شاهزاده حسین(ع) میراث تیموری؛ وارثان بی‌قانون

همدان- ایرنا- شاهزاده حسین(ع) بقعه‌ای شاخص در همدان و ارثیه‌ای از عهد تیموری است که بیش از نیم قرن از دست‌اندازی و تصرف حریمش توسط عده‌ای بی‌قانون می‌گذرد و حالا متولیان نیز حرمت نگه نداشته و دست به ساخت و سازهای غیرقانونی و پنهانی زده‌اند که اعتراض میراث دوستان این دیار را برانگیخت.

به گزارش ایرنا، تب ساخت و ساز غیرقانونی به امامزاده‌های همدان هم سرایت کرده و قرار گرفتن در عرصه و حریم یک بنای تاریخی هم نمی‌تواند مانع آن شود حتی اگر این بنای تاریخی بقعه شاهزاده حسین (ع) باشد که به ثبت ملی هم رسیده است. 

این امامزاده در مرکز شهر همدان قرار دارد و از بقاع شاخص این دیار به شمار می‌رود؛ در واقع شاهزاده حسین (ع) عموی امام زمان (ع) است و به همین دلیل همواره بیشترین زائر را به درگاه خود می‌خواند. 

این بنای تاریخی مذهبی که از دوران تیموری تا به امروز از گزند روزگار و دست طبیعت جان سالم به در برده‌ و استوار برجای مانده‌ حالا با ساخت و ساز در عرصه و حریمش مواجه شده‌، بلایی که بر سر بسیاری از ابنیه تاریخی هم آمده و کهن دیار همدان نیز از آن دور نمانده و دستخوش تعرضات بی‌شماری شده است. 

این بنای تاریخی مذهبی که از دوران تیموری تا به امروز از گزند روزگار و دست طبیعت جان سالم به در برده‌ و استوار برجای مانده‌ حالا با ساخت و ساز در عرصه و حریمش مواجه شده‌، بلایی که بر سر بسیاری از ابنیه تاریخی هم آمده و کهن دیار همدان نیز از آن دور نمانده و دستخوش تعرضات بی‌شماری شده است. 

 با این حال به تازگی ساختمانی به صورت غیرقانونی در عرصه این امامزاده در حال احداث است که باعث مخدوش شدن چهره این میراث ملی شده و می‌تواند تبعات و پیامدهای ناخوشایندی برای این میراث فرهنگی داشته باشد چه بسا نام بقعه شاهزاده حسین (ع) از فهرست آثار ملی خط بخورد. 

گفت و گو با هیات امنای این بقعه که گویا بانی این بنای غیرمجاز هستند میسر نشد، اتفاقی که مدیرکل اوقاف و امور خیریه نیز آن را تایید و تاکید می‌کند: اگر چه هیات امنا با قصد و نیت خیر دست به این کار زده‌اند اما باید قبل از هر کاری برای اخذ مجوز اقدام می‌کردند. 

حجت الاسلام حاجی‌رضا زین‌العابدینی می‌گوید: صحن و سرای شاهزاده حسین (ع) کوچک است و گنجایش آن پاسخگوی ازدحام زائران نیست و به همین دلیل قصد افزودن یک شبستان به قرینه شبستان قبلی را داشته‌اند و تمام هزینه‌های اجرای این را از طریق کمک های مردمی تامین کرده‌اند. 

بازپس‌گیری املاک شاهزاده حسین(ع) شتاب گیرد 

او تاکید می‌کند: بقعه شاهزاده حسین (ع) از لحاظ زائر قابل قیاس با بقاع دیگر شهر همدان نیست و همین مراجعه و تردد، نوسازی و بهسازی را توجیه پذیر می‌کند زیرا مردم انتظار فضا و امکانات کافی از اینگونه اماکن دارند. 

زین العابدینی طولانی شدن روند بازپس گیری حریم امامزاده که در تصرف بانک ملی است را از دیگر عوامل بروز این تخلف بر می‌شمارد که پس از گذشت ۱۰ سال به نتیجه نرسیده است. 

همه مراکز تاریخی و ارزشمند در تمام دنیا از جمله در ایران دارای ضوابط و حریم هستند اما باعث تاسف است که حریم این برای حرم مطهر محترم شمرده نمی‌شود سربرآوردن ساختمان‏‌های بی‌تناسب با ابنیه تاریخی که با معماری امروزی خودآرایی و خودنمایی می‌کنند نه تنها ضد توسعه محسوب می‌شوند بلکه چهره زیارت و آرامش معنوی این اماکن مقدس را هم مخدوش می‌کند.

به اعتقاد او که متولی اصلی بقاع و امامزاده هاست، اگر این پرونده سریعتر به سرانجام برسد طرح توسعه این بقعه اجرا می‌شود و نیازی به گسترش فضا آن هم به شیوه‌های غیرقانونی نیست. 

 «ما تابع قانون و مقررات هستیم و پس از ۲ جلسه با مدیرکل میراث تصمیم به تعطیلی ساخت و ساز یاد شده گرفتیم تا موضوع از راه قانونی و بدون آسیب دیدن منظر و عرصه بنا حل و فصل شود.»  

به نظرم وقت آن رسیده تلنگری هم به توانایی و قدرت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرمان بزنیم، مگر میراث فرهنگی یک دستگاه حاکمیتی نیست؟ چرا نمی‌تواند مانع این ساخت و سازهای غیرمجاز شود؟ چرا این قدرت را ندارد که هیات امنا را توجیه کند که کار خلاف انجام ندهند؟ 

 ‌بی تردید این ساختمان اگر به انتها برسد باید شاهد حضور موج عظیمی از مردم باشیم که می‌خواهند در دل بافت تاریخی همدان خانه‌های خود را نوسازی و در چند طبقه تجدید بنا کنند. 

