اظهارات اخیر «احمد وحیدی» وزیر کشور در همایش «حکمرانی مردمی در گفتمان عدالت و جمهوریت» با موضوع «تبیین گفتمان دولت»، بار دیگر شعار انتخاباتی «سید ابراهیم رئیسی» رئیسجمهوری را در ذهن جامعه احیا کرد.
وحیدی در این همایش با اشاره به ارزش ذاتی «عدالت» و «مردمیبودن»، ریشه بسیاری از مشکلات کشور را در تمرکز حکمرانی در دولت جستجو کرد و گفت: برای آوردن مردم به صحنه دچار ایستایی شدهایم چون همه چیز را از دولت خواستیم. همه حکمرانی در دولت متمرکز شد، آن هم در بخش مرکزی دولت. این باعث شد بار دولت سنگین شود و مسألهاش بشود اداره خودش. هر چه میتوانیم باید تکفل دولت را کم کنیم. دولت تسهیل کننده و زمینه ساز است.
وزیر کشور: برای آوردن مردم به صحنه دچار ایستایی شدهایم، بخش زیادی از حکمرانی باید به مردم برگردانده شود
او افزود: شرط دولت مردمی این است که همه فکر نکنند، همه چیز را دولت باید بدهد. بخش زیادی از حکمرانی باید به مردم برگردانده شود. ما هر سه وجه حکمرانی را باید اصلاح کنیم؛ هم درون دولت، هم بین دولت و مردم و هم بین مردم.
وزیر کشور در بخشی دیگر از اظهارات خود، حضور استانی رییس جمهوری را جلوهای از اصلاح رابطه دولت با مردم دانست و افزود: دولت مردمی از بالا به پایین نیست. از پایین به بالا شکل میگیرد. ما این موضوع را در وزارت کشور تحت عنوان «کیفیت و کفایت حکمرانی» با سه وجهی که گفته شد، دنبال میکنیم.
مبانی مردمیسازی حکمرانی
اظهارات وزیر کشور یادآور گفتههای رئیس دستگاه اجرایی است. رئیسجمهوری هم پیش از این بارها کاهش نقشهای تصدیگرایانه و افزایش نقش میدانساز و تسهیلگری دولت برای به صحنه آمدن و بسیج ظرفیت مردمی بویژه جوانان و نخبگان را از رویکردهای دولت خود معرفی کرده و از برنامههای دستگاه تحت امرش برای مردمیسازی اقتصاد و فرهنگ و صیانت از آزادیهای اساسی و حقوق عامه سخن گفته است؛ دستورکاری که مقرر شده در کل دولت و زیرمجموعههای آن دنبال شود.
رئیس جمهوری: میشود به صورت تصویری و به صورت تریبونی مسائل و مشکلات را بررسی کرد اما شنیدن کی بود مانند دیدن؟
دکتر رئیسی در زمان تشکیل کابینه بارها تاکید کرده بود که در هر یک از برنامههای دولتش، عدالت و پیشرفت، کانون برنامهریزی قرار خواهد گرفت. به گفته وی سند تحول دولت مردمی به عنوان چارچوب حاکم بر برنامههای وزرای دولت سیزدهم، برگرفته از محورهای بنیادین پنجگانه بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی، تعالی فرهنگ اسلامی و ایرانی، اقتصاد مقاومتی، تأمین و بهبود معیشت جامعه و توسعه روابط بینالمللی براساس منافع ملی است.
«دولت مردمی، ایران قوی» هم شعاری بود که دکتر رئیسی از همان ابتدا برای کمپین انتخاباتی خود برگزید تا مسیر و مقصد حرکت دولتش را برای مردم تبیین کند؛ چنانکه اکنون و پس از گذشت بیش از یک سال از تصدی امور، وزیر کشور بنای دولت سیزدهم را مردمی شدن و واگذاری امور به مردم معرفی کرده است.
تحقق شعار «دولت مردمی، ایران قوی» از رهگذر کنشگری دولتی عدالتخواه و در تعامل نزدیک با بدنه جامعه میسر میشود. «مردمی سازی» بر مشارکت معنادار و موثر مردم در همه فرآیندهای اجتماعی دلالت دارد. فراهمسازی بسترهای بهرهگیری برابر و عادلانه از فرصتهای اقتصادی و سیاسی و فرهنگی و کنشگری فعالانه در این عرصهها برای مردم از سطوح مدنی گرفته تا مدیریتی، به حرکت در مسیر مردمیسازی منجر میشود.
مطالباتی که رویکرد دولت سیزدهم را شکل داد
«مردمی بودن» در صدر توصیه و رهنمونهای رهبر انقلاب به دولت سیزدهم هم قرار دارد. رهبری در نخستین دیدار رئیسجمهوری و اعضای هیات دولت سیزدهم در توصیه به دولتمردان تصریح کردند: مردمی بودن مقولهی گستردهای است و جلوههایی دارد. یک جلوه همین رفتن میان مردم و شنیدن بیواسطه از مردم است.
تداوم سفرهای استانی رئیسجمهوری وگفت وگوی بیواسطه با مردم و مسئولان استانی و محلی، در همین راستا صورت گرفت و آنچنان که از اخبار برمیآید به افزایش میزان مشارکت مردم در امور استانی و محلی انجامیده است.
