اين روزنامه نوشت: سايت خبري تحليلي راه پيشرفت در گفتگوي صريح و شفاف با دكتر محمدتقي رخشاني مدرس مراكز آموزش عالي استان، مدير مسئول روزنامه زاهدان، قائم مقام ستاد انتخاباتي دكتر روحاني در سيستان و بلوچستان و شخصيت شناخته شده اصلاحات، اوضاع استان را مورد بحث قرار داده است.
به علت طولاني شدن زمان گفتگو پاره اي از پرسش ها فرصت طرح نيافت كه در زمان ديگر به طرح آنها خواهيم پرداخت آنچه مي خوانيد محصول اين گفتگوست.
سئوال- قبل از شروع گفتگو لازم مي دانم كه از طرف سايت تحليلي خبري راه پيشرفت از جنابعالي تشكر كنم كه اين گفتگو را پذيرفتيد و ثانياً اميدوارم كه مباحث به طور صريح و شفاف مطرح بشود.
اگر موافق باشيد از اينجا شروع كنيم كه ارزيابي شما از وضعيت مديريت در استان چيست؟
جواب- وقتي صحبت از مديريت در استان مي شود مبناي آن اين است كه شما به يك بسته ي مديريتي نظر داريد كه درست هم همين است با اين نگاه اگر مديريت استان را شامل استاندار، معاونان استاندار، مديران كل استانداري، فرمانداران، مديران ادارات، رؤساي سازمان ها و مديران عامل شركتهاي دولتي بدانيد، مديريت استان متوسط به سمت ضعيف است به اين معنا كه شخص استاندار با ضعف و قوت هايي كه دارد رتبه خيلي خوب مي گيرد، بخشي از مديران خيلي خوب و خوب هستند، عده اي هم متوسط و ضعيف و خيلي ضعيف هستند.
البته به اين نكته توجه داشته باشيد كه اين ارزيابي با توجه به شرايط استان و برنامه هايي كه پيش رو داريم تعريف مي شود.
سئوال- در اين ارزيابي عالي نداشتيم؟
جواب- من از مديريتِ هيچ يك از مديران استان ارزيابي عالي ندارم.
سئوال- حتي خود آقاي استاندار؟
ج-اينكه در ارزيابي آقاي هاشمي خيلي خوب تعريف شده از خيلي از مديران قبلي برتر است اما مديريت ايشان هم ضعف هاي خودش را دارد. دوره هايي در استان گذشته كه ما به مديريت متوسط هم راضي بوده ايم اما مدير عالي استان واقعاً متوسط به سمت ضعيف بود مثل همين يكي دو دوره ي قبل.
سئوال- يعني از نظر توانائي در مديريت، آقاي هاشمي را با آقاي حسيني مقايسه مي كنيد؟
ج-نخير آقاي حسيني مدير توانمندي نبود، كار هم در استان در زمان ايشان انجام نشد، شرايط كشور خاص بود، هوي اصلاحات بود، اگر بخواهم مقايسه كنم ايشان را با مهندس حجتي مقايسه مي كنم.
سئوال- اينكه مي گوييد مديريت را با توجه به برنامه ها ضعيف مي دانيم دقيقاً يعني چه؟
ج-ببينيد امروز در استان، هم مشكلات بزرگ داريم و هم برنامه هاي بزرگ، شرايط در سيستان بدتر و فاجعه بارتر از هميشه است و از آن طرف برنامه هاي بزرگي دارد اجرائي مي شود.
دو هاپ پتروشيمي چابهار و ايرانشهر، راه آهن چابهار- زابل- مشهد، راه ترانزيتي چابهار- ميلك، گازرساني به استان، آبياري تحت فشار 146 هزار هكتار زمين كشاورزي در استان، اكتشاف معادن و به ويژه فولاد و برنامه افزايش ظرفيت اسكله هاي چابهار عمده ي اين برنامه هاست. اجراي اين پروژه ها با تيم مديريتي ضعيف امكان پذير نيست.
