جهادگران می‌گویند این تصور که اعضای گروه‌های جهادی صرفا براساس شور و اشتیاق به خدمت رسانی برای انجام پروژه های محرومیت زدایی در نقاط مختلف حاضر می شوند درست نیست و بی‌انصافی است؛ شاید ابتدای شکل گیری گروه های جهادی اینطور بوده اما اینک اولا جهادگران خودشان متخصصان دانشگاهی و کارشناسان باتجربه در عرصه های مختلف هستند، ضمن اینکه از الگوهای علمی توسعه و نرم افزارهای مدنظر بهره می گیرند و این درحالی است که با نظر ساکنان که در آنجا را زندگی و شرایط را حس می کنند شناسایی و اولویت بندی مشکلات را تدوین و مردم بومی را نیز در کارها دخیل می کنند.
به گفته سیدحسام‌الدین حسینی که اواخر هفته جاری در انتخابات مجمع جهادگران سراسر کشور با رای بالایی به عنوان عضو شورای عالی جهادگران کشور برگزیده شد، نظام‌مسائل کلان و ریز همه نقاط محروم ابتدا رصد، شناسایی و مطالعه علمی می شود سپس راهکارها در ارتباط با ادارات متولی و کارشناسان خبره تدوین و بهره گیری از حضور مردمی نیز در دستور کار قرار می گیرد.
چندماهی است که به عنوان سرپرست فرمانداری شهرستان فاریاب در جنوب استان کرمان فعالیتش را شروع کرده؛ جوان است و بسیار باانگیزه؛ پیش از این مسئولیت نیز ذیل گروه های جهادی در نقاط مختلف از جمله همین جنوب استان کرمان فعالیت های زیادی داشته است.
با حرارت و اشتیاق از برنامه هایی که در شهرستان فاریاب انجام داده سخن می گوید؛ تصریح و تاکید دارد که همه نظام‌مسائل ریز و درشت شهرستان را احصا کرده اند؛ به طور مثال می گوید براسای یک نظام تدوین شده می دانند که در کدام نقطه شهرستان یا روستا چقدر افت ولتاژ برق، چند متر لوله برای آبرسانی نیاز است یا دیگر مسائل وجود دارد و در نرم افزار جی آی اس ثبت شده است.
می گوید: حالا می دانیم خانه پدری فلان شهید کجای کدام روستاست و ظرفیت ها و مشکلات هر منطقه به ریز چیست که این اطلاعات را براساس مشاهدات میدانی کارشناسان و نیز اطلاعات مردم احصا و اولویت بندی کرداه ایم.
حسینی که ۲۶ اسفند ۱۴۰۰ به عنوان سرپرست فرمانداری فاریاب منصوب شد توانسته در انتخابات سومین مجمع جهادگران سراسر کشور به عنوان عضو شورای عالی جهادگران کشور انتخاب شود. این شورا هفت عضو دارد که اعضای ۴۲ هزار گروه جهادی کشور را نمایندگی می کنند.
ابتدای مصاحبه درباره مجمع جهادگران کشور می پرسم، از نقش و فرآیندهای اجرایی و ساختاری آن و اینکه این نهاد کار و میزان تاثیرگذاری اش چیست و چقدر است که می گوید این نهاد تصمیم سازی و تصمیم گیری، سیاستگذاری و مدیریت روندهای اجرا را برای اعضای ۴۲ هزار گروه جهادی سراسر کشور برعهده دارد.
می افزاید: نهادهای مختلف مثلا کمیته امداد و مراکز نیکوکاری هرکدام با عنوانی و وزارت ورزش و جوانان با عنوان سمن ها مجموعه حرکت های جهادی را طی سال ها ذیل تاکیدهای رهبر معظم انقلاب داشتند اما گروه های جهادی در یک ساختار مشخص زیرمجموعه سازمان بسیج سازندگی کشور تشکیل شده و این سازمان مجمع همه گروه های جهادی است.
«سازمان بسیج سازندگی کشور بیش از ۴۲ هزار گروه جهادی در کشور تدارک دیده و این گروهها در شهرستان ها، روستاها و حتی محله ها مسئولیت دارند و فعالیت می کنند. نمایندگان شورای جهادی هر استان یک نماینده دارند که در کشور در مجمع عالی جهادگران کشور ایفای نقش می کند و در انتخابات این مجمع هفت نفر با آرای استان ها منتخب ۴۲ هزار گروه جهادی می شوند».
