به گزارش روز سه‌شنبه خبرنگار علمی ایرنا، مقررات جدید سرویس تاكسیرانی آنلاین كه روز 24 فروردین‌ماه روی وب‌سایت این شركت قرار گرفت، حاوی بندهای مبهمی بود كه‌موجی از سؤالات و انتقادات را در فضای مجازی به دنبال داشت. در این میان نگرانی اصلی به تناقض میان ماده 3 و 4 قوانین جدید این شركت بازمی‌گردد. بندهایی كه حقوق سرویس‌دهنده و سرویس‌گیرنده را توضیح می‌دهند. اسنپ دربند 16 از ماده 3 قوانین خود كه به استفاده از سرویس این شركت اختصاص دارد می‌گوید:
«در خدمات اسنپ كاربر راننده مختار است یك درخواست سفر را بپذیرد یا رد كند، همچنین كاربر مسافر مختار است پس از ارسال درخواست سفر، مشخص شدن راننده و قبل از آغاز عزیمت راننده به نقطۀ مبدأ، سفر را انجام دهد یا خیر.»
این در حالی است كه در بند شش از ماده چهار كه به هزینه‌ها و پرداخت‌ها اختصاص دارد، می‌گوید :
«كاربر مسافر اگر پس از ارسال درخواست سفر و پذیرش درخواست توسط یك كاربر راننده، درخواست را لغو كند یا در مكان مشخص‌شده به‌عنوان مبدأ سفر در زمان مشخص حضور پیدا نكند، وی متعهد به پرداخت مبلغ موردقبول مذكور هست و یا شركت مجاز خواهد بود نسبت به كسر و برداشت مبلغ مذكور از محل اعتبار وی اقدام نماید. در صورت تكرار این عمل برای بار دوم حساب كاربری مسدود خواهد شد.»
به عبارت ساده‌تر به نظر می‌رسد كه این بند می‌گوید اگر شما سفری را لغو كنید به‌صورت بالقوه در معرض جریمه شدن قرار خواهید گرفت. آن‌هم در شرایطی است كه در بسیاری از موارد لغو سفر به دلایل متعددی مثل دور بودن یا تأخیر بیش‌ازحد راننده پذیرنده درخواست از سوی مسافران رخ می‌دهد. به‌علاوه گاهی هم راننده پذیرنده ممكن است كه تصادفا كسی باشد كه مسافر پیش‌ازاین تجربه نامطبوعی با او داشته است. به عبارت ساده‌تر به نظر می‌رسد كه این بند، حقوق مسافر را در نظر نگرفته است.
«محمد رحمانی» مدیر حقوقی اسنپ روز سه شنبه در پاسخ به انتقادات وارده به این بند از قوانین شركت اسنپ به خبرنگار ایرنا گفت: «چنین برداشتی از این بند دقیق نیست. ما در یك بند (ماده 3) به كاربر اختیار دادیم و در یك بند (ماده چهار) هم اشاره كردیم كه كاربر هم باید به تعهد خود عمل كند. آنچه قانون اشاره دارد این است كه وقتی مسافر درخواست سفر را ثبت كرده و راننده هم قبول كرده یك قرارداد منعقد شده و بعد از آن طرفین متعهد به انجام تعهدات خود هستند. ولی ما به‌عنوان شركت ارائه‌دهنده خدمات از طریق بند دوم این اختیار را برای مسافر قائل شدیم كه تنها از زمان آغاز سفر موظف به پرداخت هزینه است. وی توضیح می‌دهد كه مقصود او از زمان آغاز سفر زمانی است كه راننده در محل حاضر شده و مسافر در خودرو نشسته و شروع سفر توسط راننده درون برنامه فعال‌شده است.»
او می‌گوید: هرچند كه قرارداد میان مسافر و راننده یك قرارداد خصوصی و لازم اجراست ولی ما این حق را به مسافر داده‌ایم كه اگر قبل از شروع سفر درخواست خود را لغو كند مشمول جریمه‌ای نخواهد شد اما پس از شروع سفر امكان لغو آن وجود ندارد. در صورت وجود شكایتی در این فاز راننده و یا مسافر باید به پشتیبانی ما مراجعه كنند تا موردی حل شود.
رحمانی در پاسخ مبهم بودن شكل كنونی این بند قول داد كه این ابهام به‌زودی برطرف خواهد شد.
او در پاسخ به سوال مجدد ایرنا تأكید كرد كه طبق سیاست كنونی، اسنپ تا زمانی كه سفر شروع نشده یعنی مسافر سوار خودرو نشده است می‌تواند سفر خود را بدون تحمل خسارت لغو كند.
رحمانی در پاسخ به این سوال كه چرا برخی از موضوعات مورد اشاره او در قوانین كنونی اسنپ ذكر نشده است، گفت: قوانین به‌صورت كلی اعلام‌شده و فقط اصول را شامل می‌شوند اما اگر موضوع مشخصی رخ دهد موردی پیگیری و بررسی خواهد شد.
**مسئولیت وسایل به‌جا مانده در تاكسی‌های اسنپ
مشكل بعدی در بند شش از ماده هفت ضوابط جدید اسنپ نهفته است؛ جایی كه مقررات مربوط به شرایط بار و وسایل همراه مسافر مورد اشاره قرار گرفته است.
