پیش از این ماریا زاخارووا سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه در جریان کنفرانس خبری اظهار داشت که بحث و جدال در شبکه‌های اجتماعی نشان می‌دهد که "حفظ زبان روسی در دستگاه‌های دولتی با روح تاریخ و کیفیت مدرن روابط ما و مهمتر از همه، با منافع شهروندان بیشمار ازبکستان که غالباً برای تحصیل یا کار به روسیه می‌آیند مطابقت کامل دارد."
در همین رابطه وزارت امور خارجه ازبکستان اعلام کرد: "مسائل مربوط به تنظیم حوزه زبان، حق انحصاری سیاست داخلی دولت است و هیچ گونه دخالتی در آن پذیرفته نیست."
این بیانیه همچنین می‌افزاید: "برخورد احترام آمیز با زبان ملل و ملیت‌های ساکن در سرزمین کشور ما از نظر قانونی کاملا تثبیت شده است. مطابق ماده ۴ قانون اساسی ازبکستان این جمهوری احترام به زبان‌ها، آداب و رسوم ملل ساکن در خاک آن را به رسمیت شناخته و شرایطی را برای پیشرفت آن‌ها ایجاد می‌کند."
علاوه بر این، مطابق ماده ۹ قانون "زبان دولت" به تاریخ ۱۹۹۵، کار در دستگاه‌های دولتی و ادارات به زبان دولتی انجام می‌شود. همچنین این قانون امکان یادگیری و استفاده آزادانه از زبان مادری را به ویژه در زمینه آموزش، مراجعات به دستگاه‌های دولتی، دسترسی به اطلاعات قانونی و سایر اطلاعات و همچنین مبادلات کاری تضمین می‌کند."
به گفته وزارت امور خارجه ازبکستان، در ارتباط با موارد فوق هیچ دلیلی برای نگرانی در مورد وضعیت سایر ملیت‌های ساکن در ازبکستان وجود ندارد.
پیش‌تر وزارت دادگستری ازبکستان استفاده از زبان ازبکی را برای شهروندان در همه دستگاه‌های دولتی این کشور اجباری و برای متخلفین از این قانون جریمه تعیین کرد.
میزان این جریمه بر اساس ابلاغ وزارت دادگستری ازبکستان از ۴۴ تا ۱۱۰ دلار (آمریکا) برآورد شد. وزارت دادگستری همچنین اعلام کرد که هنگام تهیه این سند از تجربه کشورهایی چون اوکراین، لتونی، لیتوانی و تاجیکستان بهره برده است.
وزارت دادگستری ازبکستان در توجیه ابلاغ این قانون بدون اشاره به نام زبان خاصی اعلام کرد که برخی سازمان‌های دولتی امور اجرایی و مکاتبات را به زبان دیگر انجام می‌دهند که از این پس امری غیر قانونی است.
به گزارش خبرگزاری اسپوتنیک، ماریا زاخارووا در واکنش به این تصمیم بیان کرد: ما به جنجال‌های ناشی از لایحه فوق در رسانه توجه کردیم. به نظر می‌رسد که تاکنون هواداران وی در اقلیت مشخصی قرار دارند."
این دیپلمات خاطرنشان کرد: طرف ازبک ابراز علاقه کرده است که یک برنامه تمام عیار آموزش زبان روسی در این کشور ایجاد کند. در حال حاضر به طور جدی در زمینه توسعه این برنامه همکاری مشترکی در حال انجام است.
خبرگزاری رویترز نیز در این رابطه بیان کرد که این بیانیه حاوی اشاره مستقیمی به روسیه نیست، اما به اظهارات "برخی مقامات خارجی" اشاره شده است. زبان روسی هنوز هم در ازبکستان، یکی از جمهوری های شوروی سابق، بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد، در حالی که میلیون ها مهاجر کارگر ازبک در روسیه کار می‌کنند.
در «قانون زبان دولتی» که در ۲۱ دسامبر ۱۹۹۵ به تصویب رسید، به زبان روسی عنوان زبان ارتباطی بین اقوام ساکن این کشور اعطا و دولت موظف شد تا شرایط لازم برای توسعه زبان روسی و استفاده آزادانه از آن را فراهم کند.
در مؤسسات آموزشی این کشور، تدریس زبان روسی اجباری است. در شهرهای بزرگی همچون تاشکند پایتخت و همچنین ۱۷۰ موسسه آموزشی تدریس عموماً به زبان روسی انجام می‌گیرد.
با این وجود، در تعداد مدارس روسی زبان دایر در این کشور طی سال های اخیر کاهش قابل توجهی هم مشاهده می‌شود. در حالی که نسبت مدارس روسی زبان در سال ۱۹۸۹ در حدود ۸/۱۴ درصد بود این نسبت در سال ۲۰۰۰ به ۳/۳ درصد کاهش یافته است.
در همه دانشگاه‌های این کشور (به جز دانشگاه فرغانه) تدریس به زبان روسی انجام می‌گیرد. انستیتوی تربیت معلم اندیجان، انستیتوی تربیت معلم نووی و دانشگاه ملی ازبکستان دارای رشته هایی برای تربیت کادر آموزشی آشنا به زبان روسی هستند.
تقریباً ۷۰ درصد جمعیت ازبکستان به زبان روسی آشنا هستند و به آسانی به این زبان تکلم می‌کنند. نسبت آشنایی به زبان روسی در شهرهای بزرگ تا ۸۰ درصد می‌رسد که این نسبت در مناطق روستایی ۴۰ ـ ۴۵ درصد است. از آنجا که امکان اشتغال و زندگی برای جمعیت روسی زبان وجود ندارد مهاجرت این گروه از کشور همچنان ادامه دارد.
نظر شما