به گزارش ایرنا از پایگاه اینترنتی دویچه وله، بسیاری از افراد بر این باورند كه از طریق تغذیه سالم میتوان ویتامین D مورد نیاز بدن را تامین كرد. اما این تصوری باطل است. مواد غذایی كه حاوی ویتامین D كافی هستند بسیار نادرند. به عبارت دیگر فقط با خوردن هر روزه ماهیهای چرب می توان حداقل ویتامین D مورد نیاز را دریافت كرد. در غیر این صورت تامین این ویتامین ضروری از طریق تغذیه امكانپذیر نیست.
**ویتامین D- نیاز بیشتر از میزان دریافت
متاسفانه معلوم نیست كه آیا این میزان حداقل هم برای تامین نیاز روزمره ما كفایت میكند یا خیر. بسیاری از دانشمندان معتقدند كه نیاز ما به ویتامین D بسیار بیشتر از میزانی است كه تصور میشود و كمبود این ویتامین عامل بسیاری از بیماریهاست.
از سال 2012 حداقل میزان روزانه 20 میكروگرم ویتامین D برای افراد بزرگسال تعیین شده است. چنانچه این مقدار ویتامین قرار باشد تنها از طریق تغذیه تامین شود، باید روزانه 200 گرم ساردین، دو كیلوگرم پنیر و 700 گرم تخم مرغ یا 500 گرم گوشت گوساله مصرف شود. دانشمندان برای مبتلایان به برخی بیماریها میزان بیشتری ویتامین D توصیه میكنند. برای مثال افراد مبتلا به ام اس باید روزانه 180 میكروگرم و برای پیشگیری از ابتلا به سرطان مقدار 240 میكروگرم مصرف كنند.
روشن است كه برای دریافت روزانه 240 میكروگرم ویتامین D نمیتوان تنها به تغذیه اكتفا كرد.
**نور خورشید بهترین منبع ویتامین D
نور خورشید از جمله منابع اصلی تامین ویتامین D است. قرار گرفتن روزانه 15 تا 120 دقیقه در برابر نور مستقیم آفتاب (بسته به رنگ پوست، عرض جغرافیایی، سطحی كه در معرض نور قرار میگیرد و شدت تابش خورشید) میتواند 500 میكروگرم ویتامین D یا بیشتر برای بدن تامین كند.
**كمبود ویتامین D و خطر ابتلا به بیماریها
در دهههای گذشته پزشكان تصور میكردند ویتامین D تنها برای استحكام استخوانها و دندانها لازم است. اما پژوهشها ثابت كردهاند كه این ویتامین نقشهای گوناگونی در سلامتی انسان دارد و كمبود آن میتواند به طور قابل ملاحظهای خطر ابتلا به بیماریها را افزایش دهد.
متاسفانه روش زندگی در جوامع امروزی، سرگرمیهای اوقات فراغت و فعالیتهای شغلی كه در فضاهای دربسته انجام میشود در ابتلا به كمبود ویتامین D نقش دارند و تنها افراد معدودی از اهمیت و نقش این ویتامین آگاهی دارند.
**علائم كمبود ویتامین D
**سرماخوردگی و بیماریهای تنفس
بهترین روش تشخیص كمبود احتمالی ویتامین D آزمایش خون است. كاهش میزان این ویتامین در بدن منجر به دردها و نارساییهای زیر میشود:
در پژوهشی كه گزارش آن در مجله Cambridge Journals منتشر شده كمبود ویتامین D در كودكان موجب بیماریهای تنفسی میشود و میزان ذخیره كافی ویتامین D تعداد دفعات بروز بیماریهای تنفسی را در كودكان كاهش میدهد.
**ضعف عضلانی
بر اساس بررسیهای دكتر میشائل اف هولیك، پژوهشگر بیماریهای مرتبط با كمبود ویتامین D، كاركرد مطلوب عضلات زمانی امكانپذیر است كه گیرندههای ویتامین D میزان كافی از این ویتامین را در بدن آزاد كنند.
**بیماری پسوریازیس
پژوهشها نشان دادهاند كه ویتامین D میتواند در درمان بیماری پسوریازیس موثر باشد. از آنجا كه این ویتامین از رشد و تكثیر بیش از حد سلولها در بدن جلوگیری میكند و با توجه به اینكه در این بیماری سلولهای پوستی به طور غیرطبیعی تكثیر میشوند، كمبود ویتامین D نیز موجب تشدید علائم بیماری میشود.
