گزارش بی بی سی از "سینما توغراف تا سینمای دیجیتال" در تهران
#
تهران ، خبرگزاری جمهوری اسلامی 14/10/83
خارجی.فرهنگی.سینما.فیلم.اینترنت
بخش فارسی رادیو بی بی سی در گزارشی به بررسی هفته سینمای مستند ایران
با عنوان از"سینما توغراف تا سینمای دیجیتال"پرداخت که از 6 تا 12 دی ماه
جاری در خانه هنرمندان ایران برگزار شد.
گزارشگراین رادیو گفت که این همایش راانجمن مستندسازان سینمای ایران
به ریاست "محمدرضا اصلانی" مستندساز برجسته این کشور برگزار کرد.
اصلانی هفته سینمای مستند را پیش زمینه ای برای جشنواره بین المللی فیلم های
مستند دانست که نخستین دوره آن، مهرماه سال آتی برگزار می شود.
از گردآوری مجموعه ای قابل توجه و نمایش و تحلیل جسورانه برخی آثار منتشر
نشده سینمای مستندایران که بگذریم،"انضباط و برنامه ریزی دقیق" از ویژگی های
بارز این همایش بود.
اصلانی مستندساز و دبیر همایش می گوید: "تفاوت این همایش با برنامه های
مشابه قبلی، وجه تحلیلی آن است. نخواستیم تا چشم انداز یاگزارشی از تاریخ
سینمای مستند ایران ارائه دهیم،بلکه می خواهیم بادیدگاه تحلیلی بر دوره های
مختلف مستندسازی در ایران مروری کنیم.
رادیو بی بی سی ادامه داد که این نوع نگاه و تقسیم بندی برای اولین بار
بود که صورت می گرفت.
"هر روز در دو نوبت فیلم های مرتبط با برنامه به نمایش در می آمد و عصرها
بین ساعت 17 تا 30/20 نشست بحث و بررسی باحضور کارشناسان صورت می گرفت.
بی بی سی درباره آغاز همایش سینماتوغراف تا سینمای دیجیتال نوشت: این
رویداد ششم دی ماه باعنوان "پیدایش و شکل گیری " آغاز شد و در این روز به
بررسی دوره آغازین سینمای مستند ایران از ابتدا تا پایان دهه 30 پرداخته
شد.
دبیر این روز "محمد تهامی نژاد" بود و در دو نوبت نمایش فیلم،اولین آثار
سینمای مستند ایران، از فیلم های دوره قاجار "میرزا ابراهیم خان عکاس باشی"
تا "تپه های مارلیک" (ابراهیم گلستان ) و "نوروزمان" (فرخ غفاری ) به نمایش
درآمد.
در میزگرد این روز تهامی نژاد، "روبرت صافاریان"، "علی دادرس" و"همایون
امامی" حضور داشتند.
روز دوم این همایش به مستندهای شاعرانه و تجربی اختصاص داشت و فیلم
"خانه سیاه" ساخته فروغ فرخزاد به همراه بسیاری از آثار برجسته سینمای
مستند ایران روی پرده رفت.
در این روز علاوه بر مستند "خانه سیاه است" (فروغ فرخزاد)، "تخت جمشید"
از فریدون رهنما، "شرح حال" ساخته خسرو سینایی، "پ مثل پلیکان" از پرویز
کیمیاوی، "ریتم" ساخته منوچهر طیاب، "لبئوس به نام تادئوس" از آربی
آوانسیان و "اونشب که بارون اومد" ساخته کامران شیردل به نمایش در آمد.
شرکت کنندگان در میزگرد این روز محمدرضااصلانی،"مسعود شفیق"، "سعید
عقیقی"، "محمدسعید محصصی"، محمد تهامی نژاد و "منوچهر انور" بودند.
روز سوم این همایش در رابطه با "مستند به مثابه صنعت" بود و آثاری چون
"شقایق سوزان" از هوشنک شفتی،"گود مقدس" ساخته هژیر داریوش،"معماری دوره
صفویه" از منوچهر طیاب،"پیکان" ساخته کامران شیردل ،"اربعین" از ناصر
تقوایی و "موج، مرجان و خارا" ساخته آلن پندری و ابراهیم گلستان در روز
سوم به نمایش در آمد.
میزگرد این دوره نیز با حضور محمد سعید محصصی، محمدرضا اصلانی، "همایون
امامی"، "تیرداد سخایی" و "سهراب فرسیو" برگزار شد.
روز چهارم این همایش نیز به "مستند اجتماعی" اختصاص داشت و در این روز
همایشی با موضوع بررسی سینمای مستند اولین سال های پس از انقلاب (57 تا
63)، به یکی از مهم ترین انواع سینمای مستند ایران برگزار شد.