به گفته وی گروه های جهادی هرجا نیاز به هر نوع فعالیتی باشد حضور می یابند و با شناسایی خلاءها، ابتدا وضع موجود بررسی و وضع مطلوب شناسایی می شود؛ همچنین آنجا که نیاز به خدمت رسانی در تمامی بخش های عمران، اشتغال، توانمندسازی، مسائل فرهنگی و آسیب های اجتماعی داشته باشد ورود می کنند.
«مجمعی که تشکیل می شود تصمیم ساز و تصمیم گیر (در برخی مسائل به صورت اقتضایی) است؛ همچنین درباره رویکردهایی که باید گروه های جهادی داشته باشند، تصمیم گیری می کند؛ بررسی اینکه کارها در کجا چه وزنی باید داشته باشد، چه دوره های آموزشی برای جهادگران نیاز است، توانمندسازی ها باید چگونه باشد در این مجمع طراحی، تعریف و به استان ها ابلاغ می شود».
حسینی افزود: اینکه بسیج سازندگی چطور جذب بیشتر و کیفی‌سازی داشته باشد از جمله دیگر فعالیت های این مجمع به شمار می رود که در مشورت گیری از نمایندگان سراسر کشور طی جلسات مختلف و مستمر فصلی انجام می شود.
در ادامه از شرایط منحصر به فرد هر استان یا شهرستان و تفاوت های مسائل و مشکلات آنها با یکدیگر می پرسم که چطور این وضعیت در مجمع به یک سیاستگذاری و طراحی مدیریتی واحد می رسد که حسینی اینطور پاسخ می دهد: ایفای نقش تصمیم سازی و تصمیم گیری با اتکا به ظرفیت شورای جهادگران استانی برای همین است؛ در تصمیم گیری ها نظرات تمامی استان های کشور توسط نمایندگان آنها مطرح و در جلسات فصلی به تصمیم گیری های اقتضایی می انجامد.
خدمتگزاری به مردم، کمک به دولت
به گفته وی رویکرد مجمع عالی جهادگران کشور، استفاده بیشتر از گروه های جهادی برای خدمت رسانی به مردم و همزمان کمک به دولت و در کنار دولتمردان بودن است.
عضو شورای عالی جهادگران کشور در این زمینه توضیح می دهد: به طور مثال با وزارت نیرو در سطح کشور توافق کردیم که شورای آبرسانی تشکیل شود و در ارتباط تنگاتنگ با آبفا در کشور زمینه آبرسانی به مناطق دارای مشکل یا تنش آبی اجرایی می شود.
به گفته وی از شورای عالی جهادگران افرادی متخصص به ترکیب شورای آبرسانی کشور اضافه می شوند در استان ها نیز ضمن اینکه ریل گذاری می کنیم، منتخب جهادگران استان در کنار مدیران آبفا قرار می گیرد تا با بهره گیری از نیروهای نخبه جهادگر در این عرصه کمک کنند مشکلات کمبود آب حل و آبرسانی ها با سرعت و کیفیت مناسب حل شود.
حسینی افزود: یا در حوزه رسانه ای تفاهمی با صداوسیما داشته ایم تا هم در سطح کشوری و هم استان ها ضمن معرفی گروه های جهادی به تبیین فعالیت های این گروه ها بپردازند تا شاهد هماهنگی بیشتر در ظرفیت سازی های مردمی و نیز بسیج جهادگران باشیم.
هماهنگی فوری در زمان بحران
وی با بیان اینکه در زمان وقوع بحران ها نیز هماهنگی برای ظرفیت سازی های مردمی و بسیج جهادگران در شورای عالی با نظر نمایندگان عضو شورا در استان محل حادثه با سرعت ایجاد می شود گفت: با این رویکرد، تصمیم سازی های منطقی و منطبق با واقعیت با نظر افراد حاضر در مناطق مختلف با فوریت انجام می شود تا بهترین خروجی را در خدمتگزاری یا کمک رسانی داشته باشیم.