مطابق این بند، «درصورتی‌كه بعد از یك هفته كاربر مسافر جهت دریافت كالایی كه درون تاكسی درخواستی خود جا گذشته مستقیماً اقدام نكند، راننده آن را به شركت تحویل خواهد داد و هیچ‌گونه ادعایی از جانب كاربر مسافر مبنی بر سرقت یا نقص یا عیب كالا علیه شركت مسموع نخواهد بود.»
حال سوال اینجاست كه اگر مسافری به هر دلیلی تا یك هفته موفق به تماس با راننده یا شركت اسنپ نشود چه بلایی بر سر اموال او خواهد آمد؟ مسئولیت كم و كیف وسایل مفقودی او بر عهده كیست؟
رحمانی در این باره توضیح داد: فكر می‌كنم در برداشت از این بند ابهامی وجود دارد. چرا كه اشاره شده كه تا یك هفته راننده و مسافر تحت نظر شركت می‌توانند با یكدیگر هماهنگ كرده تا كالای به‌جامانده تحویل شود. پس‌از یك هفته، راننده باید این كالا را به شركت تحویل دهد.
وی اضافه می‌كند كه در آن‌یك هفته شركت هنوز كالا را ندیده است، درنتیجه از كمیت و كیفیت كالای به‌جامانده در خودرو خبری ندارد. بنابراین ما هیچ سنجشی روی كالا نداریم. برای همین هم به مسافر می‌گوییم سعی كنید در همان هفته كالای خود را تحویل بگیرید.
او در پاسخ به این سوال كه آیا در همان یك هفته مطرح‌شدن موضوع، این ادعا را از سوی مسافر می‌پذیرید یا نه، گفت: طبیعتاً رسیدگی می‌كنیم، با این حال، پس از یك هفته اگر مثلاً كالایی معیوب تحویل ما شده باشد هیچ ادعا و مسئولیتی را قبول نمی‌كنیم و در قبال كالایی كه از راننده پس از یك‌هفته‌ای كه مسافر مراجعه نكرده تحویل شركت داده است، مسئولیتی نداریم.
** حقوق تولیدكنندگان محتوا
درنهایت اسنپ در ماده 9 با اشاره به حقوق تولیدكنندگان محتوا می‌گوید كه «كاربران با ثبت فایل صوتی یا تصویری یا متنی خود درون سامانه اسنپ این حق را به اسنپ می‌دهند كه آن‌ها را در هر مكان و هرزمانی به‌صورت دیجیتال یا چاپی برای هر نوع كاربردی منتشر كند. همچنین شركت مجاز است حق انتشار این مطالب را به اشخاص حقیقی یا حقوقی دیگر منتقل كند.»
سؤالی كه در این بند پیش می‌آید این است كه به نظر می‌رسد كه این بند می‌گوید كه كاربران خواسته یا ناخواسته بدون هیچ مقدمه‌ای كلیه حقوق مادی و معنوی تمامی فعالیت‌های خود را به اسنپ واگذار می‌كنند. آیا این برداشت درستی است؟
رحمانی در پاسخ به این سوال به اشاره به فعالیت‌های كنونی اسنپ می‌گوید كه در درجه اول اكنون این بند عملا تعریف اجرایی ندارد چون ما فعلا چنین امكانی را در سامانه خود نداریم. اما در مورد آینده مقصود این است كه اگر شخصی محتوایی را در سایت اسنپ آپلود كند به صورتی كه در اختیار همه قرار بگیرد. موضوع دیگر محرمانه نیست مگر اینكه اطلاعاتی باشد كه فقط اختصاص به اسنپ دارد و فرد دیگری آن را ندیده است مثل لوكیشن افراد. ازیك‌طرف اسنپ به این جهت این حق را برای خود قائل شده كه شاید مراجع قضایی درخواست چنین اطلاعاتی را داشته باشند. نگاه شركت در این شرایط فقط با تصمیم مراجع قضایی چنین انتقالی رخ می‌دهد.
مدیر حقوقی اسنپ در پاسخ به این سوال كه آیا اسنپ این حق را برای خود قائل می‌داند كه در آینده از محتوای منتشرشده توسط كاربران استفاده تجاری كند؟ می‌گوید كه به این شكل مطلق خیر! چون اطلاعات كاربران محرمانه است. به‌علاوه امكان استفاده از این بند تاكنون وجود نداشته است و نگاه ما هم همیشه این بوده كه در صورت محرمانه نبودن اطلاعات منتشرشده توسط كاربر پس منعی هم برای استفاده از آن‌ها توسط اسنپ وجود ندارد.
رحمانی در پاسخ به اینكه آیا اسنپ قصد تغییر قوانین را دارد؟ گفت كه هرچند معتقدیم این بند (اشاره به بند حقوق مصرف‌كننده) درست هستند اما به خاطر رعایت حقوق مصرف‌كننده قصد شفاف‌سازی این بند را داریم.
گزارش: محمدحسین جهان پناه
علمی**9224** 1055
تهران- ایرنا- در طول روزهای گذشته انتشار نسخه جدید مقررات شركت اسنپ در فضای مجازی موجی از انتقادات نسبت به برخی از بندهای این قوانین را به دنبال داشت. انتقاداتی كه این شركت حمل و نقل، ضمن قبول ابهام در برخی از بندهای قوانین خود، بسیاری از انتقادات را حاصل سوءتفاهم می‌داند.