آیت‌الله خسروشاهی نواندیش بود

به گزارش ایرنا از روابط عمومی مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، آیت‌الله اعرافی مدیر حوزه‌های علمیه کشور در وبینار «مرد میدان تقریب» که به مناسبت بزرگداشت دومین سالگرد رحلت آیت‌الله سیدهادی خسروشاهی هشتم اسفند ماه از سوی معاونت ایران مجمع تقریب برگزار شد، اظهار داشت: سال ۱۳۶۱ که طلبه جوانی بودم، برای مأموریتی در ایتالیا حضور پیدا کردم. شاید حدود یک ماه آنجا بودم. در آن زمان مرحوم خسروشاهی سفیر ایران در واتیکان بود. این آغاز ارتباط، دوستی و ارادت بنده به ایشان شد و بعد هم ادامه پیدا کرد، گرچه این ارتباط مداوم نبود، اما هیچ وقت قطع نشد.

وی ادامه داد: آیت الله خسروشاهی ویژگی‌های خوب و جذابی داشت. به یاد دارم که ایشان چندین پروژه ترجمه به زبان انگلیسی و ایتالیایی از آثار حضرت امام (ره) را در دستور کار داشت. از جمله تفسیر سوره حمد امام خمینی(ره) یکی از این کتاب‌ها بود که با توجه به عبارت سخت و خاصی که مرحوم امام(ره) در این کتاب داشتند، بنده کمک‌هایی به مترجم می‌دادم.

مدیر حوزه‌های علمیه در ادامه به اهتمام آیت‌الله خسروشاهی به ارتباطات حوزوی و فراتر از حوزه از آغاز جوانی، اشاره  و تأکید کرد: همانطور که باید اصالت و هویت حوزوی خود را مهم بدانیم و صیانت کنیم، نباید از جریانات عمومی و اجتماعی بیرون غافل شویم و این شناخت، بدون رابطه و فعالیت فراحوزوی حاصل نمی‌شود.

وی ادامه داد: در وضع امروز و بعد از انقلاب شاید چندان مشکلی در ایجاد این ارتباطات نباشد اما در عصر انزوا و اختناق، که حوزه دچار فشار محنت‌آمیزی بود، وجود افرادی این چنینی، کم بودند. استاد خسروشاهی چنین ویژگی را داشت و با دانشگاه و شخصت‌ها و جریان‌ها و.... و بدنه جامعه مرتبط بود.

ویژگی دوم این است استاد خسروشاهی این بود که شخصیتی بین‌المللی بود. دیدی فراتر از مرزهای ایران داشت و جهان را می‌شناخت و اندیشه بین‌المللی داشت. روابطی هم که با مرحوم سید جمال الدین داشت که در آثار و میراث ایشان هم متجلی است

ویژگی سوم شخصیت استاد خسروشاهی، رویکرد تمدنی به اسلام بود. جامعیت و فراگیری اسلامی را باور داشت و برای تحقق آن تلاش می‌کرد. در آثار ایشان هم این نگاه تمدنی دیده می شد؛ ویژگی چهارم مرحوم خسروشاهی اهل قلم بودن ایشان است. در دوره استاد خسروشاهی و به خصوص قبل از دهه ۵۰ اینکه محققی بتواند به چند زبان تألیف داشته باشد و قلم بزند، آن هم به فارسی کار جا افتاده‌ای نبود.

ویژگی پنجم اینکه ایشان رویکرد تحلیلی از تاریخ داشت. بسیاری از گفته‌ها و سخنان‌شان به دیدگاه تحلیلی ایشان، اشاره دارد

اعرافی ادامه داد: ویژگی ششم اینکه استاد خسروشاهی این بود که اهل تحول و انقلابی بود. گرایش مثبت به نهضت اسلامی امام خمینی داشتند و از جمله دلدادگان و همراهان نهضت امام خمینی (ره) و کمک و همیار ایشان بود که در آثارشان هم این گرایش متبلور است. ویژگی هفتم استاد خسروشاهی این بود که نوگرا و نواندیش، اما ضابطه‌ مند و در چهار چوب بود و  همین رویکرد در آثارشان هم دیده می‌شود که در عین پایبندی به اصول و قواعد، نوگرا و نواندیش بودند.

وی همچنین تأکید کرد:طرحهای تحقیقاتی باید در مورد آیت الله خسروشاهی انجام شود و بازشناسی و تحلیل بیشتری نسبت به آثار و شخصیت وی صورت گیرد و تفکر و اندیشه ایشان مورد مطالعه قرار گیرد.

آیت الله اعرافی خاطرنشان کرد: در سالگرد درگذشت آیت الله خسروشاهی بار دیگر فقدان این عالم بزرگ را به خانواده محترم و دوستان و علاقه مندان ایشان تسلیت می‌گویم.

** خسروشاهی انسانی دوراندیش و اهل سعه صدر بود
 مولوی اسحاق مدنی عضو شورای عالی مجمع جهانی تقریب نیز تصریح کرد: آیت الله خسروشاهی با احزاب اسلامی در داخل و خارج کشور ارتباط بسیار تنگاتنگی داشت و به عقاید دیگر مذاهب نیز احترام می گذاشت.

