وضعیت شغلی در آمریکا به گونهای پیش میرود که در عمل انتخاب مسیر دانشگاه برای جوانان بهترین گزینه به شمار میرود. به دلیل پیشرفت فناوری و افزایش اهمیت مشاغل تخصصی، کسب درآمد بدون مدرک دشوارتر است.
امروزه فارغ التحصیلان دانشگاهی در آمریکا به طور متوسط ۸۰ درصد بیشتر از کسانی که فقط دیپلم دبیرستان دارند کسب درآمد میکنند. در نتیجه تحصیل از همیشه گرانتر و اهمیت مدرک دانشگاهی از همیشه بیشتر است. به همین دلیل جوانان آمریکایی در معرض یک دوراهی قرار گرفتهاند: زیر بار وامهایی بروند که توان بازپرداخت آنرا ندارند یا اینکه مزایای مدرک دانشگاهی را فراموش کنند.
امروزه بیش از ۴۴ میلیون آمریکایی، یعنی ۱۲ درصد جمعیت ایالات متحده در بازپرداخت وامهای دانشجویی بدهکارند. وامهای دانشجویی برای هزینههای تحصیلی دانشجویان از جمله هزینه دانشگاه، هزینه تغذیه و هزینههای مربوط به اسکان به آنها پرداخت میشود. به نظر میرسد این طرح برای ایجاد توانایی تحصیل در اقشار مختلف آمریکا ضروری است. اما ناتوانی در تأمین بازپرداخت وامهای دانشجویی و بدهی دانشجویان، به مسالهای مهم در آمریکا تبدیل شده است.
به عقیده برخی از کارشناسان اقتصادی، وامهای دانشجویی نه تنها زندگی دانشجویان در سالهای بعد از فارغ التحصیلی بلکه اقتصاد کلان را هم تخریب میکند. مجموع بدهی وامهای دانشجویی به بیش از ۱.۷ تریلیون دلار میرسد که این عدد در طول ۱۵ سال اخیر رشد ۳ برابری را نشان میدهد.
وامهای دانشجویی نه تنها زندگی دانشجویان در سالهای بعد از فارغ التحصیلی بلکه اقتصاد کلان را هم تخریب میکند. مجموع بدهی وامهای دانشجویی به بیش از ۱.۷ تریلیون دلار میرسد که این عدد در طول ۱۵ سال اخیر رشد ۳ برابری را نشان میدهدبه طور متوسط هر آمریکایی در زمانی که فارغالتحصیل میشود نزدیک به ۲۹ هزار و ۴۰۰ دلار بدهی دانشجویی دارد. بدهی دانشجویی در آمریکا دومین بدهی بزرگ خانوار محسوب میشود.
هزینه تحصیلات دانشگاهی از سال ۱۹۸۸ با رشد ۲۰۰ درصدی مواجه بوده؛ از آنجایی که تأمین هزینههای تحصیلی برای بسیاری از خانوادههای آمریکایی ممکن نیست، امروزه نزدیک به ۷۰ درصد دانشجویان آمریکایی مجبور به دریافت وام برای تحصیل هستند. از طرف دیگر، بسیاری از آنهایی که در طول دوران تحصیل مجبور به دریافت وام میشوند، توان بازپرداخت آنرا ندارند.
مطالعه موسسه بروکینگز در سال ۲۰۱۸ نشان میدهد حدود ۴۰ درصد دانشجویانی که در سال ۲۰۰۴ وام گرفتهاند تا ۲۰۲۳ دچار نکول در بازپرداخت آن خواهند بود. یک گزارش در سال ۲۰۰۸ میگوید بعضی از آمریکاییها برای فرار از وامهای دانشجویی مجبور میشوند ایالات متحده را ترک کنند.
خطر در کمین رشد اقتصادی آمریکا
وام دانشجویی پارامترهای اقتصاد کلان در آمریکا را تحت تاثیر قرار میدهد. برای مثال بازار مسکن که از زمان بحران مالی در سال ۲۰۰۸ بهبود یافته، در حال تجربه رشد در طرف عرضه است. اما گزارشها میگویند بدهی وام دانشجویی مالکیت خانه آمریکاییها را هفت سال عقب میاندازد. تعویق هفت ساله ممکن است در سالهای آینده عرضه و تقاضا را از تعادل خارج کرده و بحران جدیدی در بازار مسکن آمریکا ایجاد کند.
علاوهبر این افرادی که در دوران دانشجویی خود وام دریافت کردهاند به دلیل ناتوانی در بازپرداخت آن به دریافت سایر اعتبارات از جمله وام خودرو یا کارتهای اعتباری تمایل ندارند. این مساله بانکها را رکن مهم اقتصاد ایالات متحده هستند با کاهش جدی سود مواجه میکند. از طرفی، وقتی افراد کمتر خانه و ماشین خریداری میکنند و کمتر توان خرج کردن دارند، این مساله میتواند تاثیرات منفی بر رشد اقتصادی آمریکا بگذارد و طرف تقاضا در اقتصاد این کشور را با مشکل مواجه کند. رشد اقتصادی آمریکا به خرید مصرفکننده خُرد وابسته است.
وامهای دانشجویی ریشه تعمیق مشکلات اجتماعی
با توجه به شکاف جنسیتی و نژادی در آمریکا، بحران وام دانشجویی فقط به عنوان مقولهای اقتصادی شناخته نمیشود. برای مثال با وجود درآمد کمتر زنان نسبت به مردان، بدهیهای دانشجویی برای زنان مشکلات بیشتری ایجاد میکند. زنان دارایِ مدرک فوق لیسانس، به طور متوسط درآمدی برابر با مردان لیسانسه دارند؛ به همین دلیل جامعه آمریکا با زنانی مواجه شده که به دلیل مطالبه درآمد مجبور به تحصیل در مقاطع بالاتر هستند اما توان کمتری برای بازپرداخت وام دانشجویی دارند.
