به گزارش گروه علم و آموزش ایرنا از پایگاه خبری سایِنس نیوز (Science News)، دهانه چیکشلوب (Chicxulub)، سیارکی که بیشتر دایناسورها را از بین برد، ممکن است یک خواهر یا برادر کوچک داشته باشد.
دانشمندان در سواحل غرب آفریقا، صدها متر زیر بستر دریا، ظاهراً بقایای یک دهانه برخوردی ۸/۵ کیلومتری را شناسایی کرده‌اند که آن را نادیر (Nadir) نامیده‌اند. این تیم تخمین می‌زند که این دهانه تقریباً هم‌زمان با برخورد یک سیارک دیگر، یعنی چیکشلوب که قاتل دایناسورها است، با مکزیک امروزی شکل گرفت. اگر این خبر تأیید شود، احتمالاً به این معنی است که چند سیارک دایناسورهای غیرپرنده را نابود کرده‌اند.
ورونیکا برِی (Veronica Bray)، دانشمند علم نجوم در دانشگاه آریزونا در شهر توسان در آمریکا، اظهار داشت: حدود ۲۰۰ دهانه برخوردی روی زمین کشف شده‌اند که بیشتر آن‌ها در خشکی هستند؛ زیرا دهانه‌های برخوردی در دریا به مرور زمان زیر رسوب دفن می‌شوند؛ این باعث می‌شود ساختار نادیر، فارغ از زمان ایجادش، یک یافته علمی ارزشمند باشد.
دانشمندان براساس ابعاد این سازه محاسبه کردند که اگر یک سیارک مسئول ناهمواری‌های زمین بود، احتمالاً بیش از ۴۰۰ متر عرض داشت. علاوه بر این، محققان تخمین می‌زنند که این برخورد مانند زمین‌لرزه‌ای هفت ریشتری زمین را تکان داده و یک سونامی به ارتفاع چند صد متر را به همراه داشته است.
به گفته یکی از دانشمندان، علی‌رغم این ریزش، تأثیر برخورد نادیر، بسیار کمتر از برخورد سیارک چیکشلوب با عرض تقریباً ۱۰ کیلومتر بود که قطعاً تأثیرات جهانی ندارد.
دانشمندان با استفاده از لایه‌های زمین‌شناسی مجاور نادیر که قدمت برخی از آن‌ها را در مطالعات گذشته به‌دست آورده‌اند، تخمین زدند که این ساختار اواخر دوره کرتاسه، ۶۶ میلیون سال پیش، شکل گرفته است. محققان حدس می‌زنند که سیارک نادیر حتی ممکن است با سیارک چیکشلوب یک جفت تشکیل داده باشد. این دو توسط نیروهای گرانشی هنگام عبور از کنار زمین از هم جدا شده‌اند.
نتایج مطالعات برخی از کارشناسان را نگران کرده است. آن‌ها معتقدند این شبیه یک دهانه برخوردی است؛ اما ممکن است چیزی دیگری نیز باشد. از نظر آن‌ها اینکه این سازه یک دهانه برخوردی است، به شواهد محکمی مانند کوارتز شوکه‌شده نیاز دارد.
قدمت سازه نادیر موضوع دیگری است که درباره آن تردید وجود دارد. داده‌های لرزه‌ای نشان می‌دهد که ظاهراً زمانی نزدیک به پایان دوره کرتاسه یا شاید کمی دیرتر شکل گرفته باشد. به گفته دانشمندان حفاری در دهانه برای یافتن مواد معدنی حاوی عناصر رادیواکتیو احتمالاً تاریخ دقیق‌تری از زمان تشکیل آن را ارائه می‌دهد.
این اولین بار نیست که دانشمندان درباره این موضوع تحقیق کرده‌اند که آیا چیکشلوب همدست دارد یا نه. براساس برخی مطالعات دهانه بولتیش (Boltysh) در اوکراین ممکن است هم‌زمان با چیکشلوب شکل گرفته باشد؛ هرچند محققان به این نتیجه رسیده‌اند که بولتیش ۶۵۰ هزار سال بعد از آن شکل گرفته است.
دانشمندان در حال حاضر در حال مذاکره برای تأمین بودجه برای جمع‌آوری نمونه‌هایی از دهانه هستند و امیدوارند که بتوانند در سال ۲۰۲۴ حفاری را انجام دهند. آن‌ها امیدوارند با این کار به برخی از بحث‌ها درباره منشأ نادیر پایان دهند هرچند احتمالاً سؤالات جدیدی ایجاد خواهد شد مثلاً اینکه: «اگر ثابت شود که این خواهر دایناسورکُش است، چند خواهر و برادر دیگر وجود دارند؟»
نظر شما