نسخه وزارت علوم برای تسهیل فعالیت دانش‌بنیان‌ها

به گزارش خبرنگار گروه علم و آموزش ایرنا، سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران امروز (یکشنبه ۱۸ اردیبهشت) میزبان پنجاه و ششمین نشست معاونان پژوهش و فناوری دانشگاه‌ها، پژوهشگاه‌ها، مراکز و موسسات آموزش عالی کشور با موضوع «برنامه‌های اجرایی تحقق فرمان رهبر معظم انقلاب در سال پیش‌رو» بود.

در نشست تخصصی این اجلاس با موضوع تشریح برنامه های معاونت فناوری و نوآوری وزارت علوم در تحقق شعار سال ۱۴۰۱، علی خیرالدین معاون فناوری و نوآوری و مدیرکل های این معاونت در مورد اقدامات انجام شده و برنامه های آتی آن برای تحقق شعار سال سخن گفتند.

دکتر امیدرضایی فر مدیر کل پشتیبانی امور فناوری و نوآوری معاونت فناوری و نوآوری در مورد سامانه نان توضیح داد و از معاونان پژوهشی دانشگاه های مختلف خواست این سامانه را برای اعضای هیات علمی و پژوهشگران حاضر در دانشگاه های خود تشریح کنند.

استقبال ۷۰۰ عضو هیات علمی از گرنت فناوری

در ادامه سرپرست دفتر سیاست گذاری، برنامه ریزی و توسعه فناوری و نوآوری وزارت علوم در توضیح برنامه گرنت فناوری اظهار داشت: این طرح از سال ۹۷ شروع، اواخر سال ۹۸ ابلاغ شد و اوایل سال جدید با توجه به تشکیل معاونت فناوری و نوآوری در وزارت علوم آیین نامه آن باید تغییر می کرد.

بهنام طالبی افزود: این طرح اهداف مختلفی دارد که مهم ترین آن سوق دادن اساتید به تولید محصول فناورانه است.
وی درمورد سه طرح گرنت فناوری در سه بخش جوانه، شکوفایی و رشد در این معاونت اظهار داشت: طرح جوانه برای حمایت از پایان نامه های ارشد و رساله های دکتری است.

به گفته وی طرح گرنت شکوفایی حمایت از خروجی های ازمایشگاه های تحقیقاتی است و تبدیل به موضوع فناورانه می شود و حجم گرنت هم حدود ۲۰۰ میلیون اعتبار دارد و طرح گرنت رشد برای شرکت های زایشی از دانشگاه هاست که هنوز اجرایی نشده است.

سرپرست دفتر سیاست گذاری، برنامه ریزی و توسعه فناوری و نوآوری وزارت علوم ادامه داد: تاکنون ۷۰۰ عضو هیات علمی از ۱۳۸ دانشگاه در این طرح گرنت فناوری شرکت کرده اند که در مجموع ۱۳ میلیارد تومان اعتبار از وزارت علوم، ۱۰ میلیارد از سازمان فضایی، پنج میلیارد وزارت نفت و پنج میلیارد وزارت اطلاعات و فناوری ارتباطات دارد.

طالبی در مورد برنامه ملی ترویج کارآفرینی در دانشگاه ها نیز گفت: این طرحی برای حمایت از دانشجویان است که هر دانشجو در آن حداقل یک میلیون تومان درآمد با اعتبار کلی ۲۰ میلیارد تومان است که ۵۰ درصد از معاونت فناوری و نوآوری وزارت علوم و ۵۰ درصد از سوی پارک های علم و فناوری تامین می شود.

ضرورت ماموریت‌گرایی دانشگاه‌ها و مراکز علمی
مشاور معاون فناوری و نوآوری وزارت علوم هم ضمن توضیح در مورد نقش دانشگاه ها در نظام ملی نوآوری گفت: مجموعه ای از نقش آفرینان مختلف و متنوع در نظام ملی نوآوری نقش دارند.

مصطفی صفدری رنجبر افزود: هدف از این نظام خلق ثروت، رفاه اجتماعی و امنیت پایدار هستیم. ‌

وی درمورد سیر تکاملی توسعه سیاست های آموزش عالی اظهار داشت: ایران از توسعه آموزش عالی به اقتصاد دانش بنیان رسیده و جایگاه دانشگاه ها و موسسات پژوهشی در این حوزه کلیدی است‌ این موسسات  در چهار حوزه به صورت مستقیم و غیرمستقیم فعالیت می کنند.
مشاور معاون فناوری و نوآوری وزارت علوم به بهبود وضعیت ایران در شاخص جهانی نوآوری GII از ۲۰۱۴ تا ۲۰۲۰ اشاره کرد و گفت: وضعیت ایران از جهت این شاخص ۶۰ رتبه بهبود یافته است.

صفدری رنجبر موضوع مهم امروز را ماموریت گرایی دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی دانست و گفت: امروز به این نتیجه رسیده ایم که نیازی نیست دانشگاه های مناطق مختلف رفتارهای یکسانی از جهت آموزشی و پژوهشی داشته باشند و می توانند آموزش را با توجه به نیازهای منطقه خود بومی کنند.

