در ادامه اين گزارش مي خوانيم: كابينه پيشنهادي فعلي مردان و زناني خشن هستند كه همگي با ايران و توافق هستهاي مخالف بوده و هستند. بسياري از انديشمندان داخلي معتقدند كه موضوع ايران را نبايد به رتبههاي اول اولويت ترامپ تبديل كرد؛ چون او در ابتدا كارهاي مهمتري براي انجام دارد. اگرچه ميتوان با تدبيري بيش از آنچه تاكنون در عرصه روابط خارجي وجود داشته، با آمريكاي «ترامپزده» مواجه شد؛ اما نيمنگاهي به تيمي كه او براي همكاري برگزيده، ميتواند دايره نگراني ما را مشخص كند.
كابينه دونالد ترامپ هر طور كه چيده شود، ارتباطش با ايران و منافع ما كتمانكردني نيست. اگرچه هنوز همه كابينه او نهايي نشده و مشخص نيست كه سنا به همه اعضاي پيشنهادي نظر مثبت بدهد؛ اما ميتوان گفت آنها كه تاكنون برگزيده شدهاند، اگر نگوييم مواضع مخالفي با جمهوري اسلامي ايران دارند، دستكم موضع مثبتي ندارند. ازاينرو به مهمترين مواضع و سابقه وزراي پيشنهادي كه بهنوعي موضوع ايران يا توافق هستهاي روي ميز كارشان قرار خواهد داشت، نگاهي مياندازيم.
**رفيق نفتي پوتين
وزارت امور خارجه: ركس تيلرسون
گزينه ترامپ براي وزارت خارجه چند شاخصه مهم دارد؛ رئيس شركت نفتي اكسون موبيل است و با ولاديمير پوتين رفاقت دارد. او جانشين جان كري خواهد بود كه براي دستيابي به توافق هستهاي با ايران، ٢٢ ماه پاي مذاكره با وزير خارجه ايران نشست. او در حالي با همتاي ايراني خود به مذاكره نشست كه سه دهه بود بين ايران و آمريكا ارتباطي وجود نداشت. او ركورد وزراي پيشين خود را در تعداد روزهاي مذاكره و خارج از كشور بودن در دور آخر مذاكره هستهاي شكست.
دور آخر مذاكرات در تيرماه ٩٤، جان كري ١٩ روز در هتل كوبورگ وين، متوقف ماند و حتي برخي او را در بند ظريف توصيف كردند. كري شناخت نسبتا خوبي از ايران دارد. او در دانشگاه امآيتي با استادان ايراني در تماس است. خواهرش پيش از تسخير سفارت آمريكا، چندين سال در تهران زندگي ميكرد و دامادش نيز يك ايراني است. به نظر ميرسد همه اينها در نگاهش نسبت به ايران تأثير داشته است.
حال تيلرسون قرار است روي صندلي وزير خارجه آمريكا بنشيند. او گفته كه در نگرش دونالد ترامپ براي «تقويت و بازگرداندن اعتبار به موقعيت خارجي و پيشبرد امنيت ايالات متحده» شريك است. ترامپ، او را فردي موفق در زمينه مذاكرات و دستيابي به توافقهاي بينالمللي معرفي كرده و «براي منافع ايالات متحده مدافعي پرقدرت و برخوردار از ديدي شفاف خواهد بود و به تغيير جهت در رويكرد سياست خارجي كمك خواهد كرد كه سالهاست به بيراهه رفته و امنيت و موقعيت آمريكا در جهان را تضعيف كرده است». به نظر ميرسد يكي از اصليترين رويكردهاي سياست خارجي كه قرار است در دولت ترامپ تغيير رويكرد پيدا كند، برنامه هستهاي ايران و نقش جمهوري اسلامي در منطقه است.
اما تيلرسون بيش از هرچيز به داشتن رابطه گرم با مسكو معروف است. او 64 ساله است و تجارب فراواني در زمينه مذاكرات بينالمللي دارد و رابطه بازرگاني مستقيمي هم با ولاديمير پوتين، رئيسجمهوري روسيه، دارد. او در گذشته از منتقدان تحريم اقتصادي مسكو در جريان بحران اوكراين بوده است.
