نگرانی کارشناسان جنگل از افزایش برداشت لاشبرک در سطح جنگلهای شمال
#
نوشهر ، خبرگزاری جمهوری اسلامی 16/10/85
داخلی.اقتصادی.جنگلها.لاشبرک.
شماری از کارشناسان امور جنگل از روند روز افزون برداشت " لاشبرک یا خاک
برک " از سطح جنگل های شمال ابراز نگرانی می کنند.
آنان در گفت و گو با ایرنا، فرسایش و تخریب خاک ، نابودی پوشش گیاهی و
کاهش حاصلخیزی خاک وتخریب اکوسیستم جنگل را از جمله پیامدهای منفی برداشت
لاشبرک عنوان کرده اند.
" لاشبرک " یا " هوموس " عنصر مهم زادآوری در جنگل ها به شمار می آید وبه
گفته کارشناسان ، افزایش درجه حرارت خاک ، جذب آب تا 15 برابر ، افزایش
عملکرد خاک، فعالیت و رشد و نمو میکروارگانیسم های خاک، جلوگیری از رسوب
شدن و غیرقابل جذب شدن عناصر، افزایش ذخیره آبهای زیر زمینی و پرشدن چشمه
-ها و قنوات و تجدید حیات و زادآوری گیاهان را از ویژگی های مثبت لاشبرک
اعلام کردند.
معاون دفتر فنی جنگلداری سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری گفت : لاشبرک
نقش مهم در استقرار نهال و حاصلخیزی خاک دارد و با برداشت آن خطر فرسایش
و نابودی جنگل ها افزایش می یابد.
" سیدمحمد مرتضوی " در گفت و گو با ایرنا افزود: علاوه براین حضور مداوم
دام در عرصه های طبیعی نیز نابودی منابع غنی موجود در خاک و فقر تغذیه در
گیاه را شدت می بخشد.
در زمان حاضر بیش از سه میلیون واحد دامی و 28 هزار دامسرا در جنگل های
شمال وجود دارد.
به گفته مرتضوی ، اکنون در ارتفاعات بالادست و نقاطی که جنگل تخریب شده،
کاهش لاشبرک یا ضعف زادآوری خاک بیشتر محسوس است.
این مسوول یادآور شد: شرایط در عرصه های جنگلی باید به گونه ای فراهم شود
تا لاشبرگها به صورت منطقی تجزیه و به موادآلی و معدنی تبدیل شود.
وی خاطرنشان کرد : تجزیه لاشبرک به نور و رطوبت کافی نیاز دارد بنابراین
در تهیه طرحهای جنگلداری و برداشت چوب باید به این اصل توجه شود.
کارشناس خاک دفتر جنگلداری سازمان جنگل ها و مراتع ادامه داد : در زمان
حاضر کاهش لاشبرک در عرصه های ملی تخریبی و یا عرصه هایی که به صورت غیر
قانونی تصرف شده بیش از سایر نقاط می باشد.
" ابراهیم یوسفی " تصریح کرد : در برخی محدوده های جنگلی استان گیلان و
ارتفاعات بالای دو هزارمتر از سطح دریا ، سرما و یخبندان سبب از بین رفتن
لاشبرک در این مناطق شده است.
وی با تایید برداشت غیرقانونی لاشبرک و خاک برک توسط افراد سودجو ومتخلف
، برنامه ریزی اصولی برای جلوگیری از برداشت غیرمجاز لاشبرک را ضروری
دانست.
به گفته این کارشناس ، برداشت بی رویه لاشبرک از عرصه های طبیعی فرایند
تجدید حیات رویشگاه های جنگلی را با مشکل روبرو می کند.
یوسفی تاکید کرد : نوع خاک عرصه های جنگلی در شمال کشور ، عمیق و تکامل
یافته است و و جود لاشبرک در سطح آن ، مواد آلی مورد نیاز را برای تغذیه
گیاه و نهال افزایش می دهد.
به گفته او ، کمبود لاشبرک نیز سبب فرسایش و کاهش حاصلخیزی خاک و اختلال
در اکوسیستم جنگل می شود.
کارشناس ارشد خاک و نهال دفتر جنگل کاری سازمان جنگل ها و مراتع گفت :
جمع آوری و برداشت لاشبرک از عرصه های ملی موجب می شود تا ریز موجودات داخل
خاک به دلیل نبود مواد غذایی مورد نیاز از بین برود.
