بحران اوکراین چگونه به انزوای منطقه‌ای صهیونیست‌ها منجر شد؟

رژیم صهیونیستی همواره با دامن زدن به بحران‌های خاورمیانه تاکنون اهداف چندگانه‌ای از قبیل تضعیف اردوگاه متحدان ایران، جلب حمایت سیاسی- مالی- تسلیحاتی غرب و پروژه اجماع‌سازی علیه تهران را دنبال کرده‌ است.

یکی از پرونده‌هایی که این رژیم از یک دهه پیش با ورود به آن در صدد تامین اهداف اشاره شده برآمد، مداخله در امور داخلی سوریه و استفاده از خاک این کشور متحد ایران برای ضربه زدن به تهران بود. تا جایی که بر پایه ادعاهای مقامات ارتش رژیم صهیونیستی، این رژیم در پنج سال گذشته بیش از ۴۰۰ حمله هوایی در سوریه و سایر کشورهای خاورمیانه علیه ایران و متحدان آن انجام داده‌ است.

اینک گویی تغییری جدی در راهبرد روسیه در سوریه به چشم می‌خورد و بحران اوکراین و متعاقب آن مواضع ضدروسی سران رژیم صهیونیستی به تنشی آشکار میان آنها تبدیل شده‌ است.

اینک گویی تغییری جدی در راهبرد روسیه در سوریه به چشم می‌خورد و بحران اوکراین و متعاقب آن مواضع ضدروسی سران رژیم صهیونیستی به تنشی آشکار میان آنها تبدیل شده‌ است

دیپلماسی ناموفق رژیم صهیونیستی در بحران اوکراین

از سال ۲۰۱۵ که نیروهای روسیه در سوریه حضوری گسترده یافتند تا به امروز روابط مسکو و تل‌آویو تا این حد پر از تنش نبوده‌ است. با آغاز بحران اوکراین - که پنجم اسفندماه ۱۴۰۰ رخ داد- سران رژیم‌صهیونیستی در ابتدا تلاش کردند برای خود حد میانه تعریف کرده و با اتخاذ مواضع دوپهلو از این بحران جان سالم به در برند.

تماس‌های مکرر «نفتالی بنت» نخست وزیر این رژیم نشان می‌داد که او درصدد راضی نگهداشتن دو طرف برآمده‌ است. این سیاست البته همان موقع در فلسطین اشغالی مخالفانی هم داشت؛ طیفی معتقد بود باید صریح‌تر و دقیق‌تر مسکو را محکوم و با تحریم‌های غربی همراهی کرد. در مقابل، طیف دیگر به طور مثال نتانیاهو، بر این باور بود که تل‌آویو نباید روابط راهبردی‌ خود را با مسکو تخریب کند.

طولانی‌شدن جنگ و ناکامی همه میانجی‌گران برای توقف بحران، رژیم صهیونیستی را مجبور کرد با حجم گسترده فشارهای دیپلماسی و تحریمی غرب و اروپایی‌ها علیه روسیه همراهی کند. چون دیگر سطح تنش به یک محکومیت و بیانیه ساده ختم نمی‌شد.

بتابراین رژیم صهیونیستی تصمیم نهایی خود را گرفت و ترجیح داد در سنگر آمریکا بماند. در بیانیه‌ای که «یائیر لپید» وزیر امور خارجه این رژیم انتشار داد به صراحت آوره‌ بود: «در بحران اوکراین، در کنار متحد سنتی خود یعنی آمریکا خواهیم بود و ممکن نیست که در این شرایط دشوار آن را تنها بگذاریم.»

ورود مسکو - تل‌آویو به مرحله تشدید تنش

نقطه شروع جدی تنش میان روسیه و رژیم صهیونیستی را می‌توان رای مثبت تل‌آویو در شورای حقوق بشر (HRC) علیه مسکو دانست. مجمع عمومی سازمان ملل روز پنجشنبه ۱۸ فروردین با اکثریت آرا، به تعلیق عضویت روسیه در شورای حقوق بشر این نهاد بین‌المللی رای داد.
 