اگرچه رابطه گرم تيلرسون با پوتين، نگرانيها را درباره رأيآوردن او در سنا بالا برده؛ اما ميتوان به اين گرمي رابطه خوشبين بود. آمريكا در سالهاي گذشته درباره جزيره كريمه، با عملكرد مسكو مخالف بود و اين يكي از علل سردي رابطه پوتين و اوباما شد و در پي انضمام كريمه به خاك روسيه، ايالات متحده همراه با اتحاديه اروپا تحريمهايي را عليه روسيه به اجرا گذاشتند.
نقش مسكو در جريان جنگ روسيه نيز با اعتراض دولت دموكرات اوباما همراه بود؛ اما دونالد ترامپ دراينباره راه خود را جدا كرد؛ او گفت با دولت بشار اسد مشكلي ندارد، آنچه مسئله اوست، تروريسم است كه روسيه و ايران در حال مبارزه با آن هستند و او هم اين مبارزه را ادامه خواهد داد. حال سؤال اينجاست كه وزير خارجهاي كه با روسيه رفاقت دارد، در سياست خارجي با ايران در چه نقطهاي قرار خواهد داشت. در مقام پاسخ به اين سؤال نميتوان پاسخي شفاف داد؛ چون در عرصه سياست پارامترهاي متعددي نقش ايفا ميكنند. به نظر ميرسد وزير خارجه آمريكا با ايران در برخي موضوعات بينالمللي توافق و در برخي مخالفت داشته باشد؛ اما كفه مخالفت سنگينتر خواهد بود؛ چون اساسا دولت ترامپ با ايران سر سازگاري ندارد.
تيلرسون از سال 2006 تاكنون مدير اجرائي اكسون موبيل بوده و انتظار ميرود امسال بازنشسته شود. شركت اكسون موبيل در بيش از 50 كشور جهان فعاليت كرده و در شش قاره جهان به اكتشاف نفت و گاز ميپردازد.
در سال 2011، اكسون موبيل با شركت روسنفت (Rosneft)، بزرگترين شركت نفتي دولتي روسيه، قراردادي براي همكاري در كشف و استخراج نفت امضا كرد. اين دو شركت از آن زمان تاكنون در 10 پروژه روسيه با يكديگر مشاركت ميكنند. «ولاديمير پوتين» در سال 2013 مدال دوستي روسيه را به تيلرسون تقديم كرد. شركت نفتي اكسون موبيل در سال 2011 و در دوران مديرعاملي تيلرسون يك قرارداد نفتي مهم با مسكو امضا كرد. پوتين در آن زمان گفت ارزش اين توافق ميتواند بيش از 500 ميليارد دلار باشد.
اگر روابط دوستانه تهران- مسكو كه البته هميشه فراز و فرود داشته، با همين روند فعلي ادامه پيدا كند، به نظر ميرسد رفاقت پوتين و تيلرسون بر رابطه اين وزير تازهكار با تهران هم تأثير بگذارد.
**ژنرال اسلامهراس
مشاور امنيت ملي: مايكل فلين
با نگاهي به سابقه و ديدگاههاي مايكل فلين، بيراه نيست كه بگوييم حضور او در كابينه ترامپ نگرانكنندهتر از حضور ديگران خواهد بود. احتمالا در چهارسال پيش رو، از او اظهارنظرها و مواضع تندي عليه ايران خواهيم شنيد. فلين ژنرال بازنشسته است كه نگاههاي تندي درباره اسلام و مسلمانان و نوعي كجفهمي خاص درباره تروريسم و اسلام دارد. مايكل فلين در دولت اوباما در سمت رياست «سازمان اطلاعات دفاع» آمريكا حضور داشت؛ اما از اين سمت كناره گرفت.
واشنگتنپست، گزارش داده كه او از همان تاريخ بهكرات در ملأعام گفته كه علت استعفايش اختلاف نظر با دولت اوباما بوده است. او بعد از خروج از دولت اوباما، پنتاگون و كاخ سفيد را به باد انتقاد گرفت؛ از نحوه برخورد با داعش تا چگونگي رويارويي با ايران. فلين نزديكترين مقام امنيتي به رئيسجمهور آينده آمريكا خواهد بود كه در امور مرتبط با امنيت ملي بايد ترامپ را راهنمايي كند. او پيشتر در توييتي نوشته بود: «ترس از مسلمانان منطقي است».
مايكل فلين، ژنرال سهستاره بازنشسته نويسنده كتابي است با عنوان «صحنه جنگ» كه تابستان گذشته، منتشر شد؛ مضمون اصلي اين كتاب درباره جنگ عليه اسلام راديكال و نحوه پيروزي آمريكا در جنگ مزبور است. فلين مدعي است جمهوري اسلامي ايران، بخش عمدهاي از اسلام راديكال را تشكيل ميدهد. ازهمينرو بخش بزرگي از كتاب، به حكومت ايران اختصاص دارد. فلين در كتاب بر ارتباط حكومت ايران با سازمان القاعده پافشاري ميكند.
او درهمينزمينه ادعاهايي مطرح و اتهاماتي به ايران منتسب ميكند. او بمبگذاري سفارتخانههاي آمريكا در سال 1998 در كنيا و تانزانيا را به ايران مرتبط ميداند. او ايران را «دشمن سهمگيني» ميداند كه «نزديك به 40 سال است با آمريكا و متحدان آن، بهويژه اسرائيل، در جنگ است». او در راستاي همين ديدگاههاي افراطي، دستيابي ايران به انرژي هستهاي را كمخطرتر از آنچه برداشت راديكال از اسلام ميخواند، ميداند. او در بخشي از كتاب، دو رئيسجمهور آمريكا را شماتت ميكند؛ جيمي كارتر را به علت حمايتنكردن از شاه كه باعث رويكارآمدن حكومت اسلامي در ايران شد و باراك اوباما را كه با ايران معامله كرد: «پرزيدنت اوباما را ميتوان مانند كارتر به دورويي و ظاهرسازي متهم كرد. اگر حمله به ليبي درست بود، چطور حمله به سوريه و ايران درست نبود؟»
**ماتيس خشمگين
وزارت دفاع: جيمز ماتيس
به «سگ خشمگين» معروف است و ترامپ در جمع هوادارانش در سينسيناتي وقتيكه ميخواست جيمز ماتيس را براي وزارت دفاع اعلام كند، او را يكي از بهترينها دانسته. بيبيسي، ژنرال ماتيس را يكي از منتقدان آشكار سياستهاي دولت اوباما در حوزه خاورميانه بهويژه ايران توصيف ميكند. جيمز ماتيس، نيز جزء مخالفان جمهوري اسلامي ايران محسوب ميشود و مدعي است ايران به تنهايي «پايدارترين تهديد براي ثبات و صلح در خاورميانه است.» جيمز ماتيس، ژنرال بازنشسته و رئيس پيشين ستاد فرماندهي مركزي ايالات متحده آمريكاست كه به مواضع تند و صراحت لهجهاش مشهور است.
ژنرال ماتيس، اوايل بهار امسال در يك سخنراني عمومي مدعي شد با وجود جديبودن تهديد گروه موسوم به دولت اسلامي (داعش) و القاعده، «هيچ تهديدي از نظر تأثيرات پايدار در بلندمدت روي ثبات و شكوفايي منطقه و اميد جوانان به آينده بهتر، جديتر از ايران نيست». او كه در سال 2010 به رياست ستاد فرماندهي مركزي آمريكا منصوب شد، سه سال بعد به دليل آنچه در آن زمان اختلافنظر با دولت اوباما بر سر ايران عنوان شد، مقام خود را از دست داد.
ماتيس هم از منتقدان سرسخت توافق هستهاي با ايران است و كابينه باراك اوباما را به خاطر امضاي اين توافق به «سادهلوحبودن» متهم كرده است. او پيش از اين درباره توافق هستهاي گفته: «ما مجبوريم قبول كنيم كه يك توافق كنترل تسليحات معيوب داريم... چيزي كه به آن رسيديم يك تأخير هستهاي بود، نه توقف كامل. بايد آماده بدترين پيامدها باشيم». البته ماتيس به كنارگذاشتن كامل برجام (توافق هستهاي) معتقد نيست و ميگويد هرگونه عقبنشيني از اين توافق، به ويژه بدون حمايت متحدان ديگر، آمريكا و منطقه را «در مسير شكست قرار ميدهد».