امروزه زنان تقریبا دو سوم بدهیهای دانشجویان در این کشور را در اختیار دارند. همین مساله موجب کاهش سرعت پیشرفت مالی زنان خواهد شد. به همین علت بررسیها نشان میدهد پسانداز مالی مردان برای بازنشستگی تا سه برابر بیشتر از زنان است. این مساله اختلاف جنسیتی را افزایش میدهد. از طرف دیگر وامهای دانشجویی بطور غیرمستقیم شکاف درآمد نژادی در آمریکا را هم پررنگتر میکند. خانوادههای سیاهپوست بطور متوسط درآمد کمتری نسبت به خانوار سفیدپوست دارند در نتیجه بیشتر از سفیدپوستها ناچار به کاهش پسانداز خود برای بازپرداخت وامها هستند.
بنابراین در نسلهای بعدی همچنان سیاهپوستان سرمایه کمتری در اختیار خواهند داشت. برخی گزارشها از شکاف ۱۰ برابری سرمایه در اختیار خانوادههای سیاهپوست و سفیدپوست خبر میدهد که به دلیل درآمد کمتر و بازپرداخت وامها در سالهای آینده تشدید میشود.
از این گذشته، فارغ از جنسیت و نژاد، پیامدهای بدهیهای دانشجویی مشکلات اجتماعی گستردهای در آمریکا ایجاد کرده است. یک نظرسنجی نشان میدهد ۲۱ درصد وامگیرندگان، ازدواج را به تاخیر انداخته و ۲۶ درصد آنها از فرزندآوری خودداری کردهاند
بنابراین وامهای دانشجویی موجب کاهش انباشت ثروت، کاهش دسترسی به مسکن و مشکلات مربوط به ازدواج میشود. به همین دلیل آنچه در مورد وامهای دانشجویی رخ میدهد از طرف کارشناسان به یک بحران تعبیر میشود.
وامهای دانشجویی از چه زمانی شروع شد؟
نخستین وام دانشجویی با تصمیم فدرال به جنگ سرد ایالات متحده و شوروی بازمیگردد. زمانی که دولت آمریکا نگران بود در رقابت فضایی با شوروی شکست بخورد؛ در نتیجه تسهیلاتی برای پیشرفت علمی در این زمینه فراهم کرد. بر همین اساس در سال ۱۹۵۸ و در پاسخ به پرتاب ماهواره اسپوتنیک، وام در دسترس گروههای منتخبی از دانشجویان آمریکایی قرار گرفت.
اما سالهای بعد از ۱۹۶۰، وامهای دانشجویی در راستای کاهش بودجه فدرال آموزش رواج بیشتری یافت؛ آنهم با اصلاحاتی که ریگان به بهانه صرفهجویی در هزینههای دولت شروع کرد. بر خلاف بیشتر کشورهای اروپایی که در آن دولت به طور مستقیم هزینه بخش مهمی از آموزش تکمیلی را تامین میکند، کاهش بودجه آموزشی در آمریکا و هزینههای گسترده تحصیل، دریافت وام دانشجویی در این کشور را به امری غیرقابل اجتناب برای آمریکاییها تبدیل کرده است.
حالا دولت بایدن تلاش میکند بخشی از فشارهای ناشی از وامهای دانشجویی را با بخشودگی ۱۰ هزار دلار برای بعضی از وامگیرندگان جبران کند. این مصوبه بناست بخشی از بدهی را برای آنان که کمتر از ۱۲۵ هزار دلار در سال درآمد دارند لغو کند. علاوه بر این، ۲۰ هزار دلار را از بدهی دانشجویانی را که بیشترین نیاز مالی دارند لغو خواهد شد.
از آنجایی که از سال ۲۰۱۰ وامهای پرداخت شده از طرف دولت بوده، بخشودگی این وامها به معنی هزینهکرد دولت از جیب مالیاتدهندگان است. البته این طرح منتقدانی هم دارد.
به عقیده برخی تحلیلگران، بایدن با این طرح به دنبال جذب رای جوانان برای انتخابات پیشروست و این طرح نمیتواند به اندازه کافی مشکلات ناشی از بحران بدهی را کاهش دهد. از این گذشته دانشجویان در سالهای آتی با مشکلات امروز مواجه خواهند شد.
منابع:
https://fredblog.stlouisfed.org/۲۰۱۸/۰۷/is-college-still-worth-it/?utm_source=series_page&utm_medium=related_content&utm_term=related_resources&utm_campaign=fredblog
https://www.cnbc.com/۲۰۱۹/۱۲/۱۳/cost-of-college-increased-by-more-than-۲۵percent-in-the-last-۱۰-years.html
https://www.aauw.org/resources/research/deeper-in-debt/
https://www.nbcnews.com/better/money/debt-locked-student-loans-force-millennials-delay-life-milestones-n۴۰۴۶۳۶
https://www.brookings.edu/research/the-looming-student-loan-default-crisis-is-worse-than-we-thought/
https://www.axios.com/۲۰۲۲/۰۸/۲۵/college-costs-biden-student-loans
https://www.cnbc.com/۲۰۲۰/۰۶/۱۲/how-student-debt-became-a-۱point۶-trillion-crisis.html
https://www.whitehouse.gov/briefing-room/statements-releases/۲۰۲۲/۰۸/۲۴/fact-sheet-president-biden-announces-student-loan-relief-for-borrowers-who-need-it-most/
نظر شما