به گزارش ایرنا، این جرقه سه روز پس از آن، روز پنجشنبه ۲۴ فوریه (۵ اسفند ۱۴۰۰) با دستور پوتین برای عملیات نظامی روسیه که آن را "عملیات ویژه" خواند، علیه اوکراین به آتش تبدیل شد و به این ترتیب روابط پرتنش مسکو - کی‌یف به رویارویی نظامی با شعله های آتش جنگ تغییر وضعیت داد.
از آن زمان تاکنون درگیری ها در این منطقه شرق اوکراین بشدت ادامه دارد و کشورهای زیادی را در جهان بویژه ممالک غربی را تحت تاثیر قرار داده و اثرات خود را از بعد اقتصادی، سیاسی و امنیتی در خود نشان داده و هر روز این وضعیت بدتر می شود و با نزدیک شدن به زمستان پیش بینی ها نگران کننده است.
کشورهای غربی اگر چه به صورت مستقیم وارد این درگیری و جنگ نظامی در حمایت از اوکراین علیه روسیه نشدند، اما با در اختیار گذاشتن جدیدترین و به روزترین سلاح ها در اختیار اوکراین به آتش این جنگ دمیده و بخشی از آن شده اند.
کشورهای غربی که تصور می کردند با فرصت مناسبی برای تضعیف روسیه از طریق درگیر کردن آن در جنگ اوکراین مواجه شده اند، سعی کردند نشان دهند که همواره از دوستان خود حمایت می کنند و در مقابل روسیه تصمیمی یکدست و یکسان تا زمان شکست این کشور و بازپس گیری سرزمین های از دست رفته توسط اوکراین اتخاذ کرده اند.
این روند از سوی کشورهای غربی در هفته ها و ماه های اول جنگ که اثرات اقتصادی و سیاسی آن خود را خیلی نشان نداده بود، با شدت ادامه داشت، تا اینکه اثرات اقتصادی و سیاسی این جنگ تاثیر خود را با افزایش قیمت ها، کمبود انرژی و حتی شکست های سیاسی احزاب در انتخابات در کشورهای مختلف جهان بویژه غرب خود را نشان داد.
تبعات اقتصادی و سیاسی جنگ اوکراین
این روزها اقتصادهای بزرگ جهان در اروپا و آمریکا با بحران تورم و رکود دسته و پنجه نرم می‌کنند. اصلی‌ترین عامل این وضعیت جنگ اوکراین بوده است.
از ۲۴ فوریه(۵ اسفند ۱۴۰۰) که جنگ اوکراین آغاز شد اروپا و آمریکا و البته قدرت‌های بزرگ آسیایی مثل ژاپن و کره جنوبی شدیدترین تحریم‌ها را علیه روسیه با هدف متوقف کردن ماشین جنگی این کشور در اوکراین وضع کردند اما خیلی زود تحریم‌ها کمانه کرد و به جای روسیه این غول‌های بزرگ اقتصاد جهانی بودند که کمرشان زیر بار بحران اقتصادی ناشی از این جنگ به خصوص به خاطر کمبود نفت و گاز به خاطر اقدام متقابل روسیه در حال خمیده شدن است.
آمریکا و اروپا در حال تجربه تورمی هستند که در ۴۰ سال گذشته بی‌سابقه بوده است. در آمریکا کارشناسان می‌گویند سال آینده اقتصاد این کشور وارد رکود می‌شود در اروپا مقامات نسبت به ورود اقتصادهای بزرگ حوزه یورو به رکود هشدار می‌دهند.
همزمان نگرانی‌ها از زمستان بدون نفت و گاز روسیه در اروپا به شدت بالا رفته است. خبرها از جیره‌بندی گاز در اروپا و تکرار عصر یخبندان حکایت دارد. حتی در آلمان برخی مقامات طرح جیره‌بندی آب گرم را مطرح کرده‌اند و افزایش جهانی قیمت نفت و گاز تمامی برنامه های ضد روسی غرب را به هم ریخته است.
به رغم تحریم‌های غرب، روسیه در اردیبهشت گذشته ۲۰ میلیارد دلار افزایش درآمدی داشت، زیرا افزایش قیمت‌ها باعث شد روسیه در مقایسه با آوریل (فروردین) ۱.۷ میلیارد دلار اضافی نفت بفروشد.
کارشناسان بانک جی پی مورگان آمریکا نیز در جدیدترین ارزیابی خود هشدار داده‌اند که اگر روسیه تولید روزانه نفت خام خود را تا ۵ میلیون بشکه کاهش دهد قیمت نفت با افزایش ۴ برابری از ۱۱۱ دلار کنونی ممکن است به ۳۸۰ دلار برسد.