سئوال- اين پروژه ها از قبل وجود داشته و مربوط به اين دولت نيست؟
ج-همين طور است برخي از اين پروژه ها مثلاً راه چابهار به ميلك و يا راه آهن از زمان دولت آقاي ميرحسين موسوي و در چهارچوب برنامه توسعه محور شرق بود بعد در دولت آقاي هاشمي كه منطقه آزاد چابهار تصويب شد يكي از كاركردهاي اولويت دار چابهار ترانزيت بود كه ضرورت آن توجه به راه بود. گاز هم از دولت آقاي خاتمي برنامه ريزي شده، بحث راه آهن را در دولت آقاي احمدي نژاد، آقاي بهبهاني مطرح كرد و حتي گفت تا آخر همين دولت بهره برداري مي كنيم، لوله گذاري براي آبياري تحت فشار هم در دولت هاي قبل بود، پتروشيمي هم پروژه اي بود كه بخش خصوصي با مديريت مهندس نعمت زاده در دولت قبل آن را پيگيري مي كردند، اين مهم نيست، مهم اين است كه در اين دولت و با پيگيري جدي آقاي استاندار براي اين پروژه ها بودجه مناسب گذاشته شده. اما با اين مديريت در استان به سرانجام رسيدن پروژه ها در زمان تعيين شده جاي ترديد بسيار دارد. به نظرم يكي از دلايلي كه در دولت هاي گذشته هم اين پروژه ها پيشرفتي نداشته و يا به سرانجامي نرسيده همين بحث مديريت هاي كوتوله و ناتوان بوده است. البته اين توضيح را هم بدهم كه برخي مديريت هاي توانمند هم در استان داريم كه وجودشان مغتنم است.
سئوال- اما آقاي دكتر گفته مي شود كه شما مشاور استاندار هستيد و در اين تصميم گيري ها مؤثريد؟
ج-اينكه بنده مشاور آقاي هاشمي هستم چه به طور رسمي و چه به طور غيررسمي اصلاً اين طور نيست و بنده هيچ نقشي در تصميم گيري هاي ايشان ندارم اما اينكه در برخي انتصابات در حد معرفي افراد نقش داشته ام حرف درستي است، اما در همين حد و نه بيشتر.
سئوال- معناي اين تفكيك چيست؟
ج-ببينيد ما آقاي هاشمي را براي استان و جمهوري اسلامي مي خواهيم، استان و جمهوري اسلامي را براي آقاي هاشمي و امثال ايشان نمي خواهيم. بنابراين بر طبق اين ديدگاه هر وقت احساس ضرورت كرده ام در صحنه حاضر بوده ام، در انتخابات 92 هم همين بود و تحليل بنده اين بود كه آقاي روحاني براي جمهوري اسلامي ضروري است لذا وارد شديم و فعاليت كرديم هر آن چه از دستمان برآمد. الان هم نگاه ما اين است كه اصلاح طلبان با تمام توان حامي و پشتيبان دولت باشند اگر چه دولت پاسخي در خور شأن اين حمايت به اصلاح طلبان نداده و يا ندهد.
من هميشه براي تعامل با مديريت عالي دولت در استان يك اصل داشتم و آن حمايت منتقدانه بوده يعني هر كجا عمل مثبتي صورت گرفته حمايت كرده ام و هر كجا ضعف بوده انتقاد كرده ام و بارها گفته ام كه نقد بزرگترين هديه ما به مسئولان است.
سئوال- برخي از فعالان سياسي در استان به مسئولين به ويژه در استانداري نقد دارند كه ديدنشان مشكل شده است شما علت را چه مي دانيد؟
ج-به نظرم هنوز فضا به نحوي كه دوستان گفته اند نيست حداقل از طريق آقاي كرمي ارتباط با آقاي استاندار سهل است. اما در اصل بايد به اين نكته توجه داشته باشيم كه دوران يك سال گذشته دوران ماه عسل بود و كساني كه در استانداري مستقر شدند با افراد مختلف مي نشستند، خوش و بش مي كردند و اطلاعات مي گرفتند اما حالا افرادي كه به سراغ مسئولين در استانداري مي روند براي دادن اطلاعات نمي روند، مطالبه دارند و پرسشگر اين مطالبات هستند و مسئولين بايد پاسخگو باشند كه با عنايت بر روند كُندِ امور در موارد زيادي پاسخي براي گفتن نيست و لذا به طور طبيعي بايد متوقع باشيم كه كم كم درها بسته شود و به راحتي به روي ارباب رجوع پرسشگر باز نشود.
