معبد مهر مراغه نماد سه هزار ساله تاريخ و تمدن

به گزارش ايرنا، اين معبد به عنوان بنايي حجاري شده در دل زمين براي عبادت و نيايش مردمان گذشته، يادمان و يادگاري از تاريخ كهن اين ديار بوده و جذابيت خاصي براي گردشگران و علاقه مندان به آثار تاريخي دارد.
اين معبد در 6 كيلومتري مراغه و جنوب روستاي ورجوي (ور ائوي) مراغه قرار دارد كه به گفته كارشناسان بزرگترين معبد زرتشتيان و آيين مهرپرستي در دوره اشكانيان بوده است.
معبد مهر مراغه مجموعه اي منحصر به فرد و محوطه اين اثر تاريخي شامل قبرستان، معبد و مجموعه اي تاريخي بوده كه در سال 1356 در فهرست آثار ملي به ثبت رسيده است.
معبد مهر مراغه در رديف يكي از نخستين سكونتگاه ‌ها و معابد بشر پيش از تاريخ قرار داشته ليكن ناگفته هاي تاريخي بسياري درباره آن هنوز هم وجود دارد.
اين معبد در زير يك گورستان تاريخي قرار دارد كه با خاك ‌برداري، بخش ‌هايي از آن خود را نمايان كرده اما همچنان بخش عمده‌ اي از آن در زير خاك قرار دارد.
محوطه اين اثر تاريخي داراي بخش هاي مختلفي چون معبد، قبرستان، اصطبل، چله خانه و يك محوطهٔ تاريخي بوده كه به ‌نظر مي ‌رسد قبرستاني مربوط به عصر آهن است.
اين معبد به عنوان يكي از كامل‌ ترين پرستش گاه ‌هاي تاريخي ايران، در دوره اسلامي و زمان حكومت ايلخانيان بر ايران، دستخوش تغييراتي شده كه نمونه بارز آن را مي توان در نقش بستن آيات قراني و حجاري اسلامي بر تن اين معبد مشاهده كرد.
معبد مهر مراغه در دوره صوفيه و تمدن اسلامي به مسجد و محلي براي تعليمات مذهبي تبديل و در ديوارهاي آن آيات حجاري شده از قرآن ديده مي شود.
اطراف اين معبد در اين دوره به عنوان گورستان مورد استفاده مردم محلي قرار گرفته و در خود معبد مقبره ملا معصوم مراغه اي از علماي معروف قرن 13 هجري قمري قرار دارد.
معبد مهر در سال 53 توسط پرويز ورجاوند باستان شناس ايراني شناسايي شده و به اعتقاد وي اين مكان بر اساس شواهدي مبني بر سبك معماري ميتراييسم در پلان آن، قابل مقايسه با معابد مهري ايتالياست.
بناي اين معبد از نظر ظرافت در حجاري از معابد نمونه كشور بوده كه در دوره هاي اسلامي نيز تقدس خود را حفظ كرده است.
طول نيايشگاه اين معبد از ابتداي ورودي تا انتهاي محرابه آن 38 متر است در سمت چپ قسمت ورودي يك فضا در دل صخره كنده شده، كه داراي طرح جالبي بوده و شكل آن به صورت مربع است.
بخشي از بناي اين معبد تبديل به چهار اتاق صخره اي گنبد دار شده و در بالاي گنبد هر كدام از قسمت هاي چهار گانه يك نور گير مدور تراشبده شده است كه روشنايي محوطه داخلي را تامين مي كند.
معبد مهر ورجوي پس از اسلام و در عصر ايلخانان به عنوان خانقاه مورد استفاده قرار گرفته و صحن اصلي آن با كتيبه هايي از آيات قرآني به خط زيباي ثلث تزئين شده است.
مجاور با معبد زيرزميني ورجوي گورستاني قرار گرفته كه قدمت و عمر آن بنا به نوشته سنگ گورها و كتيبه هاي نقش بسته بر آنها به قرن دهم هجري مي رسد.
اين گورستان در طبقه فوقاني معبد زيرزميني واقع بوده وهنوز هم مورد استفاده اهالي و تنها گورستان روستا محسوب مي شود.
در جوار معبد زيرزميني تعدادي گورهاي قديمي نيز وجود دارد كه تاريخ كتيبه هاي آنها، قدمتشان را به قرن نهم و دهم مي رساند.
با وجود ناشناخته ها از معبد مهر و كم توجهي ها به اين اثر فاخر تاريخي، هنوز اين معبد نشان از تاريخچه بسيار غني اين سرزمين تاريخي دارد.
معبد مهر هم اكنون يكي از مهم ترين آثار تاريخي پربازديد و جذاب براي گردشگران داخلي و خارجي و محققان و تاريخ نگاران دنياست.
شهرستان مراغه با حدود 515 اثر تاريخي و تپه هاي شناسايي شده جزو 10 شهر داراي بافت غني تاريخي و فرهنگي در كشور محسوب مي شود كه حدود 300 اثر تاريخي آن در فهرست آثار ملي به ثبت رسيده است.
شهرستان مراغه با حدود 263 هزار نفر جمعيت در 127 كيلومتري تبريز، مركز آذربايجان شرقي واقع است.
3077/7487