ابنیه تاریخی قربانی سرپیچی از قانون  

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری همدان با تاکید بر اینکه هر اقدامی درباره بناهای تاریخی باید در چارچوب ضوابط و قوانین و با کسب مجوزهای لازم باشد از این ساخت ‌و سازها اظهار بی‌خبری می‌کند و می‌گوید: اگر اطلاع داشتیم کار را زودتر متوقف می‌کردیم. 

 «همه مراکز تاریخی و ارزشمند در تمام دنیا از جمله در ایران دارای ضوابط و حریم هستند اما باعث تاسف است که حریم این حرم مطهر محترم شمرده نمی‌شود و عده‌ای به نام خدمت به زائر و زیارت، حرمت، هویت و منظر فرهنگی این حریم را به پای منافع و تصورات خود قربانی می‌کنند.» 

علی مالمیر می‌گوید: سربرآوردن ساختمان‏‌های بی‌تناسب با ابنیه تاریخی که با معماری امروزی خودآرایی و خودنمایی می‌کنند نه تنها ضد توسعه محسوب می‌شود بلکه چهره زیارت و آرامش معنوی این اماکن مقدس را هم مخدوش می‌کند. 

سفرِ راه‌گشای وزیر

صحبتهای فرماندار همدان هم شنیدنی است او با گفتن چند جمله آب پاکی را روی دست همگان می‌ریزد «بقعه شاهزاده حسین (ع) و مجموعه مقبره و خود صحن جزو آثار ملی و میراث این کشور ثبت شده و هر گونه ساخت و ساز و مرمت باید با نظر کارشناسان و استانداردهای میراث فرهنگی انجام شود»  

حسین افشاری اعتقاد راسخ دارد که به هیچ وجه نباید ساخت و ساز خودسرانه‌ای در اینگونه بناها انجام شود و همه باید به مصوبات و دستورالعمل های موجود تمکین کنند حتی اگر هیات امنای بقاع متبرکه باشند. 

درباره طرح ارتقای بقعه شاهزاده حسین (ع) به سایت گردشگری مذهبی سوال می‌کنم که اوایل امسال استاندار همدان از آغاز آن خبر داد و قرار بود با اجرای آن به غائله یک دهه اختلاف بین این بقعه و بانک ملی خاتمه بدهد. 

افشاری به سفر پارسال وزیر اقتصادی و دارایی به همدان و بازدید از بقعه شاهزاده حسین (ع) اشاره می‌کند و اینکه مقرر شده بخش‌هایی از پشت ساختمان بانک ملی به حریم بقعه اضافه شود تا مسیرهای دسترسی به این مکان زیارتی گشایش یافته و علاوه بر خیابان شهدا مردم از خیابان اکباتان نیز بتواندد به این امامزاده مراجعه کنند. 

او توضیح می‌دهد: که این طرح مطالعاتی به یک مشاور دارای صلاحیت واگذار شده و هم اینک مراحل نهایی را می‌گذراند و سپس در اختیار وزارت میراث فرهنگی قرار می‌گیرد تا به استان همدان برای اجرا ابلاغ شود. 

افشاری به سفر سال گذشته وزیر اقتصادی و دارایی به همدان و بازدید از بقعه شاهزاده حسین (ع) اشاره می‌کند و اینکه مقرر شده بخش‌هایی از پشت ساختمان بانک ملی به حریم بقعه اضافه شود تا مسیرهای دسترسی به این مکان زیارتی گشایش یافته و علاوه بر خیابان شهدا مردم از خیابان اکباتان نیز بتوانند به این امامزاده مراجعه کنند. 

حرمت امامزاده با متولی است

 «در این برنامه توسعه، تعدادی از مغازه‌های در مسیر تخریب می‌شود که در طرح مطالعاتی تملک واحدهای تجاری پیش بینی شده و به کسبه و بازاریان اطمینان خاطر می‌دهیم که جای هیچگونه نگرانی نیست.» 

فرماندار همدان می‌گوید: قسمتی از محوطه و حریم این بقعه در حدود ۶۰ سال پیش توسط بانک ملی تصرف شده و از سال گذشته این موضوع به طور جدی در دست پیگیری است تا این مکان مقدس فضا برای توسعه و افزایش ظرفیت زائر داشته باشد. 

مخلص کلام اینکه ساخت و سازهای غیرمجاز در حریم بافت با ارزش شهر نه تنها جسارت‌ نیست بلکه خسارتی بزرگ به کهن شهر همدان است که نام پایتخت تاریخ و تمدن با آن عجین شده و حتی با نگاه اقتصادی اگر بنگریم اینگونه حرکات سرمایه ‏سوزی محسوب می‌شود. 

از تعلل میراث و اوقاف برای جلوگیری از این خسارت و هدر رفت سرمایه و دفاع تمام قد از قانون و مقررات که بگذریم آستان شاهزاده حسین (ع) سالهاست که حق و حقوقش را مطالبه می‌کند و شایسته شتاب گرفتن این فرایند است. 

هرچند به اعتقاد برخی از کارشناسان از آن بنای عهد تیموری چیز دندان گیری باقی نمانده و گذر زمان و نیاز به نوسازی و بهسازی، این بنای اصیل را از اصالتش دور کرده اما همان گنبد آجری گواه محکمی است تا متولیان امامزاده حرمتش را نگه دارند. 

گزارش از زهرا زارعی

اخبار مرتبط

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha