به گزارش ایرنا، به بهانه ولادت پیامبر رحمت و مهربانی ها، به اهمیت اتحاد بین مسلمانان و همچنین شیعه و سنی که ضرورت صلح و آرامش و برادری است می پردازیم، زیرا که ولادت با سعادت پیامبر رحمت و هفته وحدت ابتکار و فرصت بسیار مناسبی برای یادآوری ضرورت اتحاد است.
هوشیاری مردم در خصوص حفظ اتحاد بین یکدیگر از یک طرف با کشورهای اسلامی از طرف دیگر به خصوص حفظ وحدت و برادری بین شیعه و سنی از واجباتی است که کشورها را از آتش فتنه دور نگه می دارد.
انتقاد از شرایط و وضعیت کنونی برخی ضعف های موجود مانند مسایل اقتصادی و معیشت جامعه وارد است اما اینکه دست خارجی آتش فتنه را برافروزد و دایه مهربان تر از مادر باشد و بخواهد فضا را مدیریت کند مورد نظر هیچ کس نیست بر این اساس حفظ اتحاد، برادری، حفظ امنیت و آرامش سرلوحه تمام نیازهای بشری است چون بدون داشتن امنیت و آرامش به هیچ سامان اقتصادی نمی توان رسید.
بر همین اساس مهمترین ضرورت جامعه امروز حفظ اتحاد در جامعه ایران است که قومیت ها، مذاهب و ادیان در کنار یکدیگر برادرانه زندگی مسالمت آمیز داشته باشند و از هر نوع تفرقه پرهیز شود و اتحاد مشق همیشگی مردم، جامعه و مسوولان باشد البته در این خصوص حداقل چهل حدیث در خصوص اتحاد امت اسلام و مسلمانان وجود دارد که همگی بر یکپارچگی بین هم در مقابل دشمنان تاکید دارد .
پیامبراکرم صلی الله علیه و آله فرمودند: «الْمُسْلِمُونَ یدٌ عَلی مَنْ سواهُم تتَکَافَا دِمَاؤُهُم؛ مسلمانان، یک دست (یکپارچه همچون یک دست نیرومند) نسبت به بیگانگان هستند و خونشان برابر است.»
این گفتار در واقع، بخشی از قدرت و عظمت مسلمین را نشان می دهد که مسلمانان می توانند با اتحاد و یکپارچگی در مقابل شیطنت و تجاوز بیگانگان صف آرایی کنند.
امام خمینی رحمت الله در توضیح این حدیث مبارک می فرماید: «حتی تعبیر ۲ دست نفرمودند و باید شما اجتماع و وحدتتان را به جایی برسانید که بین خودتان جدایی نبینید و این دستور اسلامی است که با یکدیگر برادر باشید که هیچ قدرتی نتواند بر شما چیره شود.»
امروز یکی از نیازهای اولیه و اساسی جهان اسلام، بازگشت به اتحاد و اقتدار و وحدتی است که پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله برای بنیان نهادن آن زحمات طاقت فرسایی را متحمل شدند و فعالیت های زیادی انجام دادند. در عصر کنونی، خود شخصیت خاتم المرسلین، از اساسی ترین و محورهایی اتحاد مسلمین می باشد.
رهبر معظم انقلاب اسلامی (مدظله) می فرماید: «یکی از عواملی که می تواند در این زمینه (اتحاد بین ملت های اسلامی) مرکز باشد، عبارت است از وجود مقدس نبی اکرم صلی الله علیه و آله،
«آنچه که همۀ مسلمان ها از لحاظ فکر و اعتقاد وحدت و تفاهم، روی او اشتراک دارند، وجود مقدس پیامبر اکرم(ص) است.»
منشور اتحاد اسلامی
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: «یَا أیُّهَا النَّاسُ، ان ربَّکُم واحِدٌ وان ابَائَکُم واحِدٌ کلُّکُم لأدَم وأدَمُ من ترَابٍ ان اکرَمَکُم عندَ اللهِ اتقَاکُم ولَیسَ لعَرَبِیٍّ علی عجَمِیٍّ فَضلٌ الاَّ بالتَّقوَی
ای مردم! پروردگار شما یکی است، پدران شما یکی است، همه از آدمید و آدم از خاک است، کسی از شما نزد خدا گرامی تر است که پرهیزکارتر است. عرب بر عجم برتری ندارد مگر پرهیزگارتر باشد.»
در این حدیث، درون مایه اصلی وحدت و صمیمیت و اتحاد مسلمانان از هر قوم و نژاد و ملت، تقوا دانسته شده است، باید توجه داشته باشیم که ریشه اصلی تفرقه در جامعه اسلامی، بی تقوایی افراد است.
