مسیر سخت اروپا مقابل تهدیدهای ترامپ

به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری، یكی از محورهای بیانیه اخیر «دونالد ترامپ» در تدوین سیاست جدید كاخ سفید در قبال برجام، تذكر به كشورهای اروپایی بود تا سیاست خارجی خود را با خواست و خط مشی های آمریكا متناسب سازند.
به بیان برخی كارشناسان ترامپ در واقع به متحدان آمریكا در اروپا هشدار داده است اینكه آن ها در كنار ایران از برجام حمایت می كنند به معنی ایستادن در مقابل آمریكا است. البته این نكته جالب توجه است كه ترامپ خود و ایالات متحده را هم تراز با جهان می داند و مدعی است سیاست های ایران برای جهان غیر قابل قبول است.
روزنامه پرفروش «وال استریت ژورنال» سخنان ترامپ را گذشته از چهار شرطی كه برای ایرانی ها مطرح كرد همچون ضرب الاجلی برای اتحادیه اروپا دانست.
بنابر تحلیل این روزنامه ترامپ با این كار تلاش دارد تا آن ها را مجبور به هم راستایی با خود كند. وی تلاس دارد با افزایش فشار بر كشورهای اروپایی از كانال های ارتباطی آن ها با ایران برای ایجاد زمینه بازبینی در توافق هسته ای استفاده كند.
حتی دونالد ترامپ به صراحت تهدید كرده است در صورت برآورده نشدن اهداف واشنگتن، تحریم های ذیل برجام را به ویژه در حوزه نفتی برقرار می سازد و از برجام خارج می شود.

** حمایت اصولی اروپا از برجام
بسیاری رسانه ها و تحلیلگران جهان موضع كشورهای اروپایی را مهم ارزیابی كرده اند. اروپا از یك طرف متحد كاخ سفید به شمار می رود اما از سوی دیگر به گفته خبرگزاری رویترز مهمترین پشتیبان توافق هسته ای سال 2015 با ایران هم است و رابطه تجاری و سیاسی خود با تهران را فعال كرده است.
روزنامه «واشنگتن پست» در مورد واكنش كشورهای دیگر به رویكردهای تازه ترامپ نوشت: روسیه بیانیه و سیاست های ترامپ علیه توافق هسته ای را به شدت منفی توصیف كرد. پكن هم اظهارات كاخ سفید را دلیلی دانست كه توافق را با «مولفه های پیچیده» مواجه می سازد. اتحادیه اروپا نیز عنوان داشت كه به ارزیابی نشانه ها و تحولات خواهد پرداخت. با این حال ترامپ روی اروپا حساب ویژه ای را باز كرده است.
آمریكا اكنون كشورهای قاره سبز را تحت فشار قرار می دهد تا برای جلب رضایت
ترامپ تا چهار ماه آینده تلاش كنند. به همین دلیل یك دیپلمات اروپایی اعتقاد دارد رییس جمهوری آمریكا با سخنان خود شرایط را به سمتی پیش می برد كه نجات و ادامه توافق را سخت می سازد.
روزنامه لس آنجلس تایمز در گزارشی نوشت: رئیس جمهوری آمریكا گامی را برداشت كه به نظر می رسد غیرقابل تغییر باشد.
وی بار دیگر برای 120 روز توافق هسته ای با ایران و تعلیق تحریم ها را اجرا كرد ولی همزمان با این كار به اروپایی ها هم فشار وارد می كند.
از طرف دیگر نشریه «پلتیكو» نیز عنوان داشت: ترامپ تلاش می كند تا با همكاری كشورهای اروپایی در قبال ادامه رفع تحریم ها برخی مواد برجام را تغییر دهد. یكی از محورهایی كه ترامپ گفته است به همراه متحدان خود آن را تغییر خواهد داد بخش مربوط به «بندهای غروب» برجام است. ترامپ با این موضوع مخالف است كه ایران در دهه آینده بتواند به تدریج فعالیت های هسته ای پیشرفته خود را از سر بگیرد.
لس آنجلس تایمز نوشت: اما متحدان اروپایی آمریكا تمایلی ندارند تا چنین توافقی را دنبال كنند و به واسطه اولتیماتوم و تهدید ترامپ باعث فروپاشی این برجام شوند. روز پیش از بیانیه رئیس جمهوری آمریكا وزرای خارجه آلمان، فرانسه و بریتانیا در كنار مسئول سیاست خارجی اروپا تاكید كردند ایالات متحده نباید از توافق كنار بكشد.
«فدریكا موگرینی» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا پیش از بیانیه اخیر كاخ سفید هم عنوان كرده بود این توافق هدف اصلی خود را كه بازرسی و شفافیت فعالیت های هسته ای ایران است انجام می دهد. بسیاری از رهبران كشورهای اروپایی هم به شدت بر حفظ توافق هسته ای اصرار دارند و آن را برای همه طرف ها با اهمیت توصیف كرده اند.

