استاد دانشگاه تهران:
در محیطهای بحرانی، فرایند دموکراتیک به تاخیر می افتد
#
خبرگزاری جمهوری اسلامی 88/08/06
سیاسی.متقی.افغانستان.دور دوم
تهران - دکتر ابراهیم متقی تحلیگرمسایل سیاسی می گوید: هیچ ضرروتی نداشت
که مباحث انتخاباتی کشور بحران زده افغانستان بدین جا کشیده می شد زیرا
عقلانیت ایجاب می کند که در محیطهای که بحرانی است فرایندهای دمکراتیک به
تاخیر نیافتد.
متقی افزود: اکنون در شرایطی که انتخابات ریاست جمهوری به دور دوم کشیده
شده است، ساختار داخلی این کشور می بایست با مشارکت کشورهای که در آن
حضور دارند، امنیت اجتماعی لازم را برای این انتخابات، به وجود آورند.
به عبارت دیگر طولانی شدن مدار انتخابات بحران اجتماعی در افغانستان را
گسترش می دهد.
وی با اشاره به اینکه موضوع اصلی رقابت ها را باید تداوم چالش در
افغانستان دانست، تصریح کرد: در محیطهای بحرانی همانند کشور افغانستان
لازم است تا معادله قدرت از طریق جلوه هایی از نخبه گرایی کنترل شود.
متاسفانه چنین رویکردی در افغانستان وجود نداشته است بنابراین فضای توزیع
قدرت به حوزه اجتماعی متصل شده است.
این کارشناس مسایل سیاسی افزود: ازسوی دیگر با کشیده شدن انتخابات ریاست
جمهوری افغانستان به دور دوم، اینک این سووال مطرح است که برگزاری
انتخابات جدید در این کشور با چه چالش های سیاسی و امنیتی روبرو خواهد
بود.
استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران در این باره می گوید: انتخابات ریاست
جمهوری افغانستان را باید نشان دهنده پراکندگی گروه های اجتماعی دانست
هرچند کرزی از جایگاه اجتماعی - سیاسی نسبی برخوردار است.
حامد کرزی رییس جمهورکنونی افغانستان که براساس نتایج اولیه پیروز
انتخابات بود در یک رویکرد همکاری جویانه نتایج بررسی های کمیسیون بررسی
به شکایت انتخابات را پذیرفت.
استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران افزود: اما محدویت های که آمریکا و
انگلیس برای کرزی ایجاد کردند، باعث کاهش آرای انتخاباتی در این کشور شد.
متقی گفت: آمارهای موجود نشان می دهد که صرفا شش میلیون و هفتصد هزار
نفر در دومین دور انتخابات ریاست جمهوری افغانستان رای به صندوق انداخته
اند و این امر در مقایسه با 17 میلیون نفری که واجد شرایط رای دادن بودند
، بسیار محدود به نظر می رسد و علت آن را هم باید در چالش های امنیتی
این کشور جستجوکرد.
این استاد مسایل سیاسی افزود: مهمترین چالش امنیتی در افغانستان باید در
ارتباط با عدم کنترل دولت مرکزی و همین طور عدم کنترل نیروهای آمریکا
برحوزه اجتماعی، قبایل و حوزه های پراکنده جغرافیای در کشور افغانستان
دانست.
وی افزود:این مشکلات در دور دوم انتخابات نیز وجود خواهد داشت، یعنی
اینکه یکی از چالش های اصلی انتخابات آرای بسیار محدود خواهد بود.
انتخابات در حوزه های شهری و در مناطقی برگزارمی شود که امکان مشارکت
گروه های که در چارچوب امنیت دولتی می توانند ایفا نقش کنید، فراهم باشد.
متقی با اشاره به اینکه، دکترعبدالله از جایگاهی نسبی در بین روشفنکران
افغانستان برخوردار است، گفت: اما در دور دوم انتخابات واقعیت امر این
است که از موقعیت چندانی در برابر کرزی که رویکرد همکاری جویانه ای نیز
با مجموعه بازرسی انجام داد برخوردار نیست.
وی افزود: در نشست وزاری دفاع ناتو تصمیم گرفته شد که انتقال نیرو به
افغانستان بدون توجه به شرایط و فرایند انتخابات انجام گیرد حتی امکان
انتقال نیرو در هفته های آینده یعنی قبل از برگزاری انتخابات وجود دارد.
این درحالی است که با اعلام حکم کمسیون بررسی نتایج انتخابات ریاست جمهوری
افغانستان، مقامات اجرایی این کشور از برگزاری دور دوم انتخابات در
شانزدهم آبان ماه جاری خبر داده اند والبته برگزاری این انتخابات بار
دیگر مشکلات امنیتی و نحوه برگزاری انتخابات مورد قبول برای ناظرین بین
المللی و داخلی، به دغدغه هایی جدی برگزارکنندگان انتخابات تبدیل شده
است.