آثاری چون "کودک و استثمار" از محمدرضااصلانی، "کوره پز خانه" ساخته
محمدرضا مقدسیان ،"تمرکز" از رخشان بنی اعتماد،"اجاره نشینی" ساخته
ابراهیم مختاری و کیوان کیانی ،"زناشوئی و طلاق" از فریدون جوادی و "شب"
ساخته کیومرث درم بخش در این روز به نمایش درآمد.
تحلیل و بررسی این دوره نیز با حضور همایون امامی، محمدرضا اصلانی،
ابراهیم مختاری، منوچهر مشیری، و محمد تهامی نژاد برگزار شد.
پنجمین روز این همایش بنام روز سینمای "مستند جنک و انقلاب" نامگذاری شده
بود که از سال های 57 تا 72 را در بر می گرفت و دبیراین روز "پیروز کلانتری"
بود.
آثاری چون "برای آزادی" از حسین ترابی، "پل آزادی" ساخته مهدی معدنی،
بخشی از "روایت فتح" ازمرتضی آوینی و "زندگی در ارتفاعات" ساخته عزیزالله
حمیدنژاد در این روز به نمایش درآمد.
جلسه بحث وبررسی این روز در دو بخش "انقلاب" و "جنک" با حضور پیروز
کلانتری، کامران شیردل، احمد امیراحسان، مصطفی دالایی، محمدرضا اصلانی و
محمد تهامی نژاد برگزار شد.
روز ششم و هفتم به مرور تحلیلی آثار متاخر سینمای مستند ایران پرداخته
شد.
عنوان روز ششم"جهان نو و مستند ایران"بود که به دوره 75 تا 83می پرداخت
و دبیر این روز "شاد مهر راستین" بود.
مستندهای "نور" از بهمن کیارستمی، "تهران: ساعت 25" ساخته صمدیان،
"دوزخ اما سرد" از دلارام کارخیران، "یک مادرانه تلخ" ساخته جواد امامی،
"قاتل یا مقتول" ساخته مهوش شیخ الاسلامی از جمله آثاری بود که در این روز
در دو نوبت به نمایش گذاشته شد.
میزگرد این روز با حضور شادمهر راستین، مسعود شفیق، پیروز کلانتری،
دلارام کارخیران، مهناز افضلی و مهوش شیخ الاسلامی برگزار شد.
دبیر آخرین روز "روبرت صافاریان" بود و از زاویه ای دیگر به مستندهای
سال های 75 تا 83 با عنوان" تکنولوژی نو و مستند ایران" پرداخته شد.
"خراسان" از پژمان فخاریان،"عبورازنمی دانم" ساخته خسرو سینایی،"بر گسل
زاده ام"از محمد تحسیری، "بناهای رویا" از محسن سخا،"هنرتخریب" ساخته مازیار
بهاری و"برادرها" ساخته مانی پتگر از آثاری بودند که در این روز به نمایش
در آمد.
رخشان بنی اعتماد، منوچهر مشیری، خسرو سینایی، جواد امامی، رضا بهرامی نژاد
و احمد امیراحسان در این روز در میزگرد تخصصی شرکت کردند.
هفته سینمای مستند ایران، فرصت مغتنمی با نگاه تحلیلی به بیش از یک قرن
سینمای مستند ایران بود.
اما جای خالی برخی مستندهای اجتماعی متاخر ایران و فیلم سازانی چون کاوه
گلستان در این مجموعه محسوس بود.
آقای اصلانی در این باره معتقد است : "در دوره بندی سینمای مستند ایران،
هنوز جایی برای این بخش باز نشده و تجربیات قبلی هنوز به آثار جدید الصاق
نشده است و ما نیاز داریم این دو نسل را به هم پیوند دهیم.
هرجامعه ای به نیازهای خود پاسخ خواهد داد و نسل جدید نیز باید زیبایی
شناسی خاص خود را به وجود آورد.
همایون امامی، مستندساز نیز می گوید: ما مدعی نیستیم که یک شمای عام را
از سینمای مستند ایران ارائه کردیم ، اساسابه دلیل برخی محدودیت ها، تمام
آثار ساخته شده در اختیار نبود.
رادیو بی بی سی در ادامه این گزارش افزود: سینمای مستند ایران با ورود
اولین دوربین فیلمبرداری توسط میرزا ابراهیم خان عکاسباشی به دربار
مظفرالدین شاه آغاز شد، اما همان جا نماند و در ادامه راه به ویژه در دو
دهه درخشان 40 و 50 شمسی، قادر به خلق چندین مستند ارزشمند شد که اعتبار
و جایگاه بین المللی ویژه ای برای سینمای ایران به ارمغان آورد.
فراهنک. صویر/ -1158 1010/ 1064