**دوست اسرائيل
وزارت انرژي: ريك پري
فرماندار پيشين تگزاس، معاون اسبق جورج بوش در فرمانداري تگزاس و دوست نفتيها، جانشين ارنست مونيز، وزير انرژي كابينه اوباما مي شود كه در مذاكرات هستهاي و برجام نقش مهمي داشت. مونيز همدانشگاهي علياكبر صالحي بود و با فنيشدن مذاكرات هستهاي، وارد مذاكرات شد و گامبهگام توافق نهايي را در بخش فني به نگارش درآوردند. رستورانهاي كوچك پشت هتل كوبورگ در وين كه صندليهايش را در پيادهرو ميچيدند، عمدتا ميزبان مونيز و تيمش بودند كه هنگام غذاخوردن هم در حال مطالعه متون مذاكرات بودند.
با اين اوصاف، در دولت جديد، اينكه دونالد ترامپ درباره برجام چه تصميمي ميگيرد، عملكرد ريك پري را درباره اين توافق مشخص خواهد كرد. اگرچه مخالفت خود او با اين توافق هم كمتأثير نخواهد بود. اگر برجام ادامه پيدا كند، ريك پري با يوكيا آمانو، مديركل آژانس بينالمللي انرژي اتمي روند اين توافق و عملكرد ايران را رصد خواهد كرد.
آنچه تاكنون از مواضع «پري» مشخص است اين است كه او ايران را خطري براي موجوديت اسرائيل ميداند و از منتقدان روند مذاكرات هستهاي دولت باراك اوباما با ايران بود. او در انتخابات اخير، كانديداي مقدماتي حزب جمهوريخواه بود و در نخستين مناظره مقدماتي حزب جمهوريخواهان گفت كنگره بايد مانع از لغو تحريمهاي ايران شود و مدعي شد «اين پول به دست حكومتي ميرسد كه آن را در راه تروريسم خرج ميكند». به نظر ميرسد فرماندار پيشين تگزاس، ديدگاههاي مشابهي با جورج بوش دارد. او پيشتر معتقد بود بايد وزارت انرژي حذف شود، اما در سالهاي گذشته بر ترويج استفاده از انرژي پاك و كاهش وابستگي به سوختهاي فسيلي متمركز شده؛ اين در حالي است كه رسانههاي آمريكايي در گزارشهاي خود از پري به عنوان «متخصص استخراج سوختهاي فسيلي» ياد كردهاند.
جنجال اصلي انرژي در آمريكا بر سر نفت و انرژيهاي پاك است، در حالي كه بخشيدن وام و كمكهاي مالي در حوزه پژوهش به عنوان ويژگي بارز وزارت انرژي دولت باراك اوباما، معرفي ميشد. همچنين ترامپ معتقد است در حوزه نفت بايد آمريكا نقش چشمگيرتري ايفا كند. ريك پري همچنين در موضوع تغييرات اقليمي، با فعالان محيط زيست و نهادهاي بينالمللي مواجه خواهد بود؛ چون دولت اوباما به تعهدات بينالمللي در اين زمينه پيوسته، اما به نظر نميرسد ترامپ خيلي سفت و سخت آنها را ادامه دهد.
**كارپرداز تحريمها
وزارت خزانهداري: استيون منوچين
دونـــالـــد تــرامـــپ، رئيسجمهوري منتخب آمريكا، استيون منوچين مدير اجرائي سابق بانك گلدمن ساكس را به عنوان نامزد تصدي وزارت خزانهداري انتخاب كرد. وزارتخانهاي كه در رابطه با ايران متصدي برقراري تحريمهاي جديد و رصد و يافتن موارد تحريمشكني است. استيون منوچين، 53ساله است و ١٧ سال تجربه كار در بانك بزرگ گلدمن ساكس را دارد.
او در ستاد انتخاباتي ترامپ مدير مالي بود. در يك تعريف كلي ميتوان گفت وزارت خزانهداري، مسئول اجراي سياستهاي مالياتي آمريكاست و در عرصه بينالمللي، اجرا و نظارت بر حسن انجام تحريمها را پيگيري ميكند. به نظر ميرسد مأموريت اصلي منوچين در وزارت خزانهداري، معكوسكردن سياست دولت اوباما در قبال ايران، كوبا، كره شمالي و روسيه خواهد بود. تنظيمكننده و مجري تحريمهاي اقتصادي عليه دولتهاي خارجي در اين وزارتخانه دفتر كنترل سرمايههاي خارجي است. برخي رسانهها نوشتهاند لغو يا جايگزيني بسياري از سياستهاي باراك اوباما، درباره كشورهايي كه مورد لغو تحريم آمريكا قرار گرفتهاند، براي دولت بعد كار سختي نخواهد بود، چون اغلب آنها فرامين اجرائي بوده، نه قوانين مصوب كنگره. همه متفقالقولاند كه وزير خزانهداري ترامپ ميتواند تأثير عمدهاي بر سياست خارجي بگذارد.
**دادستان نژادپرست
دادستان كل: جف سشنز
ترامپ، جف سشنز را به سمت دادستان كل يا همان وزارت دادگستري برگزيده است. شايد با خودتان فكر ميكنيد دادستان كل ايالات متحده چه ربطي به ايران دارد. اين نهاد و كسيكه در اين سمت نشسته است سالانه افراد زيادي را به ادعاهاي اتهامي ارتباط با ايران، جاسوسي براي جمهوري اسلامي ايران و بهويژه اتهام دورزدن تحريمهاي ايران دادگاهي و مجازات ميكند. همچنين پروندههاي ادعايي كه هرازگاهي از لاي حوادث تروريستي يا يكي از حوادث خرابكارانه در گوشهاي از دنيا بيرون كشيده ميشود و به ايران منسوب ميشود. آخرين آنها ادعاي ارتباط ايران با حادثه برجهاي الخبر بود كه اگرچه جمهوري اسلامي اين اتهام را رد ميكرد، اما براي كساني كه از آن حادثه مغبون شده بودند، از محل اموال بلوكهشده ايران، غرامت تعيين كردند. البته دولت ايران به آن ماجرا معترض شد.
علاوه بر اينها اگر روزي ايران بخواهد بابت تحريمهاي ظالمانهاي كه بر كشور هموار شده و روند توسعه و پيشرفت ايران را كند كرده، در محاكم دادگستري درخواست دادخواهي و اعلام شكايت كند، قطعا نهادي كه بيش از همه با آن درگير خواهد بود، وزارت دادگستري و البته خزانهداري ايالات متحده است.
جف سشنز كه قرار است بر صندلي دادستان كل بنشيند، سناتور اهل آلاباماست كه پيشازاين اسمش بهعنوان رئيس پنتاگون هم مطرح شده بود. اين سناتور 69ساله از حاميان حمله آمريكا به عراق در سال 2003 بود و اين يكي از موضوعاتي است كه او درباره آن با رئيسجمهوري منتخب اختلاف موضع دارد؛ چون ترامپ آن جنگ را «وحشتناك و احمقانه» خوانده بود؛ اما اين دو آنقدر اشتراك ديدگاه دارند كه بتوان برخي اختلافات را ناديده گرفت. سشنز در دوران تبليغات انتخاباتي يكي از نزديكترين متحدان ترامپ بود. سشنز در «كميته خدمات نيروهاي مسلح»، «كميته قضائي» و «كميته بودجه» سنا عضو بوده و از مخالفان توافق هستهاي است. نيويورك تايمز درباره او گزارش داده كه سال ١٩٨٦ دونالد ريگان، سشنز را براي مقامي قضائي معرفي كرده بود؛ اما كميتهاي در سنا او را به دليل ديدگاههاي تند نژادي رد كرد.
**مسافر ناكام ايران
سازمان سيا: مايك پومپئو
نماينده مجلس از كانزاس؛ نامزد رياست سيا، سازمان اطلاعات مركزي آمريكاست. مايك پومپئو يكي از سه نماينده جمهوريخواه مجلس نمايندگان آمريكا بود كه به ادعاي نظارت بر انتخابات مجلس شوراي اسلامي و مجلس خبرگان، تقاضاي سفر به ايران كرده بودند.