وی ادامه داد: در سفری که با آیت الله خسروشاهی به پاکستان داشتم، دیدم که ایشان در آنجا با خیلی ها مأنوس هستند و طوری برخورد می کرد که گویی مدتها یکدیگر را می شناسند؛ آنها هم آیت الله خسروشاهی را تحویل می گرفتند و وی را یک فرد تقریبی به تمام معنا و بدون تعصب می دانستند.

مولوی اسحاق مدنی افزود: نه اینکه نسبت به مذهب خود سهل انگار باشد، یعنی همانطوری که به عقیده خودش احترام می گذارد و پایبند است، این حق را به دیگران هم می دهد که به عقیده خود پایبند باشند.
وی تصریح کرد: احساس کردم آیت الله خسروشاهی انسان بسیار دوراندیشی هستند، دیدگاه بسیار آزادی دارند و اهل سعه صدر هستند و با همه کسانی که او را می شناختند، برخورد اسلامی داشت.

** آیت الله خسروشاهی عالمی زمان شناس بود
آیت الله رضا رمضانی دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت (ع) نیز یکی از ویژگی های برجسته مرحوم آیت الله خسروشاهی را زمان شناس و مخاطب شناس بودن به صورت فراگیر عنوان کرد و گفت: او چون اهل حکمت و فلسفه بود با زبان عقل و فطرت توانست با مخاطبان مختلف ارتباط برقرار کند و این، نکته بسیار مهمی است.

وی با اشاره به اینکه آیت الله خسروشاهی عالمی در عرصه بین الملل بود، بیان کرد: امروزه بسیار نادر است که طلبه یا روحانی در حوزه بین الملل عالم باشد لذا حوزه باید در این زمینه تلاش جدی داشته باشد زیرا ما اگر می خواهیم گفتمان انقلاب اسلامی را با زبان فطرت و عقل به دنیا معرفی کنیم و در عرصه اجتماعی عدالت و مقاومت را به معنای درست کلمه به جامعه بشری بشناسانیم باید با زبان و ادبیات آن مناطق آشنا باشیم تا مخاطبان مفهوم کلام ما را فهمیده و قانع شوند. 
عضو مجلس خبرگان رهبری ادامه داد: شخصیت هایی مثل امام خمینی (ره) و امام موسی صدر در عرصه های اجتماعی در وجود آیت الله خسروشاهی تأثیر گذاشتند. او با مرحوم آیت الله تسخیری که شخصیتی تقریبی بود دوست و رفیق بود و هردو شخصیت های کم نظیری در عرصه تقریب بودند و توانستند خدمات ارزنده ای به جهان اسلام داشته باشند.

** آیت الله خسروشاهی یک شخصیت علمی و دگر پذیر بود
همچنین مولوی نذیر احمد سلامی نماینده مجلس خبرگان رهبری اظهار داشت: آیت الله خسروشاهی یک شخصیت علمی به دور از تعصب و دگر پذیر بود که اگر ما چنین افرادی را بیشتر در جامعه داشتیم به امر وحدت خیلی کمک می شد.

مولوی سلامی گفت: اولین آشنایی من با ایشان به وسیله نوشته های وی در سال ۱۳۴۵ هجری شمسی بود و در آن زمان در پاکستان طلبه بودم و در کراچی به خانه فرهنگ ایران برای مطالعه و یاد گرفتن زبان فارسی رفت و آمد داشتم. در آنجا مجله مکتب اسلام که از قم منتشر میشد را دیدم.وقتی این مجله را برداشتم نگاهم به نوشته های آیت الله سید هادی خسروشاهی جلب شد و بعد از آن پیوسته هر شماره از مجله مکتب اسلام که به  آنجا می آمد را مطالعه می کردم و برداشتم این بود که این شخص یک انسان ارزشمند و تقریبی و دگر پذیر و انسانی است که می شود از معلومات و نوشته های ایشان در ارتباط با وحدت امت اسلامی و زدودن تعصبات خشک و جاهلی استفاده کرد.

** آیت الله خسرو شاهی از پیشگامان تقریب در سطح بین المللی بود
 حجت الاسلام سید ابوالحسن نواب رئیس دانشگاه ادیان و مذاهب هم تصریح کرد: آیت الله خسروشاهی همواره تلاش می‌کرد تفکر انقلابیون جهان را به حوزه علمیه قم منتقل کند، او انسانی پخته، متواضع و بزرگی بود و در مردانگی نظیر نداشت، در دفاع از حقیقت، نترسی و شجاعت بی نظیر بود.

 وی افزود: خسرو شاهی از پیشگامان تقریب در سطح بین المللی بود، او از آغاز جوانی ارتباطات بین المللی خود را شروع کرد. به خاطر دارم در قبل از انقلاب علامه فرزانه و بزرگ مرد اندیشه آیت الله واعظ زاده خراسانی، کنگره هزاره شیخ طوسی را در مشهد برگزار کرد و صدها عالم بزرگ از جهان در آن اجلاس حضور داشتند، مرحوم خسرو شاهی هم از فعالان برگزار کننده آن اجلاس بود و به خوبی آن را مدیریت می‌کرد و مفاخری را که در آن اجلاس شرکت کرده بودند را به قم و شهرهای دیگر آورد و آنها را با مذاهب اسلامی آشنا می‌کرد.