دکتر صدرا دیگر کارشناس مسایل سیاسی درباره برگزاری دور دوم انتخابات
کشور افغانستان گفت: انتخابات دور دوم ریاست جمهوری برای افغانستان ایجاد
یک دولت ائتلافی است.
وی افزود: هرچند این امر نیز با چالش های زیادی روبرو است، به ویژه این
که پیش بینی می شود در شرایطی که متحدان ناتو درافغانستان درباره
مشارکت در حل مشکلات امنیتی این کشور دچار تردید هستند، احتمالا این بحران
می تواند زمینه را برای افزایش خشونت ها و فعالیت کروه های مسلح مخالف
دولت فراهم کند. اما یکی از سووال های چالش برانگیز در مقطع کنونی این
است که آیا کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان بایدبرگزارکننده انتخابات
دور دوم باشد یا نه ؟
الکساندر هیک وزیر امورخارجه اسبق آمریکا و مدیر حوزه افغانستان و
پاکستان در موسسه صلح آمریکا نیز در گفت وگو با شبکه خبری بی بی سی در
این باره می گوید: چون مستقل بودن کمیسیون انتخابات افغانستان به زیر
سوال رفته است من شخصا اعتقاد دارم که بعضی از افراد این کمیسیون تغییر
پیدا نمایند.
وی افزود: از سوی دیگر بحث بازرسان انتخاباتی از اهمیت ویژه ای
برخوردار است و یکی از دلایلی که انتخابات به مرحله دوم کشیده شده است
موضوع بازرسان انتخاباتی بود. اما از سوی دیگر تحلیگران سیاسی براین
باورند که علاون بر چالش های امنیتی و سیاسی، این کشور در حال حاضر امروز
با شرایط آب و هوای نگران کننده ی روبرو است و بیم آن می رود که سرمای
زود رس زمستانی افغانستان در آغاز فصل پاییز مانع برگزار شدن به موقع
انتخابات شود.
دکتر عبدالله نامزد منتخب دور دوم انتخابات ریاست جمهوری افغانستان
درگفت وگو اختصاص با شبکه خبری بی بی سی درباره احتمال تشکیل ائتلاف
مربوط به انتخابات مجدد ریاست جمهوری افغانستان می گوید: من امیدوارم
اینگونه نشود من می دانم که چالش هایی در برابر برگزاری دور دوم انتخابات
وجود دارد که از جمله انها اوضاع امنیتی است، زیرا زمستان درحال فرا
رسیدن است و این انتخابات خود یک فرار رو به جلو است و ما مجبوریم که با
آن روبرو شویم.
این تحلیگران همچنین معتقدند: وقایع اخیر در افغانستان نشان داد که
همگرایی کماکان خود یک عمل شکنده در فضای داخلی افغانستان است و اگر ما
بخواهیم در این کشور به ثبات پایدار برسیم و اگر این توقع وجود داشته
باشد نقش دولت و نیروهای افغانستان در مقابله با شورش ها برجسته بشود.
آنان می گویند: مفهوم آن این است که همگرایی و اتفاق نظر و تشکیک مساعی
و احساس مشارکت در مجموعه نیروها ساختار حاکمیت موجود افغانستان مفهوم
دولت احزاب بایستی افزایش پیدا کند و این احساس مشارکت ارتقا پیدا کند.
قاعدتا تقویت ساختارهای فعلی در افغانستان کمک برای عبور سریعتر از مشکلات
مراحلی که وجود دارد خواهد بود. این در حالی است که تحولات مربوط به دور
دوم انتخابات ریاست جمهوری افغانستان در حالی ادامه دارد که با افزایش
تلفات نظامیان خارجی در افغانستان، تردید کشورهای عضو ائتلاف برای مشارکت
در مسایل امنیتی این کشور افزایش یافته است و گفته می شود باراک اوباما
رییس جمهوری آمریکا تصمیم گیری درباره افزایش نیروی نظامی آمریکای در
افغانستان را به بعد از برگزاری دور دوم انتخابات ریاست جمهوری در این
کشور موکول کرده است و به تبع آن اختلاف نظرها داخلی در آمریکا افزایش
یافته است.
جیمز دوبیک ژنرال بازنشسته ارتش آمریکا و عضو ارشد مطالعات جنک، در گفت
وگو با فاکس نیوز گفت: تصمیم مربوط به تعیین راهبرد آمریکا در افغانستان
را نبایستی به نتیجه گیری انتخابات افغانستان مرتبط کرد و از دیدگاه
عملی باید گفت که رییس جمهور هر فردی که باشد عملیات ضد شبه نظامی گری
باید ادامه یابد.
به عقیده کارشناسان اگر به دلایل فنی، آب هوایی و مشکلات دیگر، انتخابات
دور دوم به تعویق انداخته شود، لازم است که گروه های داخلی در این باره به
بحث و گفت گو بپردازند و راه حلی برای آن جستجو کند.
1595