محرم كه مي شود حال عجيبي به عاشقان اهل بيت دست مي دهد. خواهي نخواهي دلت پر مي كشد براي تكيه ها و حسينيه ها؛ همصدا با ديگران زمزمه و همپاي آنان در كوچه پس كوچه هاي شهر در مراسم عزاداري شركت كني.
گاهي هم به دلت اجازه رها شدن و به اشك هايت فرصت جاري شدن مي دهي تا با زهراي مرضيه در عزاي سيد شهيدان هم ناله شوي. در بين اين همه هياهو دلت كه گرفته باشد، حسابي دعا مي كني و آرام مي شوي...
صداي طبل، سنج و مرثيه سرايي همه شهر را فرا مي گيرد و بوي خوراك نذري كوچه پس كوچه هاي شهر را پر مي كند و تو نمي داني راز عطر ملكوتي غذاي نذري چيست كه اينگونه دلت را مي برد.
پارچه هاي سياه عزا بر در و ديوار با ذكر يا حسين (ع)، يا قمر بني هاشم، يا ثارالله و ... نصب مي شود و انعكاس صداي طبل و سنج ها و نوحه خواني مداحان كه ناله عشق سر مي دهند با نم نم باران پاييزي حال و هواي محرمت را صد چندان مي كند.
همه ساله آيين ها و مراسم باشكوهي در ايام عزاداري محرم و صفر برگزار مي شود و اينگونه مراسم ها كه اجراي بيشتر آنها در هر شهري گاها متفاوت است، مراسم خاص و بومي همان منطقه به حساب مي آيد.
نمي تواني تحليل كني كه چگونه است كه نام اباعبدالله (ع) با گذشت زمان در ميان قلوب مسلمين عمق و عشق روزافزوني دارد و در مي يابي كه حركت صادقانه در مسير الي الله و گذشتن از امور دنيوي و همه علايق است كه هميشه جاودان تاريخ خواهد ماند.
عمده اين آيين ها در شهرستان دماوند داراي قدمت بسياري است و با گذشت نسل ها اين آيين هاي شاخص حفظ و ماندگار شده است كه مي توان نمونه آن را آيين علم گرداندن روستاي سربندان دماوند عنوان كرد.
در سال 91 اداره كل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان تهران در اقدام قابل توجهي اين آيين هاي قديمي و بومي منطقه را كه قدمتي گاه بيش از 500 سال دارد به ثبت معنوي رسانده كه سهم شهرستان دماوند در اين ثبت معنوي 'جامعه پوشاندن به علم محله درويش دماوند' و مراسم 'علم گرداندن روستاي سربندان دماوند' است.
اين آيين ها در حالي به ثبت معنوي رسيده كه قرار است به همان منوال به سبك سنتي اجرا شود.
آيين 'علم گرداندن روستاي سربندان دماوند' از سنت هاي ديرينه مردم روستاي سربندان شهر دماوند محسوب مي شود كه از زمان هاي بسيار دور نسل به نسل گذشته تا به امروز رسيده است.
*آيين علم گرداندن روستاي سربندان
دهيار روستاي سربندان به مراسم علم گرداندن اين روستا پرداخت و گفت: از سنوات گذشته در ايام محرم مراسم آييني وجود داشته كه روزهفتم ماه محرم عزاداران به خانه سيد بزرگ روستا مي رفتند و اين علم چوبي را در آن خانه با پارچه نذري سبزرنگي كه داشتند مي پوشاندند و با خواندن مرثيه و روضه خواني به سمت مسجد روستا حركت مي دادند.
'سعيد رضوي' افزود: اين علم تا روز عاشورا در مسجد مي ماند و در اين روز با آييني كه از قديم مرسوم بوده جلوي دسته عزاداري حركت داده مي شد و هركسي به اندازه توان خود، علم را تا مسافتي حمل مي كرد.
وي ادامه داد: در انتهاي اين مراسم علم را به گورستان قديمي روستا هدايت و مراسمي نيز براي شادي روح اموات و شهداي روستاي سربندان برگزار مي كنند.
دهيار روستاي سربندان بيان كرد: پس از برگزاري مراسم تاسوعا وعاشوراي امام حسين (ع)، علم در منزل سيد نگاهداري مي شد كه با گذشت ساليان متمادي هنوز اين آيين در بين اهالي روستا مرسوم است.
رضوي گفت: قدمت اين آيين در روستاي سربندان به حدود 500 سال مي رسد و مردم با اعتقاداتي كه از گذشته دارند، روز عاشورا از روستاهاي مجاور نيز در برگزاري اين مراسم حضور يافته و به اين علم دخيل مي بندند يا نذوراتي را اهدا مي كنند.
شهرستان دماوند از جمله شهرستان هاي سنتي و تاريخي كشور است كه با توجه به داشتن مردمي معتقد و متدين به عنوان شهر دارالمومنين با مردمي ولايتمدار معروف است.
اين شهرستان كه از پنج شهر تشكيل شده است، سال ها است با همان شور گذشته خويش كه سابقه ايي بيش از 800 سال دارد، مراسم عزاداري سرور و سالار شهيدان را در تمامي حسينيه ها و تكايا برگزار مي كند كه در اين ميان مراسم هاي باشكوهي همچون دسته جات عزاداري، تعزيه خواني، نوحه هاي سنتي و زمينه و ... بيش از پيش به چشم مي خورد كه داراي ارزش بسياري است.
نداي هل من ناصر ينصرني اباعبدالله(ع) همه ساله در ميان قلوب مسلمين فرياد مي شود و پيام عزاداران تا كربلاي حسيني و دشت شهداي نينوا به گوش سنگدلان مي رسد كه با فرزند زهرا(س) چه رفتار ناجوانمردانه اي كردند و در اين ميان درس آزادي و آزادگي سيد شهيدان عالم سرلوحه عمل مسلمين جهان شد و خاندان آل سفيان در اين آزمون تاريخي براي هميشه شرمنده و روسياه شدند.
تهرام/7246/1457/
دماوند- ايرنا- علم گرداندن روستاي سربندان شهرستان دماوند يكي از آيين هاي عزاداري اين روستا محسوب مي شود كه به واسطه قدمت 500 ساله آن به ثبت معنوي رسيده است.