**نارسایی كلیوی مزمن
بنا بر نظر دكتر میشائل اف هولیك بیمارانی كه از نارسایی كلیوی مزمن رنج میبرند نیز قادر نیستند به طور فعال ویتامین D در بدن تولید كنند به خصوص اگر تحت درمان دیالیزی قرار دارند. این افراد باید به منظور سوختوساز كلسیم در بدن ویتامین D3 مصرف كنند تا خطر ابتلا به بیماری استئودیستروفی (اختلال سوختوساز مواد معدنی كه منجر به بیماریهای استخوانی ناشی از نارسایی كلیه میشود) را كاهش دهند و ترشح هورمون پاراتورمون تنظیم شود. ویتامین D باعث جذب كلسیم میشود و هورمون پاراتورمون موجب ثابت ماندن مقدار كلسیم در خون میشود. هنگامی كه میزان ویتامین D موجود در بدن كاهش یابد، پاراتورمون كلسیم مورد نیاز خون را از استخوانها میگیرد. اگر چنین وضعیتی به مدت طولانی ادامه یابد فرد به پوكی استخوان مبتلا میشود.
**دیابت
نتایج تحقیقات نشان دادهاند كه حفظ میزان ویتامین D مورد نیاز از بدو تولد خطر ابتلا به دیابت در بزرگسالی را تا 80 درصد كاهش میدهد.
**آسم
ویتامین D همچنین باعث كاهش خطر ابتلا به بیماری آسم میشود. نیتجه پژوهشهای دانشمندان ژاپنی روی دانشآموزان نشان میدهد كه استفاده از مكملهای ویتامین D به طور قابل ملاحظهای در كاهش بروز آسم نقش دارند.
**پارودنتیت
بیماریهای مزمن لثه (پیوره) كه با تورم و خونریزی همراه هستند میتوانند بهوسیله ویتامین D تحت كنترل در آیند. ویتامین D باعث تحریك تولید دفنزین و كاتلیسیدینی در بدن میشود. این دو پپتیدهای ضدمیكروبی روی غشای مخاطی قرار میگیرند و در برابر باكتریها مقاومت و از بروز پارودنتیت جلوگیری میكنند.
**بیماریهای قلبی-عروقی
بیماریهای قلبی و فشار خون نیز با كمبود ویتامین D در ارتباط هستند. بررسیها نشان دادهاند كاهش میزان این ویتامین عامل موثری در افزایش فشار خون است.
**اسكیزوفرنی و افسردگی
از آنجا كه كاركرد مطلوب مغز به میزان كافی ویتامین D در بدن وابسته است، كمبود آن خطر ابتلا به اسكیزوفرنی و افسردگی را افزایش میدهد. میزان كافی ذخیره ویتامین D در دوران بارداری و نیز كودكی برای تحریك گیرندههای این ویتامین در مغز و رشد آن ضروری است.
**سرطان
پژوهشگران مركز پزشكی دانشگاه جورجتاون در واشینگتن در تحقیقات خود ارتباط بین مصرف كافی ویتامین D و كاهش خطر ابتلا به سرطان خون را كشف كردند. آنها دریافتند كه استفاده از ویتامینهای موجود در اشعه آفتاب تا 75 درصد به كاهش میزان رشد سرطان و تا 50 درصد به كاهش خطر بروز تومورهای سرطانی كمك میكند.
**پیشگیری بهتر از درمان
به حد كافی حمام آفتاب بگیرید. افرادی كه دارای پوست روشن هستند كافی است در فصل تابستان و هنگام تابش شدید آفتاب دقایقی در معرض آفتاب قرار گیرند تا ویتامین D مورد نیاز خود را از این طریق دریافت كنند. قرار گرفتن بیشتر در معرض آفتاب بیفایده است زیرا بدن فقط به میزان مورد نیاز خود ویتامین D موجود در آفتاب را جذب میكند. در هوای ابری باید مدت بیشتری در فضای باز قرار گیریم. در این شرایط خطر بروز سرطان پوست بسیار كمتر میشود و یا به طور كل از بین میرود.
اگر دسترسی به آفتاب و قرار گرفتن در فضای باز امكانپذیر نباشد باید از مكملهای حاوی ویتامین D3 استفاده شود.
در كشورهای اروپایی كه تابش آفتاب در فصل زمستان كاهش مییابد بدن به ناچار از ذخیره ویتامین D خود استفاده میكند بنابراین استفاده از این مكملها ضروری است.
علمی **1311**1440
دریافت كننده:محمدعلی صنایعی** انتشاردهنده :معصومه گلشن
تهران - ایرنا - امروزه مشكل اصلی مبتلایان به كمبود ویتامین D كار كردن در فضای بسته در طول روز و محرومیت از تابش آفتاب است در حالی كه بخش اعظم ویتامین D از طریق جذب اشعه خورشید تامین میشود.