سئوال- از روند كُندِ پيشرفت امور صحبت كرديد ممكن است روشن تر بفرماييد؟
ج-ساختار اداري در كل كشور و از جمله در استان ما دچار گير و گرفت اساسي است مثلاً دريافت يك مجوز مستلزم طي يك فرآيند طولاني است كه معمولاً شش ماه تا يك سال طول مي كشد، روند ثبت يك تشكل غيردولتي همين مقدار زمان مي برد در ساير حوزه ها هم همين طور است اين فرآيند به شدّت خسته كننده و نااميد كننده است.
پاسخگويي در ادارات غيرمعقول است همين الان كساني هستند كه بيش از يك سال است پروژه هايي را كه قرارداد بسته بودند تحويل موقت داده اند اما هنوز پولشان را نگرفته اند.
تعديل اين فرآيندها نياز به اشراف شخص استاندار دارد كه ايشان هم براي كارهاي كوچك وقت ندارند و اساساً قرار نبوده كه به اين مسائل بپردازند چرا كه ايشان در اولين جلسه گفتند كه آمده اند تا كارهاي بزرگ انجام دهند، مديريت هاي ضعيف هم نمي توانند روند را تسهيل و تسريع كنند.
سئوال- تا از بحث مديريت عبور نكرده ايم بفرماييد در تقسيم بندي جنابعالي منطقه آزاد چابهار در چه رده اي از مديريت قرار مي گيرد؟
ج-مديريت منطقه آزاد چابهار مديريتي ضعيف و ناكارآمد است البته افراد باتجربه اي در مجموعه هستند كه با يك گل بهار نمي شود.
اگر كساني چشم اميد دارند تا منطقه آزاد چابهار بتواند به توسعه استان كمك كند اميد بيهوده اي دارند. شرايط در منطقه ي آزاد به گونه اي است كه شاهد هستيم كساني كه براي برخي فعاليت ها از جمله هتل سازي به منطقه آزاد آمده اند اكنون ترجيح مي دهند كه اين سرمايه گذاري را در خود چابهار بكنند.
حضور افراد غيركارشناس در هيأت مديره و سمت هاي اجرايي، منطقه آزاد چابهار را كاملاً فَشَل كرده است.
سئوال- البته همه چيز در منطقه آزاد چابهار بد نيست ظاهراً حقوق ها خيلي خوب است
ج- انشاءا... كاركردها هم خوب و مثبت بشود.
سئوال- در مورد منطقه آزاد سيستان اخبار ضد و نقيض به گوش مي رسد، شما چه خبر و نظري داريد؟
ج- ابتدا بخش نظر را توضيح مي دهم و بعد به خبرها مي پردازم ببينيد بررسي علل خرابي سيستان نياز به يك جلسه مفصل كارشناسي دارد در اينجا فقط به اندازه ي ضرورتِ تبيينِ پاسخ سئوال توضيح مي دهم يكي از شعبه هاي جاده ي ابريشم كه از سين كيانگ در چين شروع مي شود و جاده ي ادويه كه از كالي كوت در هند شروع مي شود از سيستان مي گذشته و از طريق نرماشير به بندر سيراف در نزديكي بوشهر در خليج فارس مي رسيده و از آنجا و از طريق دريا به بندر اَدَن در يمن مي رفته و از آنجا هم از طريق دريا به صور و صيدا در لبنان و بعد هم اروپا مي رفته است و بخش دوم از طريق زميني از عَدَن به نجران و مكه و مدينه و شام و بعد هم اروپا مي رفته است. با تحولات تاريخي و در آخرين مرحله با قرارداد پاريس و جدا شدن افغانستان از ايران و سپس با قرارداد مك ماهون و جدا شدن بخش عمده ي سيستان از ايران عملاً هم راه تجارتي تاريخي كه فرخي سيستاني مي گويد با كاروان حُله برفتم زِ سيستان بسته شد و هم آب هيرمند دچار مشكل شد و دوران طولاني كه سيستان انبار غله ايران بود به پايان رسيد و با همراهي علل ديگري سيستان دچار خرابي و مهاجرت شد اما همان طور كه در همايش «بايست ها و داشته هاي منطقه آزاد سيستان» توضيح دادم منطقه آزاد در سيستان، هم توجيه دارد و هم نجات بخش است. اما در مورد اخبار بايد بگويم كه پس از سفر رئيس جمهور اين مسئله مطرح شد كه آقاي هاشمي استاندار بحث را پيگيري كرده اند و در هيأت دولت در حال بررسي است و برخي نمايندگان استان هم مطرح كردند كه زمينه تصويب آن را در مجلس فراهم كرده اند.