در آمریکا مقامات دولت بایدن خیال همه را راحت کرده و گفته‌اند دلیل اصلی گرانی کالاها و به خصوص قیمت بنزین حمله روسیه به اوکراین بوده است.
بایدن در این زمینه گفته است «تا زمانی که جنگ اوکراین ادامه دارد و روسیه شکست نخورده است، راننده‌ها باید بنزین را گران‌تر بخرند.»
یک گروه بزرگ لابی انرژی در آمریکا نیز پیام توئیتری بایدن که در آن از جایگاهداران سوخت انتقاد کرده و دستور داده بود، قیمت‌های بنزین را کاهش دهند، مورد تمسخر و کنایه قرار داد.
انجمن نفت و گاز آمریکا روز دوشنبه به وقت محلی خطاب به بایدن با بیان اینکه «آنها روی این خواسته کار می‌کنند»، با کنایه نوشته است که نویسنده این پیام توئیتری باید برای یادگیری اصول اولیه اقتصاد به مدرسه بازگردد.
رئیس‌جمهوری آمریکا در حساب کاربری خود در توئیتر نوشته بود: «پیام من به شرکت‌هایی که جایگاه های سوخت را اداره می‌کنند و قیمت بنزین را در جایگاه‌ها تعیین می‌کنند، ساده است: اکنون زمان جنگ و خطر جهانی است. قیمت را در جایگاه‌های سوخت کاهش دهید تا هزینه‌ای را که برای محصول می‌پردازید، منعکس کند. اکنون این کار را انجام دهید.»
در چند ماه گذشته، در پی جنگ در اوکراین که بازار جهانی انرژی را تحت فشار قرار داده است و قیمت بنزین در کالیفرنیا و در سراسر آمریکا به بالاترین حد خود رسیده است.
در میان ایالت‌های آمریکا، کالیفرنیا با ۶.۲۷ دلار در هر گالن بنزین دارای بالاترین قیمت سوخت است و پس از آن هاوایی و آلاسکا در جایگاه‌های دوم و سوم از این نظر هستند.
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز با اذعان به بحران اقتصادی و افزایش قیمت انرژی در اروپا در مقاله‌ای نوشت که «بحران انرژی که توسط اتحادیه اروپا احساس می‌شود، بهایی است که این اتحادیه باید برای دفاع از دموکراسی و پایان نفوذ روسیه بر تصمیم‌سازی‌های سیاسی بروکسل پرداخت کند.»
«جوسپ بورل» افزود: «تا پایان سال ۲۰۲۲، واردات نفت از روسیه را تا ۹۰درصد کاهش خواهیم داد و به سرعت واردات گاز از روسیه را کاهش می‌دهیم. این تصمیمات به تدریج ما را از وابستگی که مدت‌ها بر تصمیمات سیاسی ما تاثیرگذار بوده رها خواهد کرد.»
وی اضافه کرد: «البته این کاهش سریع وابستگی به انرژی روسیه چالش‌های جدی برای بسیاری از کشورهای اتحادیه اروپا و فعالیت بخش‌های مختلف اقتصادی ایجاد خواهد کرد اما این بهایی است که برای دفاع از دموکراسی‌هایمان و قوانین بین‌المللی باید پرداخت کنیم و ما در حال اتخاذ گام‌هایی برای حل این مشکلات با همبستگی هستیم.»
در آسیا و آفریقا نیز داده‌های آماری نشان می‌دهند میزان نرخ تورم بالا رفته است. در کره جنوبی در ماه ژوئن سال جاری(خرداد-تیر) به بیشترین میزان خود در ۲۴ سال گذشته رسیده است. میزان نرخ تورم در کره جنوبی در ماه ژوئن(خرداد-تیر) با افزایش ۶ درصدی روبه‌رو شده است. نرخ تورم در ماه مه نیز رشد ۵.۴ درصدی را تجربه کرده است.
بر پایه این گزارش، افزایش بهای انرژی یکی از مهم‌ترین دلایل بالارفتن نرخ تورم در این کشور آسیایی به شمار می‌آید.
بر اساس این گزارش، حدود ۲۴ سال پیش نرخ تورم در کره جنوبی در سال ۱۹۹۸ با افزایش ۶.۸ درصدی روبه‌رو شد. این کشور در سال‌های ۱۹۹۷-۱۹۹۸ بالاترین نرخ تورم را به دلیل وقوع بحران مالی تجربه کرد.
