خوددرمانی مشکل اعتیاد را پیچیده تر می‌کند

محمدرضا قدیرزاده روز پنجشنبه در گفت وگو با خبرنگار ایرنا افزود: یکی از موضوعات مهم در مبحث درمان اعتیاد، خوددرمانی در این حوزه است، اعتیاد یک بیماری مزمن عودکننده است و همین خاصیت منجر به این می شود که فرد معتاد انواع روش های درمانی را در طول زندگی تجربه کند.

وی ادامه داد: در شرح حالی که از بیماران معتاد گرفته می شود، اغلب سابقه چندین مرتبه رفتن به کمپ، ترک در منزل و استفاده از انواع و اقسام داروها را ذکر می کنند که  عدم اطلاع رسانی صحیح در خصوص درمان های استاندارد، ترس از افشای هویت افراد معتاد و از همه مهمتر پدیده انکار اعتیاد باعث می شود که افراد بیمار به مراکز درمان سوءمصرف مواد مراجعه نکنند و سعی دارند تا مشکل اعتیاد خود را با خوددرمانی برطرف کنند.

این درمانگر و پژوهشگر حوزه اعتیاد تصریح کرد: اغلب این خوددرمانی ها نه تنها به درمان اعتیاد منجر نمی شود، بلکه به پیچیده تر شدن مشکل اعتیاد فرد می انجامد، به عنوان مثال چندسال قبل ماده ای به نام های «نورجیزک و تمجیزک» از طریق مرزهای شرقی وارد کشور شد که تبلیغ گسترده ای در خصوص خواص درمانی آن بین معتادان صورت گرفت، این مواد که به صورت ویال و آمپول است و در اصل حاوی ماده «بوپرنورفین» و داروی «کورتن» است.

عدم اطلاع رسانی صحیح در خصوص درمان های استاندارد، ترس از افشای هویت افراد معتاد و از همه مهمتر پدیده انکار اعتیاد باعث می شود که افراد بیمار به مراکز درمان سوءمصرف موادمراجعه نکنند.

وی افزود: با توجه به استفاده تزریقی آن در کوتاه مدت به دلیل وجود داروی کورتن  منجر به افزایش وزن و روشن شدن پوست می شد که در این حالت بیمار فکر می کرد در حال بهبودی است در حالی که فرد معتاد علاوه بر عوارض مصرف تزریقی «بوپرنورفین» دچار عوارض مصرف کورتن نیز می شد و در آن سال ها موارد زیادی از مرگ و میر بیماران بر اثر استفاده از «نورجیزک و تمجیزک» گزارش شد.

 تبلیغات داروهای ترک اعتیاد در ماهواره

درمانگر و پژوهشگر حوزه اعتیاد گفت: یکی از روش های سوداگران مرگ در تبلیغ مواد اعتیادآور جدید، تبلیغ آنها به عنوان داروی ترک اعتیاد است که همین موضوع نیز خود به گسترش آن ماده کمک می کند به عنوان مثال یکی از تبلیغاتی که در مورد  شیشه انجام می شد، این است که این ماده نه تنها اعتیاد نمی آورد، بلکه با مصرف آن نیز «مورفین» بدن شسته شده و فرد معتاد به تدریج ماده مخدر را ترک می کند.

وی تاکید کرد: همین موضوع باعث شد که بسیاری از افراد معتاد به مواد مخدر به امید درمان و رهایی از ماده افیونی به مصرف ماده روانگردان شیشه روی بیاورند، در حالیکه در اوایل، ‌ مصرف مواد مخدر آنها نیز تا حدودی کاسته می شود به امید درمان سریعتر به میزان مصرف شیشه می افزودند، غافل از اینکه خود را در دامان ماده ای به مراتب خطرناک تر انداخته اند.

 درمان اعتیاد با مواد گیاهی

قدیرزاده گفت: با اقبال مردم به طب سنتی و استفاده از درمان های گیاهی، مسأله درمان اعتیاد با مواد گیاهی نیز مورد توجه بیماران و خانواده معتادان قرار گرفت که این مطلب نیز به خوددرمانی در اعتیاد منجر شده است.