امام خمینی رحمه الله می فرماید: «... همین نژادبازی که اسلام قلم سرخ روی آن کشیده و مابین سیاه و سفید و مابین ترک و عرب و عجم هیچ فرقی نگذاشت و فقط میزان را تقوای واقعی قرار داد.(إِنَّ أَکْرَمَکُمْ عِنْدَ اللّهِ أَتْقاکُمْ) .»
از دیدگاه اسلام تعصبات نژادی و گرایش های نامعقول و تند و افراطی نسبت به زبان و قوم و ملیت خویش، یکی از بزرگ ترین موانع اتحاد مسلمانان محسوب می شود.
همان طور که اشاره شد دعوت به اتحاد و برادری در میان مسلمانان و دوری از تفرقه و پراکندگی، بارها در کلام الهی مورد تأکید قرار گرفته است، قرآن کریم مسلمانان را دعوت می کند تا به ریسمان خداوندی تمسک جویند تا دچار تفرقه نشوند.(وَ اعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللّهِ جَمِیعاً وَ لا تَفَرَّقُوا...) و همه مسلمین از هر نژاد و طایفه و فرهنگ، امت واحدی هستند: (إِنَّ هذِهِ أُمَّتُکُمْ أُمَّهً واحِدَهً) فرقی میان عرب و عجم نیست؛ تفاخر و برتری های قومی، نژادی و زبانی همگی باطل بوده و تنها ملاک برتری تقوا و پرهیزگاری است. (إِنَّ أَکْرَمَکُمْ عِنْدَ اللّهِ أَتْقاکُمْ)
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله نیز از آغاز دعوت خود تا زمان رحلت، منادی وحدت بودند. هرچند که ایشان از میان قوم عرب بود لکن دعوت ایشان فراتر از هرگونه مرزبندی سیاسی، قومی و فرهنگی بود که این امر در سیره آن بزرگوار و در نحوه رفتار با مسلمانان عرب و غیر عرب به وضوح دیده می شود.
پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله همواره در اندیشه و علم و عمل برای وحدت و یک پارچگی مسلمان تلاش فراوانی کردند، مبارزه با عوامل اختلاف و سعی و تلاش در ایجاد هم بستگی و اتحاد امت اسلامی از تلاش های اولیه و اساسی پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله می باشد.
حضرت محمد (ص) از دوران کودکی حتی قبل از رسیدن به مقام پیامبری هم خصلت رحمت و مهربانی نسبت به دیگران را داشتند.
امیرمومنان علی علیه السلام درباره تلاش ایشان برای ایجاد وحدت و همدلی بین مسلمین این چنین می فرماید: «قد صرفت نحو أفئده الابرار، و ثُنت الیه أزمه الأبصار، دفن به الضغائن، و أطفأ به الثوائر، ألف به اخواناً، و فرق به أقراناً، أعز به الذله، و أذلّ به العزّه...
دل های نیکوکاران شیفتۀ او گشت، نگاه چشم ها به او دوخته شد، خداوند به وسیلۀ او کینه های دیرینه را دفن کرد، شعله های فروزان دشمنی و عداوت را خاموش کرد، دل ها را با هم الفت داد و مردم را با هم برادر ساخت و دوستان (در کفر و جهالت) را از هم جدا کرد، ذلت ها را به عزت و عزت ها را به ذلت، تبدیل کرد.»
«... فلم به الصدع، و رتق به الفتق، و ألف به الشَمل بین ذوی الأرحام بعد العداوه الواغره فی الصدور، و الضغائن القادحه فی القلوب
خداوند به وسیله پیغمبر جدایی ها را وصل، و فاصله ها را پیوسته کرد، میان خویشان الفت داد و یگانگی برقرار ساخت پس از آن که دشمنی ریشه دار در سینه ها و کینه های برافروخته در دل ها جای داشت.»
ولی نباید خیال کنیم وحدتی را که پیامبر به وجود آورد بدون زحمت و سعی و تلاش بود، شهید مطهری در این باره می گوید: ما می گوییم پیغمبر وحدت بی نظیری ایجاد کرد و خیال می کنیم تنها چیزی که مؤثر بود، این بود که رسول اکرم صلی الله علیه و آله ایمان به خدا به آنها یاد داد و به بعد هم فرمان داد متحد باشید و آنها متحد شدند. فکر نمی کنیم که موانع و عوائق اتحاد را که همان ناهماهنگی ها و ناهمواری ها و پستی و بلندی ها و دست اندازها از ناحیه مواهب اجتماعی را از بین برد، هم مقتضی را ایجاد کرد و هم مانع را مفقود کرد.
تفرقه باعث دین زدایی
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: «ألاَ انّ فِی التَّبَاغُضِ الحَالِقَهَ لاَ أَعنِی حالِقَهُ الشّعرِ و لکِن حالِقَهُ الدِّینِ؛ آگاه باشید که در دشمنی ها، ستردن و تراشیدن نهفته است، اما نه تراشیدن مو، بلکه ستردن دین.»