**خواب آشفته ترامپ برای ایران و برجام
برخی رسانه های آمریكایی به صورت غیرمستقیم از خط مشی های جنجالی ترامپ برای عملی كردن خواسته ها پرده بر می دارند. در این چارچوب وی به دنبال آن است تا با همراه سازی كشورهای اروپایی، آن ها را از ایران دور كند و سپس به صورت دوطرفه ( با اروپا) به توافق مبنایی دست پیدا كند و در این حالت ایران را در مقابل یك توافق انجام شده جدید قرار دهد.
به نوشته لس آنجلس تایمز، اروپایی ها تردیدهای فراوانی در زمینه همراهی با ترامپ دارند زیرا برخی در كاخ سفید پیشنهاد كرده اند ایران باید از روند مذاكرات برای دستیابی به توافق اضافی كنار گذاشته شود.
یك مقام ارشد دولت آمریكا اعلام كرد كه «توافق جدید می تواند بدون مذاكره با ایرانی ها حاصل شود. این روندی است كه ایالات متحده به تنهایی با متحدان اروپایی خود در پیش خواهد گرفت».
همچنین ترامپ می گیود به دنبال اصلاح نقص های توافق كنونی (برجام) از طریق قانون های جدید كنگره است و موادی را به ایران تحمیل سازد تا تضمین هایی بدهد كه هیچ گاه برنامه هسته ایی را دنبال نمی كند. البته به نوشته این روزنامه چنین رویكردی این نكته مهم را نادیده گرفته است كه پیش از این در اجرای تحریم ها علیه ایران، همكاری های بین المللی با حضور بسیاری از متحدان آمریكا عملی شد اما اكنون شرایط متفاوت است. اگرچه ترامپ همكاری متحدان را خواستار است اما ایجاد یك جبهه منسجم علیه ایران بسیار سخت تر از قبل شده است.
گزارش روزنامه واشنگتن پست هم اروپایی ها را درگیر دردسری جدید دانست و نوشت: با این شرایط این كشورها به بزرگترین چالش ها روبرو خواهند بود. مقام های ارشد دولت ایالات متحده می گویند با كشورهای اروپایی بر سر موضوع تعدیل و تفسیر تقاضای ترامپ گفت گو خواهند كرد اما آمریكا مذاكره مستقیمی را با ایران انجام نمی دهد.
به عبارت دیگر در عمل رئیس جمهوری آمریكا از اروپایی ها می خواهد تا به عنوان یك میانجی وارد عمل شوند و تغییراتی را كه ایران آن ها را نمی پذیرد عملی سازند. زیرا پیشتر انگلستان، فرانسه، آلمان و مقام های اتحادیه اروپا همگی به گفت وگو و رسیدن به توافق كمك كردند و دركنار ایران و آمریكا از پایه های اصلی توافق بوده اند.
این روزنامه آمریكایی افزود: از طرف دیگر اروپا نگرانی هایی را در مورد واكنش ایران دارد. آن ها می گویند فكر نمی كنند در عمل تغییرات در توافق قابل دستیابی باشد و به همین دلیل به كاخ سفید اصرار می كنند به تعهدات خود پایبند بماند. تمدید بعدی رفع تحریم ها در ماه می (اردیبهشت سال 97) خواهد بود اما ترامپ می گوید نمی خواهد تا آن زمان منتظر بماند. همین موضوع كار اروپا را سخت می كند.

پژوهشم**9130 **1601**خبرنگار: حسین عباسی نسب** انتشار: شهناز حسنی
ایرنا پژوهش، كانالی برای انعكاس تازه ترین تحلیل ها، گزارش ها و مطالب پژوهشی ایران وجهان، با ما https://t.me/Irnaresearch همراه شوید.