**زمستان پیش رو و فشارها بر اوکراین برای پذیرش صلح
اکنون چنین به نظر می رسد که فشارهای اقتصادی ناشی از جنگ روسیه و اوکراین و اثرات سیاسی آن باعث شده است تا در غرب با توجه به نزدیک شدن به زمستان زمزمه پایان دادن به این جنگ آغاز شود.
نشریه آمریکایی نشنال اینترست در شماره جدید خود، بر لزوم قانع نمودن اوکراین از سوی واشنگتن، برای رسیدن به توافق دیپلماتیک با روسیه تاکید کرده است.
این نشریه در گزارشی نوشت: واشنگتن و همپیمانانش باید مقامات اوکراین را به موافقت با راهکار دیپلماتیک با روسیه قانع کنند و اگر آنها با این مساله مخالفت کردند باید کمک‌های تسلیحاتی به کی‌یف قطع شود.
در این یادداشت مشترکی که از سوی «استیون سایمون» و «جاناتان استیونسون» دو عضو سابق شورای امنیت ملی آمریکا نوشته شده، آمده است : از این پس کمک‌های تسلیحاتی به اوکراین باید پیش زمینه‌ای برای فراهم کردن راهکار دیپلماتیک (جهت خروج از جنگ) باشد.
نشنال اینترست در ادامه نوشت: ایالات متحده آمریکا و ناتو باید برای اوکراین توضیح دهند که در صورت ایجاد یک فرصت برای رسیدن به توافق درباره پایان جنگ از راهکار دیپلماتیک انتظار دارند که کی‌یف از این فرصت استفاده کند، در غیر این صورت ممکن است که کانال‌های کمک تسلیحاتی به اوکراین را قطع کنند.
در ادامه این یادداشت آمده است: البته در صورتی که روسیه با مذاکرات درباره پایان جنگ موافقت نکند، در آن زمان می‌توان کمک‌های تسلیحاتی به اوکراین را افزایش داد.
نشنال اینترست در ادامه با تاکید بر لزوم تلاش بیشتر واشنگتن و شرکای اروپایی اش برای ایجاد فرصت‌های دیپلماتیک در ارتباط با جنگ اوکراین، عنوان کرد: آمریکا در برقراری آتش بس های این چنینی با تجربه است و در شرایط کنونی اجماع همگان بر این مساله قرار دارد که جنگ اوکراین باید با مذاکرات و توافقی نظیر توافق مینسک پایان یابد.
پیش از برخی نظریه پردازان بزرگ آمریکایی مثل چامسکی نیز با بیان اینکه مردم باید «به واقعیت جهان توجه کنند» گفته بود: اوکراین باید به روسیه امتیاز بدهد.
برخی مقام های غربی نیز در دو ماه گذشته از اوکراین درخواست کرده بودند که با واگذاری بخش هایی از خاک خود زمینه پایان جنگ را فراهم کند.
رئیس جمهوری آمریکا ۱۳ خرداد ماه به صورت ضمنی در مورد ضرورت احتمالی واگذاری بخش‌هایی از سرزمین اوکراین به روسیه در جریان مذاکره برای پایان‌دادن به جنگ اظهار نظر کرد.
بایدن در پاسخ به سوال یک خبرنگار که پرسید «آیا اوکراین برای دستیابی به صلح باید اراضی خود را واگذار کند؟» گفت: «از ابتدا گفته‌ام و همه با من موافق نبوده‌اند. این قلمرو آنها است. من به آنها نمی‌گویم که چه کاری باید انجام دهند و چه کاری را نباید انجام دهند.»
فرجام سخن این که غربی ها که همواره تلاش داشتند تا از سلاح تحریم ها برای پیشبرد اهداف خود در مناطق مختلف جهان به خصوص علیه ایران و روسیه استفاده کنند، اکنون دریافته اند که با توجه به شرایط کنونی جهان این سلاح دیگر کارایی خود را از دست داده و حتی ممکن است نتیجه نهایی علیه خود آنان تمام شود.
در چنین شرایطی با توجه به افزایش تورم در کشورهای غربی، تحمل فشارهای اقتصادی به خاطر کمک های مالی و نظامی به اوکراین، نزدیک شدن فصل زمستان و کمبود انرژی و مواد غذایی و افزایش قیمت آنها و پیشروی های روسیه در جبهه های مختلف و عقب نشینی و شکست های نیروهای اوکراین غربی ها برای خروج خود از وضعیت کنونی آهسته آهسته زمزمه پایان جنگ و انجام توافق ها بین دو طرف را مطرح می کنند و طرح موضوعاتی از این قبیل بدون هماهنگی با مقام های سیاسی کشورهای غربی نیست.
نظر شما