" محسن نوشاد " افزود : طبق قانون جمع آوری و برداشت لاشبرک ها ممنوع است
زیرا سبب کاهش سطح جنگل و در نهایت تخریب خاک و پوشش گیاهی می شود.
طبق ماده 42 قانون حفاظت و بهره برداری از جنگل ها ، بریدن ، ریشه کن
کردن، سوزانیدن نهال، درخت و تهیه چوب ، هیزم وذغال از منابع ملی و توده-
های جنگلی بدون اخذ پروانه از منابع طبیعی ممنوع است.
ماده 43 همین قانون نیز بریدن و ریشه کن کردن بوته ها، خارها و درختچه های
بیابانی، کویری و کوهستانی در مناطق کویری و بیابانی را ممنوع اعلام کرد.
نوشاد ادامه داد : در جنگل هایی که تاج پوشش گسترده ای دارند و پوشش کف
آنها اندک است ، لاشبرک تامین کننده موادآلی است.
وی تصریح کرد: لاشبرگهای حاصل از درختان بر اثر فعالیت موجودات خاک زی
تجزیه و تخمیر و با بخش معدنی خاک مخلوط می شود.
این کارشناس ارشد جنگل افزود : زمان تجزیه لاشبرک به رطوبت و واکنش خاک،
درجه حرارت، نور ، اکسیژن و نوع آن بستگی دارد.
معاون دفتر جنگل کاری و پارکهای سازمان جنگل ها و مراتع کشور نیز گفت :
برداشت لاشبرک، اکوسیستم جنگل راتخریب و حیات عرصه های ملی به خطر می اندازد.
" جهانگیر جهاندار" اضافه کرد : از لاشبرک و خاک برک در صنایع مختلف
مانند گل و گیاه استفاده می شود و افزایش قیمت آن متخلفان و سودجویان را
وا می دارد تا به برداشت غیرمجاز آن اقدام کنند.
وی یادآور شد : هر چند آمار دقیقی در زمینه برداشت غیرمجاز برک لاشه از
سطح جنگل ها وجود ندارد ولی بررسی ها نشان می دهد این روند رو به افزایش
است.
جهاندار بر ضرورت اجرای برنامه های مناسب برای کنترل و جلوگیری ازبرداشت
غیر مجاز لاشبرک از سطح عرصه های طبیعی تاکید کرد.
وی خاطرنشان کرد : در صورت بی توجهی به برداشت لاشبرک و تخریب جنگل حیات
جنگل به خطر می افتد.
کارشناسان معتقدند: برداشت غیرمجاز خاک برک از عرصه های جنگلی به عنوان
یک مساله مهم تاکنون توجه چندانی نشده است بنابراین با کاهش تولیدات
جنگل و برداشت خاک برک خطر نابودی و فرسایش جنگلها افزایش می یابد.
آنان یادآور شدند : در زمان حاضر یک پلاستیک خاک برک به قیمت بیش از
20 هزار ریال به فروش می رسد.
این کارشناسان باتاکید بر لزوم حفاظت و مراقبت از عرصه های جنگلی گفتند:
صیانت و حفاظت از عرصه های ملی به عزم ملی نیاز است و یک نهاد نمی تواند
جلوی تصرف و تجاوز به این عرصه ها را بگیرد.
بنابراین اساسا جنگل به عنوان یک اکوسیستم بوده و همیشه بین بخش زنده و
غیر زنده تبادل ماده و انرژی صورت می گیرد. اکوسیستم جنگل متشکل درختان و
پوشش گیاهی موجودات زنده جانوری است با شرایط خاکی و آب و هوا زندگی
متعادل دارند بنابراین با تخریب و دخالت در هر حلقه ای از زنجیره اکوسیستم
جنگل، موجب پایداری و به هم خوردن اکوسیستم خواهد شد.
از نظر علمی تخریب و از بین بردن خاک جنگل و لاشبرک حساستر از قطع درخت
است زیرا خاک و مواد آلی هستند که جنگل و درخت را بوجود آورده و پایداری
آن را حفظ می کنند.
کارشناسان یادآور شدند : برای ایجاد یک سانتی متر مکعب خاک در مناطق
مختلف حدود 300 الی 700 سال زمان نیاز دارد ، شایسته نیست به راحتی این
خاکها در اثر عوامل گوناگون از جمله فرسایش و سیلابها از بین بروند.
جنگل های شمال 8/1 میلیون هکتار وسعت دارد.
506/7516/621