رهبر انقلاب در نخستین دیدار با اعضای دولت سیزدهم: مردمی بودن مقولهی گستردهای است و جلوههایی دارد، یک جلوه همین رفتن میان مردم و شنیدن بیواسطه از مردم است
رهبری همچنین جلوه دیگر مردمیبودن را اتخاذ سبک زندگی مردمی و بیتکلّف بودن و دوری کردن از منشهای اشرافیگری و اجتناب از برخورد با مردم ازموضع بالا دانستهاند . همچنین حرف زدن مسئولان با مردم درمورد مشکلات و راهحلها و کمک و همفکری خواستن از مردم از دیگر شقوق مردمی بودن از سوی رهبری عنوان شد.
بر این مبنا، رئیس دولت از رویکردی متفاوت، سفرهای استانی، گفتوگوی تلویزیونی با مردم و نظرخواهی را در دستور کار دولت خود قرار داده است چنان که روز دوم تیرماه در جمع اقشار مختلف مردم خراسان شمالی اظهار داشت در سفرهای استانی مسائل را از نزدیک بررسی میکنیم، البته میشود به صورت تصویری و به صورت تریبونی مسائل و مشکلات را بررسی کرد اما شنیدن کی بود مانند دیدن؟
مردمی بودن و عدالتگرایی به مثابه راه حل
امروز و در دهه چهارم انقلاب، جمهوری اسلامی با مشکلاتی متعددی دست و پنجه نرم میکند. اگرچه میتوان بخش مهمی از چالشهای امروز کشور را در فشار و تحریمهای خارجی ریشهیابی کرد، ولی همه مشکلات ریشه در تحریمها ندارند . نوع نگاه مدیران و رویکرد مسئولان به مسائل کشور و اراده و میزان باورمندی آنان به توان حل چالشها یا دست کم بهبود امور، در تعیین سمت و سوی حرکت و میزان کارآمدی نهاد تحت امرشان، تاثیرگذار است.
تاکید رهبری بر مدیریت و کار جهادی برای عبور از تحریم و شکوفایی اقتصاد باید مورد توجه عملی مدیران قرار بگیرد. رهبری در مرداد سال ۹۹ در سخنرانی تلویزیونی به مناسبت عید قربان «علاج تحریم را فقط و فقط تکیه بر تواناییهای ملی» دانسته و تصریح کردند: «باید این تواناییها را هر چه داریم نگه داریم، دنبال کشف تواناییهای جدید باشیم و به آنها تکیه کنیم و آنها را احیا کنیم، جوان های خودمان را وارد میدان بکنیم و ارکان اقتصاد مقاومتی را دنبال کنیم.»
احمد وحیدی: پیشرفت یک بدنه اجتماعی می خواهد. بدنه اجتماعی آن چه کسانی می توانند باشند؟ اولا، کسانی که به خود اعتماد دارند و به دشمن اعتماد نمیکنند. دوم، نیروی دانش بنیان و جریانهای فناور
اکنون بازگشت به مردم یا به عبارتی «مردمیسازی» اقتصاد، سیاست و فرهنگ، «جوانگرایی» و اتکا به توان داخلی برای ایجاد تغییر و مقابله با جنگ اقتصادی، بایستهای است که رئیسجمهوری بر مبنای توصیههای اکید رهبری در دستورکار دولت خود قرار داده است. در این راستا این امیدواری شکلگرفته که این اقدامات بر اساس رهنمونهای رهبری با ملاحظاتی مبتنی بر بهرهگیری از موازین و مبانی علمی همراه شده و به هم افزایی قدرت ایمان و علم در راستای اصلاح امور کشور منتهی شود.
وزیر کشور، حاصل این همافزایی در کنار عدالتمحوری را در حمایت از دانشبنیانها جستجو میکند. از نگاه وحیدی، امروز نقطه تلاقی مردمی بودن و عدالت را باید در توسعه نیروهای فناور و دانشبنیانها صورتبندی کرد. او در بخشی از سخنرانی خود با وامگیری از فرمایشات رهبری گفت: امروز باید عدالت را با مفهوم پیشرفت تبیین کنیم تا باعث ایجاد نیروی اجتماعی و جریان سازی اجتماعی شود. رهبری دهه چهارم انقلاب را دهه پیشرفت و عدالت نام گذاری کردهاند.
وزیر کشور در ادامه در تفسیر این معنای تازه از عدالت و پیشرفت افزود: پیشرفت یک بدنه اجتماعی می خواهد. بدنه اجتماعی آن چه کسانی می توانند باشند؟ اولا، کسانی که به خود اعتماد دارند و به دشمن اعتماد نمیکنند. دوم، نیروی دانش بنیان و جریانهای فناور.
به گفته وحیدی برای امروز جمهوری اسلامی با توجه به تاکیدات مقام معظم رهبری، مردمی شدن بیش از هر چیز خود را در نیروهای فناوری و دانش بنیان نشان میدهد. اگر جریانهای فناور و دانش بنیان به هم پیوند بخورد و یک جنبش برای پیشرفت ایجاد شود، گفتمان دولت مردمی شکل میگیرد. این جنبش میتواند به زیاده خواهی ها در مذاکرات جواب بدهد. دولت هم باید کمک کند. دولت نمیتواند این جریان را درست کند. دولت میتواند زمینهساز باشد.
نظر شما