گیاه نیل در شوشتر به بار نشست

محمدر ضا زرگران خوزانی روز جمعه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا بیان کرد: سال گذشته امکان سنجی کشت مجدد این گیاه در شرایط تنش زا و کنترل نکردن علف‌های هرز به صورت مرتعی و دستپاش با موفقیت انجام شد.
وی افزود: امسال با توجه به بررسی و انتخاب بهترین تاریخ و شرایط، اقدام به کاشت این گیاه شد که نخستین تاریخ کاشت این محصول در ۲۹ اسفند ۱۴۰۰ صورت گرفت و تاریخ‌های کاشت دیگر این گیاه نیز در بهار و تابستان ۱۴۰۰ در حال بررسی هستند.
مجری طرح کاشت نیل در شوشتر گفت: ارتفاع رشد این گیاه به طور متوسط به یک متر در هر بوته رسید که نوید بخش پتانسیل مناسب این گیاه به عنوان کشت تابستانه در استان خوزستان بود.
وی ادامه داد: گیاه چندمنظوره نیل در استان خوزستان و شهرستان شوشتر به عنوان یکی از خاستگاه‌های اصلی کشت این گیاه در ایران، ظرفیتی برای جهش تولید، اشتغالزایی و سرمایه‌ای برای احیای مراتع استان و مرتفع کردن نیاز کشاورزان برای کشت جایگزین تابستانه در استان خوزستان است.
زرگران خوزانی با بیان اینکه نیل با نام علمی Indigofera tinctoria.L گیاهی چندمنظوره و فراموش شده یک، ۲ و چند ساله متعلق به خانواده فاباسه است، بیان‌کرد: پژوهش‌های صورت گرفته بر روی کیفیت علوفه این گیاه حاکی از ارزش غذایی بالا برای قرار گرفتن در جیره غذایی دام‌های سبک و سنگین شیری و گوشتی است.
وی ادامه داد: این طرح با هدف توسعه مهارت‌های عملی هنرجویان، تحقق رونق تولید و اشتغال دانش بنیان در سطح شهرستان و همچنین استان در ۲ هزار مترمربع از زمین هنرستان کشاورزی شهید باهنر شهرستان شوشتر در خرداد ۱۴۰۰ اجرا شد.
مجری طرح کشت نیل در شوشتر اظهارداشت: با برنامه ریزی انجام شده در فاز اول در سال ۱۴۰۰، ۲ هزار مترمربع کشت این گیاه انجام پذیرفت و در سال جاری در فاز دوم این سطح به ۶ هزار متر افزایش یافت.
وی افزود: با توجه به تقاضاهای برخی از کشاورزان پیش رو از شهرستان‌های استان خوزستان در سال آینده این میزان به چند ده هکتار افزایش می‌یابد.
زرگران خوزانی گفت: هنرستان کشاورزی شهید باهنر شوشتر با توجه به برنامه ریزی خوب مدیریت در تربیت نیروی انسانی در بخش کشاورزی ظرفیت معرفی به عنوان الگو را در کشور دارد.

وی با بیان اینکه گونه‌های مختلف گیاهی در محوطه هنرستان برای آموزش عملی بهتر دانش آموزان متناسب با سرفصل‌های درسی انجام می‌شود، افزود: توسعه کشت گیاه نیل در استان خوزستان مدیون حمایت‌های بی‌دریغ مسوولان و پرسنل خدوم این هنرستان است.

مجری طرح کاشت نیل در شوشتر اظهارداشت: امید است در آینده‌ای نه چندان دور کشت نیل پس از نزدیک ۲ قرن در استان خوزستان احیا و صنایع جانبی آن که همچون این گیاه به فراموشی سپرده شده اند به عنوان میراث ماندگار احیا شوند.

وی افزود: نیل در مصارف داخل در رنگ رزی صنایع دستی، تغذیه دام و صنایع دارویی استفاده می‌شود و می‌توان با صادرات آن ارزش افزوده ایجاد کرد.

به گزارش ایرنا کشت این گیاه دارای قدمت زیادی در استان خوزستان است و به دلیل داشتن رنگدانه‌های آبی و بنفش عصاره گیاهی آن در رنگرزی مصرف می‌شد.

از بهترین زراعت های دنیای قدیم، کشت گیاه وَسْمَهْ یا نیل بود که از آن رنگ نیل به دست می‌آمد؛ گیاه نیل نخست در استان خوزستان در شهر شوشتر کشت می‌شد و حدود ۲۰۰ سال پیش در دزفول نیز رواج یافت.

 صنعت فرآوری نیل در حدود یک قرن در استان خوزستان رواج داشت؛ آن هم به گونه‌ای که در نیمة اول قرن نوزدهم میلادی این صنعت در خوزستان به اوج خود رسید.

در گذشته های نه چندان دور، در کناره رودخانه دز حوضچه‌های متعددی برای تبخیر رنگ نیل ( لاجورد ) وجود داشت که به مرور زمان پس از ورود رنگ‌های صنعتی و شیمیایی و منسوخ شدن صنعت نیل سازی در در حال حاضر اثری از این حوضچه ها در ساحل رودخانه دز وجود ندارد.