«كاویس» رابطه بیمه ها و خودروسازان را اصلاح می كند؟

به گزارش روز سه شنبه ایرنا، خردادماه پارسال بود كه بیمه گران در جلسه شورای عمومی سندیكای بیمه گران ایران از سامانه كاویس رونمایی كردند؛ این طرح مشترك شركت های بیمه برای ساماندهی بیمه خودروهای صفر كیلومتر به شمار می رفت زیرا در سال های اخیر كارشكنی خودروسازان در پرداخت حق بیمه این دسته از خودروها، بیمه گران را معترض كرده بود.
در طرح كاویس كه رهبری آن در اختیار بیمه ایران است، اطلاعات خودروهای صفر كیلومتر شركت های مختلف خودروساز تجمیع می شود و طی دستورالعمل مصوب سندیكای بیمه گران به نسبت سهم شركت ها از بازار بیمه شخص ثالث، بین بیمه ها تخصیص می دهد تا فرآیند صدور را انجام دهند.
در ماه های ابتدایی راه اندازی این سامانه خودروسازان تلاش داشتند از همكاری با كاویس امتناع كنند زیرا این كار به معنی پرداخت بدهی های معوق آنان به شركت های بیمه بود، اما سرانجام این طرح اجرایی شد و آنطور كه «محسن پوركیانی» مدیرعامل بیمه ایران در بهمن ماه اعلام كرد، ایران خودرو همه بدهی معوق خود را به بیمه ها پرداخته اما سایپا حدود یك هزار و 500 میلیارد تومان بدهی معوق دارد.
درباره چگونگی اجرای طرح كاویس و اینكه آیا می تواند انتظارات صنعت بیمه را برآورده كند، به سراغ «محمدابراهیم كاردگر» مدیرعامل بیمه دانا رفتیم.

** ایرنا: چه شد كه شركت های بیمه با وجود رقابتی كه دارند بر سر خودروهای صفركیلومتر توافق كردند و كاویس شكل گرفت؟
- كاردگر: در گذشته هم سایپا و هم ایران خودرو بیمه نامه هایی را صادر می كردند كه تا 20 درصد از اصل حق بیمه را برای خود نگه می داشتند؛ یعنی علاوه بر چهار تا پنج درصد حق صدور بیمه نامه و به همین میزان كارمزد، 20 درصد اضافه از بیمه نامه شخص ثالث كسر كرده و بقیه مبلغ كه حدود 70 درصد بیمه نامه می شد را به شركت ها می دادند.
این كار به دلیل زیان ده بودن رشته بیمه شخص ثالث در ایران، فشار مالی مضاعفی را بر منابع شركت های بیمه وارد می كرد و در نتیجه شركت ها را بر آن داشت تا در حوزه خودروهای صفر كیلومتر هم افزایی داشته باشند.

** ایرنا: آیا این ارقام جدا از مبالغی است كه به عنوان عوارض از شخص ثالث اخذ می شود؟
- كاردگر: بله؛ بر اساس قوانین مختلف از مبلغ دریافتی بابت حق بیمه شخص ثالث باید 10 درصد به عنوان عوارض به وزارت بهداشت پرداخت شود؛ حدود 2 درصد به نیروی انتظامی و راهداری بابت كاهش تلفات جاده ای می رسد و هشت درصد به صندوق تامین خسارت بدنی پرداخت می شود. البته باید به این رقم حدود پنج درصد كارمزد و به همین میزان حق صدور را هم افزود.
با این اوصاف می بینیم با اینكه رشته بیمه شخص ثالث سهم بزرگی در صنعت بیمه كشور دارد اما بخش قابل توجهی از آن صرف پرداخت عوارض مختلف می شود. ضمن آنكه 9 درصد هم سهم مالیات بر ارزش افزوده است؛ یعنی در عمل این رشته زیانده است و سودی برای شركت های بیمه ندارد.