اما در آخرين تماس مستقيم با مهندس تركان ايشان گفته اند هيچ گونه درخواست، طرح پيشنهادي و يا توجيه طرح از طرف استانداري سيستان و بلوچستان به شوراي مناطق آزاد نرسيده و معناي اين حرف آن است كه آنچه گفته شده مبتني بر واقعيت نبوده و بايد كار اساسي و جدي براي توجيه و تصويب منطقه آزاد سيستان صورت بگيرد و اين يعني همت كنيد ياران.
سئوال- فراتر از بحث منطقه آزاد به نظر مي رسد نگاه آقاي هاشمي به شمال و جنوب استان يكسان نيست و سياست ايشان تحريم سيستان است؟
ج- من با اين تحليل موافق نيستم، نگاه آقاي هاشمي ملي است.
سئوال- مطمئن هستيد؟
ج-ببينيد آنچه دريافت بنده تاكنون بوده اين است، اگر به جمع بندي ديگري برسم بدون ترديد هم آن را مطرح مي كنم و هم به نقد آن مي پردازم اما تا شرايط امروز تحليل من اين است كه براي آقاي هاشمي شمال و جنوب استان فرقي نمي كند. پروژه هاي جنوب استان از قبل بوده و ايشان در تصويب اين پروژه ها نقشي نداشته، نقش ايشان پيگيري و دريافت بودجه بوده كه كار اساسي و مهمي است متأسفانه در حوزه سيستان از اين پروژه ها خبري نبوده كه استاندار پيگير بودجه ي آن باشد.
اميدوارم با تصويب منطقه آزاد سيستان زمينه اجرايي پروژه هاي بسياري در سيستان فراهم شود.
سئوال- در مورد مجلس و اصول گرايان هم سئوال دارم.
ج-يك لحظه اجازه بدهيد، براي يك جامعه كه مجلس در رأس امور آن است، انتخابات مجلس هميشه مهم است، انتخابات آينده، هم براي اصول گرايان و هم براي ما يعني اصلاح طلبان مهم و براي دولت حياتي است.
در مورد اصول گرايان هم بايد بگويم كه بخش مهمي از آنها توهم توطئه دارند و خيال مي كنند كه با توطئه و فريب مردم نتوانسته اند برنده انتخابات شوند. آنان به جاي ارزيابي عملكرد هشت ساله خود و آنچه بر سر جامعه آورده اند و بازسازي خود، هنوز طلبكار هستند و به همه پرخاش مي كنند غافل از آنكه خيلي به جامعه بدهكارند و بايد پاسخگوي خيلي از عملكردها باشند. اگر اجازه بدهيد اين بحث ها را در يك جلسه ديگر داشته باشيم.
سئوال- بسيار خوب پس براي ماه آينده از همين حالا وقت گرفتيم.
ج-ان شاءا... در خدمتيم.
7437
روزنامه زاهدان در جديدترين شماره خود گفت و گوي پايگاه اينترنتي 'راه پيشرفت' با دكتر محمدتقي رخشاني مدير مسوول اين روزنامه را با عنوان 'سيستان و بلوچستان به كجا مي رود' منتشر كرد.