وی ادامه داد: در حال حاضر داروهای گیاهی درمان اعتیاد به دو صورت تبلیغ و توزیع می شود: مورد اول به صورت تبلیغات در شبکه های ماهواره ای است که اعلام می شود این داروها صد در صد گیاهی، بدون عوارض و با تاییدیه سازمان غذا و داروی آمریکا یا اروپا بوده و پس از یک دوره درمان فرد از دام اعتیاد رهایی می یابد.

عطاری ها که به عنوان عرضه کننده داروهای طب سنتی در کشور ما شناخته می شوند نیز خود به محلی برای عرضه انواع و اقسام داروهای ترک اعتیاد تبدیل شده اند به طوریکه توزیع غیرقانونی و خارج از ضوابط داروهای ترک اعتیاد از قبیل "متادون، به وپره نورفین "و شربت تریاک به طور شایع در این مراکز دیده می شود.

درمانگر و پژوهشگر حوزه اعتیاد گفت: بررسی های صورت گرفته در مرکز تحقیقات پزشکی قانونی بر روی این داروها نشان داد به رغم تبلیغ صورت گرفته، ماده موثره موجود در این داروها که به صورت قرص، کپسول و شربت توزیع می شوند، داروهای شیمیایی اعتیادآوری از قبیل«ترامادول، دیازپام، دیفنوکسیلات» و سایر داروهای اعصاب است که مصرف آنها در طولانی مدت منجر به اعتیاد فرد مصرف کننده به این مواد خواهد شد و فرد، مشتری دایم این داروها می شود.

وی افزود:از طرف دیگر عطاری ها که به عنوان عرضه کننده داروهای طب سنتی در کشور ما شناخته می شوند نیز خود به محلی برای عرضه انواع و اقسام داروهای ترک اعتیاد تبدیل شده اند به طوریکه توزیع غیرقانونی و خارج از ضوابط داروهای ترک اعتیاد از قبیل «متادون»، «بوپرنورفین» و شربت تریاک به طور شایع در این مراکز دیده می شود.

قدیرزاده خاطرنشان کرد: این موضوع باعث می شود که فرد معتاد به جای مراجعه به مراکز درمان سوء مصرف مواد که خدمات آنها به صورت علمی توسط پزشک، روانشناس و مددکار ارایه می شود به این عطاری ها مراجعه و داروی مورد نیاز خود را تهیه کند.

درمانگر و پژوهشگر حوزه اعتیاد تاکید کرد: مصرف این داروها به صورت خودسرانه می تواند منجر به اعتیاد فرد به این داروها شده و معضل اعتیاد فرد را دو چندان کند، متاسفانه در عطاری ها داروهای دیگری به عنوان داروی گیاهی ترک اعتیاد به صورت قرص و کپسول و با نام های" دراگون، ‌ دتای هندی و ... "توزیع می شود که آزمایش های صورت گرفته روی این داروها نیز نشان داد که به رغم ادعای صددرصد گیاهی بودن دارای مواد شیمیایی از قبیل "ترامادول، دیفنوکسیلات، کدئین، دکسترومتورفان و ... "است که مصرف دراز مدت آن منجر به اعتیاد فرد به این مواد شده و می تواند عواقب خطرناکی برای فرد مصرف کننده داشته باشد.

به گزارش ایرنا، بر اساس اعلام سازمان پزشکی قانونی کشور، در نیمه نخست سال گذشته ۲ هزار و ۴۹۰ نفر بر اثر سوءمصرف مواد مخدر در کشور جان خود را از دست دادند، از این تعداد ۲ هزار و ۱۲۳ نفر مرد و ۳۶۷ نفر زن بودند.

در۶ ماهه نخست سال گذشته آمار تلفات ناشی از سوءمصرف مواد مخدر در مقایسه با مدت مشابه سال قبل از آن (۱۳۹۹) ۶.۵ درصد افزایش یافت.

بر اساس این گزارش و بر اساس نوع ماده مصرف شده در متوفیان سوءمصرف مواد، ۵۴۴ نفر بر اثر مصرف مواد مخدر، ۱۱۲ نفر مواد محرک یا توهم زا و هزار و ۶۸ نفر نیز بر اثر مصرف داروهای مخدر (همچون متادون و ترامادول)، جان خود را از دست داده اند. ۷۶۶ نفر نیز بر اثر مصرف همزمان چند دسته مواد در این مدت جان باخته اند.