره نقش موثری در معرفی خراسان شمالی و ظرفیت های فرهنگی، گردشگری و ورزشی این استان به دیگر هموطنان دارد به گونه ای که   به احیای صنعت اسب و صنایع وابسته به آن و در نتیجه اشتغالزایی و توسعه اقتصادی منجر شود.

وی یادآور می شود: برگزاری سالانه جشنواره اسب ترکمن، فرصت خوبی برای برند سازی گردشگری و ورزشی و ایجاد نشاط اجتماعی در جامعه است و انتظار این است تمامی ارگان‌های دولتی و بخش خصوصی از این جشنواره حمایت کنند.

تدوین سند چشم‌انداز اسب اصیل ترکمن

استاندار خراسان شمالی با تاکید بر احیای رونق اسب اصیل ترکمن می گوید: سند چشم انداز اسب اصیل ترکمن با رویکرد تجاری سازی و رونق گردشگری در خراسان شمالی تدوین می شود.

محمدرضا حسین نژاد می افزاید: این سند چشم انداز در قالب اهداف کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت با همکاری تمامی دستگاه های اجرایی و فعالان پرورش اسب تدوین می شود تا دیگر فعالیت ها برای رشد و توسعه صنعت اسب در استان هدفمند دنبال شود.

وی ادامه می دهد: همچنین در این سند چشم انداز ابعاد تجاری سازی و میزان اشتغالزایی از محل صنعت اسب نیز دیده خواهد شد.

حسین نژاد با اشاره به مزیت های اقتصادی صنعت اسب، تصریح می کند: صنعت پرورش اسب از توانمندی های اقتصادی خراسان شمالی محسوب می شود که متاسفانه از آن به عنوان صنعتی پردرآمد استفاده نشده است.

نماینده عالی دولت در خراسان شمالی اضافه می کند: صنعت اسب ترکمن قابلیت آن را دارد تا اقتصاد روستاها را در مسیر پیشرفت قرار دهد اما نبود برخی زیرساخت ها در استان مانع بهره برداری از آن شده است.

وی یادآور می شود: صنعت اسب ترکمن در این استان جایگاه بسیار پر اهمیتی دارد و مردم استان به ویژه در شهرستان مرزی راز و جرگلان علاقه بسیار وافری به پرورش اسب دارند.

استان خراسان شمالی به عنوان یکی از اصلی ترین ذخیره گاه های ژنتیکی اسب اصیل ترکمـن در کشور شناخته شده اما این ظرفیت مهم برای توسعه پایدار این خطه مورد غفلت قرار گرفته است.

در استان خراسان شمالی سه هزار سر اسب وجود دارد که یکهزار و ۷۰۰ سر آن اسب اصیل ترکمن است.

اسب ترکمن دارای سه نژاد آخال تکه، یموت و چناران است و کارشناسان مرتبط با این حوزه بر این باورند که آخال تکه جزو زیباترین و قیمتی‌ترین اسب ترکمن بوده و محل زیست این گونه نیز بیشتر در ایران و ترکمنستان است.