در ادامه مصاحبه می پرسم اینطور که می گویید، فعالیت جهادگران بسیار ساختار منظم و علمی به خود گرفته و آن برداشتی که ممکن بود باشد که جهادگران صرفا براساس شور و هیجان کارهایی را انجام می دهند اما ممکن است علمی نباشد، درست نیست.
فرماندار فاریاب و عضو شورای عای جهادگران کشور می گوید: به نکته مهمی اشاره شد؛ الان دیگر اینطور نیست که گروه های جهادی صرفا شور، نشاط و میل به خدمتگزاری داشته باشند آن هم منهای رویکردهای علمی؛ الان گروه ها در مدل و الگوهای پیشرفت منطقه ای بسیار سرآمد و پیشرو هستند و مدرن ترین نرم افزارهای موجود از الگوهای توسعه محلی را در دست دارند که با الگوهای علمی و محلی – بهره گیری از نظرات ساکنان بومی- به طور همزمان پیش می روند.
به گفته وی گروه های جهادی برای انجام توسعه و پیشرفت های منطقه ای با اتکا به الگوهای بسیار علمی، دقیق و امتحان پس داده یعنی تجربه شده پیش می روند که امکان آزمون و خطا را بسیار کاهش داده است.
حسینی تاکید کرد: در این زمینه به فعالیت های مختلف و طرح های موردی درحوزه آبادنی که با همکاری نهادهایی مثل ستاد اجرایی فرمان امام، آستان قدس و سپاه شکل گرفته می توان اشاره کرد.
به گفته وی، جهادگران چالش ها را پیدا می کنند و بعد از رصد وضع موجود، وضع مطلوب را می بینند. این افراد برای پر کردن خلاءها و رفتن از نقطه موجود به نقطه مطلوب، با اتکا به دانش تخصصی و آموزه های علمی روز، همچنین کمک رسانی براساس نظرات ساکنان محلی به پیشنهاد راهکار می پردازند.
«این درحالی است که بعد از تدوین طرح و راهکار، فرآیندهای حل مشکلات پیش روی هر بخش مثل تهیه اعتبار موردنیاز به طور مثال از ادارات، خیران یا مردم بومی امکان سنجی و تقسیم کار می شود تا حل مساله به بهترین شکل صورت گیرد».
تکیه به ظرفیت مردم هیچگاه اثر منفی نداشته
وی تاکید کرد: اینکه جهادگران در همه کارها مردم را دخالت می دهند نقطه قوتی است که سبب شده به تجربه مشاهده کنیم وقتی از نظرات ساکنان بومی استفاده می کنیم، هیچگاه به بیراهه نمی رویم.
احصای نظام‌مسائل شهرستان فاریاب
فرماندار فاریاب به تاثیرات این نوع نگرش و فعالیت در خدمت رسانی به مردم در سطح این شهرستان اشاره و تاکید می کند که اینک تمامی نظام مسائل شهرستان احصا شده است.
وی می گوید: اینک می دانیم و یک طرح و نقشه پیش رو داریم که براساس آن اطلاع داریم به طور مثال در هر روستا چند متر لوله و چه سایز برای آبرسانی نیاز است؛ خانه پدر شهید کجاست؛ چقدر افت ولتاژ در کجا داریم؛ تمامی نیازها و ظرفیت ها یکجا طراحی و در نرم افزارهای مربوطه تدوین شده است که براساس مشاهدات میدانی، کسب نظرات کارشناسی و البته با کمک مردم دسته بندی و اولویت بندی شده اند.
حسینی تاکید کرد: به طور مثال بارها پیش آمده بر اساس نظرات کارشناسان و متخصصان، برخی اولویت ها مثل ساماندهی یک طرح عمرانی شهری یا روستایی در دستور کار در یک نقطه قرار گرفته اما وقتی به سراغ مردم بومی رفته ایم، مثلا حل مشکل یک پل دسترسی را ضروری تر دانسته اند که وقتی بررسی مجدد کرده ایم می بینیم حق با مردم و استنادات آنان درست است.
به گفته وی، اتکا به ظرفیت های بومی و محلی البته ذیل انگاره های علمی و تخصصی تجربه شده سبب می شود که مسیر توسعه محلی در هر بخش و محله بخوبی طی شود و ماندگاری و اثرات فعالیت ها افزایش و بهبود کیفی یابد.
نظر شما