آنها بعد از پركردن درخواست ويزا در محل حفاظت منافع ايران عكس گرفته بودند و بعد در نامهاي به رهبري خواسته بودند كه به درخواست ويزايشان توجه ويژه شود. آنها علاوه بر نظارت بر انتخابات خواستار اين بودند كه با زندانيان آمريكايي در ايران ملاقات كنند و از مجتمع پارچين و تأسيسات هستهاي اراك و فردو بازديد كنند. او عضو جنبش تيپارتي در حزب جمهوريخواهان است؛ همچنين عضو انجمن ملي اسلحه، گروه لابي گسترش استفاده از سلاح گرم در آمريكاست كه با بستن بازداشتگاه گوانتانامو مخالف بوده و مدعي است كه روحانيون مسلماني كه حملات تروريستي را بهشدت محكوم نميكنند، «همدست» تروريستها هستند. گفته ميشود پومپئو توجه ويژهاي به اخبار ايران دارد و منتقد سرسخت توافق هستهاي ايران و قدرتهاي جهاني بوده است.
او همين اواخر در توييتر نوشت «منتظر عقبگرد از اين توافق فاجعهبار با بزرگترين دولت حامي تروريسم در جهان هستم» و چند ماه پيش در يادداشتي نوشت: «يك سال بعد از توافق هستهاي اوباما با ايران، اين توافق ما را در معرض خطر فزاينده قرار ميدهد». پومپئو و سناتور تام كاتن مدعي هستند كه غير از توافق هستهاي بين ايران و قدرتهاي جهاني، ايران و آژانس بينالمللي انرژي اتمي هم دو توافق جانبي محرمانه دارند. اين ادعا از سوي دولت ايران و آمريكا تكذيب شد.
**سوزنبان قطار قطعنامهها
سفير سازمان ملل: نيكي هيلي
قريـببهيقين سالهاي پيشروي استقرار دولت ترامپ، فضاي سازمان ملل شاهد قطار قطعنامهها و ادعاهايي عليه ايران خواهد بود تا فضاي ايرانهراسي قبل را به جهان بازگرداند. نيكي هيلي كه قرار است سفير ايالات متحده در سازمان ملل باشد، سوزنبان اين قطار پرسروصدا خواهد بود. اگر نمايندگي ايالات متحده در شوراي امنيت را هم به او بسپارند، او جانشين راديكالي براي سامانتا پاور، سفير فعلي در سازمان ملل خواهد بود كه البته او هم سخنرانيهاي تندي عليه ايران داشت.
نيكي هيلي از سال 2011 صدوشانزدهمين فرماندار ايالت كاروليناي جنوبي بود؛ ولي اولين فرماندار زن اين ايالت بود. خانم فرماندار آمريكايي هنديتبار امسال ٤٥سالگياش را سپري خواهد كرد و در هنگ پيرو پاتالهاي ميلياردي كابينه ترامپ جوانترين عضو به نظر ميرسد. تيپارتي حامي اوست كه در خانوادهاي سيك و مهاجر از ايالت پنجاب متولد شده است. هيلي در دوراني كه نماينده مجلس كاروليناي جنوبي بود، مخالف سقط جنين، موافق كاهش ماليات و اعمال قوانين مهاجرت است. به نظر ميرسد او اشتراكات فكري زيادي با دونالد ترامپ دارد. در برخي اخبار آمد كه نماينده رژيم اسرائيل در سازمان ملل از انتخاب هيلي ابراز رضايت كرده و او را دوست واقعي اسرائيل توصيف كرده است.
*منبع: روزنامه شرق، 1395.10.19
**گروه اطلاع رساني**2059**9131**انتشار دهنده: شهربانو جمعه

تهران- ايرنا- روزنامه شرق در گزارشي به قلم زينب اسماعيلي، نوشت: كمتر از دو هفته ديگر به استقرار تيم دونالد ترامپ در كاخ سفيد مانده است. نامهايي كه تاكنون از كابينه دونالد ترامپ معرفي شدهاند، تقريبا همگي ترسناك هستند و علاوه بر اينكه بايد نگران بود آنها با منطقه خاورميانه و ايران و برجام چه خواهند كرد، بايد نگران بود كه آنها در جهان چه خواهند كرد.