کاهش تعداد علاقه‌مندان مهندسی را جدی بگیریم
همچنین معاون پژوهشی دانشگاه صنعتی شریف در این نشست در مورد ناحیه نوآوری دانشگاه شریف توضیحاتی داد و گفت: در ناحیه نوآوری شریف حدود ۵۰۰ شرکت دانش بنیان مستقر هستند و تنها ناحیه نوآوری شناخته شده در کشور است که هسته اصلی آن را نیروی کار توانمند شکل داده است.

حسن حدادپور در ادامه بر توجه به مسایل شرکت های دانش بنیان بعد از مستقل شدن از دانشگاه ها و پارک ها اشاره کرد و گفت: این شرکت ها بعد از اینکه از شرایط گلخانه ای خارج می شوند با مشکلات زیادی از جمله بیمه، مالیات  و غیره روبرو هستند.

وی تاکید کرد: همین امر هماهنگی با وزارتخانه های مختلف از جمله اقتصاد و دارایی و صنعت معدن تجارت را برای تسهیل کار این شرکت ها ضروری می سازد.

معاون پژوهشی دانشگاه صنعتی شریف با اشاره به بخش های تحقیق و توسعه در وزارتخانه های مختلف اظهار داشت: مجموعه هایی مانند وزارت دفاع با تحقیق و توسعه شکل گرفته اند ولی این موضوع در بسیاری از وزارتخانه ها و مجموعه‌های داخل کشور اصلا اهمیتی ندارد و به آن نمی پردازند.
حدادپور با تشریح الگوهای موفق از استارتاپ های مختلف گفت: زمانی که تاکسی های اینترنتی در ایران شروع به کار کردند، یک شرکت روسی نیز وارد بازار شد ولی چون فعالیت شرکت های ایرانی خوب بود، شرکت روسی مجبور به تغییر حوزه فعالیت خود شد بنابراین باید الگوهای موفق را گسترش داد و تشویق کرد.

وی ادامه داد: همچنین الگوی وقف علمی که الگوی موفق مجموعه وقف های جواد موفقیان را داریم که به دانشگاه‌ صنعتی شریف هم کمک کرده است.
معاون پژوهشی دانشگاه صنعتی شریف به کاهش تعداد شرکت کنندگان در رشته های فنی و مهندسی اشاره و خاطرنشان کرد: باید بحث های رفاهی را در مورد این رشته ها بیشتر جدی گرفت، چون اگر این روند ادامه یابد تعداد دانش آموخته های رشته های مهندسی چند سال آینده به شدت کاهش خواهد یافت.

در تله شرکت‌داری نیافتیم
معاون پژوهشی دانشگاه امیرکبیر نیز در این نشست با اشاره به ظرفیت زیاد دانشگاه‌ها گفت: این ظرفیت هنوز به منصه ظهور نرسیده است.
سیدرضا غفاریان عنبران افزود: اگر قرار است به تمدن نوین ایرانی اسلامی برسیم ۵ گام لازم است؛ انقلاب اسلامی، نظام اسلامی، دولت اسلامی، جامعه اسلامی و در نهایت تمدن اسلامی که اکنون در میانه دولت اسلامی هستیم.

وی این سوال را مطرح کرد که از جهت دانشگاه تراز تمدن اسلامی کجا هستیم و در پاسخ به اقدامات اتاق فکر تشکیل شده در دانشگاه امیرکبیر اشاره کرد.

معاون پژوهشی دانشگاه امیرکبیر  تصریح کرد: در نتیجه تحقیقات این اتاق فکر در نهایت به ساختار برای دانشگاه در تراز تمدن نوین اسلامی رسیدیم.

غفاریان عنبران جهت گیری اصلی این دانشگاه را مرجعیت علمی در یک یا چند حوزه در افق تمدنی دانست و افزود: برای رسیدن به آن باید به سمت ایجاد موسسات تخصصی بین‌رشته ای برویم که به تحول کلان در همه حوزه‌های مالی، آموزشی، دانشجویی و فرهنگی منجر می شود.
وی با بیان اینکه باید به دانش نگاه هلدینگی (نگهدارنده) داشت، گفت: در این هلدینگ دانشی، دانشگاه سهام دار است اما باید از افتادن در تله شرکت‌داری اجتناب کرد.

معاون پژوهشی دانشگاه امیرکبیر تصریح کرد: دانشگاه نباید رسالت و ماموریت خود را کنار بگذارد؛ ولی باید آینده پژوهی و نوآوری را جزء برنامه های خود قرار دهد تا به طرح کلی دانش بنیان شدت از طریق خلق ایده برسیم.
 
 غفاریان عنبران تاکید کرد: البته باید در قوانین سهامداری دانشگاه ها را در شرکت های دانش بنیان تجدید نظر کنیم.

وی تاکید کرد: دانشگاه امیرکبیر آماده است به عنوان مرکز آزمایشی ایده دانشگاه نوین را اجرا کند.

این نشست با حضور معاونان پژوهشی دانشگاه‌ها، پژوهشگاه‌ها و مراکز علمی سراسر کشور یک‌روزه و به میزبانی سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران با هدف تلاش برای رفع موانع تحقق شعار سال برگزار شد.