از میان ۱۹۳ کشور عضو مجمع عمومی سازمان ملل، ۹۳ کشور به قطعنامه پیشنهادی ایالات متحده برای تعلیق عضویت روسیه در شورای حقوق بشر رای مثبت دادند. ۲۴ کشور از جمله ایران، بلاروس، چین، کره شمالی، قزاقستان، ویتنام و دیگران به قطعنامه رای مخالف دادند. ۵۸ کشور از جمله هند، عربستان سعودی، آفریقای جنوبی، امارات متحده عربی و دیگر کشورها رای ممتنع دادند.لازم به ذکر است که پیش نویس قطعنامه توسط ایالات متحده، اوکراین، لتونی و برخی  دیگر از کشورهای غربی تهیه شده‌ بود.

در میان بازیگرانی که به تعلیق فعالیت روسیه در شورای حقوق بشر رای دادند، نام رژیم صهیونیستی نیز به چشم می‌خورد به طوری که این اقدام تل‌آویو با واکنش شدیداللحن کرملین مواجه شد.

 طرف روسی در این بیانیه‌، آورده‌ بود: « اسرائیل با نقض قطع‌نامه‌های متعدد شورای امنیت و مجمع عمومی سازمان ملل، به اشغال غیرقانونی و الحاق مستمر اراضی فلسطینی ادامه می‌دهد. نوار غزه از اساس به یک زندان روباز تبدیل شده است که دو میلیون نفر ساکن آن برای حدود ۱۴ سال در شرایط محاصره دریایی، هوایی و زمینی اسراییل برای زنده ماندن تلاش می‌کنند. اسرائیل در تلاش است با سوءاستفاده از وضعیت اوکراین، توجه جامعه جهانی را از یکی از قدیمی‌ترین مناقشات حل نشده، یعنی مناقشه فلسطین و اسرائیل منحرف کند.»

افزون بر رای موافق رژیم صهیونیستی به قطعنامه ضدروسی برای اخراج مسکو از شورای حقوق بشر، سران تل‌آویو به اقدامات دیگری علیه مسکو  متوسل شدند که موجبات خشم مسکو را فراهم ساخت. سران این رژیم رفتار روسیه را در اوکراین «جنایت جنگی» خواندند؛ برخی از افراد این رژیم در اوکراین علیه روس‌ها می‌جنگند؛ کنست رژیم صهیونیستی میزبان «ولودیمیر زلنسکی» رئیس‌جمهوری اوکراین شد و حتی رژیم صهیونیستی گزینه ارسال برخی تجهیزات دفاعی به اوکراین را در دست بررسی دارد.

پاسخ کوبنده‌تر مسکو؛ ترکیبی از واکنش کلامی و میدانی

واکنش روسیه به صهیونیست‌ها را می‌توان از دو جنبه کلامی و میدانی مورد واکاوی قرار داد؛ جنبه کلامی به جدال لفظی و تهدید تل‌آویو  و جنبه میدانی نیز به تضعیف رژیم صهیونیستی در جبهه‌هایی مانند سوریه ارتباط می‌یابد.

واکنش روسیه به صهیونیست‌ها را می‌توان از دو جنبه کلامی و میدانی مورد واکاوی قرار داد؛ جنبه کلامی به جدال لفظی و تهدید تل‌آویو  و جنبه میدانی نیز به تضعیف رژیم صهیونیستی در جبهه‌هایی چون سوریه ارتباط می‌یابد

فروردین ماه امسال بود که روسیه در اقدامی بی‌سابقه جزئیاتی از آخرین حمله جنگنده‌های رژیم صهیونیستی در سوریه را منتشر کرد. انتشار جزئیاتی از حملات منتسب به این رژیم در سوریه از سوی روسیه، تا حال سابقه نداشته‌است.

رادیوی ارتش رژیم صهیونیستی ۲۸ فروردین ارزیابی کرد که واکنش این رژیم به بیانیه‌های روسیه یا اقدام مسکو در افشای جزئیات حملات اخیر در سوریه، ممکن است به بروز تنش واقعی در روابط آنها منجر شود یا حتی روسیه در گام بعدی اقدامات عملی در جلوگیری از حملات این رژیم در سوریه انجام دهد.

همزمان شاهد مواضع شدید ضد رژیم صهیونیستی از سوی کرملین در قبال رویدادهای اخیر مسجدالاقصی بودیم. در پی درگیری‌های گسترده نیروهای صهیونیستی و جوانان فلسطینی در روز جمعه ۲۶ فروردین در صحن مسجدالاقصی که در جریان آن ۴۷۰ فلسطینی بازداشت و ۱۵۰ فلسطینی زخمی شدند، وزارت خارجه روسیه در بیانیه‌ای رژیم صهیونیستی را به شدت نکوهش کرد و نوار غزه را باریکه‌ای دانست که از سوی رژیم صهیونیستی به زندانی رو باز برای دو میلیون ساکن آن تبدیل شده و آنها ۱۴ سال است در شرایط حصر دریایی، هوایی و زمینی به سر می‌برند.

