مسیر بازدید نمایشگاه آثار منتخب لوور در تهران از قسمت شرقی موزه ملی ایران با نمایش اشیای تاریخی كه گاه بخشی كاربردی از زندگی و فرهنگ روزمره گذشتگان بوده است و گاه اثری از هنر مغرب زمین، آغاز می‌شود و بازدیدكنندگان پس از كنجكاوی در آثار فرهنگ های باستانی یونان، روم، مصر، بین النهرین، فرانسه، ایتالیا و آلمان با تصویر پیكانی به سمت نمایشگاه عكسهای عباس كیارستمی هدایت می شوند.
دیوار ورودی نمایشگاه با عكسی از بازدیدكنندگان موزه لوور پاریس پوشیده شده است. عكسها بازنمایی لحظاتی هستند كه دقایقی پیش بازدیدكنندگان موزه لوور در تهران هم آن را تجربه كرده اند.
این نمایشگاه هیچ فاصله‌ای میان بازدیدكنندگان لوور در پاریس و تهران باقی نمی‌گذارد؛ نمایشگاه پرفورمنسی از همنشینی ذهنی بازدیدكنندگانی است كه فارغ از زمان و مكان برای تماشای آثار تاریخی در كنار یكدیگر قرار می‌گیرند.
18 قطعه عكس از لحظه بازدید مردم از تالارهای نقاشی و مجسمه‌های موزه لوور پاریس كه در سال‌های ١٣٧٤ تا ١٣٩٠ با دوربین عباس كیارستمی ثبت شده در این نمایشگاه با عنوان «به من نگاه كن»، به نمایش درآمده است. حالت بازدیدكنندگان غالبا پشت به دوربین كیارستمی، دستمایه خلق این مجموعه منحصر به فرد شده است.
بازدیدكنندگان عكسهای كیارستمی آنچنان با شخصیت های درون آثار گره خورده اند كه برای تفكیك میان حال و گذشته باید در عكسها خیره ماند. با چند قدم فاصله گرفتن از عكسها، پرفورمنس كیارستمی تازه آغاز می‌شود؛ بازدیدكنندگان موزه لوور تهران در حال تماشای بازدیدكنندگان موزه لوور پاریس هستند. عكسهای كیارستمی ثبت واقعیت لحظه تماشای یك اثر تاریخی است.
این همزمانی لوور پاریس در كنار لووری كه كیارستمی به نمایش گذاشته است در پیوندی معنایی و در همنشینی فرا تاریخی، بازدیدكنندگان را در جایگاه سوم شخص قرار می‌دهد و آنان را به كشف رابطه خود با افرادی كه در عكسهای قاب شده بر دیوار موزه ملی آویخته شده اند، وا می دارد.
عكسهای كیارستمی نگاه تحلیلی به بازدیدكنندگان آثار لوور است كه بنا به سنت سینمای او در عین سادگی، مفاهیم عمیقی را در خود دارند. كیارستمی در این مجموعه با استفاده از نشانه ها و عناصر بصری تلاش كرده، ارتباطی بین بازدیدكنندگان و آثار را به نمایش بگذارد؛ گاه این ارتباط نشانه شناسانه است و گاه فرمالیستی. عكسهای كیارستمی با وام گرفتن از یك واقعیت تاریخی، اثری تازه را خلق می‌كند.
واقعیت یكی از بزرگ‌ترین چالش‌های كیارستمی در فیلم سازی است، او كه همواره مخاطب را به نوعی دیگر از دیدن دعوت می‌كند با برهم زدن نظم موجود، واقعیت را به رخ كشیده و از میان خرابی ها آهنگ زندگی را با حال و احوال خود می‌نوازد.
كیارستمی در پیش زمینه عكسهایش از موزه لوور، انسان های امروز و گذشته را آشتی داده است. در ایست فرمالیستی او انسانها راویانی هستند كه از گذشته و آینده برای یكدیگر از آنچه بود و آنچه شد شهادت می‌دهند.
«به من نگاه كن» نامی است كه كیارستمی در زمان حیات خود برای این مجموعه برگزیده است؛ نمایشگاهی كه بدون حضور صاحب اثر، امكانی برای شناخت بیشتر او فراهم كرده است. كیارستمی برای خلق تصاویر بدیع درعكس، فیلم و یا حتی در شعر لحظه‌ای از تجربه كردن دست نمیكشید و در جستجوی مدرنیته در حرفهاش، كار را به فعالیتی لذتبخش تبدیل می كرد.
كیارستمی را بیشتر با نام كارگردان می شناسند. برخی منتقدان در حالی تلاش می‌كردند تا از طریق فیلمهایش جهان و درونیات او را دریابند كه خودش همیشه از نزدیكانش می خواست برای شناختن او به عكسهایش رجوع كنند: «من آنچه كه می دانم و یا حس می كنم را خودم در عكس هایم پیدا می كنم، پس مرا در عكس هایم جستجو كنید».
نشریه فرانسوی «اومانیته» به نقل از كیارستمی درباره این مجموعه عكسهای این هنرمند فقید از بازدیدكنندگان موزه لوور نوشته است: بیننده و خلق از یكدیگر جدا نیستند، خالق اثر دیدگاهی خلق می‌كند كه بیننده آن را تكثر می‌بخشد. گویی بازدیدكننده در موزه به زیارت میرود و در سكوت در حالتی روحانی و معنوی غوطه‌ور می‌شود.
به گزارش ایرنا، 56 اثر موزه لوور از 14 اسفند 96 برای اولین بار شامل بیش از 50 پیكره، نقش برجسته، ظرف، تابلو نقاشی، چاپ سنگی و دو شئ شامل یك تبر مفرغی با كتیبه شاه ایلامی «اونتاش ناپیریشا» و دیگری شئ مفرغی از لرستان مربوط به و سایر آثار مربوط به فرانسه، ایتالیا، اتریش، آلمان، هلند، مصر، تركیه، سوریه، عراق و هند در نمایشگاهی با عنوان «شكوه تمدن های جهان» در موزه ملی ایران به نمایش درآمده است.
هر چند ابتدا قرار بود آثار این نمایشگاه پس از حدود چهار ماه ( 18 خردادماه 97) به فرانسه بازگردانده شود اما به دلیل استقبال قابل توجه بازدیدكنندگان، این مهلت تا 8 مردادماه تمدید شد.
موزه لوور ( du Louvre) در مركز شهر پاریس در كشور فرانسه واقع شده و بیش از 35هزار اثر هنری در هشت بخش مختلف این موزه نگهداری می‌شود. لوور كه از سال 1793 میلادی تا امروز به عنوان موزه عمومی فعال بوده، با بیش از 9٫5 میلیون بازدیدكننده در سال، پربازدیدترین موزه جهان است.
گزارش از: عادل پازیار و فائزه طاهری
فراهنگ** 9031** 9053**1055
تهران- ایرنا- نمایشگاه عكسهای عباس كیارستمی از بازدیدكنندگان موزه لوور در كنار نمایش آثاری كه از این موزه به تهران آمده اند، پرفورمنسی از یك همنشینی ذهنی برای بازدیدكننده ایرانی ترتیب داده است.