** ایرنا: اگر شخص ثالث برای شركت ها زیانده است پس چرا خودروسازان 20 درصد از اصل حق بیمه را به شركت ها نمی دادند؟
- كاردگر: مشكل اینجا بود كه خودروسازان صدور حق بیمه را نوعی سود برای خود می دانستند؛ یعنی با این رویكرد كه صدور بیمه نامه برای صنعت بیمه سودده است، بخشی از مبالغ حق بیمه را به عنوان سود شناسایی می كردند كه رقم آن چند برابر كل سود صنعت بیمه بود.
همین رویكرد شركت های بیمه را بر آن داشت كه برای خودروهای صفر كیلومتر فكر اساسی كنند كه نتیجه آن طرح كاویس بود.
مشكل دیگر این بود كه شركت های بیمه حق بیمه را در زمان فروش خودرو به صورت نقد از خریداران دریافت می كردند اما به بیمه ها نمی دادند؛ این كار سبب شده بود شركت های بیمه در شرایطی به زیان دیدگان حوادث جاده ای خسارت بپردازند كه پولی بابت حق بیمه آن دریافت نكرده اند.
حجم بالای بدهی های معوق خودروسازان عامل دیگری بود كه بیمه ها بر سر كاویس به توافق برسند.

** ایرنا: چرا رهبری كنسیرسیوم خودروهای صفر كیلومتر به بیمه ایران داده شد؟
- كاردگر: این كار دلایل قانونی دارد؛ قانون بیمه شخص ثالث، بیمه ایران را ملزم كرده به عنوان تنها شركت دولتی تحت هر شرایطی بیمه شخص ثالث به صاحبان خودرو بفروشد، در حالی كه دیگر شركت های بیمه در فروش بیمه نامه شخص ثالث مختار هستند.

** ایرنا: پس از اجرای كاویس آیا بدهی های جدیدی از خودروسازان به بیمه ها رسیده است؟
-كاردگر: مطالباتی كه شركت ها از خودروسازان داشتند، بدهی های معوق و مربوط به پیش از اجرای طرح كاویس است و بدهی جدیدی نداریم؛ اجرای طرح كاویس این خوبی را برای صنعت بیمه داشته كه خودروسازان را ملزم به رعایت تعهداتشان كرده است.

** ایرنا: این پرسش مطرح است كه چرا وقتی بیمه ها از خودروسازان طلب داشتند، باز هم حاضر به قبول صدور بیمه نامه برای خودروهای صفر كیلومتر بودند؟
- كاردگر: در صنعت بیمه، فروش بیمه نامه شخص ثالث راحت ترین كار است؛ شركت های كوچك برای اینكه سهمی از بازار داشته باشند، سعی می كنند از طریق این رشته حوزه فعالیت های خود را توسعه دهند.
یكی از مشكلات صنعت بیمه این است كه خصوصی سازی زمانی انجام شد كه آمادگی لازم برای آن وجود نداشت؛ یعنی ریل گذاری خصوصی سازی در این صنعت صحیح نبود و به همین دلیل امروز شاهد رقابت های ناصحیح از جمله ارائه نرخ های غیرفنی بین بیمه ها هستیم.

** ایرنا: به نظر شما خصوصی سازی در صنعت بیمه چطور باید انجام می شد؟
- كاردگر: ابتدا باید رهبری قیمت ها را به بیمه ایران به عنوان شركت بیمه دولتی می دادیم تا نرخ ها در صنعت بیمه فنی و كارشناسی باشد؛ در این صورت شركت های كوچك هم آرام آرام با شرایط بازار كار می كردند و دیگر از این پدیده كه شركت ها برای به دست آوردن بازار نرخ های غیرفنی بدهند، خبری نبود و بتدریج خصوصی سازی صحیح شكل می گرفت.

** ایرنا: در این صورت رقابت در صنعت بیمه چه می شود؟
- كاردگر: برای رقابت صحیح ابتدا باید ادبیات رقابت را آموخت؛ وقتی این مشكل حل شد، می توان بازار را آزاد كرد كه همه آزادانه فعالیت كنند.

** ایرنا: در مجموع چقدر به موفقیت طرح كاویس امید دارید؟
- كاردگر: این طرح با همكاری همه شركت های بیمه، الگوی موفقی از رفاقت در كنار رقابت در بازار صنعت بیمه خواهد بود و امیدواریم بتوان منافع صنعت بیمه، خودروسازان و صاحبان خودرو را با اجرای كامل آن تامین كرد.
اقتصام**2025**9189