همچنین ماه گذشته اتفاقی نادر در عرصه میدانی سوریه رخ داد. درحالی‌که جنگنده‌های رژیم صهیونیستی حوالی ساعت ۲۰ جمعه‌شب (۲۳ اردیبهشت) از فراز مدیترانه در غرب بانیاس، چند موشک به‌سوی مصیاف در شمال غرب سوریه شلیک کردند، سامانه‌های موشکی سوریه با پدافند موشکی «اس۳۰۰» به تقابل با این حمله پرداختند.

روز بعد، رئیس مرکز آشتی طرف‌های درگیر در سوریه وابسته به وزارت دفاع روسیه گفت که سامانه پدافندی سوریه در این حمله، ۱۶ موشک و یک پهپاد رژیم صهیونیستی را سرنگون کرده‌ است. چند روز بعد کانال ۱۳ این رژیم، پرده از اسرار این تقابل هوایی برداشت و اعلام کرد که سامانه پدافندی به‌کار گرفته شده در سوریه، اس۳۰۰ بوده است. بر کسی پوشیده نیست که این سامانه اگرچه در سوریه مستقر است اما بدون اجازه روس‌ها، امکان فعالیت ندارد.

کانال مذکور تأکید کرد که در طول این سال‌ها که این رژیم به سوریه حمله می‌کند، این برای نخستین‌بار است که اس ۳۰۰ واکنش نشان می‌دهد.

فرصتی برای نقش‌آفرینی تهران

از نگاه ناظران، جمهوری اسلامی ایران در صورت تداوم تنش میان روسیه و رژیم صهیونیستی می‌تواند از این شرایط به نفع خود استفاده کند. همان طور که در این مدت فرصتی فراهم شد تا سپاه پاسداران پایگاه نظامی رژیم صهیونیستی را در اربیل عراق هدف قرار داده و صهیونیست‌ها را مرزهای سرزمینی خود دور نگهدارد. البته پیشتر ایران مقر نیروهای آمریکایی را در پایگاه «عین الاسد» را نیز هدف قرار داده‌ بود.
 

سفر ناگهانی اسد به ایران، بیش از پیش لرزه بر اندام صهیونیست‌ها انداخت و سناریوی «زوال تدریجی قدرت صهیونیسم» و «دست برتر تهران در معادلات سوریه و منطقه» را تقویت کرد

ضمن اینکه با خروج نیروهای روسیه از سوریه، ایران نقش محوری در این کشور و منطقه برعهده خواهد گرفت. روسیه ۱۲ پایگاه نظامی و بیش از ۶۰ هزار وابسته نظامی در سوریه دارد اما به تازگی روزنامه «مسکو تایمز» در گزارشی نوشت، روسیه با هدف تقویت نظامی در اوکراین، خروج نیروهایش از سوریه را آغاز کرده‌ و پایگاه‌های تخلیه شده نظامیان روس به نیروهای سپاه پاسداران و حزب‌الله لبنان واگذار شده‌اند.

در همین راستا روزنامه «تایمز اسرائیل» نیز در گزارشی مدعی شد، مقام‌های این رژیم به شدت نگرانند با خروج نیروهای روسیه، نیروهای نظامی ایرانی یا گروه‌های مسلح وابسته به جمهوری اسلامی جای آنها را در سوریه بگیرند. «ایهود یعری» کارشناس خاورمیانه این رژیم می‌گوید تهران بدون تأثیر و نفوذ روسیه بر دمشق، به راحتی می‌تواند نیروهای خود را وارد سوریه کند و بر حوزه نفوذ خود بر رژیم اسد بیافزاید.

با توجه به شواهد موجود، سفر ناگهانی اسد به ایران که صبح یکشنبه ١٨ اردیبهشت انجام شد، بیش از پیش لرزه بر اندام صهیونیست‌ها انداخت و سناریوی «زوال تدریجی قدرت صهیونیسم» و «دست برتر تهران در معادلات سوریه و منطقه» را تقویت کرد.