به گزارش ایرنا، تغییر در شیوه‌های زندگی و ماشینی شدن آن موجب شده تا برخی آیین‌ها کمرنگ شود اما هنوز در برخی روستاها و نقاط دور افتاده، کورسویی از آیین‌های قدیمی ماه مبارک رمضان خودنمایی می‌کند و با وجود مجازی شدن زندگی، مردم استان مرکزی به دور از تاثیرپذیری از تغییرهای روزمره، در کنار فرایض و واجبات این ماه، برخی آیین‌های قدیمی را هنوز گرامی می‌دارند و در ماه میهمانی خدا آنها را به‌جا می‌آورند.
برخی رسوم ماه مبارک رمضان در استان مرکزی مشابه هم هستند مثل افطاری دادن، پیشواز رفتن، پخت نان محلی، ختم قرآن اما برخی آیین‌ها مانند رسم زیبای مردم ساوه با عنوان (الم ترانی) و (اهو اهوا) در محلات ویژه این دو شهرستان در استان مرکزی است.
الم ترانی در ساوه
در آخرین چهارشنبه ماه رمضان، آیین کهنی با نام «الم ترانی» در ساوه برپا می‌شود. طبق این رسم، تعدادی از جوانان و نوجوانان ساوجی بعد از اقامه نماز مغرب و عشا دور هم جمع می‌شوند و به خانه همسایگان و آشنایان می‌روند و اشعاری می‌خوانند و در میان این اشعار نام یکی از فرزندان صاحب خانه را می‌برند در پاسخ از او انتظار انعام دارند. در نهایت صاحب خانه با دادن پول یا خوراکی، گروه را راهی می‌کند.
اهو اهو در محلات
معروف‌ترین رسم مردم شهر محلات در ماه مبارک رمضان سنت دیرینه «اهو اهو» است. این مراسم در شب چهاردهم ماه رمضان انجام می‌شود و شباهت زیادی به رسم هوم بابایی کاشانی‌ها یا آیین دوست دوست یزدی‌ها دارد، به این ترتیب که گروهی از نوجوانان بعد از افطار به در خانه همسایگان و اهالی محله به ویژه آنهایی که پسر خردسال دارند، می‌روند. سرگروه اشعاری می‌خواند و باقی بچه‌ها عبارت «اهو اهو» را زمزمه می‌کنند. اهالی خانه با شنیدن صدای بچه‌ها مقداری خوراکی و تنقلات به پسر خانه می‌دهند تا به آنها برساند.
اذان‌گویی در شازند
یکی از رسوم بسیار زیبا که در ماه رمضان از سوی مردم شازند و فراهان انجام می‌شود، رسم اذان‌گویی هنگام سحر و افطار است. طبق این رسم، از مردم شازند کسی که صدای خوشی دارد، هنگام سحر و افطار بر پشت بام می‌رود و با صدای بلند برای اهالی محله اذان و مناجات می‌گوید.
سرزبانی در خمین
از آیین‌های ارزشمند مردم خمین برای تشویق کودکان و نوجوانان به روزه‌داری، مراسم «سرزبانی» است. خانواده‌های خمینی پیش از آمدن ماه پربرکت رمضان، هدایایی برای نوجوانان خود آماده می‌کنند و به آنها تقدیم می‌کنند تا آنها را به عبادت سوق دهند و از روزه‌داری آنها ابراز خوشحالی کنند.
شب‌های نیمه در دلیجان
شب‌های نیمه یکی از رسم مردم دلیجان و نراق است که شباهت زیادی با مراسم اهو اهو در محلات و الم ترانی مردم ساوه دارد. البته این مراسم تنها در روزهای سیزدهم، چهاردهم و پانزدهم ماه رمضان برگزار می‌شود. در این شب‌ها، نوجوانان دلیجانی با سردادن اشعاری به در خانه اهالی می‌روند و صاحبان خانه به آنها آجیل و خشکبار به عنوان انعام می‌دهند.
شب افطاری در شهرهای مرکزی
یکی از آیین‌های جالب توجه مردم دیار استان مرکزی فرستادن افطاری توسط داماد به خانه عروس است. در این سنت دیرینه، داماد باید برای نوعروس خود افطاری هدیه ببرد. در این سینی افطار، انواع گوشت، مرغ، ماهی، روغن، برنج، چند قرص نان و شیرینی و میوه چیده و به خانه پدر عروس برده می‌شود. برخی از شهرها مانند محلات رسم دارند که خانواده تازه‌داماد در سینی غذای افطاری، طبقی شیرینی، زولبیا و هدیه مخصوص آماده می‌کند و به خانه نوعروس می‌فرستد. بعد از این مراسم، خانواده عروس در یکی از شب‌های ماه مبارک برای قدردانی، داماد و خانواده‌اش را برای صرف افطاری دعوت می‌کنند.