دشمنی با یکدیگر باعث تضعیف نیرو و قدرت مسلمانان می شود؛ در نتیجه، دین و عظمت آن که جز در سایه اتحاد و همبستگی مسلمان بقا و دوام نمی یابد، از بین خواهد رفت. باید از کینه و دشمنی به طور جدی پرهیز کنیم تا بتوانیم عظمت و قدرت اسلام و مسلمانان را در سطح وسیعی حفظ نماییم، در غیر این صورت سرنوشت اسلام و مسلمانان مانند عصرکنونی خواهد بود که مشاهده می کنیم در حال حاضر کینه توزی ها و دشمنی های بی مورد و غیرمعقول، بسیاری از ملت ها و کشورهای اسلامی، عظمت و قدرت خویش را از دست داده اند و اجانب بر آنان مسلط شده اند.
اختلاف مایه دگرگونی قلب ها
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: «استَوُوا و لاَ تختَلِفُوا فَتَختَلِف قلُوبُکُم، اختلاف موجب دگرگونی قلب ها می شود.
۱- (۱) الحالقه: مراد ازحالقه قطع رحم و ظلم به یک دیگر هم می باشد. لسان العرب: ج ۱۰، ص ۶۶.
با اندکی تفاوت در منابع گوناگون اهل سنت هم به همین مضمون روایت آمده است از جمله این دو حدیث را ملاحظه فرمایید!«اَلَا اخبِرَکُم باَفضَلِ من درَجهِ الصَّلَاهِ والصِّیَامِ والصَّدَقهِ؟ قالُوا: بلی، قالَ: اصلاَح ذَات البَینِ، قالَ: و فَسَادُ ذَاتُ البَینِ هی الحَالِقَهُ، و لاَ اقُولُ تحلَقُ الشِّعرِ و لکِن تحلَقُ الدِّینِ.» تفسیر ابن کثیر، ج ۲ و ۳، ص ۴۱۲ و ۹۰. «دَبَّ الَیکُم داءُ الاُمَمِ قبلَکُم الحَسَدُ و البَغضَاءُ و البَغضَاءُ هی الحَالِقَهُ، حالِقَهُ الدِّینِ لاَ حالِقَهُ الشِّعرِ...» مسند احمد، ج ۳، ص ۳۴۷.
با یکدیگر برابر باشید و دگرگون مشوید که دل هایتان دگرگون می شود.
برابری و مساوات نکته قوت اتحاد و وحدت ملت هاست مسلمانان باید این محور را حفظ کنند و از اختلافات پرهیز کنند؛ چون تفرقه مایه اختلاف قلب - که محور کارهای یک انسان است می شود بر این اساس نباید به کارهایی دست زد که منجر به دگرگونی قلب ها شود.
اهل بیت محور اتحاد اسلامی
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: «أَنتُم اهلَ البَیتَ» أَهلُ اللهِ عزَّوَجَلَّ الَّذِینَ بهم تمَتِ النَّعمَهَ و اجتَمَعَت الفُرقَهَ و ائتَلَفَت الکَلِمَهَ، شما اهل بیت، اهل الله هستید که به برکت شما، نعمت کامل گشته و پراکندگی برطرف شده و اتحاد کلمه پدید آمده است.»
اتحاد و انسجام مسلمانان بر محور اهل بیت علیهم السلام امری ممکن و پسندیده است و همه مسلمانان جهان عظمت آن بزرگواران و نقش آنان در ترویج و تبیین دین مبین اسلام را قبول دارند؛ رفتار و گفتارشان می تواند الگو و نمونه ای مناسب برای مسلمانان باشد.
مقام معظم رهبری در این خصوص می فرماید: امیرالمؤمنین علیه السلام محور وحدت است. همۀ دنیای اسلام در مقابل امیرالمؤمنین خاضعند و عامه دنیای اسلام امیرالمؤمنین علیه السلام را تجلیل می کنند... درباره او اشعار مدح آمیز دارند، نه فقط درباره امیرالمؤمنین بلکه درباره همه یا اغلب ائمه معصومین علیهم السلام اینها خاضعند.
تهدید تک روی
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: «ثَلاَثَهٌ لاتَسأَل عنهُم: رَجُلٌ فَارَقَ الجَمَاعَهَ و عصَی إِمَامَهُ و ماتَ عاصِیَا، وَ أَمَهٌ او عَبدٌ ابقَ من سیِّدِهِ فَمَاتَ. وَ امرَأَهٌ غَابَ عنهَا زَوجُهَا و قد کَفَاهَا مؤُونَهُ الدُّنیَا فَتَبَرَّجَت بعدَهُ، فَلاَتَسأَل عنهُم؛(۱)
از سه کس مپرس اول مردی که از جماعت مسلمین دوری گزیند و امام خود را نافرمانی کند و در آن حال بمیرد، دوم کنیز یا بنده ای که در حال گریز از آقای خود بمیرد سوم، زنی که شوهرش از او دور باشد و مخارج او را بپردازد و در غیبت شوهرش، آرایش و خودنمایی کند، از اینها مپرس.»
