گاهی تغییرات ناگهانی فصول، خشکسالی و یا باران های نابهنگام انگیزه ای برای مهاجرت پرندگان ایجاد می کند، اما برخی محققان دلایل دیرین شناسی را بیان کرده و معتقدند حداقل در مورد پرندگانی که در نیم کره شمالی می زیسته اند، دوران یخبندان، آنها را ملزم به ترک زادگاه خود کرده، ولی برخی از آنها در نتیجه دلبستگی زیادی که به زادگاه خود داشته اند در فصل تابستان که هوا ملایم تر شده باز به زاد بوم خود باز می گشته اند؛ درحقیقت این نظریه پردازان مهاجرت پرندگان را نتیجه عوامل طبیعی یا عوامل تکاملی دانسته اند.
پرندگان مختلف در هنگام مهاجرت عادات متفاوتی دارند، بعضی از گونه ها به پروازهای دسته جمعی علاقه ای نشان نمی دهند و بطور انفرادی پرواز می کنند ولی در بیشتر پرندگان مهاجرت های گروهی دیده می شود و پاره ای از آنها که سرعت پرواز، طرز تغذیه و عادات یکسانی داشته و با سایر گونه ها اختلاف دارند، دسته های مخلوط تشکیل داده و هجرت می کنند.
یکی از مقاصد اصلی پرندگان به سرزمین های دوردست، تالاب ها هستند، تالاب ها به محیط هایی گفته می شود که میان خشکی و آب است و آب آنها ممکن است بر اساس تغییر فصل کم یا خشک شود و گیلان بدلیل اقلیمش برخوردار از تالاب هایی چون تالاب انزلی، امیرکلایه، بوجاق و استیل آستارا است که هرساله میزبان پرندگان مهاجر عبوری، زمستانی و تابستانی می شوند.
تالاب های غنی از مواد غذایی استان هر ساله میزبان ۲۰۰ تا ۲۵۰ هزار پرنده مهاجر از عرض های شمالی کره زمین هستند.
پیش بینی افزایش حضور پرندگان زمستان گذران امسال به گیلان
فرمانده یگان حفاظت محیط زیست گیلان گفت: برنامه ریزی کامل برای حضور کارشناسان سرشماری پرندگان مهاجر مهیا شده است اما پیش بینی می شود بدلیل بارندگی های اخیر و بالاآمدن سطح آب تالاب انزلی، امسال میزبان پرندگان مهاجر بیشتری باشیم.
ساسان اکبری پور در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: خوتکای پرسفید بعنوان پیش قراول پرندگان مهاجر در اوایل شهریور ماه مهاجرت خود را به تالاب‌های گیلان آغاز کرد و اینک پرندگان مهاجر در قالب دسته های پنج و ۱۰ هزار تایی وارد تالاب های گیلان می شوند.
وی بیان کرد: تالاب های سرخانگل، سیاه درویشان، پارک ملی و امیرکلایه پذیرای بیشترین پرندگان مهاجر زمستان گذران هستند.
وی، شرایط مساعد آب و هوایی، فراوانی مواد غذایی مورد نیاز و امنیت را از دلایل فرود هزاران پرنده مهاجر شامل انواع مرغابی سانان ، قو، غاز، پرستوهای دریایی و چنگرها و سایر پرندگان از ۸۱ گونه مختلف به تالاب ها و آبگیرهای گیلان اعلام کرد.
اکبری پور، پرندگان مهاجر را مورد پایش و حفاظت شبانه روزی نیروهای محیط زیست دانست و بر وضعیت شکار ممنوع و برخورد با شکارچیان غیر مجاز تاکید کرد و از مردم خواست تخلفات را به شماره تلفن ۱۵۴۰ گزارش دهند.
۲۱ پاسگاه محیط بانی در حالت آماده باش
فرمانده یگان حفاظت محیط زیست گیلان بیان کرد: ۲۱ پاسگاه محیط بانی حفاظت محیط زیست گیلان برای جلوگیری از شکار و صید غیر مجاز پرندگان مهاجر و برخورد جدی و قانونی با جرائم محیط زیستی در آمادگی کامل قرار دارند.
اکبری پور گفت: هم زمان با شروع فصل مهاجرت پرندگان به مناطق طبیعی و تالاب های استان، نشست هماهنگی و تبادل نظر به منظور مبارزه با روند تخریب و دست اندازی به مناطق طبیعی تحت مدیریت و شکار غیر مجاز پرندگان با حضور روسا و محیط بانان پاسگاه های محیط بانی حفاظت محیط زیست گیلان برگزار شد.
وی اظهار داشت: در این جلسه فرماندهان پاسگاه های محیط بانی با آخرین قوانین و مقررات محیط زیستی مربوط به میزان جرائم و برخورد قانونی با تخلفات معضلات زیست محیطی در سطح مناطق تحت مدیریت استان آشنا شدند.
فرمانده یگان حفاظت محیط زیست گیلان با اشاره به رشد دو برابری کشفیات سلاح قاچاق و برخورد با متخلفان در دو سال اخیر گفت: عملیات پایش مستمر در مناطق طبیعی تحت مدیریت با استفاده از امکانات بیشتر و استفاده از روش های کارآمدتر از گذشته شکل گرفته است و همکاری و هماهنگی خوب قضات دادگستری و نیروی انتظامی با ماموران یگان حفاظت محیط زیست استان منتج به صدور احکام جدی و بازدارنده برای متخلفان جرایم محیط زیستی در دو سال اخیر شده است.
محیط زیست گیلان دارای ۱۹ پاسگاه دایمی و دو پاسگاه فصلی می باشد که به صورت شبانه روزی حفاظت و حراست از عرصه های حفاظت شده و مناطق تحت مدیریت را بر عهده دارند.
مهاجرت پرندگان از عرض های شمالی کره زمین شامل مناطق سردسیر سیبری و اروپای شرقی و غربی، همزمان با سرد شدن هوا و محدودیت منابع غذایی در این مناطق به تالاب های گیلان از اواخر شهریورماه آغاز می شود و این پرندگان تا نیمه یا اواخر فروردین ماه متناسب با درجه دمای هوا در تالاب های استان می مانند و از منابع غذایی آن تغذیه می کنند. پرندگان مهاجر آبزی و کنارآبزی در سطح حدود ۳۰ هزار هکتار از تالاب بین المللی انزلی، امیر کلایه لاهیجان، استیل آستارا، پارک ملی بوجاق کیاشهر و دیگر آبگیرهای گیلان زمستان گذرانی می کنند.
استان گیلان در اقلیم تقریبا خشک حوزه جغرافیایی این بخش از کره زمین، با برخورداری از بارش سالانه بیش از یک هزار و ۲۰۰ میلیمتر باران و فراوانی آب بندان های طبیعی و منابع غذایی، بخش مهمی از کریدورهای مهاجرت پرندگان را تشکیل می دهد.
تالاب های امیر کلایه، پارک ملی بوجاق و تالاب بین المللی انزلی بویژه پناهگاه حیات وحش سلکه، پناهگاه حیات وحش سرخانگل و منطقه حفاظت شده سیاه کشیم بیشترین میزان این مهاجرت را به خود اختصاص می دهند.
نظر شما