شب تیغ در خمین
اهالی خمین در روز ۲۱ ماه رمضان که مصادف با شهادت مولای متقیان حضرت علی(ع) رسمی به نام شب تیغ دارند. این رسم در حال حاضر میان روستاییان انجام می‌شود. در این شب،مردم به جای اینکه از شیر گاو برای مصرف خود استفاده کنند، آن را که به شیر شب تیغ معروف است به نیازمندان و فقرا می‌بخشند. آنها همچنین در این روز به دیدار اهل قبور و زیارت امامزادگان و زیارتگاه‌ها می‌روند.
همچنین در شب ۲۷ رمضان که مصادف با روز کشته شدن ابن ملجم مرادی است، برای افطار و شام تمام خانواده‌ها آش رشته می‌پزند و اقوام درجه یک را مهمان می‌کنند. بعضی‌ها نیز آش را بین همسایگان توزیع می‌کنند.
خوردنی‌های ماه رمضان
مردم استان مرکزی نیز مانند تمام اقوام و شهرهای دیگر در ماه مبارک رمضان، غذاها و خوراکی‌های متنوعی تهیه می‌کنند. از معروف‌ترین خوراکی‌های این منطقه می‌توان به فتیر اشاره کرد. اگرچه این نان در تمام فصل مصرف می‌شود اما اراکی‌ها پیش از فرارسیدن ماه رمضان برای سفره‌های افطاری خود فتیر می‌پزند. گوش فیلی و زولبیا نیز از شیرینی‌های پرطرفدار این ماه است که اغلب در خانه توسط زنان اراکی تهیه می‌شود. باغ‌های فراوان انگور در این منطقه، شیره انگور را به سوغات و خوراک روزانه آنها تبدیل کرده است. مصرف شیره انگور در رمضان به خاطر دریافت انرژی، در وعده افطاری و سحری مرسوم است. از دیگر خوراکی‌های این ماه می‌توان به شله زرد ، حلوای شیره انگور، شیر برنج و حلیم اشاره کرد. در روستای فرنق شهرستان خمین رسم است قبل از آمدن ماه رمضان سه نوع نان خانگی فطیر شیر، نان گرده و نان شاطه مخصوص ماه رمضان می‌پزند.
سحرخونی یا سحرخوانی
سحرخونی یا سحرخوانی هم از رسم‌های ویژه ماه رمضان در استان مرکزی است در گذشته که وسایل ارتباط جمعی وجود نداشت مردم با به‌جا آوردن این رسم در نیمه‌های شب، یکدیگر را برای تهیه و خوردن سحری از خواب بیدار می کردند. در شهرستان خمین رسم بود که نوجوانان مراسم سحرخوانی را اجرا کنند، آنان بر بام خانه‌های محله خود می‌رفتند و با کوبیدن بر پشت یک طبل و خواندن مناجات، رسم سحرخوانی را برگزار می‌کردند. مردم شهرستان دلیجان هم مانند مردم خمین این رسم را به‌جا می‌آوردند و به آن «سحرخون» می‌گفتند. سحرخوانان دلیجانی هرچه به زمان اذان نزدیک‌تر می‌شدند، ریتم نواختن طبل را تندتر می‌کردند تا مردم بدانند تا اذان چقدر فرصت دارند.
اذان گفتن بر پشت‌بام‌ها
مردم استان مرکزی به‌ویژه شازندی‌ها و فراهانی‌ها (البته آنهایی که صدای خوبی دارند) طبق آیینی قدیمی سحرگاهان و هنگام افطار بر پشت بام‌ها می‌روند و اذان می‌گویند، گفتن اذان صبح در ماه‌های دیگر سال نیز بین آنان مرسوم است.
مجالس ختم قرآن مجید
جلسات ختم قرآن مجید در همه نقاط استان برگزار و معمولا جلسه‌های ختم قرآن بانوان در خانه‌ها و آقایان در مساجد برپا می‌شود که در این سنت دیرینه خانوادها برای افرادی که ازبین آنان فوت کرده‌اند، ختم قرآن برگزار می‌کنند و روحش را با تلاوت قرآن قرین شادمانی می‌سازند.
نظر شما