به گزارش گروه فرهنگی ایرنا از دفتر ارتباطات مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، سیدمحمد میرسندسی با تشریح اقدامات انجام شده طی یک دهه گذشته، گفت: دوگانگی‌های ساختاری از مهمترین و حساس‌ترین ویژگی‌های برجسته و تأثیرگذار ایران معاصر است به خصوص دوگانگی‌هایی که به لحاظ شرایط تاریخی و جبرِ تغییرات اجتماعی پدید آمده است.
وی اظهار داشت: ویژگی این نوع دوگانه‌ها، بی‌میلی به یکپارچگیِ دوباره است. از مصادیق این دوگانگی‌ها می‌توان در اقتصاد به ساختار تولید سنتی در برابر تولید صنعتی، کشاورزی سنتی در برابر کشاورزی مکانیزه و بازار سنتی در برابر بازار مدرن اشاره کرد.
عضو اندیشکده امور اجتماعی، جمعیت و نیروی انسانی مرکز الگوی اسلامی‌ایرانی تعارض و اختلاف را یکی از محرک‌های اصلی توسعه و پیشرفت در جامعه دانست و افزود: در فرهنگ این دوگانگی‌ها را می‌توان در کنش، هنجار و ارزش‌های متعددی همچون ساختار متفاوت حوزه و دانشگاه و یا نگاه متفاوت به دنیا و جهان پیرامونی یافت. البته این دوگانگی در سیاست به صورت تمرکزگرایی- مشارکت‌جویی، یکه‌سالاری - مردم‌سالاری و انتصاب - انتخاب متجلی می شود.
افزایش دوگانگی‌ها در بزنگاه‌های مهم، میان نیروهای پیش‌برنده جامعه، اصطکاک به وجود می‌آورد و نیروهای اجتماعی را خنثی می‌کند به طوری که جامعه با وجود به‌کارگیری نیروهای فراوان، در دستیابی به اهداف توسعه‌ای ناکام می‌ماند.
استادیار جامعه‌شناسی دانشگاه امام حسین (ع)، ادامه داد: با تکیه بر دیدگاه نظری و اهمیت لزوم گذار از دوگانه‌های گریبان‌گیر جامعه امروز ایران، الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت با دیدی وسیع‌تر به این قضیه نگریسته و به زمینه‌های اجتماعی-سیاسی لازم برای کاستن از حجم و دامنه دوگانگی‌ها با محوریت برخی گزاره‌های توجه کرده است.
وی ادامه داد: تفاوت و تعارض از لازمه‌های زندگی اجتماعی است. استمرار تعارض‌ها و حل نشدن آنها در میان‌مدت برای جامعه، مسئله‌ساز و بحران‌آفرین است. پسماند تعارضات اجتماعی در طولانی‌مدت، موجب شکل‌گیری دوگانه‌های ساختاری می‌شود و همچنان خودنمایی می‌کند.
میرسندسی گفت: هر یک از ساختارگونه‌های موجود در جامعه، کنش، هنجار، ارزش، نهاد و سازمان‌یافتگی‌های خاص خود را دارد. جامعه ایرانی، حامل ساختارگونه‌های متعددی در حوزه‌های اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی است. وجود ساختارگونه‌های چندگانه و شرایط دوگانگی و چندگانگی ساختاری، هزینه‌های زیادی برای جامعه دارد و تعارضات زیرپوستی و پیوسته‌ای را موجب می‌شود.
عضو اندیشکده امور اجتماعی، جمعیت و نیروی انسانی مرکز الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت با اشاره به مصادیق بحران‌ساز اجتماعی ناشی از دوگانه‌ها طی یک صد سال گذشته، گفت: در عرصه سیاسی-اجتماعی، در تاریخ معاصر ایران، چندین تحول اجتماعی عمده از جنس انقلاب، کودتا، و جنبش‌های اجتماعی نظیر جنبش تنباکو و انقلاب مشروطه، کودتاهای ۱۲۹۹ و ۱۳۳۲، جنبش‌های ۱۵ خرداد، حرکت ماندگار انقلاب اسلامی، وقایع مختصر و محدود سال ۱۳۶۰، اتفاقی که در کوی دانشگاه در سال‌های ۱۳۷۸ و ۱۳۸۲ پدید آمد و رویدادهایی مثل سال ۱۳۸۸ دارد. این تعارضاتِ پیوسته، بعضا مانع جدی بر سر راه پیشرفت و توسعه جامعه ایرانی بوده و یا موجب تحول عظیمی شده‌است.
استادیار جامعه‌شناسی دانشگاه امام حسین (ع) اظهار داشت: تعارضات جامعه ایرانی را به طور کامل نمی توان از بین برد، اما در چارچوب چشم‌اندازی میان مدت و درازمدت باید به راه‌حل‌یابی برای این تعارضات توجه داشت و کوشید با برنامه‌ریزی و آگاهی کامل، از دامنه آنها کاست تا شرایط وفاق نسبی و یکپارچگی در ساختارهای اجتماعی پدیدار شود.
نظر شما