جنگل های یزد، استوار در دل کویر
#
خبرگزاری جمهوری اسلامی 88/09/16
اجتماعی.منابع طبیعی.جنگل
یزد - استان یزد 12میلیون و 846 هزار هکتار وسعت دارد که 183 هزار و 923
هکتار آن را جنگل اطبیعی و دست کاشت تشکیل می دهد.
با توجه به شرایط اقلیمی گرم و خشک و کویری حاکم بر استان یزد، درصد
زیادی از مساحت آن را اراضی لخت و فاقد پوشش گیاهی پوشانده و بخش کمی از
آن را اراضی جنگلی تشکیل می دهد.
جنگل دست کاشت به عرصه هایی اطلاق می شود که دارای پوشش درختچه ای و درختی
دست کاشت بوده و در استان یزد نیز گونه هایی که به این امر ختصاص دارند
دارای شرایط خاصی از لحاط مقاومت به خشکی و شوری می باشند.
بیشترین میزان جنگل های دست کاشت استان مربوط به بخش تثبیت شن و بیابان
زدایی با گونه های تاغ، گز و آتریپلکس است.
جنگل های شاخص استان شامل جنگل بنه و بادام خاتم، جنگل ارس باجگان بافق،
جنگل سنو و بادام کوهی طبس و جنگل های بادام کوهی پراکنده در مناطق مختلف
استان می باشد.
پوشش گیاهی جنگل استان یزد شامل جنگل نیمه انبوه با تراکم پوشش 50 تا 52
درصد، جنگل تنک با تراکم پوشش پنج تا 25 درصد و بیشه زار و درختچه زار با
تراکم پوشش بیش از 10 درصد است.
در جنوبی ترین نقطه استان یزد در شهرستان خاتم، منطقه جنگلی باغ شادی
وجود دارد که از لحاظ نوع و ترکیب و وسعت در استان منحصر به فرد است.
این منطقه با 64 هزار هکتار وسعت به جهت شرایط اکولوژیکی، حساس و شکننده
بوده و فشار بی امان و بسیار زیاد دام ، خسارات جبران ناپذیری به گونه
های با ارزش بنه و بادام آن وارد کرده است.
منطقه جنگلی ارس باجگان واقع در شهرستان بافق نیزدر ارتفاعات غرب روستای
باجگان در دامنه جنوبی کوهی به همین نام واقع شده است.
مساحت آن 240 هکتار است و با توجه به اینکه ارس از نظر اکولوژیکی و شرایط
زیستی معمولا در ارتفاعات رویش می کند در این منطقه نیز در ارتفاعات صعب
العبور قرار گرفته است.
دسترسی به این منطقه با خودرو امکان پذیر نیست و با توجه به شیب زیاد و
صخره ای بودن، امکان استفاده از حیوانات از قبیل اسب و قاطر و الاغ نیز
وجود ندارد و تنها بصورت پیاده می توان آن را پیمود و به محدوده جنگلی
رسید.
در اینجا به تعدادی از گونه های جنگلی موجود در سطح استان یزد نیز به
اختصار اشاره می شود:
بادام کوهی، درختچه ای است خوش منظر که ساقه های آن ایستا ، افراشته و
سبز رنک ،برگهای باریک و کوچک، به عنوان اولین درختچه ای گل دهنده در فصل
بهار با گلهای درشت و سفید رنک در اقلیم نیمه خشک کشور مناظر بدیعی را
به تماشا می گذارد.
این درختچه در برابر شرایط نامساعدمحیط (کم آبی و نوسانات شدید حرارتی )
مقاوم می باشد و متعلق به خانواده گل سرخیان است.
پسته وحشی (بنه ) از گیاهان درختی بلند قامت نواحی کوه های نیم خشک محسوب
می شود، ارتفاع این درخت معمولا بین یک تا سه متر بوده و در برخی نقاط حتی
به هفت متر نیز می رسد.
سنو، یکی از عناصر مهم رویشگاه های جنگلی زاگرس در ارتفاعات نسبتا بلند
سرتاسر کوه های غرب کشور می باشد.
جمعیت محدودی از این گونه که تاکنون باقی مانده و مربوط به گذشته می باشد
در شرق کشور در شهرستان طبس یزد دیده می شود.
درختی است دو پایه از خانواده سرو و یکی از معدود سوزنی برک های بومی
شمال ایران و درخت مقاوم و زیبای جنگلی و کوهستانی محسوب می گردد.
تاغ ، گیاهی است به صورت درختچه از تیره تاج خروسان با مقاومت زیاد در
برابر خشکی و گرما با سیستم ریشه ای گسترده که جهت جلوگیری از گسترش کویر
از آن استفاده می شود.
گز شاهی، درختچه ای یا درختی است دارای ساقه کبود رنک و ارتفاع آن به 12
متر بالغ می شود.
گز در شرایط متفاوت اقلیمی می روید، گیاهان این جنس نسبت به تغییرات درجه
حرارت تا اندازه ای مقاوم بوده و به روی خاک های گوناگون رشد می نماید.
شهرستان طبس نیز که با وسعت حدود 5/5 میلیون هکتار بزرگترین شهرستان کشور
به شمار می رود دارای 3/5 میلیون هکتار اراضی ملی است که از این میزان 4
/3 میلیون هکتار آن بیابان و 6/1 میلیون هکتار مرتع و 168 هزار هکتار آن
جنگل های طبیعی و دست کاشت است.
در ذخیرگاه جنگلی ملوند واقع در شمال شرقی طبس و در فاصله 100 کیلومتری
شهرستان نیز گونه جنگلی بادام کوهی حفاظت می شود.
ارتفاع این درخت حداکثر به شش متر می رسد و شاخه هایش صاف و براق و قطر
گلهایش به 25 میلیمتر می رسد.
استان یزد با یک میلیون نفر جمعیت در قلب کویر ایران واقع شده است. ک/4
607/7546/650