اگرچه در این حدیث شاهد مثال همان مورد اول است، ولی هر سه مورد نوعی دوری از همبستگی و عقوبت آن را بیان می دارد. از دیدگاه پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله کسی که از جماعت مسلمانان فاصله گرفته و نیز از امام مسلمین که محور اتحاد و انسجام است، نافرمانی کرده باشد، نباید درباره اش نگران بود، چون چنین کسی عصیان کرده است و اگر بمیرد عاصی خواهد مرد.
پیامدهای اختلاف
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: «مَا اختَلَفَ أُمَهٌ بعدَ نبِیِّهَا اِلاَّ ظَهَرَ أَهلُ باطِلِهَا علی اَهلِ حَقِّهَا، هیچ امتی پس از پیامبرشان، اختلاف نکردند مگر آن که گروه باطل بر حق گرایان چیره شدند.»
وقتی امت و ملتی دچار اختلافات می شوند، اهل باطل و فرصت طلبان از این اختلافات به نفع خویش استفاده می کنند و زمام امور آن ملت را که بر حق هم بوده اند، به دست خویش می گیرند. این هشداری است که پیامبراکرم صلی الله علیه و آله به امت واحده خویش گوش زد می کند تا مبادا این امت هم دچار سرنوشت امت گذشته گردد. ولی متأسفانه مسلمانان و بالأخص حاکمان دولت های اسلامی این هشدار را نادیده گرفته و لذا در عصر حاضر شاهد سیطره و چیرگی اهل باطل بر مملکت های اسلامی و سرزمین های مسلمانان هستیم.
رهبرمعظم انقلاب می فرماید: «امروز این ضعف و ذلتی که مسلمانان کشورهایی در دنیا دچار آن شده اند، ناشی از همین تفرق و اختلاف است.»
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: «لاَ تَختَلِفُوا، فَإِنَّ مَن کَانَ قَبلَکُم اختَلَفُوا فَهَلَکُوا؛(۲) اختلاف نکنید، آنان که قبل از شما بودند اختلاف کردند و هلاک شدند.»
یکی از پیامدهای مهم اختلاف ملت ها، هلاکت و نابودی آنهاست. تاریخ شاهد بر این وقایع است که اقوام گذشته بر اثر اختلاف و تفرقه نابود شدند. قرآن کریم نیز به صراحت به این پیامد نابود کننده اشاره دارد سوره انفال آیه شماره ۳۶ می فرماید: (وَ لا تَنازَعُوا فَتَفْشَلُوا وَ تَذْهَبَ رِیحُکُمْ) .
اولین منادی اتحاد اسلامی در قرن بیستم، سید جمال الدین اسدآبادی در این زمینه می گوید: «تجربه تاریخی نشان می دهد که عروج و سقوط نژادها و اقوام و ملل، در گرو اتحاد و عدم آن بوده است این ناموس خداوندی است که نصیب هر ملتی از هستی، تنها به مقدار بهره ای است که از اتحاد و اتفاق برده است و خداوند هیچ قومی را هلاک نساخته مگر پس از آن که به تفرقه و نفاق مبتلا شدند.»(۱)
شهید مطهری نیز معتقد است که «یکی از عواملی که مایه فنای اقوام است تفرق و تشتّت است: دست دست شدن، فرقه فرقه شدن، دو قبیله شدن، هر دسته ای یک فکری، عقیده ای، مسلکی داشتن، هر دسته ای در گوشه ای از یک کشور تشکیل دادن.
سزای تفرقه انداز
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: «لَا یحِلُّ دمُ امْرِئٍ مسْلِمٍ إِلَّا بإِحْدَی ثَلَاثٍ النَّفْسُ بالنَّفْسِ و الثَّیِّبُ(۱) الزَّانِی و التَّارِکُ دینَهُ الْمُفَارِقُ أَوْ الْفَارِقُ الْجَمَاعَهَ
ریختن خون مسلمان جز در سه حالت روا نمی باشد؛ کسی که مرتکب قتل نفس شود، مردی که زن داشته باشد و زنا کند و کسی که از اسلام دست بردارد یا از جماعت (مسلمین) جدا شود.»
از نگاه پیامبراکرم صلی الله علیه و آله کسی که از جماعت مسلمین دوری گزیند و باعث تفرقه مسلمین گردد، سزای او کشتن است، زیرا بالاترین عامل شکست و ذلت و سقوط امت اسلامی، تفرقه و اختلاف است، بر این اساس فتنه انگیز و تفرقه افکن مستحق قتل است.
نظر شما